Bættar samgöngur á höfuðborgarsvæðinu Ólafur Ísleifsson skrifar 13. júní 2021 09:00 Ríkisstjórnin fékk í liðinni viku samþykkta 120 milljón króna aukafjárveitingu til Strætó sem er í eigu sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu. Undanfarin tíu ár hefur ríkissjóður styrkt Strætó um u.þ.b. 900 milljónir króna á ári. Þrátt fyrir umtalsverðan fjáraustur úr ríkissjóði í viðleitni til að efla almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu hefur enginn árangur náðst við að fjölga notendum Strætó en hlutfall þeirra hefur haldist í 4% allt tímabilið. Framlagið til Strætó gefur tilefni til að fjalla um áform um borgarlínu og fjármögnun hennar af hálfu ríkissjóðs. Ríkissjóði gert að fjármagna borgarlínu Á grundvelli samkomulags ríkissjóðs og sveitarfélaga hefur ríkisstjórnin ákveðið að leggja fram 50 milljarða króna til borgarlínu. Auk þess er ráðgert að ríkið leggi fram Keldnaland í þessu skyni og a.m.k. hluta af söluandvirði Íslandsbanka. Engar fullnægjandi skýringar hafa komið fram um hvers vegna Sjálfstæðisflokkurinn tekur að sér með þessum hætti að fjármagna kosningaloforð Samfylkingarinnar á vettvangi borgarmála. Fólkið í umferðarteppunni borgar rekstrarkostnaðinn Mjög hefur verið á reiki hvað borgarlínan kemur til með að kosta. Fylgjendur hennar virðast telja hana kosta 70-80 milljarða króna. Um hitt er ekki deilt að engin rekstraráætlun liggur fyrir um hana. Kannski þykir fylgismönnum verkefnisins óþarfi að leggja fram slíka áætlun enda eigi fólkið sem kýs fjölskyldubílinn til að ferðast um höfuðborgarsvæðið að borga rekstur borgarlínunnar með nýjum gjöldum, tafagjaldi, flýtigjaldi, umferðargjaldi og öðrum slíkum sem nefnd hafa verið af miklu hugviti. Í raun verður það fólkið sem situr fast í umferðarteppunni sem borgarlínan leiðir af sér þegar tvær akreinar hafa verið teknar undir hana sem borgar kostnaðinn af rekstri þessa verkefnis. Önnur verkefni og aðrar lausnir Fjöldi manns hefur áttað sig á að fyrirætlanir um borgarlínu standast enga skoðun í ljósi óhemju hás kostnaðar við stofnun og rekstur og óljósra hugmynda um árangur af verkefninu. Stofnaður hefur verið hópur um bættar samgöngur á höfuðborgarsvæðinu, Áhugafólk um samgöngur fyrir alla (ÁS), með Þórarinn Hjaltason samgönguverkfræðing sem talsmann hópsins. Þeir sem skipa hópinn, þar á meðal verkfræðingar, hagfræðingar og aðrir sérfræðingar, hafa látið til sín taka með greinarskrifum og umræðum þar sem bent er á alvarlega ágalla á borgarlínuhugmyndinni og bent á aðrar lausnir. Tillaga um létta útgáfu af borgarlínu Þórarinn Hjaltason áætlar í grein í Morgunblaðinu 27. mars sl. að heildarkostnaður við borgarlínuna verði um 100 milljarðar króna miðað við að hún spanni 60 km. Þessi áætlun tekur mið af kostnaðaráætlun 1. áfanga borgarlínu upp á um 25 milljarða króna fyrir þá 14,5 km sem sá áfangi tekur til. Þórarinn segir þetta vera svipaða fjárhæð og hefur verið lögð í uppbyggingu þjóðvegakerfisins á höfuðborgarsvæðinu sl. 50 ár. Hann telur að auk mikils stofnkostnaðar sé megingalli við borgarlínuna að sérrými fyrir hana taki allt of mikla flutningsgetu frá gatnakerfi höfuðborgarsvæðisins sem er yfirhlaðið fyrir. Þetta leiði til stóraukins tafakostnaðar fólks og fyrirtækja. Með því að byggja létta útgáfu af borgarlínu og gera mislæg gatnamót í stað stokka telur áhugahópurinn ÁS að stórauka megi skilvirkni vegakerfisins. Þetta myndi skila arði upp á milljarðatugi á hverju ári. ÁS leggur til að sérakreinar verði hægra megin við akbrautir á þeim köflum þar sem eru langar biðraðir bíla á álagstímum. Sérakreinar fyrir almenningsvagna verði ekki teknar frá almennri umferð heldur gerðar nýjar akreinar. Þessi létta útgáfu af borgarlínu myndi því ekki auka umferðartafir. Þórarinn Hjaltason telur að lauslega áætlaður kostnaður við slíka létta útgáfu yrði um 20 milljarðar kr. Þessi fjárhæð er um 80 milljörðum króna lægri en fyrrgreind 100 milljarða áætlun um stofnkostnað borgarlínu en gerir nánast sama gagn að dómi Þórarins. Ljóst er að sparnaðinn má nota í mun hagkvæmari framkvæmdir við þjóðvegi á höfuðborgarsvæðinu. Ábyrg meðferð opinbers fjár? Í ljósi tillagna áhugahópsins ÁS með áætlaðan kostnað upp á 20 milljarða króna ber stjórnvöldum skylda til að endurskoða áform um að kasta 50 milljörðum í kosningaloforð vinstri flokka og láta Keldnaland og söluandvirði Íslandsbanka fylgja með í hítina. Annað væri óábyrg meðferð á opinberu fé. Höfundur er alþingismaður Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Ísleifsson Skoðun: Kosningar 2021 Borgarlína Samgöngur Reykjavík Mest lesið Staða þorpshálfvita er laus til umsóknar Jón Daníelsson Skoðun Öryggi og varnir Íslands Kristrún Frostadóttir,Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,Inga Sæland Skoðun Auglýsingaskrum Landsvirkjunar Stefán Georgsson Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir Skoðun Að reikna veiðigjald af raunverulegum aflaverðmætum Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Gerist þetta aftur á morgun? Ísak Hilmarsson Skoðun Týndu hermennirnir okkar Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Fréttir af baggavélum og lömbum Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Takk Trump! Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Þegar Sjálfstæðisflokkurinn fann málbeinið sitt Ásta Guðrún Helgadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ábyrg stefna í útlendingamálum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Týndu hermennirnir okkar Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Gerist þetta aftur á morgun? Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Staða þorpshálfvita er laus til umsóknar Jón Daníelsson skrifar Skoðun Að reikna veiðigjald af raunverulegum aflaverðmætum Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Fréttir af baggavélum og lömbum Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Auglýsingaskrum Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Öryggi og varnir Íslands Kristrún Frostadóttir,Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,Inga Sæland skrifar Skoðun Takk Trump! Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Fíllinn á teikniborði Landsvirkjunar Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tími til að staldra við Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Hvar er fyrirsjánaleikinn, forsætisráðherra? Monika Margrét Stefánsdóttir skrifar Skoðun 25 metrar í Fannborg Hákon Gunnarsson skrifar Skoðun Krossferðir - Íslamófóbía - Palestína Kristján Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Gefum heimild fyrir kyrrð og kærleik Aðalheiður Mjöll Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Frumvarp til ólaga Jón Ásgeir Sigurvinsson skrifar Skoðun Hervirki í höfuðborg - Svefngenglar við stjórnvölinn Örn Sigurðsson skrifar Skoðun „Drifkraftur að óöryggi og óvissu“ Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Klerkaveldi, trú og stjórnmál Sigurður Árni Þórðarson skrifar Skoðun Stöðvum áætlanir um sjókvíaeldi í Eyjafirði! Harpa Barkardóttir skrifar Skoðun Gamla Reykjavíkurhöfn - Vesturbugt – ákall um nýtt skipulag Páll Jakob Líndal skrifar Skoðun Að elska sjálfan sig – lykill að heilbrigðu starfsumhverfi í leik- og grunnskólum Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Þegar Sjálfstæðisflokkurinn fann málbeinið sitt Ásta Guðrún Helgadóttir skrifar Skoðun Sex hlutir sem þú vissir ekki um húsnæðisfélög Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Þegar hið óhugsanlega gerist Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Ábyrgð og ábyrgðarleysi Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Sjá meira
Ríkisstjórnin fékk í liðinni viku samþykkta 120 milljón króna aukafjárveitingu til Strætó sem er í eigu sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu. Undanfarin tíu ár hefur ríkissjóður styrkt Strætó um u.þ.b. 900 milljónir króna á ári. Þrátt fyrir umtalsverðan fjáraustur úr ríkissjóði í viðleitni til að efla almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu hefur enginn árangur náðst við að fjölga notendum Strætó en hlutfall þeirra hefur haldist í 4% allt tímabilið. Framlagið til Strætó gefur tilefni til að fjalla um áform um borgarlínu og fjármögnun hennar af hálfu ríkissjóðs. Ríkissjóði gert að fjármagna borgarlínu Á grundvelli samkomulags ríkissjóðs og sveitarfélaga hefur ríkisstjórnin ákveðið að leggja fram 50 milljarða króna til borgarlínu. Auk þess er ráðgert að ríkið leggi fram Keldnaland í þessu skyni og a.m.k. hluta af söluandvirði Íslandsbanka. Engar fullnægjandi skýringar hafa komið fram um hvers vegna Sjálfstæðisflokkurinn tekur að sér með þessum hætti að fjármagna kosningaloforð Samfylkingarinnar á vettvangi borgarmála. Fólkið í umferðarteppunni borgar rekstrarkostnaðinn Mjög hefur verið á reiki hvað borgarlínan kemur til með að kosta. Fylgjendur hennar virðast telja hana kosta 70-80 milljarða króna. Um hitt er ekki deilt að engin rekstraráætlun liggur fyrir um hana. Kannski þykir fylgismönnum verkefnisins óþarfi að leggja fram slíka áætlun enda eigi fólkið sem kýs fjölskyldubílinn til að ferðast um höfuðborgarsvæðið að borga rekstur borgarlínunnar með nýjum gjöldum, tafagjaldi, flýtigjaldi, umferðargjaldi og öðrum slíkum sem nefnd hafa verið af miklu hugviti. Í raun verður það fólkið sem situr fast í umferðarteppunni sem borgarlínan leiðir af sér þegar tvær akreinar hafa verið teknar undir hana sem borgar kostnaðinn af rekstri þessa verkefnis. Önnur verkefni og aðrar lausnir Fjöldi manns hefur áttað sig á að fyrirætlanir um borgarlínu standast enga skoðun í ljósi óhemju hás kostnaðar við stofnun og rekstur og óljósra hugmynda um árangur af verkefninu. Stofnaður hefur verið hópur um bættar samgöngur á höfuðborgarsvæðinu, Áhugafólk um samgöngur fyrir alla (ÁS), með Þórarinn Hjaltason samgönguverkfræðing sem talsmann hópsins. Þeir sem skipa hópinn, þar á meðal verkfræðingar, hagfræðingar og aðrir sérfræðingar, hafa látið til sín taka með greinarskrifum og umræðum þar sem bent er á alvarlega ágalla á borgarlínuhugmyndinni og bent á aðrar lausnir. Tillaga um létta útgáfu af borgarlínu Þórarinn Hjaltason áætlar í grein í Morgunblaðinu 27. mars sl. að heildarkostnaður við borgarlínuna verði um 100 milljarðar króna miðað við að hún spanni 60 km. Þessi áætlun tekur mið af kostnaðaráætlun 1. áfanga borgarlínu upp á um 25 milljarða króna fyrir þá 14,5 km sem sá áfangi tekur til. Þórarinn segir þetta vera svipaða fjárhæð og hefur verið lögð í uppbyggingu þjóðvegakerfisins á höfuðborgarsvæðinu sl. 50 ár. Hann telur að auk mikils stofnkostnaðar sé megingalli við borgarlínuna að sérrými fyrir hana taki allt of mikla flutningsgetu frá gatnakerfi höfuðborgarsvæðisins sem er yfirhlaðið fyrir. Þetta leiði til stóraukins tafakostnaðar fólks og fyrirtækja. Með því að byggja létta útgáfu af borgarlínu og gera mislæg gatnamót í stað stokka telur áhugahópurinn ÁS að stórauka megi skilvirkni vegakerfisins. Þetta myndi skila arði upp á milljarðatugi á hverju ári. ÁS leggur til að sérakreinar verði hægra megin við akbrautir á þeim köflum þar sem eru langar biðraðir bíla á álagstímum. Sérakreinar fyrir almenningsvagna verði ekki teknar frá almennri umferð heldur gerðar nýjar akreinar. Þessi létta útgáfu af borgarlínu myndi því ekki auka umferðartafir. Þórarinn Hjaltason telur að lauslega áætlaður kostnaður við slíka létta útgáfu yrði um 20 milljarðar kr. Þessi fjárhæð er um 80 milljörðum króna lægri en fyrrgreind 100 milljarða áætlun um stofnkostnað borgarlínu en gerir nánast sama gagn að dómi Þórarins. Ljóst er að sparnaðinn má nota í mun hagkvæmari framkvæmdir við þjóðvegi á höfuðborgarsvæðinu. Ábyrg meðferð opinbers fjár? Í ljósi tillagna áhugahópsins ÁS með áætlaðan kostnað upp á 20 milljarða króna ber stjórnvöldum skylda til að endurskoða áform um að kasta 50 milljörðum í kosningaloforð vinstri flokka og láta Keldnaland og söluandvirði Íslandsbanka fylgja með í hítina. Annað væri óábyrg meðferð á opinberu fé. Höfundur er alþingismaður Miðflokksins.
Skoðun Frá Írak til Gaza: Hvað höfum við lært af lygunum og stríðsbröltinu? Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Öryggi og varnir Íslands Kristrún Frostadóttir,Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir,Inga Sæland skrifar
Skoðun Að elska sjálfan sig – lykill að heilbrigðu starfsumhverfi í leik- og grunnskólum Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar