Risa­gjald­dagi vegna losunar­heimilda daginn eftir gjald­þrot

Samkvæmt upplýsingum frá Umhverfis- og Orkustofnun var kolefnislosun Play 165.000 tonn á síðasta ári og átti uppgjör vegna þessarar losunar að fara fram þann 30. september, daginn eftir að tilkynnt var um gjaldþrot flugfélagsins. Mbl.is greindi fyrst frá.

Þann 30. september ár hvert þarf að gera upp vegna losunar síðasta almanaksárs og Einar Halldórsson teymisstjóri loftgæða- og losunarheimilda hjá Umhverfis- og orkustofnun staðfestir í samtali við fréttastofu að kolefnislosun Play á síðasta ári hafi verið 165.000 tonn. Play hafi fengið rúmlega 44.000 gjaldfrjáls tonn vegna losunar á síðasta ári og því má áætla að flugfélagið hafi þurft að kaupa heimild fyrir losun 121.000 tonna.

Senda út áminningarpósta

Verð hverrar einingar var um 75 evrur þann 30. september og má því áætla að upphæðin sem Play hefði átt að borga sé rúmir 1,3 milljarðar. Ef ekki er greitt fyrir heimildir fyrir gjalddaga þá bætist við 100 evru sekt á hvert tonn sem losað er.

Einar segir að stofnunin hafi ekki átt sérstök samskipti við Play vegna yfirvofandi gjalddaga og þeirrar staðreyndar að flugfélagið hafði ekki greitt fyrir sínar heimildir.

„Það eru sendir út áminningarpóstar en við sjáum síðan bara hvort það sé búið að borga eða ekki.“

Ísland eina landið með endurgjaldslausar losunarheimildir

Í byrjun árs 2024 tóku gildi nýjar reglur hjá Evrópusambandinu vegna losunarheimilda þar sem fasa átti út endurgjaldslausar heimildir. Fyrst átti að minnka heimildir um 25% og svo um 50% árið eftir og engar slíkar yrðu í boði frá og með næsta ári. Árið 2023 sömdu íslensk stjórnvöld hins vegar við Evrópusambandið um auknar losunarheimildir fyrir árin 2025 og 2026 og segir Einar að á næsta ári verði Ísland eina landið svo hann viti sem verði með endurgjaldslausar losunarheimildir að hluta til.

Aðspurður hvort gerð verði krafa í þrotabú flugfélagsins þar sem Play hafi ekki staðið í skilum segir að reynt hafi á slíkt þegar WOW Air varð gjaldþrota árið 2019. Þá hafi málið strandað á því að Umhverfis- og Orkustofnun var ekki eigandi kröfunnar vegna losunarheimilda.

„Ég geri ráð fyrir að það verði lögð sekt á þá sem taka við, hvort sem það verði þrotabúið eða aðrir. Síðan þarf að skoða betur hvort lagaramminn hafi breyst, hvort við séum kröfuhafi losunarheimilda eða einhver annar. Við þurfum að eiga samtöl við ESB og EFTA hvað það varðar,“ sagði Einar Halldórsson teymisstjóri hjá Umhverfis- og Orkustofnun.