Annar nagli í kistu kenninga um „geimveruvirkjun“ Kjartan Kjartansson skrifar 4. janúar 2018 21:00 Stjarna Tabbys hefur valdið stjörnufræðingum heilabrotum. Ryk eða halastjörnur skyggja líklega á hana á sérstakan hátt frá jörðu séð. Vísir/AFP Rykský sem gengur á braut um fjarreikistjörnuna KIC 8462852 er líklegasta skýringin á leyndardómsfullum breytingum í birtu stjörnunnar samkvæmt nýrri rannsókn. Ráðgátan hafði gefið framandlegum kenningum um risavaxnar sólvirkjanir háþróaðra geimvera byr undir báða vængi um tíma. KIC 8462852, einnig þekkt sem Stjarna Tabbys, komst í heimsfréttirnir árið 2015. Þá greindu stjörnufræðingar frá því að þeir hefðu greint óvenjulegar breytingar á birtu stjörnunnar. Hún hafði til dæmis orðið allt að fimmtungi daufari um nokkurra daga skeið. Á meðan stjörnufræðingar reyndu að ímynda sér hvað gæti búið að baki leyfðu sumir sér að velta vöngum um að orsökin gæti verið svonefnt Dyson-hvolf. Það er risavaxin virkjun á braut um stjörnu sem gæti beislað afl hennar sem eðlisfræðingurinn umdeildi Freeman Dyson setti fram kenningar um á 20. öldinni.Sjá einnig:Meintar geimverubyggingar gætu reynst vera geimrykRaunveruleikinn virðist þó vera öllu hversdagslegri. Nýja athuganir Tabetha Boyajian og félaga hennar með sjónaukum á jörðinni benda til þess að ryk sé líklegasta skýringin á því hvers vegna stjarnan dofnar og lýsist aftur upp. „Nýju gögnin sýna að það lokast mismikið á mismunandi liti ljóss. Þess vegna er hvað sem það er sem fer á milli okkar og stjörnunnar ekki ógegnsætt eins og við myndum búast við ef þetta væri reikistjarna eða risabygging geimvera,“ segir Boyajian sem fann stjörnuna upphaflega og hún er kennd við.Útilokar ekki sveim halastjarnaAnnar hópur stjörnufræðinga komast að svipuðum niðurstöðum í grein sem birtist í haust. Sú rannsókn sýndi einnig fram á að mismunandi bylgjulengdir ljóss minnkuðu mismikið. Líklegast væri því að ójöfn rykskífa gengi um stjörnuna. Í frétt Space.com kemur fram að geimryk sé þó ekki endilega eina kenningin sem kemur til greina. Þannig sé enn hugsanlegt að sveimur halastjarna á braut um stjörnuna gæti valdið því að hún dofnar þegar þær ganga fyrir hana frá jörðu séð eins og Boyajian ímyndaði sér fyrst. Vísindi Tengdar fréttir Meintar geimverubyggingar gætu reynst vera geimryk Þegar fyrst var sagt frá óvenjulegu fyrirbæri í kringum Stjörnu Tabbys fóru kenningar strax af stað um að þar væri á ferð tröllvaxin virkjun háþróaðra geimvera. Raunverulega skýringin virðist einfaldari. 4. október 2017 23:33 Mest lesið Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Innlent „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Innlent „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Innlent Skipstjóri handtekinn í Reykjavíkurhöfn Innlent Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Innlent Ákvörðun dómsmálaráðherra gríðarleg vonbrigði Innlent Lögreglan lýsir eftir Hebu Ýr Innlent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ Innlent Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Innlent Enn að jafna sig eftir stunguárás: „Þeir eru miklu yngri en réðu samt ekkert við 43 ára mann“ Innlent Fleiri fréttir Harma dauða ráðherrans en tjá sig ekki um hann Sakfelldir fyrir að kveikja í iðnaðarhúsnæði fyrir Wagner-málaliða Hafnar gagnrýni á samskipti við lyfjarisa í faraldrinum Bresk stjórnvöld hyggja á aðgerðir gegn trúnaðarsamningum Ekki fleiri greinst með mislinga í Bandaríkjunum í 33 ár Vill safna íbúum Gasa í lokaðar búðir og flytja síðan á brott Bandamenn fá hótunarbréf um 25 til 40 prósent toll „Þeir verða að geta varið sig“: Hættir við að hætta vopnasendingum Yfir hundrað látnir í Texas Ellefu dagar milli nýrra jarðganga í Færeyjum Samgönguráðherrann lést daginn sem Pútín rak hann Pútín rekur samgönguráðherrann eftir miklar raskanir á flugi Eldgos í Lewotobi Laki Laki í Indónesíu Líkir tilætlunum Musk við lestarslys Fundin sek um að myrða ættingja með eitruðum sveppum Á níunda tug látin í hamfaraflóðum Friðarviðræður hafnar í Katar og Netanyahu heldur til Washington Banamaður ráðherra fær að stíga fæti út fyrir fangelsið Um sjötíu látnir í flóðunum og stúlknanna enn leitað Hegseth hafi logið því að gengið sé á vopnabirgðir Bandaríkjanna Fjörutíu og þrír látnir og umfangsmiklar leitarðagerðir standa yfir Elon Musk stofnar nýjan stjórnmálaflokk Leynileg neyðarfjárveiting Dana til flugvallagerðar á Grænlandi Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Minnst þrettán látnir og tuttugu barna saknað eftir flóð í Texas Rússar sagðir nota efnavopn í Úkraínu í auknum mæli Tveir ferðamenn létust í fílaárás í Sambíu Stunguárás í Tampere hvorki talin hryðjuverk né rasísk árás Sænskur glæpaforingi tekinn fastur í Tyrklandi Leiðtogar Hamas sagðir þokast nær því að samþykkja vopnahlé Sjá meira
Rykský sem gengur á braut um fjarreikistjörnuna KIC 8462852 er líklegasta skýringin á leyndardómsfullum breytingum í birtu stjörnunnar samkvæmt nýrri rannsókn. Ráðgátan hafði gefið framandlegum kenningum um risavaxnar sólvirkjanir háþróaðra geimvera byr undir báða vængi um tíma. KIC 8462852, einnig þekkt sem Stjarna Tabbys, komst í heimsfréttirnir árið 2015. Þá greindu stjörnufræðingar frá því að þeir hefðu greint óvenjulegar breytingar á birtu stjörnunnar. Hún hafði til dæmis orðið allt að fimmtungi daufari um nokkurra daga skeið. Á meðan stjörnufræðingar reyndu að ímynda sér hvað gæti búið að baki leyfðu sumir sér að velta vöngum um að orsökin gæti verið svonefnt Dyson-hvolf. Það er risavaxin virkjun á braut um stjörnu sem gæti beislað afl hennar sem eðlisfræðingurinn umdeildi Freeman Dyson setti fram kenningar um á 20. öldinni.Sjá einnig:Meintar geimverubyggingar gætu reynst vera geimrykRaunveruleikinn virðist þó vera öllu hversdagslegri. Nýja athuganir Tabetha Boyajian og félaga hennar með sjónaukum á jörðinni benda til þess að ryk sé líklegasta skýringin á því hvers vegna stjarnan dofnar og lýsist aftur upp. „Nýju gögnin sýna að það lokast mismikið á mismunandi liti ljóss. Þess vegna er hvað sem það er sem fer á milli okkar og stjörnunnar ekki ógegnsætt eins og við myndum búast við ef þetta væri reikistjarna eða risabygging geimvera,“ segir Boyajian sem fann stjörnuna upphaflega og hún er kennd við.Útilokar ekki sveim halastjarnaAnnar hópur stjörnufræðinga komast að svipuðum niðurstöðum í grein sem birtist í haust. Sú rannsókn sýndi einnig fram á að mismunandi bylgjulengdir ljóss minnkuðu mismikið. Líklegast væri því að ójöfn rykskífa gengi um stjörnuna. Í frétt Space.com kemur fram að geimryk sé þó ekki endilega eina kenningin sem kemur til greina. Þannig sé enn hugsanlegt að sveimur halastjarna á braut um stjörnuna gæti valdið því að hún dofnar þegar þær ganga fyrir hana frá jörðu séð eins og Boyajian ímyndaði sér fyrst.
Vísindi Tengdar fréttir Meintar geimverubyggingar gætu reynst vera geimryk Þegar fyrst var sagt frá óvenjulegu fyrirbæri í kringum Stjörnu Tabbys fóru kenningar strax af stað um að þar væri á ferð tröllvaxin virkjun háþróaðra geimvera. Raunverulega skýringin virðist einfaldari. 4. október 2017 23:33 Mest lesið Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Innlent „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Innlent „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Innlent Skipstjóri handtekinn í Reykjavíkurhöfn Innlent Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Innlent Ákvörðun dómsmálaráðherra gríðarleg vonbrigði Innlent Lögreglan lýsir eftir Hebu Ýr Innlent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ Innlent Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Innlent Enn að jafna sig eftir stunguárás: „Þeir eru miklu yngri en réðu samt ekkert við 43 ára mann“ Innlent Fleiri fréttir Harma dauða ráðherrans en tjá sig ekki um hann Sakfelldir fyrir að kveikja í iðnaðarhúsnæði fyrir Wagner-málaliða Hafnar gagnrýni á samskipti við lyfjarisa í faraldrinum Bresk stjórnvöld hyggja á aðgerðir gegn trúnaðarsamningum Ekki fleiri greinst með mislinga í Bandaríkjunum í 33 ár Vill safna íbúum Gasa í lokaðar búðir og flytja síðan á brott Bandamenn fá hótunarbréf um 25 til 40 prósent toll „Þeir verða að geta varið sig“: Hættir við að hætta vopnasendingum Yfir hundrað látnir í Texas Ellefu dagar milli nýrra jarðganga í Færeyjum Samgönguráðherrann lést daginn sem Pútín rak hann Pútín rekur samgönguráðherrann eftir miklar raskanir á flugi Eldgos í Lewotobi Laki Laki í Indónesíu Líkir tilætlunum Musk við lestarslys Fundin sek um að myrða ættingja með eitruðum sveppum Á níunda tug látin í hamfaraflóðum Friðarviðræður hafnar í Katar og Netanyahu heldur til Washington Banamaður ráðherra fær að stíga fæti út fyrir fangelsið Um sjötíu látnir í flóðunum og stúlknanna enn leitað Hegseth hafi logið því að gengið sé á vopnabirgðir Bandaríkjanna Fjörutíu og þrír látnir og umfangsmiklar leitarðagerðir standa yfir Elon Musk stofnar nýjan stjórnmálaflokk Leynileg neyðarfjárveiting Dana til flugvallagerðar á Grænlandi Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Minnst þrettán látnir og tuttugu barna saknað eftir flóð í Texas Rússar sagðir nota efnavopn í Úkraínu í auknum mæli Tveir ferðamenn létust í fílaárás í Sambíu Stunguárás í Tampere hvorki talin hryðjuverk né rasísk árás Sænskur glæpaforingi tekinn fastur í Tyrklandi Leiðtogar Hamas sagðir þokast nær því að samþykkja vopnahlé Sjá meira
Meintar geimverubyggingar gætu reynst vera geimryk Þegar fyrst var sagt frá óvenjulegu fyrirbæri í kringum Stjörnu Tabbys fóru kenningar strax af stað um að þar væri á ferð tröllvaxin virkjun háþróaðra geimvera. Raunverulega skýringin virðist einfaldari. 4. október 2017 23:33
Enn að jafna sig eftir stunguárás: „Þeir eru miklu yngri en réðu samt ekkert við 43 ára mann“ Innlent
Enn að jafna sig eftir stunguárás: „Þeir eru miklu yngri en réðu samt ekkert við 43 ára mann“ Innlent