Smitrakningarteymið hefur verið í aðalhlutverki á árinu í kórónuveirufaraldrinum. Teymið er í samskiptum við þá sem greinast smitaðir af kórónuveirunni, rekja ferðir þeirra og tilkynna fólki sem útsett hefur verið smiti að það þurfi að sæta sóttkví.
„Það væri skemmtilegt að geta boðið fólki sem vill ekki sýnatöku af einhverjum ástæðum upp á valið. En það er mjög slæmt ef við sjáum einhverja sem fara ekki eftir þessum reglum,“ segir Jóhann Björn.
„Þá þarf einhvern veginn að girða fyrir þetta.“
Tvöfalda skimunin með sóttkví í fimm daga á milli hafi reynst einstaklega vel.
Fylgjast rosalega vel með breska afbrigðinu
Breskt afbrigði kórónuveirunnar nýju, sem talið er enn meira smitandi en það sem truflaði samfélög um allan heim á síðasta ári, fer nú sem eldur í sinu um fjölmörg lönd heimsins. Fram kom í svari almannavarnadeildar ríkislögreglustjóra við fyrirspurn Mbl.is í gær að 41 einstaklingur hafi greinst með breska afbrigðið hérlendis. 35 við skimun á landamærum en sex innanlands.
Jóhann Björn segir þá sem greinst hafa með veiruna hér innanlands tilheyra sömu fjölskyldu. Því sé ekki hægt að segja að breska afbrigðið hafi komist í neina dreifingu.
„Við erum að fylgjast rosalega vel með afbrigðinu og þeim sem greinast með það. Við erum að biðla til þeirra að fara sérstaklega varlega í sinni einangrun,“ segir Jóhann Björn. Biðlað sé til þessa fólks að fara sérstaklega varlega í sinni einangrun og upplýsa það vel.
Meirihluti í einangrun greindust á landamærum
Jóhann Björn segir stöðugar breytingar á rakningarteyminu, nánast daglega. Teymið sé alltaf að læra eitthvað og kerfið taki breytingum.
„Við erum á hverjum degi örugglega fjórir í heildina á daginn og fjórir á kvöldinn,“ segir Jóhann Björn. Dagurinn dekkist af þessum átta aðilum. Þá sé reynt að bregðast við ástandspunktum hverju sinni og nefnir hann sem dæmi að þegar brjálað var að gera í smitrakningu en rólegt á landamærum hafi teymið fengið landamæraverði til að aðstoða við úthringingar til fólks sem þyrfti að fara í sóttkví.
Á Covid.is kemur fram að 160 eru í einangrun vegna Covid-19 á Íslandi og 229 í sóttkví. Jóhann Björn segir meirihluta þeirra sem eru með Covid-19 hafa greinst á landamærum en það sé ekki afgerandi meirihluti miðað við tölur síðustu tíu daga.
Eins mild ráðstöfnun og hægt sé
Fólki hefur verið ráðið frá því að sækja sitt nánast fólk á Keflavíkurflugvöll. Fólk eigi að taka leigubíl eða rútuna. Með breytingunum sem taki gildi á morgun sé verið að fyrirbyggja þá áhættu að fólk smiti sína nánustu.
„Það er náttúrulega leið til að eitthvað breiðist út,“ segir Jóhann Björn og deilir um leið áhyggjum sínum að fólk telji sig í fínum málum fái það neikvætt úr fyrri sýnatöku úti á Keflavíkurflugvelli.
„Það er ástæða fyrir því að þetta eru fimm dagar í sóttkví og svo skimun aftur. Við höfum haft áhyggjur af því að fólk finni til léttis að fá neikvæða útkomu á landamærum og sigurinn unnin,“ segir hann. Bæði þeir og fjölskylda og vinir þurfi að átta sig á því að svo sé ekki. Fleiri en eitt og fleiri en tvö dæmi eru um að fólk fái jákvætt út úr seinni sýnatöku eftir neikvæða útkomu við komuna til landsins.
Hann rifjar upp að lengi vel þurftu allir að fara sem komu til landsins að fara í fjórtán daga sóttkví. Fyrirkomulagið núna, með fimm daga sóttkví, sé því mildara.
„Ég held að þetta sé eins milt og það getur verið.“
Smitrakningarappið gerir lítið gagn núna
Framan af kórónuveirufaraldrinum var lögð mikil áhersla á að landsmenn sæktu svokallað smitrakningarapp í snjallsíma sína. Talið var að það myndi auðvelda smitrakningarteyminu vinnu við að rekja ferðir smitaðra til að hefta útbreiðslu veirunnar og ná sambandi við fólk sem viðkomandi hefði umgengist.
Lítið hefur farið fyrir umræðu um appið undanfarið.
„Það hefur sitt gildi en einnig sínar takmarkanir. Það er ekkert að nýtast okkur neitt rosalega mikið eins og staðan er í dag. Ef þú greinist getum við séð staðsetningar þínar nokkra daga aftur í tímann. En það bætir kannski ekki miklu við söguna þína og hefur ekki gefið okkur miklar viðbótarupplýsingar.“
Smitrakningarteymið bíði eftir bluetooth-tækni sem sé í þróun sem ætti að geta hjálpað mikið til.
„Þá sjáum við hverjir voru útsettir. Eitt og sér segir ekkert svo mikið hvar þú hefur verið í borginni.“