Kosningar og heilbrigðismál: Sjónarhorn hjúkrunarfræðings á Suðurhvelinu Gunnar Pétursson skrifar 20. apríl 2013 06:00 Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kosningar 2013 Skoðun Mest lesið Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir Skoðun Aftur á byrjunarreit Hörður Arnarson Skoðun Norðurlandamet í fúski! Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun „Að skrifa söguna“ Var of mikið undir hjá kvennalandsliðinu? Viðar Halldórsson Skoðun Fröken þjóðarmorð: Þér er ekki boðið! Linda Ósk Árnadóttir,Yousef Ingi Tamimi Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson Skoðun Tvöföld bið eftir geislameðferð er of löng Katrín Sigurðardóttir Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir Skoðun Netöryggi til framtíðar Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson Skoðun Skoðun Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar Skoðun Tvöföld bið eftir geislameðferð er of löng Katrín Sigurðardóttir skrifar Skoðun Fröken þjóðarmorð: Þér er ekki boðið! Linda Ósk Árnadóttir,Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Linsa Lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Að skrifa söguna“ Var of mikið undir hjá kvennalandsliðinu? Viðar Halldórsson skrifar Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Netöryggi til framtíðar Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Aftur á byrjunarreit Hörður Arnarson skrifar Skoðun Norðurlandamet í fúski! Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Ursula von der Leyen styður þjóðarmorð! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvert er markmið fulltrúalýðræðis? Hlynur Orri Stefánsson,Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Ég vona að þú gleymir mér ekki Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvaða einkunn fékkst þú á bílprófinu? Grétar Birgisson skrifar Skoðun Að koma út í lífið með verri forgjöf, hvernig tilfinning er það? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Tjaldið fellt í leikhúsi fáránleikans Vésteinn Ólason skrifar Skoðun Heilbrigðisreglugerð WHO: Hagsmunir eða heimska? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Málþófs klúður Sægreifa-flokkanna Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Græna vöruhúsið setur svartan blett á íslenskt samfélag Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Dæmt um efni, Hörður Árni Finnsson,Elvar Örn Friðriksson,Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Flugnám - Annar hluti: Afskiptaleysi stjórnvalda Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Sóvésk sápuópera Franklín Ernir Kristjánsson skrifar Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Dæmir sig sjálft Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Mega blaðamenn ljúga? Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Ákall um nægjusemi í heimi neyslubrjálæðis Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Samstarf er lykill að framtíðinni Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæði? Dagur B. Eggertsson skrifar Sjá meira
Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma.
Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson Skoðun
Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir Skoðun
Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar
Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar
Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Á hvaða vegferð er ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur gagnvart sjávarútvegssveitarfélögunum? Anton Guðmundsson skrifar
Skoðun Hvað hefur áunnist á 140 dögum? Heiða Björg Hilmisdóttir,Dóra Björt Guðjónsdóttir,Sanna Magdalena Mörtudóttir,Helga Þórðardóttir,Líf Magneudóttir skrifar
Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson Skoðun
Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir Skoðun
Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson Skoðun