Þrúgandi leiðindi Óli Kristján Ármannsson skrifar 18. febrúar 2012 06:00 Stundum finnst manni eins og í fréttum komi vart annað en afturgöngur gamalla frétta og umræðu. Nú síðast í vikulokin gerðist það með dómi Hæstaréttar þar sem afturvirkir endurreiknaðir vextir á gjaldeyrislán voru sagðir ólöglegir. Víst er að umræða um skuldavanda, gjaldeyrismál, Icesave og þar fram eftir götunum er fyrir löngu orðin bæði þrúgandi og leiðigjörn að margra mati, en heldur væntanlega áfram meðan mál eru ekki kláruð að fullu. Þannig getur fólk látið sig hlakka til nýrrar lotu Icesave-umræðna þegar boðaður málarekstur ESA hefst á hendur íslenska ríkinu. Kannski eru það samt merki um einhverja örvæntingu í samfélaginu allar þær væntingar sem upp risu þegar vaxtadómur Hæstaréttar féll á miðvikudag. Virtust margir áætla um leið að hver sá sem hefði á einhverjum tímapunkti tekið erlent lán hefði dottið í lukkupott gjafavaxta og ætti væntanlega von á endurgreiðslum á stærð við meðallottóvinning, fleiri tugir milljarða væru á leiðinni til skuldara landsins. Daginn eftir var þó komið aðeins annað hljóð á strokkinn. Ekki víst að von sé á öllum milljónunum og óljóst hversu fordæmisgefandi dómurinn sé, eða til hverra þeirra hann nái sem tekið höfðu lán í erlendri mynt. Líkast til bara þeirra sem alltaf höfðu staðið í skilum. Og hefur þá væntanlega farið um þá sem í skuldavanda sínum hlíttu misjöfnum ráðum um að hætta að borga af lánum sínum. Mikil er ábyrgð þeirra sem ráðleggja fólki þannig, að það fyrirgerir rétti sínum til leiðréttinga. Lýðskrum virðist nefnilega vera óhjákvæmilegur fylgifiskur þessarar skuldavanda- og jafnvel efnahagsumræðu allrar, hvort sem það eru yfirlýsingar um töfralausnir á borð við einhliða upptöku erlendrar myntar, flata skuldaniðurfellingu, eða annað ámóta rugl sem með rökum er margbúið að slá út af borðinu. Angi af slíku dúkkaði upp í umræðum um vaxtadóm Hæstaréttar þegar einstaka stjórnmálamenn fóru að tala um að ætti að rétta hlut einhverra þeirra sem tekið höfðu erlent lán, þá væri óhjákvæmilegt annað en að rétta hlut hinna sem pínast í verðtryggingarfangelsi krónulána. Tilfellið er nefnilega að á endanum borgar alltaf einhver brúsann. Stjórnmálamenn sem vilja fella niður skuldir af íbúðalánum þurfa þá líka að svara þeirri spurningu hvaða áhrif slík aðgerð hefur á stöðu Íbúðalánasjóðs og hvaðan eigi að koma fjármunir til að styrkja hann enn frekar komi til slíkra aðgerða. Hver ætlar að mæla fyrir skattahækkunum vegna þessa? Aðgerðin sem gagnast þeim sem skulda verðtryggð lán er að böndum sé komið á verðbólguna. Þar gætu stjórnmálamenn sem stuðla að aukinni verðbólgu með því að hækka neysluskatta strax lofað úrbótum. Þá hefur verið lýst leiðum til að koma böndum á sveiflur í gengi krónunnar með gjöldum á gjaldeyrisskiptasamninga. Hvað líður áætluninni um afnám gjaldeyrishafta? Er ekki ráð að fara að koma á þessari ábyrgu efnahagsstjórn sem þjóðin hefur, líkast til allt frá stofnun, beðið eftir? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Óli Kr. Ármannsson Mest lesið Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun Fólkið í flokknum Helgi Áss Grétarsson Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun
Stundum finnst manni eins og í fréttum komi vart annað en afturgöngur gamalla frétta og umræðu. Nú síðast í vikulokin gerðist það með dómi Hæstaréttar þar sem afturvirkir endurreiknaðir vextir á gjaldeyrislán voru sagðir ólöglegir. Víst er að umræða um skuldavanda, gjaldeyrismál, Icesave og þar fram eftir götunum er fyrir löngu orðin bæði þrúgandi og leiðigjörn að margra mati, en heldur væntanlega áfram meðan mál eru ekki kláruð að fullu. Þannig getur fólk látið sig hlakka til nýrrar lotu Icesave-umræðna þegar boðaður málarekstur ESA hefst á hendur íslenska ríkinu. Kannski eru það samt merki um einhverja örvæntingu í samfélaginu allar þær væntingar sem upp risu þegar vaxtadómur Hæstaréttar féll á miðvikudag. Virtust margir áætla um leið að hver sá sem hefði á einhverjum tímapunkti tekið erlent lán hefði dottið í lukkupott gjafavaxta og ætti væntanlega von á endurgreiðslum á stærð við meðallottóvinning, fleiri tugir milljarða væru á leiðinni til skuldara landsins. Daginn eftir var þó komið aðeins annað hljóð á strokkinn. Ekki víst að von sé á öllum milljónunum og óljóst hversu fordæmisgefandi dómurinn sé, eða til hverra þeirra hann nái sem tekið höfðu lán í erlendri mynt. Líkast til bara þeirra sem alltaf höfðu staðið í skilum. Og hefur þá væntanlega farið um þá sem í skuldavanda sínum hlíttu misjöfnum ráðum um að hætta að borga af lánum sínum. Mikil er ábyrgð þeirra sem ráðleggja fólki þannig, að það fyrirgerir rétti sínum til leiðréttinga. Lýðskrum virðist nefnilega vera óhjákvæmilegur fylgifiskur þessarar skuldavanda- og jafnvel efnahagsumræðu allrar, hvort sem það eru yfirlýsingar um töfralausnir á borð við einhliða upptöku erlendrar myntar, flata skuldaniðurfellingu, eða annað ámóta rugl sem með rökum er margbúið að slá út af borðinu. Angi af slíku dúkkaði upp í umræðum um vaxtadóm Hæstaréttar þegar einstaka stjórnmálamenn fóru að tala um að ætti að rétta hlut einhverra þeirra sem tekið höfðu erlent lán, þá væri óhjákvæmilegt annað en að rétta hlut hinna sem pínast í verðtryggingarfangelsi krónulána. Tilfellið er nefnilega að á endanum borgar alltaf einhver brúsann. Stjórnmálamenn sem vilja fella niður skuldir af íbúðalánum þurfa þá líka að svara þeirri spurningu hvaða áhrif slík aðgerð hefur á stöðu Íbúðalánasjóðs og hvaðan eigi að koma fjármunir til að styrkja hann enn frekar komi til slíkra aðgerða. Hver ætlar að mæla fyrir skattahækkunum vegna þessa? Aðgerðin sem gagnast þeim sem skulda verðtryggð lán er að böndum sé komið á verðbólguna. Þar gætu stjórnmálamenn sem stuðla að aukinni verðbólgu með því að hækka neysluskatta strax lofað úrbótum. Þá hefur verið lýst leiðum til að koma böndum á sveiflur í gengi krónunnar með gjöldum á gjaldeyrisskiptasamninga. Hvað líður áætluninni um afnám gjaldeyrishafta? Er ekki ráð að fara að koma á þessari ábyrgu efnahagsstjórn sem þjóðin hefur, líkast til allt frá stofnun, beðið eftir?
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun