Hamingjan sanna! Teitur Guðmundsson skrifar 13. mars 2012 06:00 Flest erum við að leita að hamingju, vellíðan og jákvæðu hugarfari og hafa ýmsar rannsóknir verið gerðar í gegnum tíðina til að reyna að varpa ljósi á það hvernig við öðlumst hana. Við sem erum eldri en tvævetur vitum að það kemur margt til og engin töfralausn fyrir þá sem ekki njóta lífsins. Þar sem hamingjan er skilgreind sem ástand eða líðan með jákvæðum tilfinningum sem geta verið frá ánægju til ofsagleði og er samsafn líffræðilegra, samfélagslegra, trúarlegra og heimspekilegra þátta gefur auga leið að við eigum erfitt með þetta hugtak. Þá er augljóst að einstaklingar hafa mismunandi skilning og upplifun og því verður öll umræða um hamingju mjög flókin og raunverulega óskiljanleg. Þekkt er í læknavísindum að ýmsir sjúkdómar hafa áhrif á líðan, þeirra þekktastir eru þunglyndi og kvíði, streita getur einnig haft mikil áhrif en birtingarmynd hennar er okkur stundum hulin. Samskipti okkar, félagsleg staða, fjárhagslegt sjálfstæði og ekki síst fjölskylda, vinir og kunningjar leika ríkt hlutverk í því hvernig okkur líður. Þá má ekki gleyma vinnu, skóla og öðrum slíkum þáttum. Tökum nokkur dæmi um það hvernig við getum sjálf haft áhrif á líðan okkar; Hlustum á tónlist sem lætur okkur líða vel og tengist jákvæðum minningum. Reynum að lesa bækur og draga úr notkun sjónvarps og tölva. Fáum nægan svefn. Borðum feitan fisk og hnetur sem eru ríkar af omega 3-fitusýrum og vinna gegn hjarta og æðasjúkdómum. Borðaðu flókin kolvetnasambönd eins og gróft brauð, pasta og haframjöl en þau auka vellíðunarefnið serotonín í heila- og taugafrumum. Þá hafa þau jákvæð áhrif á blóðsykursstjórnun. Appelsínur og sítrusávextir eru ríkir af C-vítamíni, draga úr streituhormónum og styrkja ónæmiskerfið á sama tíma. Þá er gott að muna eftir spínati sem er ríkt af magnesíumi og járni auk A-vítamíns. Ég gæti auðvitað haldið áfram endalaust að benda ykkur á heilsusamlegt fæði en ekki má gleyma hreyfingunni sem er ekki síður mikilvæg og verður að vera reglubundin. Rannsóknir hafa sýnt að æfingar sem reyna á hjartað í 30-40 mínútur í einu 3-4 x í viku auka losun endorfína sem kalla mætti fíkniefni líkamans, draga úr blóðþrýstingi, auka brennslu og á þennan hátt vellíðan. Gefum okkur tíma til samveru og reynum eftir fremsta megni að draga úr neikvæðri streitu, hlæjum saman og förum út á meðal fólks ef þess er nokkur kostur. Vísindamenn í BNA sýndu fram á það að hitta ókunnuga, jafnvel bara stutta stund, myndi auka vellíðan einstaklinga til muna. Gott skap er smitandi og reyndu að vera jákvæð/ur og sjá björtu hliðarnar, jafnvel þótt það geti reynst afar erfitt á stundum. Þetta á sérstaklega við um yngra fólk, því sýnt hefur verið fram á það að eldri einstaklingar dragi fremur fram jákvæðar hliðar lífsins en þeir yngri. Hættu að reykja, þú ert bara önug/ur á meðan á því stendur, í kjölfarið líður þér betur en áður og hefur ekki samviskubit yfir svo heimskulegri iðju sem reykingar eru. Notaðu áfengi í hófi og ekki ánetjast fíkniefnum! Láttu fylgjast með almennri heilsu þinni og stundaðu þær forvarnir sem mögulegar eru í baráttunni við sjúkdóma, mein og hrörnun. Þetta hljómar allt mjög einfalt svona á blaði, en vittu til, þú ræður því sjálfur hvernig þér líður og hamingjan sanna ef það er ekki mikils virði! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Teitur Guðmundsson Mest lesið Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson Skoðun Er þetta í alvöru umdeild skoðun fámenns hóps? Snorri Másson Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun „Þessu er alltaf lofað fyrir kosningar en alltaf svikið“ Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Liðveisla fyrir öll Atli Már Haraldsson Skoðun
Flest erum við að leita að hamingju, vellíðan og jákvæðu hugarfari og hafa ýmsar rannsóknir verið gerðar í gegnum tíðina til að reyna að varpa ljósi á það hvernig við öðlumst hana. Við sem erum eldri en tvævetur vitum að það kemur margt til og engin töfralausn fyrir þá sem ekki njóta lífsins. Þar sem hamingjan er skilgreind sem ástand eða líðan með jákvæðum tilfinningum sem geta verið frá ánægju til ofsagleði og er samsafn líffræðilegra, samfélagslegra, trúarlegra og heimspekilegra þátta gefur auga leið að við eigum erfitt með þetta hugtak. Þá er augljóst að einstaklingar hafa mismunandi skilning og upplifun og því verður öll umræða um hamingju mjög flókin og raunverulega óskiljanleg. Þekkt er í læknavísindum að ýmsir sjúkdómar hafa áhrif á líðan, þeirra þekktastir eru þunglyndi og kvíði, streita getur einnig haft mikil áhrif en birtingarmynd hennar er okkur stundum hulin. Samskipti okkar, félagsleg staða, fjárhagslegt sjálfstæði og ekki síst fjölskylda, vinir og kunningjar leika ríkt hlutverk í því hvernig okkur líður. Þá má ekki gleyma vinnu, skóla og öðrum slíkum þáttum. Tökum nokkur dæmi um það hvernig við getum sjálf haft áhrif á líðan okkar; Hlustum á tónlist sem lætur okkur líða vel og tengist jákvæðum minningum. Reynum að lesa bækur og draga úr notkun sjónvarps og tölva. Fáum nægan svefn. Borðum feitan fisk og hnetur sem eru ríkar af omega 3-fitusýrum og vinna gegn hjarta og æðasjúkdómum. Borðaðu flókin kolvetnasambönd eins og gróft brauð, pasta og haframjöl en þau auka vellíðunarefnið serotonín í heila- og taugafrumum. Þá hafa þau jákvæð áhrif á blóðsykursstjórnun. Appelsínur og sítrusávextir eru ríkir af C-vítamíni, draga úr streituhormónum og styrkja ónæmiskerfið á sama tíma. Þá er gott að muna eftir spínati sem er ríkt af magnesíumi og járni auk A-vítamíns. Ég gæti auðvitað haldið áfram endalaust að benda ykkur á heilsusamlegt fæði en ekki má gleyma hreyfingunni sem er ekki síður mikilvæg og verður að vera reglubundin. Rannsóknir hafa sýnt að æfingar sem reyna á hjartað í 30-40 mínútur í einu 3-4 x í viku auka losun endorfína sem kalla mætti fíkniefni líkamans, draga úr blóðþrýstingi, auka brennslu og á þennan hátt vellíðan. Gefum okkur tíma til samveru og reynum eftir fremsta megni að draga úr neikvæðri streitu, hlæjum saman og förum út á meðal fólks ef þess er nokkur kostur. Vísindamenn í BNA sýndu fram á það að hitta ókunnuga, jafnvel bara stutta stund, myndi auka vellíðan einstaklinga til muna. Gott skap er smitandi og reyndu að vera jákvæð/ur og sjá björtu hliðarnar, jafnvel þótt það geti reynst afar erfitt á stundum. Þetta á sérstaklega við um yngra fólk, því sýnt hefur verið fram á það að eldri einstaklingar dragi fremur fram jákvæðar hliðar lífsins en þeir yngri. Hættu að reykja, þú ert bara önug/ur á meðan á því stendur, í kjölfarið líður þér betur en áður og hefur ekki samviskubit yfir svo heimskulegri iðju sem reykingar eru. Notaðu áfengi í hófi og ekki ánetjast fíkniefnum! Láttu fylgjast með almennri heilsu þinni og stundaðu þær forvarnir sem mögulegar eru í baráttunni við sjúkdóma, mein og hrörnun. Þetta hljómar allt mjög einfalt svona á blaði, en vittu til, þú ræður því sjálfur hvernig þér líður og hamingjan sanna ef það er ekki mikils virði!
Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun
Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun
Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun
Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun
Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun
Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun
Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun
Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun