Grundvallarregla réttarríkisins er að maður sé saklaus þar til sekt hans er sönnuð. Þetta á við um kynferðisbrot gagnvart börnum eins og aðra glæpi.
Samt sem áður er íhugunarefni að þeir sem grunaðir eru um kynferðislegt ofbeldi gagnvart börnum geti, með því að flytjast milli sveitarfélaga áður en til ákæru kemur, hreinlega flúið barnaverndaryfirvöld og þannig haldið athæfi sínu áfram í öðru sveitarfélagi þar sem barnaverndaryfirvöld hafa einskis orðið áskynja.
Steinunn Guðbjartsdóttir hæstaréttarlögmaður bendir í frétt í blaðinu í gær á að henni finnist fyrirkomulag á geymslu gagna barnaverndarnefnda ófullnægjandi og vill að þessi gögn verði aðgengilegri en nú er. Að mati Steinunnar veitir núverandi fyrirkomulag gerendum tækifæri til að haldi uppi athæfi sínu lengur en þeir kæmust upp með væru gögnin geymd í miðlægum grunni.
Í dag eru gögn barnaverndarnefnda eingöngu geymd hjá barnaverndarnefnd þess sveitarfélags sem mál kemur upp í.
Upplýsingaöflun og skráning persónulegra upplýsinga eru vissulega viðkvæmt mál og gæta ber allrar varúðar í þeim efnum. Óhætt er þó að taka undir það sjónarmið Steinunnar að óásættanlegt sé að persónuverndarsjónarmið nýtist gerendum en ekki þolendum kynferðisbrota gegn börnum.
Steinunn bendir á að til hagsbóta væri að gögn barnaverndarnefnda yrðu aðgengileg í gagnagrunni sem ákveðinn hópur hefði aðgang að. Með þeim hætti væri hægt að koma í veg fyrir að þeir sem grunsemdir hafa risið um að hefðu í frammi brot gagnvart börnum geti einfaldlega flust í annað sveitarfélag til að komast undan eftirgrennslan barnaverndaryfirvalda.
Það er afar brýnt að leita leiða til að draga úr kynferðisglæpum gegn börnum. Miðlæg skráning gagna barnaverndarnefnda gæti augljóslega komið í veg fyrir að slík níðingsverk yrðu framin og þannig fækkað fórnarlömbum kynferðislegs ofbeldis.
Það er þekkt staðreynd að barnaníðingar sækjast eftir störfum þar sem þeir eru í návígi við börn. Tækifæri þeirra til að halda áfram iðju sinni í öðru sveitarfélagi um leið og þeir verða þess áskynja að barnaverndaryfirvöld séu komin í mál þeirra eru augljós. Með miðlægum gagnagrunni barnaverndarmála gætu þeir sem ábyrgð bera á ráðningum í störf sem tengjast börnum og unglingum varist slíkum mönnum.
Brýnt er að Barnaverndarstofa leiði vinnu að því að koma upp miðlægum gagnagrunni um kynferðisbrot gegn börnum og fái sveitarfélögin til samstarfs um verkefnið. Jafnbrýnt er að farið sé gætilega með þessar upplýsingar, eins og aðrar persónuupplýsingar, og að grundvallarsjónarmið réttarríkisins séu höfð í heiðri.
Hvert tilvik um kynferðisbrot gegn barni er mikill harmleikur. Að verða fyrir slíku ofbeldi hefur áhrif á alla framtíð fórnarlambsins. Þess vegna er brýnt að minnka svigrúm þeirra sem brjóta gegn börnum með þessum svívirðilega hætti.
