Seðlabankinn hafi dregið stutta stráið Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 8. febrúar 2023 11:29 Ásgeir Jónsson er seðlabankastjóri. Vísir/Vilhelm Seðlabankastjóri segir Seðlabankinn hafi dregið það stutta strá að þurfa að bregðast við verðbólgu hér á landi, sem skýri enn eina stýrivaxtahækkun bankans í morgun. Stjórnendur bankans gagnrýndu hið opinbera og aðila vinnumarkaðarins nokkuð fyrir ákvarðanir síðustu missera og var talað um sjálfsmark í því samhengi. Var því velt upp hvort að þessir aðilar væru staddir í öðrum veruleika en Seðlabankinn. Peningastefnunefnd bankans ákvað í morgun að hækka stýrivexti um 0,5 prósentur, úr 6,0 í 6,5 prósent. Um er að ræða elleftu stýrivaxtahækkunina í röð. Vextirnir hafa hækkað mjög skarpt frá því í maí 2021, þegar þeir voru 0,75 prósent. Verðbólga mælist nú 9,9 prósent og hefur farið hækkandi eftir hjöðnun í haust. Um var að ræða fyrst fund nefndarinnar á nýju ári. Síðasta stýrivaxtahækkun var í nóvember. Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri, Rannveig Sigurðardóttir, varaseðlabankastjóri og Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræðingur bankans, kynntu ákvörðunina í morgun. Þar voru þau beðin um að útskýra ákvörðun nefndarinnar. „Það er erfitt að ætla að nefna einn þátt vegna þess að í rauninni hefur allt lagst gegn okkur frá síðasta fundi. Krónan hefur lækkað. Kjarasamningar voru miklu dýrari en við höfðum gert ráð fyrir og sá helmingur vinnumarkaðarins sem á eftir að semja heimtar enn meiri launahækkanir heldur en hafa komið fram. Aðhald í ríkisfjármálum hefur minnkað frá því sem var áður. Þannig að það er eiginlega allt að leggjast gegn okkur,“ sagði Ásgeir. Benti hann á að 2,5 prósentuverðbólgumarkmið bankans væri fjarlægt eins og staðan væri núna, „Enda sjáum við það að verðbólga er núna 9,9 prósent og hefur verið að aukast á nýjan leik. Seðlabankinn dró stutta stráið, Við þurfum að gera eitthvað í málinu og ná niður verðbólgu. Það liggur alveg fyrir,“ sagði Ásgeir. Markmið bankans væri að verja þær krónur sem samið var um í nýgerðum kjarasamningum á almennum vinnumarkaði. „Svo líka lítum við á að þessir kjarasamningar, sem eru til skamms tíma og hafa verið gerðir, að þeir gefi okkur glugga eða svigrúm til að á niður verðbólgu. Nú er búið að semja um launahækkanir, nú kemur að Seðlabankanum að reyna að tryggja það að þessar krónar sem samið er um verði ekki étnar upp í verðbólgu,“ sagði Ásgeir. Spili sóló á allt önnur mörk Á fundinum Ásgeir og Rannveig ítrekað spurð út í hina svokölluðu framsýnu leiðsögn sem fylgdi yfirlýsingu peningastefnunefndar, þar sem fram kemur að nefndin telji líklegt að auka þurfi aðhaldið enn frekar á næstunni til þess að verðbólga hjaðni í markmið innan ásættanlegs tíma. Frá vinstri til hægri: Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræðingur Seðlabankans, Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri og Rannveig Sigurðardóttur varaseðlabankastjóri.Vísir/Vilhelm Greip Rannveig þá til knattspyrnulíkingar, eins og hún hefur gert á síðustu fundum Seðlabankans þar sem stýrivaxtahækkanir eru rökstuddar. „Hætta mér inn á fótboltavöllinn og fara aftur að tala um bolta. Á síðasta fundi sagði ég að ef aðrir spiluðu ekki með þá myndi Seðlabankinn taka þetta og spila sóló. Þegar Ásgeir gaf boltann upp í október til aðila vinnumarkaðarins og hins opinbera gerðum við faktískt ekki ráð fyrir því að þeir myndi bara spila sóló á einhver allt önnur mörk,“ sagði Rannveig. „Eða skora sjálfsmark eiginlega, öllu heldur,“ greip Ásgeir þá inn í „Jafnvel,“ svaraði Rannveig orðum Ásgeirs. Vísaði hún þá í nokkuð beitt skilaboð Ásgeirs til aðila vinnumarkaðarins og hins opinbera í október, þar sem hann sagði ef vinnumarkaðurinn, ríkisstjórnin og atvinnulífið tækju við boltanum í baráttunni gegn verðbólgunni þyrfti Seðlabankinn ekki að beita vaxtaækjunum jafn mikið. Rannveig vísaði einnig í eigin orð frá fundi Seðlabankans í nóvember, þar sem hún sagði alveg ljóst að Seðlabankinn myndi spila sóló, ef aðrir spiluðu ekki með í baráttunni gegn verðbólgunni. Á fundinum í morgun velti hún því upp hvort að aðilar vinnumarkaðarins og hins opinbæra væru staddir í öðrum veruleika en Seðlabankinn. „Það er bara alveg ljóst að minna aðhald hjá hinu opinbera og þessir miklu dýru kjarasamningar, það þýðir ekki einu sinni að hafa eins og við höfum verið með í framsýnu leiðsögninni að í rauninni biðla til þessa aðila að spila með. Þeir eru greinilega í einhverjum öðrum veruleika.“ Benti hún á síðar á fundinum að það væru þrír aðilar hér á landi sem hafi mest áhrif á þjóðarbúskapinn. „Það er vinnumarkaðurinn, það er hið opinbera og það erum við. Þegar þessar ákvarðanir leiða af sér svona mikinn verðbólguþrýsting þá eigum við engra annarra kosta völ en að nota þessa tæki sem Alþingi hefur falið okkur að nota til þess að ná verðbólgumarkmiði sem okkur hefur verið falið að reyna að halda.“ Horfa má á fund Seðlabankans í heild sinni hér að neðan. Kjaraviðræður 2022-23 Verðlag Seðlabankinn Fjármál heimilisins Húsnæðismál Fasteignamarkaður Tengdar fréttir Ellefta hækkunin í röð: Seðlabankinn hækkar stýrivexti um 0,5 prósentur Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hefur ákveðið að hækka vexti bankans um 0,5 prósentur. Meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, verða því 6,5 prósent. 8. febrúar 2023 08:31 Mest lesið Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent Isavia gefur strandaglópum engin grið Viðskipti innlent Búið að greiða laun og barnabætur Viðskipti innlent Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Viðskipti innlent Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á Atvinnulíf Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Sjá meira
Peningastefnunefnd bankans ákvað í morgun að hækka stýrivexti um 0,5 prósentur, úr 6,0 í 6,5 prósent. Um er að ræða elleftu stýrivaxtahækkunina í röð. Vextirnir hafa hækkað mjög skarpt frá því í maí 2021, þegar þeir voru 0,75 prósent. Verðbólga mælist nú 9,9 prósent og hefur farið hækkandi eftir hjöðnun í haust. Um var að ræða fyrst fund nefndarinnar á nýju ári. Síðasta stýrivaxtahækkun var í nóvember. Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri, Rannveig Sigurðardóttir, varaseðlabankastjóri og Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræðingur bankans, kynntu ákvörðunina í morgun. Þar voru þau beðin um að útskýra ákvörðun nefndarinnar. „Það er erfitt að ætla að nefna einn þátt vegna þess að í rauninni hefur allt lagst gegn okkur frá síðasta fundi. Krónan hefur lækkað. Kjarasamningar voru miklu dýrari en við höfðum gert ráð fyrir og sá helmingur vinnumarkaðarins sem á eftir að semja heimtar enn meiri launahækkanir heldur en hafa komið fram. Aðhald í ríkisfjármálum hefur minnkað frá því sem var áður. Þannig að það er eiginlega allt að leggjast gegn okkur,“ sagði Ásgeir. Benti hann á að 2,5 prósentuverðbólgumarkmið bankans væri fjarlægt eins og staðan væri núna, „Enda sjáum við það að verðbólga er núna 9,9 prósent og hefur verið að aukast á nýjan leik. Seðlabankinn dró stutta stráið, Við þurfum að gera eitthvað í málinu og ná niður verðbólgu. Það liggur alveg fyrir,“ sagði Ásgeir. Markmið bankans væri að verja þær krónur sem samið var um í nýgerðum kjarasamningum á almennum vinnumarkaði. „Svo líka lítum við á að þessir kjarasamningar, sem eru til skamms tíma og hafa verið gerðir, að þeir gefi okkur glugga eða svigrúm til að á niður verðbólgu. Nú er búið að semja um launahækkanir, nú kemur að Seðlabankanum að reyna að tryggja það að þessar krónar sem samið er um verði ekki étnar upp í verðbólgu,“ sagði Ásgeir. Spili sóló á allt önnur mörk Á fundinum Ásgeir og Rannveig ítrekað spurð út í hina svokölluðu framsýnu leiðsögn sem fylgdi yfirlýsingu peningastefnunefndar, þar sem fram kemur að nefndin telji líklegt að auka þurfi aðhaldið enn frekar á næstunni til þess að verðbólga hjaðni í markmið innan ásættanlegs tíma. Frá vinstri til hægri: Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræðingur Seðlabankans, Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri og Rannveig Sigurðardóttur varaseðlabankastjóri.Vísir/Vilhelm Greip Rannveig þá til knattspyrnulíkingar, eins og hún hefur gert á síðustu fundum Seðlabankans þar sem stýrivaxtahækkanir eru rökstuddar. „Hætta mér inn á fótboltavöllinn og fara aftur að tala um bolta. Á síðasta fundi sagði ég að ef aðrir spiluðu ekki með þá myndi Seðlabankinn taka þetta og spila sóló. Þegar Ásgeir gaf boltann upp í október til aðila vinnumarkaðarins og hins opinbera gerðum við faktískt ekki ráð fyrir því að þeir myndi bara spila sóló á einhver allt önnur mörk,“ sagði Rannveig. „Eða skora sjálfsmark eiginlega, öllu heldur,“ greip Ásgeir þá inn í „Jafnvel,“ svaraði Rannveig orðum Ásgeirs. Vísaði hún þá í nokkuð beitt skilaboð Ásgeirs til aðila vinnumarkaðarins og hins opinbera í október, þar sem hann sagði ef vinnumarkaðurinn, ríkisstjórnin og atvinnulífið tækju við boltanum í baráttunni gegn verðbólgunni þyrfti Seðlabankinn ekki að beita vaxtaækjunum jafn mikið. Rannveig vísaði einnig í eigin orð frá fundi Seðlabankans í nóvember, þar sem hún sagði alveg ljóst að Seðlabankinn myndi spila sóló, ef aðrir spiluðu ekki með í baráttunni gegn verðbólgunni. Á fundinum í morgun velti hún því upp hvort að aðilar vinnumarkaðarins og hins opinbæra væru staddir í öðrum veruleika en Seðlabankinn. „Það er bara alveg ljóst að minna aðhald hjá hinu opinbera og þessir miklu dýru kjarasamningar, það þýðir ekki einu sinni að hafa eins og við höfum verið með í framsýnu leiðsögninni að í rauninni biðla til þessa aðila að spila með. Þeir eru greinilega í einhverjum öðrum veruleika.“ Benti hún á síðar á fundinum að það væru þrír aðilar hér á landi sem hafi mest áhrif á þjóðarbúskapinn. „Það er vinnumarkaðurinn, það er hið opinbera og það erum við. Þegar þessar ákvarðanir leiða af sér svona mikinn verðbólguþrýsting þá eigum við engra annarra kosta völ en að nota þessa tæki sem Alþingi hefur falið okkur að nota til þess að ná verðbólgumarkmiði sem okkur hefur verið falið að reyna að halda.“ Horfa má á fund Seðlabankans í heild sinni hér að neðan.
Kjaraviðræður 2022-23 Verðlag Seðlabankinn Fjármál heimilisins Húsnæðismál Fasteignamarkaður Tengdar fréttir Ellefta hækkunin í röð: Seðlabankinn hækkar stýrivexti um 0,5 prósentur Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hefur ákveðið að hækka vexti bankans um 0,5 prósentur. Meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, verða því 6,5 prósent. 8. febrúar 2023 08:31 Mest lesið Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Viðskipti innlent Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Viðskipti innlent Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Viðskipti innlent „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðskipti innlent Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Viðskipti innlent Isavia gefur strandaglópum engin grið Viðskipti innlent Búið að greiða laun og barnabætur Viðskipti innlent Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Viðskipti innlent Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á Atvinnulíf Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sahara og Olís tilnefnd til tvennra alþjóðlegra verðlauna Hvetur stjórnvöld til að veita ferðaskrifstofum lán eins og í Covid Búið að greiða laun og barnabætur Stefna á að hefja starfsemi á Möltu innan tíu vikna Snaps teygir anga sína út á Hlemm „Það er svo langt síðan að við höfðum ekki trú á Play“ Arnar Þór og Unnur Lilja skipta búi Play Bændaferðir færa sig í skemmtiferðasiglingar Fallið frá kröfum um neyðarfjarskipti á hálendinu Play með sex prósent flugsæta til og frá landinu Hrun í makríl og kolmunna Fall Play áfall en að einhverju leyti fyrirséð Segir ekki honum að kenna að Play hafi farið á hausinn Eðlilegt ef farið verður yfir eftirlit með flugfélögum Höggið á íslenska ferðaþjónustu ætti að vera takmarkað Þjóðarskútan sé „vel í stakk búin til að sigla milli skers og báru í úfnum sjó“ Gjaldþrotaskiptabeiðni Play tekin fyrir í héraðsdómi Atvinnuleysi 5,3 prósent í ágúst Kalla ráðherra og forstjóra Samgöngustofu fyrir samgöngunefnd Hækkun flugfargjalda muni skila sér í meiri verðbólgu Leik lokið hjá Play „Skrifast ekki á okkur að það hafi farið eins og er farið“ Sjá meira
Ellefta hækkunin í röð: Seðlabankinn hækkar stýrivexti um 0,5 prósentur Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hefur ákveðið að hækka vexti bankans um 0,5 prósentur. Meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, verða því 6,5 prósent. 8. febrúar 2023 08:31