Ef tré fellur í skógi Sif Sigmarsdóttir skrifar 29. júní 2019 11:45 It was me And a gun And a man On my back And I sang „Holly Holy“ as he buttoned down his pants „Me and a gun“ er lag af fyrstu plötu tónlistarkonunnar Tori Amos sem kom út árið 1992. Lagið fjallar um það þegar Amos var nauðgað. Hún hafði nýlokið tónleikum á bar þegar einn fastagesta staðarins ógnaði henni með hníf og kom fram vilja sínum. Í síðustu viku voru tvær konur dæmdar í Héraðsdómi Reykjavíkur til greiðslu miskabóta vegna ummæla sem þær létu falla um tvo menn í hinu svokallað Hlíðamáli. Hlíðamálið komst í hámæli árið 2015 eftir að fréttir voru fluttar af því að tveir menn væru grunaðir um hrottalegt kynferðisbrot í íbúð í Hlíðahverfi Reykjavíkur. Óhugur greip um sig. Tjáðu margir sig um málið á samfélagsmiðlum og í fjölmiðlum áður en að það var til lykta leitt en það var fellt niður í júní 2016 því það þótti ekki líklegt til sakfellingar að sögn vararíkissaksóknara. En það voru ekki málalyktir. Fjöldi fréttamanna og einstaklinga sem tjáðu sig um málið var dæmdur fyrir ærumeiðandi ummæli um mennina tvo. Þar að auki kærði lögmaður mannanna stúlkurnar fyrir rangar sakargiftir sem höfðu gefið þeim að sök að hafa nauðgað sér en því máli var vísað frá.Var Tori Amos nauðgað? Ef tré fellur í skógi og enginn er nærri, heyrist þá hljóð? Tori Amos leitaði ekki til lögreglu eftir að henni var nauðgað. Aldrei var gefin út ákæra og enginn var sakfelldur. Má Tori Amos segja frá því að henni hafi verið nauðgað? Má hún semja lag um það? Má hún segja hver nauðgaði henni? Má ég skrifa í Fréttablaðið að Tori Amos hafi verið nauðgað? Og ef enginn var dæmdur, var Tori Amos nauðgað? Ég var fórnarlamb auðkennisþjófnaðar fyrir skömmu þar sem ég bý í London. Óprúttnum aðilum tókst að plata þjónustufulltrúa í bankanum mínum til að senda mér nýtt debetkort. Þeir vöktuðu póstkassann minn og stálu kortinu úr kassanum þegar það barst. Síðan fóru þeir í hraðbanka og tæmdu reikninginn minn. Ég hafði samband við bankann sem endurgreiddi mér hina stolnu upphæð. Því næst hringdi ég á lögguna. Símsvari lögreglu Lundúnaborgar tjáði mér hins vegar að það væri svo mikið að gera að hún hefði ekki tök á að rannsaka minniháttar mál. Mér væri þó velkomið að fylla út eyðublað á netinu ef ég vildi. Mér fannst enginn tilgangur með því að fylla út eyðublað. Ég kærði ekkert til lögreglu. Enginn var dæmdur. Enginn efaðist þó um að þrjú hundruð pundum hefði verið stolið af reikningnum mínum. Saklaus uns sekt er sönnuð er grundvallarregla sem aldrei má víkja frá. Við verðum að horfast í augu við það að einstaklingur getur verið sakaður um nauðgun en reynst saklaus. En að sama skapi verðum við að horfast í augu við það að konur – og karlar – verða fyrir kynferðisofbeldi sem enginn er dæmdur fyrir. Kynferðisafbrotamál eru í flestum tilfellum látin niður falla þar sem líkur á sakfellingu þykja litlar. Fórnarlömb þora oft ekki að stíga fram – eða þeim finnst ekki taka því. Í kjölfar dóms Héraðsdóms Reykjavíkur tók hópur fólks saman höndum og stofnaði málfrelsissjóð á söfnunarsíðunni Karolinafund. Sjóðnum er ætlað að „draga úr ótta kvenna við að tjá sig um kynbundið ofbeldi og tryggja að fjárhagsáhyggjur bætist ekki við það andlega og tilfinningalega álag sem fylgir því að tala um kynbundið ofbeldi“. Hvar hefst réttur manns til æru og hvar lýkur rétti konu til að tjá sig um atburði eigin lífs? Þetta er flókið. Þetta er ekki svart og hvítt. En það gengur ekki að dómstólar séu notaðir sem ógn til að kefla þolendur ofbeldis, múlbinda þá sem berjast gegn því og kæfa í fæðingu þá vitundarvakningu sem átt hefur sér stað um kynferðislegt ofbeldi undanfarin misseri. Ég ætla að gefa í málfrelsissjóðinn. Ég vona að þú gerir það líka. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Sif Sigmarsdóttir Mest lesið Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir Skoðun Framtíð Öskjuhlíðar Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Mannúð og hugrekki - gegn stríðsglæpum og þjóðarmorði Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar – byggjum á trausti, ekki tortryggni Helga Kristín Kolbeins skrifar Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson skrifar Skoðun Gæludýr geta dimmu í dagsljós breytt Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson skrifar Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða skrifar Skoðun Icelandic Learning is a Gendered Health Issue Logan Lee Sigurðsson skrifar Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa skrifar Skoðun Framtíð Öskjuhlíðar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson skrifar Skoðun Vaka stendur með Menntavísindasviði í verki Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Vorbókaleysingar Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru umdeild skoðun fámenns hóps? Snorri Másson skrifar Skoðun Liðveisla fyrir öll Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar Skoðun Að standa við stóru orðin Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar Skoðun Ég virði þig og þín mörk, virðir þú mig og mín mörk ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Sjá meira
It was me And a gun And a man On my back And I sang „Holly Holy“ as he buttoned down his pants „Me and a gun“ er lag af fyrstu plötu tónlistarkonunnar Tori Amos sem kom út árið 1992. Lagið fjallar um það þegar Amos var nauðgað. Hún hafði nýlokið tónleikum á bar þegar einn fastagesta staðarins ógnaði henni með hníf og kom fram vilja sínum. Í síðustu viku voru tvær konur dæmdar í Héraðsdómi Reykjavíkur til greiðslu miskabóta vegna ummæla sem þær létu falla um tvo menn í hinu svokallað Hlíðamáli. Hlíðamálið komst í hámæli árið 2015 eftir að fréttir voru fluttar af því að tveir menn væru grunaðir um hrottalegt kynferðisbrot í íbúð í Hlíðahverfi Reykjavíkur. Óhugur greip um sig. Tjáðu margir sig um málið á samfélagsmiðlum og í fjölmiðlum áður en að það var til lykta leitt en það var fellt niður í júní 2016 því það þótti ekki líklegt til sakfellingar að sögn vararíkissaksóknara. En það voru ekki málalyktir. Fjöldi fréttamanna og einstaklinga sem tjáðu sig um málið var dæmdur fyrir ærumeiðandi ummæli um mennina tvo. Þar að auki kærði lögmaður mannanna stúlkurnar fyrir rangar sakargiftir sem höfðu gefið þeim að sök að hafa nauðgað sér en því máli var vísað frá.Var Tori Amos nauðgað? Ef tré fellur í skógi og enginn er nærri, heyrist þá hljóð? Tori Amos leitaði ekki til lögreglu eftir að henni var nauðgað. Aldrei var gefin út ákæra og enginn var sakfelldur. Má Tori Amos segja frá því að henni hafi verið nauðgað? Má hún semja lag um það? Má hún segja hver nauðgaði henni? Má ég skrifa í Fréttablaðið að Tori Amos hafi verið nauðgað? Og ef enginn var dæmdur, var Tori Amos nauðgað? Ég var fórnarlamb auðkennisþjófnaðar fyrir skömmu þar sem ég bý í London. Óprúttnum aðilum tókst að plata þjónustufulltrúa í bankanum mínum til að senda mér nýtt debetkort. Þeir vöktuðu póstkassann minn og stálu kortinu úr kassanum þegar það barst. Síðan fóru þeir í hraðbanka og tæmdu reikninginn minn. Ég hafði samband við bankann sem endurgreiddi mér hina stolnu upphæð. Því næst hringdi ég á lögguna. Símsvari lögreglu Lundúnaborgar tjáði mér hins vegar að það væri svo mikið að gera að hún hefði ekki tök á að rannsaka minniháttar mál. Mér væri þó velkomið að fylla út eyðublað á netinu ef ég vildi. Mér fannst enginn tilgangur með því að fylla út eyðublað. Ég kærði ekkert til lögreglu. Enginn var dæmdur. Enginn efaðist þó um að þrjú hundruð pundum hefði verið stolið af reikningnum mínum. Saklaus uns sekt er sönnuð er grundvallarregla sem aldrei má víkja frá. Við verðum að horfast í augu við það að einstaklingur getur verið sakaður um nauðgun en reynst saklaus. En að sama skapi verðum við að horfast í augu við það að konur – og karlar – verða fyrir kynferðisofbeldi sem enginn er dæmdur fyrir. Kynferðisafbrotamál eru í flestum tilfellum látin niður falla þar sem líkur á sakfellingu þykja litlar. Fórnarlömb þora oft ekki að stíga fram – eða þeim finnst ekki taka því. Í kjölfar dóms Héraðsdóms Reykjavíkur tók hópur fólks saman höndum og stofnaði málfrelsissjóð á söfnunarsíðunni Karolinafund. Sjóðnum er ætlað að „draga úr ótta kvenna við að tjá sig um kynbundið ofbeldi og tryggja að fjárhagsáhyggjur bætist ekki við það andlega og tilfinningalega álag sem fylgir því að tala um kynbundið ofbeldi“. Hvar hefst réttur manns til æru og hvar lýkur rétti konu til að tjá sig um atburði eigin lífs? Þetta er flókið. Þetta er ekki svart og hvítt. En það gengur ekki að dómstólar séu notaðir sem ógn til að kefla þolendur ofbeldis, múlbinda þá sem berjast gegn því og kæfa í fæðingu þá vitundarvakningu sem átt hefur sér stað um kynferðislegt ofbeldi undanfarin misseri. Ég ætla að gefa í málfrelsissjóðinn. Ég vona að þú gerir það líka.
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar
Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar
Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar
Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar
Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun