Stórir skellir geri ekki boð á undan sér Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 13. október 2025 22:51 Jón Bjarki Bentsson er aðalhagfræðingur Íslandsbanka. Vísir/Vilhelm Aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir titring hafa verið á fjármálamörkuðum undanfarið en vísar sem nýttir eru til að rýna í hvort kreppa sé yfirvofandi tali hver á móti öðrum. Hann telur að það muni alltaf eitthvað bakslag eiga sér stað en undirliggjandi styrkleikar geti komið í veg fyrir að það endi í kreppu. „Það kemur alltaf bakslag en hvort það verður að kreppu og djúpum vandræðum, það ræðst á endanum af því hvort það séu einhver bjargráð og undirliggjandi styrkleikar sem koma í veg fyrir að allt fari í skrúfuna,“ segir Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur hjá Íslandsbanka, í viðtali í Reykjavík síðdegis í dag. „Það hefur verið mikill titringur á mörkuðum undanfarið. Ef maður rýnir í það sem við erum vön að horfa til til að gefa vísbendingar um líkurnar á niðursveiflu þá skiptist það í tvö horn.“ Til að mynda sé hægt að líta til þróunar verðlags gulls og bakslag í rafmyntum sem bendi til bakslags en hins vegar séu vísar sem bendi ekki til yfirvofandi bakslags, líkt og virði kopars sem gefi vísbendingar um hvað iðnaðurinn sé að fara að gera. „Kopar, sem er stundum kallað doktor kopar því að verðþróun og verð á kopar virðist segja til um taktinn í heimskerfinu fram í tímann. Hann hefur haldið vel í sjó og frekar verið að sækja í sig veðrið undanfarið,“ segir hann. „Á meðan er gullið áhættu- og verðbólguvörn því gull ber enga ávöxtun en það hækkar í takti við verðtryggingu í heiminum og þykir gott til þess að verja sig fyrir verðsveiflum og verðbólgu.“ Jón Bjarki segir það jafnframt varhugavert að ráðleggja fólki að fara í slíkar fjárfestingar. Það sé klókt fyrir fólk sem vilji dreifa áhættunni að setja einhvern hlut af eignum sínum í sjóði sem fjárfesta í slíku. Hann útilokar ekki að eitthvert bakslag eða kreppa muni eiga sér stað og leiti stórir fjárfestar í áhættudreifingu. „Það gerir oft ekki boð á undan sér þegar svona skellir koma.“ Tortryggnari gagnvart Bandaríkjunum „Áhrif Bandaríkjanna eru ennþá mjög mikil, auðvitað stærsta hagkerfi heims og fjármálamarkaðurinn í Bandaríkjunum er ennþá stór hluti af alheimsmörkuðum því stærstu og verðmætustu fyrirtæki heims eru meira og minna skráð þar,“ segir Jón Bjarki. Hins vegar hafi nýlegar vendingar á milli Bandaríkjanna og Kína haft áhrif á markaðinn þarlendis. Nýverið boðuðu Kínverjar umfangsmiklar takmarkanir á útflutning sjaldgæfra málma, markaði sem þeir eru svo gott sem einráðir á, og þar af leiðandi boðaði Donald Trump Bandaríkjaforseti hundrað prósenta toll á vörur frá Kína. Jón Bjarki segir að það verði áhugavert að sjá hvernig fari úr því. „Yfir helgina hefur Tump svolítið mildað sinn tón en Kínverjarnir virðast standa fastir á sínu og það eykur óvissuna og sitt sýnist hverjum á mörkuðunum í dag um hvaða stefnu það viðskiptastríð muni taka.“ Markaðurinn sé þó almennt orðinn tortryggnari gagnvart bandaríska markaðinum sem hefur hingað til verið eins konar skjól. Efnahagsmál Bandaríkin Kína Reykjavík síðdegis Bylgjan Mest lesið Útlit fyrir „hrollkaldan vetur“ en eitt ljós í myrkinu Viðskipti innlent Ætla í hart vegna ákvörðunar Fjarskiptastofu Viðskipti innlent Bretar veita Alvotech leyfið sem fékkst ekki í Bandaríkjunum Viðskipti innlent Farþegum fjölgaði um 14 prósent í október Viðskipti innlent Ráðin forstöðukona Þjónustu Veitna Viðskipti innlent Ómögulegt sé fyrir fólk á Eflingarlaunum að komast á húsnæðismarkað Viðskipti innlent Steinunn frá UNICEF til Festu Viðskipti innlent Bein útsending: Kanónur ræða sjávarútveginn í Hörpu Viðskipti innlent Bein útsending: Leiðir til að efla hlutabréfamarkaðinn Viðskipti innlent Engin u-beygja vegna pillu forstjóra Icelandair Viðskipti innlent Fleiri fréttir Ráðin forstöðukona Þjónustu Veitna Bretar veita Alvotech leyfið sem fékkst ekki í Bandaríkjunum Bein útsending: Nýsköpunarverðlaun Samorku Útlit fyrir „hrollkaldan vetur“ en eitt ljós í myrkinu Bein útsending: Leiðir til að efla hlutabréfamarkaðinn Ómögulegt sé fyrir fólk á Eflingarlaunum að komast á húsnæðismarkað Bein útsending: Kanónur ræða sjávarútveginn í Hörpu Farþegum fjölgaði um 14 prósent í október Steinunn frá UNICEF til Festu Ætla í hart vegna ákvörðunar Fjarskiptastofu Sýn tapaði 239 milljónum Engin u-beygja vegna pillu forstjóra Icelandair Segja fulla ástæðu til að hafa áhyggjur af stöðu efnahags og vinnumarkaðar „Óveðurský á lofti í ferðaþjónustu“ Engir sérfræðingar að verki og sá yngsti um tvítugt Fullyrðingar Sigurðar um minni verðbólgu standist ekki Bein útsending: Í hvað á orkan að fara? Sækja á fjórða milljarð króna Afreksíþróttamenn sendast með tvö þúsund matarskammta á dag Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Amaroq staðfestir merkilegan fund sjaldgæfra jarðmálma Af hverju hefur lánið ekki lækkað? Vextir geti lækkað fyrr og lækkað meira Eyddu illa fengnum milljónum í bíla og rafmyntir Segja Tango Travel verða að fara í gjaldþrot Stálu hundruðum milljóna hjá Landsbankanum Gengi Alvotech aldrei lægra 25 sagt upp í fiskvinnslu „Hætt við því að það muni bitna á leigjendum“ „Nær engar líkur á vaxtalækkun“ Sjá meira
„Það kemur alltaf bakslag en hvort það verður að kreppu og djúpum vandræðum, það ræðst á endanum af því hvort það séu einhver bjargráð og undirliggjandi styrkleikar sem koma í veg fyrir að allt fari í skrúfuna,“ segir Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur hjá Íslandsbanka, í viðtali í Reykjavík síðdegis í dag. „Það hefur verið mikill titringur á mörkuðum undanfarið. Ef maður rýnir í það sem við erum vön að horfa til til að gefa vísbendingar um líkurnar á niðursveiflu þá skiptist það í tvö horn.“ Til að mynda sé hægt að líta til þróunar verðlags gulls og bakslag í rafmyntum sem bendi til bakslags en hins vegar séu vísar sem bendi ekki til yfirvofandi bakslags, líkt og virði kopars sem gefi vísbendingar um hvað iðnaðurinn sé að fara að gera. „Kopar, sem er stundum kallað doktor kopar því að verðþróun og verð á kopar virðist segja til um taktinn í heimskerfinu fram í tímann. Hann hefur haldið vel í sjó og frekar verið að sækja í sig veðrið undanfarið,“ segir hann. „Á meðan er gullið áhættu- og verðbólguvörn því gull ber enga ávöxtun en það hækkar í takti við verðtryggingu í heiminum og þykir gott til þess að verja sig fyrir verðsveiflum og verðbólgu.“ Jón Bjarki segir það jafnframt varhugavert að ráðleggja fólki að fara í slíkar fjárfestingar. Það sé klókt fyrir fólk sem vilji dreifa áhættunni að setja einhvern hlut af eignum sínum í sjóði sem fjárfesta í slíku. Hann útilokar ekki að eitthvert bakslag eða kreppa muni eiga sér stað og leiti stórir fjárfestar í áhættudreifingu. „Það gerir oft ekki boð á undan sér þegar svona skellir koma.“ Tortryggnari gagnvart Bandaríkjunum „Áhrif Bandaríkjanna eru ennþá mjög mikil, auðvitað stærsta hagkerfi heims og fjármálamarkaðurinn í Bandaríkjunum er ennþá stór hluti af alheimsmörkuðum því stærstu og verðmætustu fyrirtæki heims eru meira og minna skráð þar,“ segir Jón Bjarki. Hins vegar hafi nýlegar vendingar á milli Bandaríkjanna og Kína haft áhrif á markaðinn þarlendis. Nýverið boðuðu Kínverjar umfangsmiklar takmarkanir á útflutning sjaldgæfra málma, markaði sem þeir eru svo gott sem einráðir á, og þar af leiðandi boðaði Donald Trump Bandaríkjaforseti hundrað prósenta toll á vörur frá Kína. Jón Bjarki segir að það verði áhugavert að sjá hvernig fari úr því. „Yfir helgina hefur Tump svolítið mildað sinn tón en Kínverjarnir virðast standa fastir á sínu og það eykur óvissuna og sitt sýnist hverjum á mörkuðunum í dag um hvaða stefnu það viðskiptastríð muni taka.“ Markaðurinn sé þó almennt orðinn tortryggnari gagnvart bandaríska markaðinum sem hefur hingað til verið eins konar skjól.
Efnahagsmál Bandaríkin Kína Reykjavík síðdegis Bylgjan Mest lesið Útlit fyrir „hrollkaldan vetur“ en eitt ljós í myrkinu Viðskipti innlent Ætla í hart vegna ákvörðunar Fjarskiptastofu Viðskipti innlent Bretar veita Alvotech leyfið sem fékkst ekki í Bandaríkjunum Viðskipti innlent Farþegum fjölgaði um 14 prósent í október Viðskipti innlent Ráðin forstöðukona Þjónustu Veitna Viðskipti innlent Ómögulegt sé fyrir fólk á Eflingarlaunum að komast á húsnæðismarkað Viðskipti innlent Steinunn frá UNICEF til Festu Viðskipti innlent Bein útsending: Kanónur ræða sjávarútveginn í Hörpu Viðskipti innlent Bein útsending: Leiðir til að efla hlutabréfamarkaðinn Viðskipti innlent Engin u-beygja vegna pillu forstjóra Icelandair Viðskipti innlent Fleiri fréttir Ráðin forstöðukona Þjónustu Veitna Bretar veita Alvotech leyfið sem fékkst ekki í Bandaríkjunum Bein útsending: Nýsköpunarverðlaun Samorku Útlit fyrir „hrollkaldan vetur“ en eitt ljós í myrkinu Bein útsending: Leiðir til að efla hlutabréfamarkaðinn Ómögulegt sé fyrir fólk á Eflingarlaunum að komast á húsnæðismarkað Bein útsending: Kanónur ræða sjávarútveginn í Hörpu Farþegum fjölgaði um 14 prósent í október Steinunn frá UNICEF til Festu Ætla í hart vegna ákvörðunar Fjarskiptastofu Sýn tapaði 239 milljónum Engin u-beygja vegna pillu forstjóra Icelandair Segja fulla ástæðu til að hafa áhyggjur af stöðu efnahags og vinnumarkaðar „Óveðurský á lofti í ferðaþjónustu“ Engir sérfræðingar að verki og sá yngsti um tvítugt Fullyrðingar Sigurðar um minni verðbólgu standist ekki Bein útsending: Í hvað á orkan að fara? Sækja á fjórða milljarð króna Afreksíþróttamenn sendast með tvö þúsund matarskammta á dag Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Amaroq staðfestir merkilegan fund sjaldgæfra jarðmálma Af hverju hefur lánið ekki lækkað? Vextir geti lækkað fyrr og lækkað meira Eyddu illa fengnum milljónum í bíla og rafmyntir Segja Tango Travel verða að fara í gjaldþrot Stálu hundruðum milljóna hjá Landsbankanum Gengi Alvotech aldrei lægra 25 sagt upp í fiskvinnslu „Hætt við því að það muni bitna á leigjendum“ „Nær engar líkur á vaxtalækkun“ Sjá meira