Land tækifæranna? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar 12. september 2021 15:30 Smálánatakandi, ofurþreytta, lágtekjufólkið býr ekki í landi tækifæranna sem birtast okkur í bláum brosandi skilaboðum stjórnmálafólks á strætóskýlum. Skilaboðin leitast við að telja okkur trú um að hér sé allt fullt af tækifærum sem megi ná fram með skattalækkunum sem muni virkja kraftinn í fólki og fyrirtækjum. Krafturinn hefur eitthvað klikkað á því að trítla niður til hinna efnaminni, þar sem land tækifæranna miðar við þarfir hinna eignamestu. Hér er haldið vel utan um ríkustu 10% fjölskyldurnar sem eiga 56% af heildareignum heimilanna. Land tækifæranna færði skattbyrði af hæstu tekjuhópunum til milli- og lágtekjuhópa. Fyrir 30 árum greiddi manneskja á lágmarkslaunum ekkert í skatt en greiðir nú rúmar 55 þúsund krónur. Á meðan skattbyrði hinna tekjuhæstu lækkar eftir því sem tekjur aukast, tekur land tækifæranna skatta af öryrkjum sem er gert að lifa af tekjum sem duga ekki. Sem dæmi greiðast tæpar 25 þúsund krónur í skatt af lægstu örorkubótum. Land tækifæranna gefur ríkasta fólkinu brauð, bakarí og nóg af hveiti en brauðmolarnir skila sér ekki til öryrkja sem margir þurfa að treysta á matarúthlutanir hjálparsamtaka. Í samfélaginu sem við búum við í dag mega öryrkjar ekki fá tekjur sem duga út mánuðinn, mega ekki vinna án skerðinga og fá ekki greitt fyrir hlutastarf sem þeir missa. Til þess þarf viðkomandi að hafa verið í að lágmarki 25% starfshlutfalli. Þrátt fyrir að sama hlutfall af launum öryrkja og alls annars starfsfólks, fari í Atvinnuleysistryggingasjóð, eiga öryrkjar ekki rétt á að fá áðurnefndan atvinnumissi bættan hjá Vinnumálastofnun. Skerðingar mæta öryrkjum sem afla sér einhverra tekna og þeim öryrkjum sem leyfa börnum sínum eldri en 18 ára með innkomu að búa hjá sér. Við búum í samfélagi sem er gegnsýrt af einstaklingshyggju, þar sem réttur til félagslegs stuðnings, líkt og húsnæðisstuðnings, fellur niður um leið og ákveðnu tekjuþaki er náð. Ekkert tillit er tekið til aðstæðna eða þarfa fjölskyldunnar. Völundarhús er það sem ég upplifi við að reyna að skilja það regluverk sem réttindi, eða frekar réttindaleysi öryrkja byggja á. Augljóst er að kerfið er svo sannarlega ekki hannað til að auðvelda fólki fyrir. Mánaðarlegar greiðslur vegna örorku eru settar saman úr fleiri en einum lið og margir þættir hafa áhrif á endanlegar tekjur, líkt og möguleg réttindi úr lífeyrissjóði. Niðurstaðan er samt sem áður ávallt sú sama: Öryrkjum er gert að lifa við skerta efnahagslega stöðu. Innheimtufyrirtæki fá síðan tækifæri til að græða á þeim sem ekki geta greitt reikninga sína, þar eru öryrkjar hópur í samfélaginu sem er sífellt refsað fyrir að eiga ekki pening. Sé litið til Reykjavíkurborgar má sjá að ef leigjandi hjá Félagsbústöðum, fyrirtækis sem sér um rekstur félagslegs húsnæðis getur ekki greitt leiguna, þá fer hún í innheimtu til Motus. Slíkt leiðir til versnandi lánshæfismats hjá Creditinfo, sem svo leiðir af sér að ekki er hægt að fá fyrirframgreiðslu hjá banka. Þrátt fyrir þetta teljast öryrkjar oft of tekjuháir til að fá lán hjá félagsþjónustunni og aðstoð til að greiða skuldir og er gert að reiða sig á fjölskyldu og/eða matarstofnanir. Skaðlegar afleiðingar nýfrjálshyggjunnar á stjórnkerfi og samfélag, birtast okkur víða. Einstaklingurinn er gerður ábyrgur fyrir andstreymi í lífi sínu og þar með er ekkert tillit tekið til undirliggjandi samfélagslegra þátta sem skapa ójöfnuð og vítahring fátæktar. Rannsóknir hafa sýnt fram á hversu skaðlegt það er á heilsu þegar einstaklingar upplifa að ábyrgðin sé öll þeirra vegna skuldastöðu þar sem hugmyndir um skömm og misbresti eru algengar tilfinningar. Innheimtuaðgerðir með tilheyrandi kostnaði er ekki leiðin til að vinna gegn skuldavanda. Að refsa fólki fyrir aðstæður sem það kom sér ekki í, er ekki leiðin til að vinna gegn óréttlæti og ójöfnuði. Sósíalistar vilja byggja hagkerfið upp af kærleik og hverfa frá því að auður hinna ríku vaxi á byrðum hinna fátæku. Byggjum upp kærleikshagkerfi þar sem fólki er ekki haldið við afkomuótta og gert ókleift að nýta hæfileika sína og sköpunarkraft til að bæta líf sitt og samfélag. Kjósum kærleik. Setjum x við J í komandi Alþingiskosningum. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokki Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Sósíalistaflokkurinn Sanna Magdalena Mörtudóttir Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Skuggahliðar á þéttingu byggðar Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Sjá meira
Smálánatakandi, ofurþreytta, lágtekjufólkið býr ekki í landi tækifæranna sem birtast okkur í bláum brosandi skilaboðum stjórnmálafólks á strætóskýlum. Skilaboðin leitast við að telja okkur trú um að hér sé allt fullt af tækifærum sem megi ná fram með skattalækkunum sem muni virkja kraftinn í fólki og fyrirtækjum. Krafturinn hefur eitthvað klikkað á því að trítla niður til hinna efnaminni, þar sem land tækifæranna miðar við þarfir hinna eignamestu. Hér er haldið vel utan um ríkustu 10% fjölskyldurnar sem eiga 56% af heildareignum heimilanna. Land tækifæranna færði skattbyrði af hæstu tekjuhópunum til milli- og lágtekjuhópa. Fyrir 30 árum greiddi manneskja á lágmarkslaunum ekkert í skatt en greiðir nú rúmar 55 þúsund krónur. Á meðan skattbyrði hinna tekjuhæstu lækkar eftir því sem tekjur aukast, tekur land tækifæranna skatta af öryrkjum sem er gert að lifa af tekjum sem duga ekki. Sem dæmi greiðast tæpar 25 þúsund krónur í skatt af lægstu örorkubótum. Land tækifæranna gefur ríkasta fólkinu brauð, bakarí og nóg af hveiti en brauðmolarnir skila sér ekki til öryrkja sem margir þurfa að treysta á matarúthlutanir hjálparsamtaka. Í samfélaginu sem við búum við í dag mega öryrkjar ekki fá tekjur sem duga út mánuðinn, mega ekki vinna án skerðinga og fá ekki greitt fyrir hlutastarf sem þeir missa. Til þess þarf viðkomandi að hafa verið í að lágmarki 25% starfshlutfalli. Þrátt fyrir að sama hlutfall af launum öryrkja og alls annars starfsfólks, fari í Atvinnuleysistryggingasjóð, eiga öryrkjar ekki rétt á að fá áðurnefndan atvinnumissi bættan hjá Vinnumálastofnun. Skerðingar mæta öryrkjum sem afla sér einhverra tekna og þeim öryrkjum sem leyfa börnum sínum eldri en 18 ára með innkomu að búa hjá sér. Við búum í samfélagi sem er gegnsýrt af einstaklingshyggju, þar sem réttur til félagslegs stuðnings, líkt og húsnæðisstuðnings, fellur niður um leið og ákveðnu tekjuþaki er náð. Ekkert tillit er tekið til aðstæðna eða þarfa fjölskyldunnar. Völundarhús er það sem ég upplifi við að reyna að skilja það regluverk sem réttindi, eða frekar réttindaleysi öryrkja byggja á. Augljóst er að kerfið er svo sannarlega ekki hannað til að auðvelda fólki fyrir. Mánaðarlegar greiðslur vegna örorku eru settar saman úr fleiri en einum lið og margir þættir hafa áhrif á endanlegar tekjur, líkt og möguleg réttindi úr lífeyrissjóði. Niðurstaðan er samt sem áður ávallt sú sama: Öryrkjum er gert að lifa við skerta efnahagslega stöðu. Innheimtufyrirtæki fá síðan tækifæri til að græða á þeim sem ekki geta greitt reikninga sína, þar eru öryrkjar hópur í samfélaginu sem er sífellt refsað fyrir að eiga ekki pening. Sé litið til Reykjavíkurborgar má sjá að ef leigjandi hjá Félagsbústöðum, fyrirtækis sem sér um rekstur félagslegs húsnæðis getur ekki greitt leiguna, þá fer hún í innheimtu til Motus. Slíkt leiðir til versnandi lánshæfismats hjá Creditinfo, sem svo leiðir af sér að ekki er hægt að fá fyrirframgreiðslu hjá banka. Þrátt fyrir þetta teljast öryrkjar oft of tekjuháir til að fá lán hjá félagsþjónustunni og aðstoð til að greiða skuldir og er gert að reiða sig á fjölskyldu og/eða matarstofnanir. Skaðlegar afleiðingar nýfrjálshyggjunnar á stjórnkerfi og samfélag, birtast okkur víða. Einstaklingurinn er gerður ábyrgur fyrir andstreymi í lífi sínu og þar með er ekkert tillit tekið til undirliggjandi samfélagslegra þátta sem skapa ójöfnuð og vítahring fátæktar. Rannsóknir hafa sýnt fram á hversu skaðlegt það er á heilsu þegar einstaklingar upplifa að ábyrgðin sé öll þeirra vegna skuldastöðu þar sem hugmyndir um skömm og misbresti eru algengar tilfinningar. Innheimtuaðgerðir með tilheyrandi kostnaði er ekki leiðin til að vinna gegn skuldavanda. Að refsa fólki fyrir aðstæður sem það kom sér ekki í, er ekki leiðin til að vinna gegn óréttlæti og ójöfnuði. Sósíalistar vilja byggja hagkerfið upp af kærleik og hverfa frá því að auður hinna ríku vaxi á byrðum hinna fátæku. Byggjum upp kærleikshagkerfi þar sem fólki er ekki haldið við afkomuótta og gert ókleift að nýta hæfileika sína og sköpunarkraft til að bæta líf sitt og samfélag. Kjósum kærleik. Setjum x við J í komandi Alþingiskosningum. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokki Íslands.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun