Gangast við mistökum Júlíus Birgir Jóhannsson skrifar 14. maí 2025 12:32 Það að vera mannvera getur verið flókið fyrirbæri því það kallar á ýmsa hugsun og hugsunarhætti sem við verðum að velta fyrir okkur. Þegar að við ætlum okkur að lifa í samfélagi með öðrum þá þurfum við að hugsa og ákveða hvert og eitt okkar hvernig samfélag við viljum búa í. Við hér á íslandi höfum stært okkur af því svo árum skiptir að við séum opið og gott samfélag að búa í og það er það svo sannarlega að miða við mörg önnur lönd en er það samt nóg er samfélag okkar íslendinga í alvöru einsog við viljum og segjum að það sé. Við opnum dyrnar fyrir þeim sem koma frá verri stöðum í heiminum og viljum veita skjól og hamingju fyrir aðra og við lýtum vel út fyrir umheiminum og eg er stoltur af því að tilheyra þannig samfélagi. Til þess að við getum kallað okkur gott samfélag þá hljótum við að þurfa að hlúa vel hvort að öðru, okkar innviðum sem eru jú við sjálf, viljum við búa í samfélagi þar sem allt lýtur vel út á yfirborðinu en svo undir niðri er brotið á grundvallar mannréttindum. Túlka mál hér á íslandi eru kominn í vítahring vegna stjórnvalda fyrir löngu síðan, við búum í samfélagi þar sem stjórnvöld lýta á rétt einstaklinga til tjáninga sem algjör forréttindi en ekki sjálfsögð mannréttindi, stjórnvöld skammta fjármagn til samskiptamiðstöðvar heyrnarlausra og heyrnarskertra og leggja það í þeirra hlut að útdeila því jafnt á milli allra notanda túlkaþjónustu til félagslegs athæfis, Þetta hefur sett samskiptamiðstöð í þá stöðu að þurfa neita margri þjónustu því anars dugar fjármagnið ekki fyrir þjónustu annara og ég veit að þeir gera sitt besta með það. Stutt er síðan að sú staða kom upp að þetta fjármagn kláraðist fyrir þann ársfjórðung sem varð þess valdandi að ekki var hægt að veita þá þjónustu sem skyldi út ársfjórðunginn. Við erum að tala um grundvallar mannréttindi sem eru ekki til staðar, þetta fyrirkomulag hefur leitt það af sér að mjög margir sem þurfa á þessari þjónustu að halda dettur ekki einu sinni í hug að biðja um hana því að þeir vita alveg svarið og það verður NEI en á sama tíma þá getur samskiptamiðstöð sagt að þeir anni flestum eftirspurnum eftir þjónustunni en þetta er enganvegin rétt mynd af málinu því notendur eru margir löngu hættir eða búnir að gefast upp að láta brjóta svona á mannréttindum sínum. Túlka notandur hér á landi ganga um með verðmiða á bakinu sem er afskaplega niðurbrjótandi því það er nánast alltaf það fyrsta sem þú þarft að hugsa þegar að þér langar að gera eitthvað og þarft á þjónustunni að halda er að spyrja þig að því hvort það sé þess virði eða hvort það sé þess virði í augum yfirvaldsins en gleymið því ekki að við erum að tala um tjáningu en ekki forrrétindi. Hér á landi eru tvær túlkaþjónustur en einungis önnur þeirra hefur aðgang að þessu fjármagni sem er útdeilt til notanda, hvað varð um rétt notandans í þessu máli? Til samanburðar en hvað findist ykkur um ef að þið mættuð bara fara til einhvers eins ákveðins tannlæknis og hann mætti bara gera við ákveðnar tennur í ykkur á bara á meðan peningar væru til til þess, ég efast um að ykkur þætti þetta í lagi eða boðlegt. Við veljum yfirvaldið og við berum ábyrgð á okkur sjálfum, það geta allir lent í því að eignast heyrnarlaus börn og viljum við þá standa frammi fyrir svona fyrirkomulagi? Valið er okkar um hvernig samfélag við viljum. Það er mér mikil ánægja að tilkynna það að sjúkratryggingar snéru við ákvörðun sinni í mínu persónulega máli sem varðaði túlkaþjónustu erlendis í læknisferð sem ég þarf að fara í. Það að vera mannvera þýðir að þú munt gera mistök, það er bara óhjákvæmilegt en það að gangast við þeim og breyta eru persónu einkenni og kýs ég að lýta þannig á yfirlækni sjúkratrygginga að hann gerði mistök sem hann gekkst við og breytti þrátt fyrir mikla laga flækjur sem eru í kringum þessi mál. Ég skora á ríkisstjórnina að gera það sama, skoðið þessi mál og gangist við þeim og breytið. Þetta er í ykkar höndum sem fulltrúar okkar samfélags að breyta rétt og þið vitið það jafn vel og allir aðrir að það að neita fólki um tjáningu eða skammta fjármagni til þess er ekki mannsæmandi og á ekki heima í þjóðfélagi eins og okkar þar sem allt er “gott”. Ég vil minna fólk á söfnunina hjá mér á Karolina fund en núna get ég veit þeim peningum í annan kostnað tengt svona ferð heldur en grundvallar mannréttindi. Ég vil þakka blindrafélaginu fyrir mikla aðstoð sem gerði mér það kleift að þessari ákvörðun sjúkratrygginga var snúið við. Höfundur er daufblindur notandi túlkaþjónustu. Hann situr einnig í stjórn Fjólu, félags fólks með samþætta sjón og heyrnarskeðingar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Málefni fatlaðs fólks Mest lesið Halldór 4.10.2025 Halldór Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Það að vera mannvera getur verið flókið fyrirbæri því það kallar á ýmsa hugsun og hugsunarhætti sem við verðum að velta fyrir okkur. Þegar að við ætlum okkur að lifa í samfélagi með öðrum þá þurfum við að hugsa og ákveða hvert og eitt okkar hvernig samfélag við viljum búa í. Við hér á íslandi höfum stært okkur af því svo árum skiptir að við séum opið og gott samfélag að búa í og það er það svo sannarlega að miða við mörg önnur lönd en er það samt nóg er samfélag okkar íslendinga í alvöru einsog við viljum og segjum að það sé. Við opnum dyrnar fyrir þeim sem koma frá verri stöðum í heiminum og viljum veita skjól og hamingju fyrir aðra og við lýtum vel út fyrir umheiminum og eg er stoltur af því að tilheyra þannig samfélagi. Til þess að við getum kallað okkur gott samfélag þá hljótum við að þurfa að hlúa vel hvort að öðru, okkar innviðum sem eru jú við sjálf, viljum við búa í samfélagi þar sem allt lýtur vel út á yfirborðinu en svo undir niðri er brotið á grundvallar mannréttindum. Túlka mál hér á íslandi eru kominn í vítahring vegna stjórnvalda fyrir löngu síðan, við búum í samfélagi þar sem stjórnvöld lýta á rétt einstaklinga til tjáninga sem algjör forréttindi en ekki sjálfsögð mannréttindi, stjórnvöld skammta fjármagn til samskiptamiðstöðvar heyrnarlausra og heyrnarskertra og leggja það í þeirra hlut að útdeila því jafnt á milli allra notanda túlkaþjónustu til félagslegs athæfis, Þetta hefur sett samskiptamiðstöð í þá stöðu að þurfa neita margri þjónustu því anars dugar fjármagnið ekki fyrir þjónustu annara og ég veit að þeir gera sitt besta með það. Stutt er síðan að sú staða kom upp að þetta fjármagn kláraðist fyrir þann ársfjórðung sem varð þess valdandi að ekki var hægt að veita þá þjónustu sem skyldi út ársfjórðunginn. Við erum að tala um grundvallar mannréttindi sem eru ekki til staðar, þetta fyrirkomulag hefur leitt það af sér að mjög margir sem þurfa á þessari þjónustu að halda dettur ekki einu sinni í hug að biðja um hana því að þeir vita alveg svarið og það verður NEI en á sama tíma þá getur samskiptamiðstöð sagt að þeir anni flestum eftirspurnum eftir þjónustunni en þetta er enganvegin rétt mynd af málinu því notendur eru margir löngu hættir eða búnir að gefast upp að láta brjóta svona á mannréttindum sínum. Túlka notandur hér á landi ganga um með verðmiða á bakinu sem er afskaplega niðurbrjótandi því það er nánast alltaf það fyrsta sem þú þarft að hugsa þegar að þér langar að gera eitthvað og þarft á þjónustunni að halda er að spyrja þig að því hvort það sé þess virði eða hvort það sé þess virði í augum yfirvaldsins en gleymið því ekki að við erum að tala um tjáningu en ekki forrrétindi. Hér á landi eru tvær túlkaþjónustur en einungis önnur þeirra hefur aðgang að þessu fjármagni sem er útdeilt til notanda, hvað varð um rétt notandans í þessu máli? Til samanburðar en hvað findist ykkur um ef að þið mættuð bara fara til einhvers eins ákveðins tannlæknis og hann mætti bara gera við ákveðnar tennur í ykkur á bara á meðan peningar væru til til þess, ég efast um að ykkur þætti þetta í lagi eða boðlegt. Við veljum yfirvaldið og við berum ábyrgð á okkur sjálfum, það geta allir lent í því að eignast heyrnarlaus börn og viljum við þá standa frammi fyrir svona fyrirkomulagi? Valið er okkar um hvernig samfélag við viljum. Það er mér mikil ánægja að tilkynna það að sjúkratryggingar snéru við ákvörðun sinni í mínu persónulega máli sem varðaði túlkaþjónustu erlendis í læknisferð sem ég þarf að fara í. Það að vera mannvera þýðir að þú munt gera mistök, það er bara óhjákvæmilegt en það að gangast við þeim og breyta eru persónu einkenni og kýs ég að lýta þannig á yfirlækni sjúkratrygginga að hann gerði mistök sem hann gekkst við og breytti þrátt fyrir mikla laga flækjur sem eru í kringum þessi mál. Ég skora á ríkisstjórnina að gera það sama, skoðið þessi mál og gangist við þeim og breytið. Þetta er í ykkar höndum sem fulltrúar okkar samfélags að breyta rétt og þið vitið það jafn vel og allir aðrir að það að neita fólki um tjáningu eða skammta fjármagni til þess er ekki mannsæmandi og á ekki heima í þjóðfélagi eins og okkar þar sem allt er “gott”. Ég vil minna fólk á söfnunina hjá mér á Karolina fund en núna get ég veit þeim peningum í annan kostnað tengt svona ferð heldur en grundvallar mannréttindi. Ég vil þakka blindrafélaginu fyrir mikla aðstoð sem gerði mér það kleift að þessari ákvörðun sjúkratrygginga var snúið við. Höfundur er daufblindur notandi túlkaþjónustu. Hann situr einnig í stjórn Fjólu, félags fólks með samþætta sjón og heyrnarskeðingar.
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun