Óhóf í heilsu 23. mars 2005 00:01 Heilsubylgjan sem nú gengur yfir samfélagið er allra góðra gjalda verð. Góð heilsa er ómetanleg og seint verður fólk minnt nógu oft á að við eigum bara einn líkama sem verður að endast okkur allt lífið. Á síðustu tímum hraða og neyslu er líka svo komið að áreitið á líkamann er mikið þótt með öðrum hætti sé en í gamla daga þegar fólk vann að stórum hluta líkamlega vinnu. Áreitið á líkamann í dag felst í löngum setum, rangri líkamsbeitingu og ekki síður margháttaðri óhollustu sem við látum ofan í okkur dag hvern. Maturinn sem við borðum er uppfullur af alls kyns aukaefnum sem sæta hann, salta eða skerpa bragð á annan hátt. Þá eru ótalin þau efni sem auka geymsluþol hans. Þessi efni eru áreiðanlega ekki holl líkama okkar og alls ekki sé þeirra neytt í miklu mæli. Á móti þessum áhrifum vinnur heilsubylgjan. Þeir sem taka þátt í henni iðka holla útiveru og líkamsrækt og leitast við að borða hollan mat, mat sem laus er við aukaefnin. Og á meðan sumir efnast á því að setja á markað hraðsoðinn aukaefnamat eru aðrir sem hafa séð sér leik á borði og nota heilsubylgjuna sér til viðurværis, eðlilega. Einn kimi heilsubylgjunnar er hreinsunaræðið. Nánast daglega dynja á okkur auglýsingar um alls kyns náttútulegar töflur, duft og vökva sem eiga að hjálpa til við hreinsun líkamans af allri óhollustunni sem við tökum inn dag hvern. Snyrtivöruframleiðendur hafa líka stokkið á þennan vagn og framleiða nú alls kyns hreinsilínur þar sem í auglýsingatexta er útskýrt hversu óhrein húðin sé af útblæstri og annarri mengun andrúmsloftsins. Líklega er nálægt tuttugu ár síðan hreinsunarkúrar fóru að ryðja sér verulega til rúms, föstur, ýmist með tei eða grænmetissafa, sem eina fæði um daga eða vikna skeið og svo kúkanámskeið sérstök þar sem fólk drakk saltvatn allt hvað af tók og fékk svo stólpípu ef það dugði ekki til. Allt fyrir hreinsunina. Í dag birtist hreinsunaræðið að sumu leyti í sams konar skyndilausnum og er að finna í skyndibitunum sjálfum sem óhreinindunum eiga að valda. Þessar lausnir felast þá í inntöku náttúrulegs hreinsunarefnis, ýmist í föstu formi eða fljótandi og iðulega tekur hreinsunin ekki nema nokkra daga, fólk er jú orðið svo lítið fyrir að bíða. Eina birtingarmynd hreinsunaræðisins er svo að finna í raunveruleikasjónvarpsþáttum litlu konunnar sem fer heim til feita fólksins og býr til fjöll úr matnum sem það borðar í heila viku, gefur því svo stólpípu og fussar yfir saursýnum þess. Ekki er annað hægt en að velta fyrir sér þeirri sjálfsmynd sem hefst upp úr því að lifa í samræmi við alla þessa hreinsun sem dregið er fram að við þurfum að undirgangast til að vera hraust og hress. Er hreinsunaræðið kannski hluti af þeirri sömu úrkynjun sem gerir að verkum að allt of stór hluti ungra stúlkna hefur þá sjálfsmynd að þær séu of feitar miðað við það sem ætlast er til? Það er dálaglegt ef ungt fólk situr uppi með þá sjálfsmynd að það þurfi að hætta að borða vegna þess að það hefur meiri hold en helstu súpermódel heims og telur líka að það verði reglulega að gangast undir hreinsun rétt eins og hundarnir í gamla daga. Þróunin sem á sér stað í átt frá hinu náttúrulega til alls kyns gerviefna er vissulega áhyggjuefni. Hins vegar er örugglega skynsamlegra að reyna að hægja á þessari þróun og jafnvel snúa henni við að einhverju leyti en að lifa með því að þurfa reglulega að hreinsa sig af eiturefnum sem maður fyllir sig af þess á milli.Steinunn Stefánsdóttir - steinunn@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gestapennar Í brennidepli Steinunn Stefánsdóttir Mest lesið Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Skoðun Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Sjá meira
Heilsubylgjan sem nú gengur yfir samfélagið er allra góðra gjalda verð. Góð heilsa er ómetanleg og seint verður fólk minnt nógu oft á að við eigum bara einn líkama sem verður að endast okkur allt lífið. Á síðustu tímum hraða og neyslu er líka svo komið að áreitið á líkamann er mikið þótt með öðrum hætti sé en í gamla daga þegar fólk vann að stórum hluta líkamlega vinnu. Áreitið á líkamann í dag felst í löngum setum, rangri líkamsbeitingu og ekki síður margháttaðri óhollustu sem við látum ofan í okkur dag hvern. Maturinn sem við borðum er uppfullur af alls kyns aukaefnum sem sæta hann, salta eða skerpa bragð á annan hátt. Þá eru ótalin þau efni sem auka geymsluþol hans. Þessi efni eru áreiðanlega ekki holl líkama okkar og alls ekki sé þeirra neytt í miklu mæli. Á móti þessum áhrifum vinnur heilsubylgjan. Þeir sem taka þátt í henni iðka holla útiveru og líkamsrækt og leitast við að borða hollan mat, mat sem laus er við aukaefnin. Og á meðan sumir efnast á því að setja á markað hraðsoðinn aukaefnamat eru aðrir sem hafa séð sér leik á borði og nota heilsubylgjuna sér til viðurværis, eðlilega. Einn kimi heilsubylgjunnar er hreinsunaræðið. Nánast daglega dynja á okkur auglýsingar um alls kyns náttútulegar töflur, duft og vökva sem eiga að hjálpa til við hreinsun líkamans af allri óhollustunni sem við tökum inn dag hvern. Snyrtivöruframleiðendur hafa líka stokkið á þennan vagn og framleiða nú alls kyns hreinsilínur þar sem í auglýsingatexta er útskýrt hversu óhrein húðin sé af útblæstri og annarri mengun andrúmsloftsins. Líklega er nálægt tuttugu ár síðan hreinsunarkúrar fóru að ryðja sér verulega til rúms, föstur, ýmist með tei eða grænmetissafa, sem eina fæði um daga eða vikna skeið og svo kúkanámskeið sérstök þar sem fólk drakk saltvatn allt hvað af tók og fékk svo stólpípu ef það dugði ekki til. Allt fyrir hreinsunina. Í dag birtist hreinsunaræðið að sumu leyti í sams konar skyndilausnum og er að finna í skyndibitunum sjálfum sem óhreinindunum eiga að valda. Þessar lausnir felast þá í inntöku náttúrulegs hreinsunarefnis, ýmist í föstu formi eða fljótandi og iðulega tekur hreinsunin ekki nema nokkra daga, fólk er jú orðið svo lítið fyrir að bíða. Eina birtingarmynd hreinsunaræðisins er svo að finna í raunveruleikasjónvarpsþáttum litlu konunnar sem fer heim til feita fólksins og býr til fjöll úr matnum sem það borðar í heila viku, gefur því svo stólpípu og fussar yfir saursýnum þess. Ekki er annað hægt en að velta fyrir sér þeirri sjálfsmynd sem hefst upp úr því að lifa í samræmi við alla þessa hreinsun sem dregið er fram að við þurfum að undirgangast til að vera hraust og hress. Er hreinsunaræðið kannski hluti af þeirri sömu úrkynjun sem gerir að verkum að allt of stór hluti ungra stúlkna hefur þá sjálfsmynd að þær séu of feitar miðað við það sem ætlast er til? Það er dálaglegt ef ungt fólk situr uppi með þá sjálfsmynd að það þurfi að hætta að borða vegna þess að það hefur meiri hold en helstu súpermódel heims og telur líka að það verði reglulega að gangast undir hreinsun rétt eins og hundarnir í gamla daga. Þróunin sem á sér stað í átt frá hinu náttúrulega til alls kyns gerviefna er vissulega áhyggjuefni. Hins vegar er örugglega skynsamlegra að reyna að hægja á þessari þróun og jafnvel snúa henni við að einhverju leyti en að lifa með því að þurfa reglulega að hreinsa sig af eiturefnum sem maður fyllir sig af þess á milli.Steinunn Stefánsdóttir - steinunn@frettabladid.is
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun