„Sænska ástandið“ orðið að norrænu Samúel Karl Ólason skrifar 12. nóvember 2024 14:13 Fjölnir Sæmundsson, formaður Landssambands lögreglumanna. Vísir/Vilhelm Ekki er lengur hægt að tala um „sænska ástandið“ sem hefur verið notað til að lýsa brotaöldu í Svíþjóð á undanförnum árum. Þess í stað er réttara að tala um „norræna ástandið“, þar sem þróunin sé ógnvekjandi á öllum Norðurlöndum, samkvæmt formönnum lögreglufélaga þessara landa. Þetta kemur fram í sameiginlegri yfirlýsingu frá formönnum lögreglufélaga á Norðurlöndum. Þar segir meðal annars að ástand öryggismála hafi lengi verið alvarlegt í Danmörku og hafi farið versnandi. Glæpagengi fremji morð og árásir ungra brotamanna hafi færst í aukana. Þá sé tengingu að finna við sænska hópa og eru almennir borgarar sagðir sífellt berskjaldaðri gagnvart hótunum og ofbeldisbrotum. Svipaða sögu sé að segja af Noregi, Finnlandi og í Svíþjóð. Þá hafi hér á Íslandi komið upp metfjöldi manndrápsmála, stór mansalsmál, auk þess sem hótanir og átök milli glæpasamtaka hafi sett almenning í hættu. Þá hafi lögreglumenn í vaxandi mæli orðið fyrir hótunum og eignaspjöllum. „Þetta eru bara nokkur dæmi sem norræn lögregla er að fást. Starfsumhverfi lögreglumanna verður sífellt erfiðara og meira krefjandi,“ segir í yfirlýsingunni. Ekki hægt að vinna lengur með sama hætti Þar segir einnig að skipulögð glæpastarfsemi leggi undir nýja markaði í sölu og fíkniefna og vopna, smygli á fólki og vændisstarfsemi, auk annarra brota. „Ekkert Norðurlandanna getur fegrað þetta ástand og brotastarfsemi er orðin slík að umfangi að við getum ekki lengur unnið þessi mál með sama hætti og gert hefur verið fram að þessu.“ Formenn lögreglufélaganna krefjast margþættra aðgerða til að bregðast við og ná niður brotatíðni. Undir yfirlýsinguna skrifa Fjölnir Sæmundsson frá Landssambandi lögreglumanna, Heino Kegel frá Politifobundet í Danmörku, Unn Alma Skatvold frá Politiets Fellesforbund í Noregi, Jonne Rinne frá Suomen Poliisijärjestöjen í Finnlandi og Katharina von Sydow frá Polisförbundet í Svíþjóð. Fjölga lögreglumönnum og auka samstarf Fyrsta skrefið er samkvæmt formönnunum að fjölga lögreglumönnum. Skortur sé á þeim bæði varðandi almenna löggæslu og rannsóknir. Þá þurfi löggæsluyfirvöld að hafa forystu um að greina hvaða hæfni þurfi þegar litið sé til framtíðarinnar. „Þeir sem stunda brotastarfsemi tileinka sér sífellt nýja tækni og vinnubrögð. Lögreglan þarf að vera á undan til að geta viðhaldið getu til að veikja glæpastarfsemi og koma í veg fyrir hana.“ Einnig þarf að auka og bæta samstarf milli ríkja. Þéttari samvinna sé nauðsynleg til að geta komið í veg fyrir brot og til að handtaka og ákæra brotamenn. Þó verið sé að byggja lögreglustöð á landamærum Noregs og Svíþjóðar og lögregluembætti Norðurlanda vinni oft saman, sé það ekki nóg. Meira þurfi til og landssambönd lögreglumanna í hverju landi fyrir sig þurfa, samkvæmt formönnum þeirra, að koma að þessari vinnu. „Norrænu landssamböndin eru vön að starfa þétt saman þvert á landamæri og samböndin þekkja hvað lögregla á öllum sviðum starfseminnar getur og þarf til að skila góðu verki.“ Ekki bara verk lögreglunnar Að endingu segja formennirnir að lögreglan geti gert mikið en ekki allt og ekki ein og sér. Allsstaðar á Norðurlöndum verði að gera meira til að stöðva nýliðun í skipulögðum glæpahópum. Vel fjármagnaðir skólar og félagsleg úrræði skipti máli. Það sama eigi við möguleikann á að fá vinnu, geta unnið og samlagast samfélaginu. „Þetta skiptir sköpum þegar kemur að því að veita börnum og ungmennum tiltrú á framtíðina og til að styrkja einnig þá fullorðnu. Fleiri aðilar þurfa gera meira til að Norðurlöndin geti orðið sterkara samfélag og öruggari staður.“ „Lögregluyfirvöld og stjórnmálafólk verða að taka réttar ákvarðanir svo að lögreglulið okkar á Norðurlöndum geti með sameiginlegum kröftum stöðvað það ástand sem viðgengst hefur í tengslum við skipulagða brotahópa og skipulagða glæpastarfsemi. Á því myndu allir græða nema glæpastarfsemin.“ Lögreglumál Svíþjóð Noregur Danmörk Finnland Mest lesið Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Innlent Kynfræðsla ekki endilega forgangsatriði í fermingarfræðslu Innlent „Þessi starfsemi er komin til að vera“ Innlent Kannast ekki við gagnrýni á fegurðarsamkeppni ungmenna Innlent Ekki sé gagnlegt að etja Krabbameinsfélaginu og Ljósinu saman Innlent Olíuboranir að hefjast beint norður af Íslandi Innlent Samþykktu leiðtogaprófkjör hjá Viðreisn í Reykjavík Innlent Stöðva framleiðslu í álverinu á Grundartanga Innlent Sakar Krabbameinsfélagið um að vera í raun fjármálafyrirtæki Innlent Fleiri stöðugildi sjúkraþjálfara muni fara í skriffinnsku Innlent Fleiri fréttir Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Kynfræðsla ekki endilega forgangsatriði í fermingarfræðslu Fleiri stöðugildi sjúkraþjálfara muni fara í skriffinnsku „Þessi starfsemi er komin til að vera“ Samþykktu leiðtogaprófkjör hjá Viðreisn í Reykjavík Kannast ekki við gagnrýni á fegurðarsamkeppni ungmenna Ekki sé gagnlegt að etja Krabbameinsfélaginu og Ljósinu saman Stöðva framleiðslu í álverinu á Grundartanga Óvissustig vegna snjóflóðahættu í Ólafsfjarðarmúla Olíuboranir að hefjast beint norður af Íslandi Óttast afleiðingar þess að fjársterkari kaupendur sitji einir að markaðnum Fermingarfræðslan umdeilda stappi nærri sturlun Fundi frestað þar til á morgun Stopp á fasteignamarkaði, Miðflokkur á flugi og fegurðarsamkeppni Barn flutt á sjúkrahús eftir að hafa lent undir bíl Flugvél snúið til Keflavíkur vegna bilunar Skipta út hraðhleðslustöðinni vegna bilunar Verktakar hyggjast leita réttar síns eftir að ríkið rifti samningi Fuglaflensa greinist í refum Maðurinn í lífshættu og til rannsóknar hver veitti áverkana Sakar Krabbameinsfélagið um að vera í raun fjármálafyrirtæki Eyvindur tekur varanlegt sæti í Landsrétti Hlýða á kröfu um mun þyngri refsingu tvíburanna og Samúels Jóa Láta ekki lengur flokka drykkjarfernur frá pappírsúrgangi Hefði haldið að Halla gæti vitnað í aðra en Maó og hans líka Nýr landnemi á Íslandi ratar í heimspressuna Máttu neita karlmanni um leyfi í kvennaverkfalli Miðflokkurinn rýkur upp Miðflokkurinn bætir við sig fylgi og flugumferðarstjóra funda Þúsundir félaga í Eflingu segjast líða skort Sjá meira
Þetta kemur fram í sameiginlegri yfirlýsingu frá formönnum lögreglufélaga á Norðurlöndum. Þar segir meðal annars að ástand öryggismála hafi lengi verið alvarlegt í Danmörku og hafi farið versnandi. Glæpagengi fremji morð og árásir ungra brotamanna hafi færst í aukana. Þá sé tengingu að finna við sænska hópa og eru almennir borgarar sagðir sífellt berskjaldaðri gagnvart hótunum og ofbeldisbrotum. Svipaða sögu sé að segja af Noregi, Finnlandi og í Svíþjóð. Þá hafi hér á Íslandi komið upp metfjöldi manndrápsmála, stór mansalsmál, auk þess sem hótanir og átök milli glæpasamtaka hafi sett almenning í hættu. Þá hafi lögreglumenn í vaxandi mæli orðið fyrir hótunum og eignaspjöllum. „Þetta eru bara nokkur dæmi sem norræn lögregla er að fást. Starfsumhverfi lögreglumanna verður sífellt erfiðara og meira krefjandi,“ segir í yfirlýsingunni. Ekki hægt að vinna lengur með sama hætti Þar segir einnig að skipulögð glæpastarfsemi leggi undir nýja markaði í sölu og fíkniefna og vopna, smygli á fólki og vændisstarfsemi, auk annarra brota. „Ekkert Norðurlandanna getur fegrað þetta ástand og brotastarfsemi er orðin slík að umfangi að við getum ekki lengur unnið þessi mál með sama hætti og gert hefur verið fram að þessu.“ Formenn lögreglufélaganna krefjast margþættra aðgerða til að bregðast við og ná niður brotatíðni. Undir yfirlýsinguna skrifa Fjölnir Sæmundsson frá Landssambandi lögreglumanna, Heino Kegel frá Politifobundet í Danmörku, Unn Alma Skatvold frá Politiets Fellesforbund í Noregi, Jonne Rinne frá Suomen Poliisijärjestöjen í Finnlandi og Katharina von Sydow frá Polisförbundet í Svíþjóð. Fjölga lögreglumönnum og auka samstarf Fyrsta skrefið er samkvæmt formönnunum að fjölga lögreglumönnum. Skortur sé á þeim bæði varðandi almenna löggæslu og rannsóknir. Þá þurfi löggæsluyfirvöld að hafa forystu um að greina hvaða hæfni þurfi þegar litið sé til framtíðarinnar. „Þeir sem stunda brotastarfsemi tileinka sér sífellt nýja tækni og vinnubrögð. Lögreglan þarf að vera á undan til að geta viðhaldið getu til að veikja glæpastarfsemi og koma í veg fyrir hana.“ Einnig þarf að auka og bæta samstarf milli ríkja. Þéttari samvinna sé nauðsynleg til að geta komið í veg fyrir brot og til að handtaka og ákæra brotamenn. Þó verið sé að byggja lögreglustöð á landamærum Noregs og Svíþjóðar og lögregluembætti Norðurlanda vinni oft saman, sé það ekki nóg. Meira þurfi til og landssambönd lögreglumanna í hverju landi fyrir sig þurfa, samkvæmt formönnum þeirra, að koma að þessari vinnu. „Norrænu landssamböndin eru vön að starfa þétt saman þvert á landamæri og samböndin þekkja hvað lögregla á öllum sviðum starfseminnar getur og þarf til að skila góðu verki.“ Ekki bara verk lögreglunnar Að endingu segja formennirnir að lögreglan geti gert mikið en ekki allt og ekki ein og sér. Allsstaðar á Norðurlöndum verði að gera meira til að stöðva nýliðun í skipulögðum glæpahópum. Vel fjármagnaðir skólar og félagsleg úrræði skipti máli. Það sama eigi við möguleikann á að fá vinnu, geta unnið og samlagast samfélaginu. „Þetta skiptir sköpum þegar kemur að því að veita börnum og ungmennum tiltrú á framtíðina og til að styrkja einnig þá fullorðnu. Fleiri aðilar þurfa gera meira til að Norðurlöndin geti orðið sterkara samfélag og öruggari staður.“ „Lögregluyfirvöld og stjórnmálafólk verða að taka réttar ákvarðanir svo að lögreglulið okkar á Norðurlöndum geti með sameiginlegum kröftum stöðvað það ástand sem viðgengst hefur í tengslum við skipulagða brotahópa og skipulagða glæpastarfsemi. Á því myndu allir græða nema glæpastarfsemin.“
Lögreglumál Svíþjóð Noregur Danmörk Finnland Mest lesið Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Innlent Kynfræðsla ekki endilega forgangsatriði í fermingarfræðslu Innlent „Þessi starfsemi er komin til að vera“ Innlent Kannast ekki við gagnrýni á fegurðarsamkeppni ungmenna Innlent Ekki sé gagnlegt að etja Krabbameinsfélaginu og Ljósinu saman Innlent Olíuboranir að hefjast beint norður af Íslandi Innlent Samþykktu leiðtogaprófkjör hjá Viðreisn í Reykjavík Innlent Stöðva framleiðslu í álverinu á Grundartanga Innlent Sakar Krabbameinsfélagið um að vera í raun fjármálafyrirtæki Innlent Fleiri stöðugildi sjúkraþjálfara muni fara í skriffinnsku Innlent Fleiri fréttir Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Kynfræðsla ekki endilega forgangsatriði í fermingarfræðslu Fleiri stöðugildi sjúkraþjálfara muni fara í skriffinnsku „Þessi starfsemi er komin til að vera“ Samþykktu leiðtogaprófkjör hjá Viðreisn í Reykjavík Kannast ekki við gagnrýni á fegurðarsamkeppni ungmenna Ekki sé gagnlegt að etja Krabbameinsfélaginu og Ljósinu saman Stöðva framleiðslu í álverinu á Grundartanga Óvissustig vegna snjóflóðahættu í Ólafsfjarðarmúla Olíuboranir að hefjast beint norður af Íslandi Óttast afleiðingar þess að fjársterkari kaupendur sitji einir að markaðnum Fermingarfræðslan umdeilda stappi nærri sturlun Fundi frestað þar til á morgun Stopp á fasteignamarkaði, Miðflokkur á flugi og fegurðarsamkeppni Barn flutt á sjúkrahús eftir að hafa lent undir bíl Flugvél snúið til Keflavíkur vegna bilunar Skipta út hraðhleðslustöðinni vegna bilunar Verktakar hyggjast leita réttar síns eftir að ríkið rifti samningi Fuglaflensa greinist í refum Maðurinn í lífshættu og til rannsóknar hver veitti áverkana Sakar Krabbameinsfélagið um að vera í raun fjármálafyrirtæki Eyvindur tekur varanlegt sæti í Landsrétti Hlýða á kröfu um mun þyngri refsingu tvíburanna og Samúels Jóa Láta ekki lengur flokka drykkjarfernur frá pappírsúrgangi Hefði haldið að Halla gæti vitnað í aðra en Maó og hans líka Nýr landnemi á Íslandi ratar í heimspressuna Máttu neita karlmanni um leyfi í kvennaverkfalli Miðflokkurinn rýkur upp Miðflokkurinn bætir við sig fylgi og flugumferðarstjóra funda Þúsundir félaga í Eflingu segjast líða skort Sjá meira