Breytt mataræði Óttar Guðmundsson skrifar 16. september 2017 07:00 Allt er breytingum undirorpið. Einu sinni áttu flestir foreldrar fjögur börn, nú eiga flest börn fjögur foreldri. Á liðinni öld þótti mataræði Íslendinga ákaflega fábreytt. Ýsa eða þorskur í flest mál og lambakjöt á sunnudögum. Börn sem fúlsuðu við þessum matseðli voru kölluð matvönd. Þegar leitað var læknis vegna matvendni fengu foreldrar venjulega sama svarið; „svangt barn borðar“, sem þýddi að barnið ætti að éta það sem væri á borðum. Uppeldi barna hefur gjörbreyst. Foreldrar nálgast barnið eins og jafningja. Í staðinn fyrir reglur og aga eru komnar endalausar samningaviðræður þar sem foreldrar láta venjulega í minni pokann. Þetta er sérlega áberandi á matmálstímum. Börnin taka öll völd og nú er boðið upp á fjórréttaðan matseðil á flestum heimilum til að koma til móts við sérkröfur barna og unglinga. Foreldrar hafa lært að taka tillit til fæðuofnæmis og mataróþols sem enginn vissi að væri til fyrir 20-30 árum. Þrátt fyrir fjölbreytta matseðla gengur ekki þrautalaust að koma matnum ofan í ungviðið. Matmálstímar einkennast af átökum og frekari samningum. Allir áhugamenn um stjórnun, uppeldi og matseld hljóta þó að fagna þessum umskiptum. Börnin læra að stjórna umhverfi sínu með því að borða ekki eða krefjast matrétta sem ógjörningur er að matreiða. Þetta stjórntæki mun nýtast þeim vel síðar á lífsleiðinni í leik og starfi. Matarmenning þjóðarinnar hefur tekið stórstígum framförum enda er matseldin á heimilunum orðin jafn umfangsmikil og á meðalstóru veitingahúsi með flóknum matseðlum. Foreldrar læra að elda bæði gómsæta vegan-rétti og margbrotna máltíð úr kókosmjólk, hnetum og sojabaunum. Er nema von að sauðkindin hafi látið undan síga á matseðlum landsmanna. Höfundur er pistlahöfundur Fréttablaðsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Óttar Guðmundsson Mest lesið Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty Skoðun 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson Skoðun Halldór 31.05.2025 Halldór Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir Skoðun
Allt er breytingum undirorpið. Einu sinni áttu flestir foreldrar fjögur börn, nú eiga flest börn fjögur foreldri. Á liðinni öld þótti mataræði Íslendinga ákaflega fábreytt. Ýsa eða þorskur í flest mál og lambakjöt á sunnudögum. Börn sem fúlsuðu við þessum matseðli voru kölluð matvönd. Þegar leitað var læknis vegna matvendni fengu foreldrar venjulega sama svarið; „svangt barn borðar“, sem þýddi að barnið ætti að éta það sem væri á borðum. Uppeldi barna hefur gjörbreyst. Foreldrar nálgast barnið eins og jafningja. Í staðinn fyrir reglur og aga eru komnar endalausar samningaviðræður þar sem foreldrar láta venjulega í minni pokann. Þetta er sérlega áberandi á matmálstímum. Börnin taka öll völd og nú er boðið upp á fjórréttaðan matseðil á flestum heimilum til að koma til móts við sérkröfur barna og unglinga. Foreldrar hafa lært að taka tillit til fæðuofnæmis og mataróþols sem enginn vissi að væri til fyrir 20-30 árum. Þrátt fyrir fjölbreytta matseðla gengur ekki þrautalaust að koma matnum ofan í ungviðið. Matmálstímar einkennast af átökum og frekari samningum. Allir áhugamenn um stjórnun, uppeldi og matseld hljóta þó að fagna þessum umskiptum. Börnin læra að stjórna umhverfi sínu með því að borða ekki eða krefjast matrétta sem ógjörningur er að matreiða. Þetta stjórntæki mun nýtast þeim vel síðar á lífsleiðinni í leik og starfi. Matarmenning þjóðarinnar hefur tekið stórstígum framförum enda er matseldin á heimilunum orðin jafn umfangsmikil og á meðalstóru veitingahúsi með flóknum matseðlum. Foreldrar læra að elda bæði gómsæta vegan-rétti og margbrotna máltíð úr kókosmjólk, hnetum og sojabaunum. Er nema von að sauðkindin hafi látið undan síga á matseðlum landsmanna. Höfundur er pistlahöfundur Fréttablaðsins.
Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz Skoðun
Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz Skoðun