„Ég held að það sé bráðnauðsynlegt að þessu verði breytt hjá borginni. Þetta er eitt af því sem hefur tafið uppbyggingu íbúðarhúsnæðis í borginni og valdið kostnaði,“ segir Eyþór Arnalds, oddviti Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík. Hann segir að hægt væri að flýta afgreiðslu mála með því að einfalda kerfið.
„Kerfið er orðið svo flókið, málin fara á milli svo margra aðila. Betra væri að minnka kerfið og að það yrði rafrænt,“ segir hann. „Þetta endar allt á fólkinu sem er að kaupa íbúðir,“ segir Eyþór um kostnaðinn sem hlýst af þessum töfum.
„Laga- og reglugerðarumhverfið er mjög flókið og það má bæta,“ segir Dagur B. Eggertsson, borgarstjóri og oddviti Samfylkingarinnar, um ástæður þess að málin dragist. „Við höfum gert tillögur um hvernig er hægt að stytta þennan tíma.“ Aðspurður hvers vegna tillögurnar hafa ekki náð fram að ganga í ljósi þess að flokkur hans hefur verið lengi í meirihluta segir Dagur að ástæðurnar liggi annars staðar.
„Vegna þess að þær þurfa að fara í gegnum Alþingi og ríkisstjórnir og það hafa verið nokkuð ör ríkisstjórnarskipti sem hefur ekki hjálpað. Til dæmis kom húsnæðissáttmálinn fram í síðustu ríkisstjórn,“ segir Dagur og vísar þar í sáttmála um húsnæðismál með fjórtán aðgerðum til að bregðast við vandanum á húsnæðismarkaðnum. Í sáttmálanum var kallað eftir tillögunum sem Dagur minnist á. „Það er ekki ljóst hvaða umbótamál þessi ríkisstjórn hyggst halda áfram með,“ bætir hann við.
Nefndin fjallar um skipulags- og byggingarmál og þangað geta einstaklingar eða fyrirtæki leitað ef þeim finnst afgreiðsla hjá sveitarstjórnum, sem fara með skipulagsvald, ekki vera fullnægjandi.
Sigurður Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins, segir að þessi málsmeðferðarhraði geti hæglega haft áhrif á byggingarhraða íbúðarhúsnæðis með tilheyrandi kostnaði. „Við þurfum að hafa það í huga að þessi nefnd er til dæmis að úrskurða í mjög stórum málum er varða mat á umhverfisáhrifum og svo á sama tíma er kannski einhver sem vill setja svalir eða kvist á húsið hjá sér og hann getur þurft að bíða í tvö ár eftir niðurstöðu í sitt mál,“ útskýrir Sigurður. Þetta væri ef til vill ekki vandamál ef málsmeðferðin hjá sveitarstjórnum væri í lagi. „En málin þar eru að dragast fram úr hófi og í öðru lagi eru þar oft sett ýmis skilyrði eða skorður sem binda hendur framkvæmdaaðila,“ segir hann.
„Deiliskilmálar sem sveitarfélagið setti voru svo strangir og sveitarfélagið setti það miklar kvaðir á útlit hússins, efnisval og annað að Bjarg treysti sér ekki til þess að byggja hagkvæmt húsnæði með því að uppfylla þessi skilyrði og skilaði að endingu lóðinni,“ segir Sigurður.
Ferlið sé þungt nú þegar og þessi langi meðferðartími úrskurðarnefndarinnar tefji það enn meira, með tilheyrandi kostnaði. Samkvæmt upplýsingum frá Bjargi íbúðafélagi hafði félagið fengið lóð í Skarðshlíð sem var skilað vegna þess að skilmálar hentuðu ekki verkefni félagsins. Félagið hefur fengið vilyrði frá Hafnarfirði fyrir lóð á öðrum stað í bænum.
Sigurður bendir á að ESA, Eftirlitsstofnun EFTA, hafi haft afskipti af málinu og beint því til stjórnvalda að grípa til úrræða. Þá benda Samtök iðnaðarins á að ein af forsendum þess að lækka byggingarkostnað og vinna á vandanum á íbúðamarkaði sé skilvirkt eftirlit, að leikreglur séu skýrar og úrlausn ágreiningsmála hröð. Ekki síst nú þegar útlit er fyrir að byggja þurfi 45 þúsund íbúðir á landinu öllu til ársins 2040.
