Rústað á svið 13. desember 2008 06:00 Ingvar E. Sigurðsson leikur stærsta hlutverkið í Rústað, blaðamanninn hundingslega sem mætir örlögum sínum á hótelherbergi í ótilgreindri borg. Í vikunni hófust æfingar á verki Söru Kane, Rústað (Blasted) sem frumsýnt verður á Nýja sviði Borgarleikhússins 30. janúar. Sýning verksins markaði tímamót þegar það var frumsýnt 1995 í Royal Court-leikhúsinu í London. Kane var þá 24 ára gömul og skiptust gagnrýnendur og leikhúsáhugafólk í tvær fylkingar um ágæti verksins. Sumir spöruðu ekki gífuryrðin og býsnuðust yfir því að verkið væri ekki boðlegt. Aðrir hömpuðu leikskáldinu unga. Margt í viðtökunum minnti á harkalegar viðtökur fyrstu verka Pinters og Osbornes á sjötta áratugnum og viðtökunum sem Saved eftir Edward Bond fékk á sínum tíma á sjöunda áratugnum. Framlag Söru Kane til leikhúsbókmenntanna er í dag talið einstakt og verk hennar sem voru partur af bresku „In-yer-face"- bylgjunni hristu duglega upp í bresku leikhúslífi og voru sýnd víða. Íslensk leikhús hafa ekki til þessa ráðist í sviðsetningar á verkum Söru Kane. Þar til nú. Auk Rústað mun Borgarleikhúsið standa fyrir leiklestrum á öllum verkum hennar á starfsárinu. Í samstarfi við Endurmenntunarstofnun verður hleypt af stokkunum námskeiði í santímaleikritun með höfuð-áherslu á verk skáldsins. Blasted, eða Rústað, eins og það heitir í íslenskri þýðingu Guðrúnar Vilmundardóttur, gerist á hóteli í vestrænni borg þar sem borgarastyrjöld er í uppsiglingu. Það er ofbeldiskennt svo ekki sé meira sagt og ofboðslegt þótt atburðir á sviðinu eigi sér margar samsvaranir í sígildum verkum, einkum Grikkja. Ingvar E. Sigurðsson leikur burðarhlutverk sýningarinnar en auk þess munu Björn Thors og Kristín Þóra Haraldsdóttir leika í sýningunni. Kristín Eysteinsdóttir hlaut Grímuna sem leikstjóri ársins árið 2008 og setur nú upp sitt fyrsta verk sem fastráðinn leikstjóri við Borgarleikhúsið. Leikmynd og búninga gerir Börkur Jónsson en Þórður Orri Pétursson lýsir. Tónlist gerir Frank Hall. Námskeið um samtímaleikritun í samstarfi við Endurmenntunarstofnun Háskóla Íslands Í tengslum við sýninguna býður Endurmenntunarstofnun í samvinnu við Borgarleikhúsið, upp á námskeið í samtímaleikritun með sérstaka áherslu á verk Söru Kane. Una Þorleifsdóttir listaháskólakennari fjallar á námskeiðinu almennt um Söru Kane, einkenni verka hennar og áhrif þeirra á leikritun og leikhúsið almennt. Magnús Þór Þorbergsson, leiklistarfræðingur, tekur síðan sérstaklega fyrir hvernig „in-yer-face"-bylgjan sem fylgdi í kjölfar Rústað náði fótfestu í Berlín og víðs vegar um Evrópu. Kristín Eysteinsdóttir leikstjóri fjallar svo um Rústað og uppfærslu sína. pbb@frettabladid.is Mest lesið „Ég þori alveg að fullyrða að ég er skítsæmileg móðir“ Lífið „Það er enginn séns að reyna alltaf að útskýra sig“ Tónlist Endurgreiða alla miða ef tónleikahald tekst ekki í kvöld Lífið Hundruðum svekktra tónleikagesta vísað frá Hvalasafninu Lífið Greitt úr leyfisvandræðum og tónleikarnir fara fram í kvöld Lífið Frelsaði húsgögn Brynhildar Lífið Skautadiskó til styrktar góðu málefni Lífið samstarf Fréttatían: Mannlíf, ferðamenn og Trump Lífið Hafa bæði kvatt sín fyrrverandi og eru alsæl saman Lífið Tengdadóttir forsætisráðherra í innsta koppi Loftssystkina Lífið Fleiri fréttir Einar og Sigga á Grund gerð að heiðurslistamönnum Skaðlegt geðheilsunni að reyna að geðjast öðrum Leikfélag Hafnarfjarðar lagt niður Víkingur Heiðar tilnefndur til Grammy-verðlauna Frambjóðendur, sjónvarpsstjörnur og gamlir félagar fögnuðu með Geir Setja upp árekstur og hefja saman rekstur „Þetta eru mjög vondir samningar við Storytel“ Varpa ljósi á mikilvægi og gæði íslenskrar hönnunar „Við þurfum öll að halda í barnið innra með okkur“ Menningarritstjóri ráðinn framkvæmdastjóri Fullt út úr dyrum þegar Eiríkur Bergmann kynnti ferðafélagann Tínu Hvað gerist þegar Laddi hittir Eirík Fjalar, Skrám og Elsu Lund? „Alltaf að fylgja hjartanu í stað þess að velja einföldu leiðina“ Usli og glæsileiki á Kjarvalsstöðum Valgeir sár og Bubbi og Bó hneykslaðir Stappfullt á eina stærstu menningarhátíð ársins Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Sjá meira
Í vikunni hófust æfingar á verki Söru Kane, Rústað (Blasted) sem frumsýnt verður á Nýja sviði Borgarleikhússins 30. janúar. Sýning verksins markaði tímamót þegar það var frumsýnt 1995 í Royal Court-leikhúsinu í London. Kane var þá 24 ára gömul og skiptust gagnrýnendur og leikhúsáhugafólk í tvær fylkingar um ágæti verksins. Sumir spöruðu ekki gífuryrðin og býsnuðust yfir því að verkið væri ekki boðlegt. Aðrir hömpuðu leikskáldinu unga. Margt í viðtökunum minnti á harkalegar viðtökur fyrstu verka Pinters og Osbornes á sjötta áratugnum og viðtökunum sem Saved eftir Edward Bond fékk á sínum tíma á sjöunda áratugnum. Framlag Söru Kane til leikhúsbókmenntanna er í dag talið einstakt og verk hennar sem voru partur af bresku „In-yer-face"- bylgjunni hristu duglega upp í bresku leikhúslífi og voru sýnd víða. Íslensk leikhús hafa ekki til þessa ráðist í sviðsetningar á verkum Söru Kane. Þar til nú. Auk Rústað mun Borgarleikhúsið standa fyrir leiklestrum á öllum verkum hennar á starfsárinu. Í samstarfi við Endurmenntunarstofnun verður hleypt af stokkunum námskeiði í santímaleikritun með höfuð-áherslu á verk skáldsins. Blasted, eða Rústað, eins og það heitir í íslenskri þýðingu Guðrúnar Vilmundardóttur, gerist á hóteli í vestrænni borg þar sem borgarastyrjöld er í uppsiglingu. Það er ofbeldiskennt svo ekki sé meira sagt og ofboðslegt þótt atburðir á sviðinu eigi sér margar samsvaranir í sígildum verkum, einkum Grikkja. Ingvar E. Sigurðsson leikur burðarhlutverk sýningarinnar en auk þess munu Björn Thors og Kristín Þóra Haraldsdóttir leika í sýningunni. Kristín Eysteinsdóttir hlaut Grímuna sem leikstjóri ársins árið 2008 og setur nú upp sitt fyrsta verk sem fastráðinn leikstjóri við Borgarleikhúsið. Leikmynd og búninga gerir Börkur Jónsson en Þórður Orri Pétursson lýsir. Tónlist gerir Frank Hall. Námskeið um samtímaleikritun í samstarfi við Endurmenntunarstofnun Háskóla Íslands Í tengslum við sýninguna býður Endurmenntunarstofnun í samvinnu við Borgarleikhúsið, upp á námskeið í samtímaleikritun með sérstaka áherslu á verk Söru Kane. Una Þorleifsdóttir listaháskólakennari fjallar á námskeiðinu almennt um Söru Kane, einkenni verka hennar og áhrif þeirra á leikritun og leikhúsið almennt. Magnús Þór Þorbergsson, leiklistarfræðingur, tekur síðan sérstaklega fyrir hvernig „in-yer-face"-bylgjan sem fylgdi í kjölfar Rústað náði fótfestu í Berlín og víðs vegar um Evrópu. Kristín Eysteinsdóttir leikstjóri fjallar svo um Rústað og uppfærslu sína. pbb@frettabladid.is
Mest lesið „Ég þori alveg að fullyrða að ég er skítsæmileg móðir“ Lífið „Það er enginn séns að reyna alltaf að útskýra sig“ Tónlist Endurgreiða alla miða ef tónleikahald tekst ekki í kvöld Lífið Hundruðum svekktra tónleikagesta vísað frá Hvalasafninu Lífið Greitt úr leyfisvandræðum og tónleikarnir fara fram í kvöld Lífið Frelsaði húsgögn Brynhildar Lífið Skautadiskó til styrktar góðu málefni Lífið samstarf Fréttatían: Mannlíf, ferðamenn og Trump Lífið Hafa bæði kvatt sín fyrrverandi og eru alsæl saman Lífið Tengdadóttir forsætisráðherra í innsta koppi Loftssystkina Lífið Fleiri fréttir Einar og Sigga á Grund gerð að heiðurslistamönnum Skaðlegt geðheilsunni að reyna að geðjast öðrum Leikfélag Hafnarfjarðar lagt niður Víkingur Heiðar tilnefndur til Grammy-verðlauna Frambjóðendur, sjónvarpsstjörnur og gamlir félagar fögnuðu með Geir Setja upp árekstur og hefja saman rekstur „Þetta eru mjög vondir samningar við Storytel“ Varpa ljósi á mikilvægi og gæði íslenskrar hönnunar „Við þurfum öll að halda í barnið innra með okkur“ Menningarritstjóri ráðinn framkvæmdastjóri Fullt út úr dyrum þegar Eiríkur Bergmann kynnti ferðafélagann Tínu Hvað gerist þegar Laddi hittir Eirík Fjalar, Skrám og Elsu Lund? „Alltaf að fylgja hjartanu í stað þess að velja einföldu leiðina“ Usli og glæsileiki á Kjarvalsstöðum Valgeir sár og Bubbi og Bó hneykslaðir Stappfullt á eina stærstu menningarhátíð ársins Sjóðheitt menningarrými á Baldursgötu Asifa Majid hlýtur Vigdísarverðlaunin 2024 Bjarni Ben fagnaði 140 ára afmæli Listasafns Íslands Han Kang hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur bókmenntaverðlaun Nóbels? „Þetta er móðgun gegn Íslandi“ Henti listaverkinu í ruslið Kúltúrkettir landsins létu sig ekki vanta í Portið „Hrátt háþróað krass, langt leitt krot“ Bjóða landsmönnum nauðbeygð til messu Allt í banönum á Brút Bríet lét sig ekki vanta á sýningaropnun Ynju Blævar Út um allar koppagrundir Alþingis: „Froðan flæðir endalaust, það er bara froða froða“ Sjá meira