Aðrir leiðtogar víkja Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 9. maí 2015 07:00 Fyrirfram var búist við flókinni stöðu að loknum þingkosningum í Bretlandi: Íhaldsmenn og Verkamannaflokkurinn yrðu jafnir og annar flokkurinn þyrfti að reiða sig á stuðning smærri flokka til að koma á starfhæfri ríkisstjórn. Áhyggjurnar reyndust óþarfar. Íhaldsflokkurinn fær hreinan meirihluta og getur myndað ríkisstjórn einn og óstuddur. Úrslitin eru persónulegur stórsigur fyrir David Cameron forsætisráðherra. Hann fer frá því að vera forsætisráðherrann sem aldrei vann kosningar til þess að vera sá sem vann óvæntasta og sætasta sigur Íhaldsflokksins síðan Major sigraði Kinnock árið 1992. Útlit er fyrir að meirihluti íhaldsmanna verði tólf þingsæti. Á breska vísu telst það lítill meirihluti. Staðan núna er hins vegar önnur en áður. Bretland er varla tveggja flokka land lengur. Smærri flokkar á borð við UKIP, Græningja og Frjálslynda gera harðari atlögu en áður að þingsætum. Skotland er svo kapítuli út af fyrir sig – og er nú einkavígi Skoskra þjóðernissinna. Það markar þáttaskil í sögunni og ræður miklu um úrslitin. Freistandi er að draga þá ályktun að kjósendur hafi verðlaunað íhaldsmenn fyrir góða frammistöðu. Osbourne fjármálaráðherra hefur haldið fast um budduna og dregið verulega saman í ríkisrekstri. Aðrir hagvísar eru jákvæðir en breska hagkerfið er að mörgu leyti fyrirmynd annarra í Evrópu. Orðspor Osbournes hefur stórbatnað, en til viðbótar við styrka stjórn á ríkisfjármálunum stýrði hann kosningabaráttu Íhaldsflokksins af röggsemi. Íhaldsmenn nutu auðvitað góðs af afleitri frammistöðu andstæðinga sinna. Ed Miliband, formaður Verkamannaflokksins, var ekki bara klaufalegur í framkomu, heldur þótti tefla fram úreltum vinstriboðskap sem ætlað var að slá auðveldar popúlískar keilur hjá kjósendum. Hendur Milibands voru að nokkru leyti bundnar, en þegar hann sigraði bróður sinn í formannskjöri, sótti hann bakland sitt í verkalýðsfélögin og hefur boðskapur hans litast og takmarkast af þeim tengslum. Ekki hjálpaði stórsigur þjóðernissinna í Skotlandi, sögulegu einkavígi Verkamannaflokksins. Frjálslyndir nánast þurrkuðust út og guldu þar fyrir eftirgjöf gagnvart Íhaldsflokknum í fráfarandi stjórnarsamstarfi. Það var svo sérstakt ánægjuefni að Breski sjálfstæðisflokkurinn fékk aðeins einn þingmann, og að formaður hans, Nigel Farage, skyldi ekki ná þingsæti. Óhætt er að segja að atburðarásin hafi verið hröð daginn eftir kosningar. Ed Miliband sagði af sér samdægurs og axlaði fulla ábyrgð á ósigrinum. Sama gerði Nick Clegg, formaður frjálslyndra, og Farage sjálfur. Það er freistandi fyrir lítið land að draga lærdóm af því sem fram fer hjá stærri þjóðum. Í því samhengi má velta fyrir sér í hvaða stöðu Samfylkingin væri hefði Árni Páll Árnason farið að fordæmi Milibands að loknum kosningum fyrir tveimur árum? Einnig er gleðiefni að kjósendur virðast hafa verðlaunað sigurvegarann fyrir góða frammistöðu í ríkisstjórn. Það eru skilaboð sem eiga erindi við lítið land þar sem kjósendur virðast telja að stjórnmálamenn séu með öllu ómögulegir. Sú er auðvitað ekki raunin. Við eigum að dæma stjórnmálamenn af verkum þeirra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson Skoðun
Fyrirfram var búist við flókinni stöðu að loknum þingkosningum í Bretlandi: Íhaldsmenn og Verkamannaflokkurinn yrðu jafnir og annar flokkurinn þyrfti að reiða sig á stuðning smærri flokka til að koma á starfhæfri ríkisstjórn. Áhyggjurnar reyndust óþarfar. Íhaldsflokkurinn fær hreinan meirihluta og getur myndað ríkisstjórn einn og óstuddur. Úrslitin eru persónulegur stórsigur fyrir David Cameron forsætisráðherra. Hann fer frá því að vera forsætisráðherrann sem aldrei vann kosningar til þess að vera sá sem vann óvæntasta og sætasta sigur Íhaldsflokksins síðan Major sigraði Kinnock árið 1992. Útlit er fyrir að meirihluti íhaldsmanna verði tólf þingsæti. Á breska vísu telst það lítill meirihluti. Staðan núna er hins vegar önnur en áður. Bretland er varla tveggja flokka land lengur. Smærri flokkar á borð við UKIP, Græningja og Frjálslynda gera harðari atlögu en áður að þingsætum. Skotland er svo kapítuli út af fyrir sig – og er nú einkavígi Skoskra þjóðernissinna. Það markar þáttaskil í sögunni og ræður miklu um úrslitin. Freistandi er að draga þá ályktun að kjósendur hafi verðlaunað íhaldsmenn fyrir góða frammistöðu. Osbourne fjármálaráðherra hefur haldið fast um budduna og dregið verulega saman í ríkisrekstri. Aðrir hagvísar eru jákvæðir en breska hagkerfið er að mörgu leyti fyrirmynd annarra í Evrópu. Orðspor Osbournes hefur stórbatnað, en til viðbótar við styrka stjórn á ríkisfjármálunum stýrði hann kosningabaráttu Íhaldsflokksins af röggsemi. Íhaldsmenn nutu auðvitað góðs af afleitri frammistöðu andstæðinga sinna. Ed Miliband, formaður Verkamannaflokksins, var ekki bara klaufalegur í framkomu, heldur þótti tefla fram úreltum vinstriboðskap sem ætlað var að slá auðveldar popúlískar keilur hjá kjósendum. Hendur Milibands voru að nokkru leyti bundnar, en þegar hann sigraði bróður sinn í formannskjöri, sótti hann bakland sitt í verkalýðsfélögin og hefur boðskapur hans litast og takmarkast af þeim tengslum. Ekki hjálpaði stórsigur þjóðernissinna í Skotlandi, sögulegu einkavígi Verkamannaflokksins. Frjálslyndir nánast þurrkuðust út og guldu þar fyrir eftirgjöf gagnvart Íhaldsflokknum í fráfarandi stjórnarsamstarfi. Það var svo sérstakt ánægjuefni að Breski sjálfstæðisflokkurinn fékk aðeins einn þingmann, og að formaður hans, Nigel Farage, skyldi ekki ná þingsæti. Óhætt er að segja að atburðarásin hafi verið hröð daginn eftir kosningar. Ed Miliband sagði af sér samdægurs og axlaði fulla ábyrgð á ósigrinum. Sama gerði Nick Clegg, formaður frjálslyndra, og Farage sjálfur. Það er freistandi fyrir lítið land að draga lærdóm af því sem fram fer hjá stærri þjóðum. Í því samhengi má velta fyrir sér í hvaða stöðu Samfylkingin væri hefði Árni Páll Árnason farið að fordæmi Milibands að loknum kosningum fyrir tveimur árum? Einnig er gleðiefni að kjósendur virðast hafa verðlaunað sigurvegarann fyrir góða frammistöðu í ríkisstjórn. Það eru skilaboð sem eiga erindi við lítið land þar sem kjósendur virðast telja að stjórnmálamenn séu með öllu ómögulegir. Sú er auðvitað ekki raunin. Við eigum að dæma stjórnmálamenn af verkum þeirra.
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun