Er ráðherrann ekki á förum? Páll Magnússon skrifar 7. október 2015 07:00 Nú er liðið eitt sumar síðan upplýst var að menntamálaráðherra bað um og fékk persónulegan fjárstuðning frá aðila sem hann síðan veitti pólitíska fyrirgreiðslu vegna viðskiptahagsmuna í Kína. Pólitísk spilling verður ekki augljósari en þetta. Sjálf skilgreiningin, sem OECD og fleiri alþjóðlegar stofnanir nota á fyrirbærinu, felur í sér verknaðarlýsingu á því sem ráðherrann gerði: „Misnotkun stjórnvalds eða pólitískra ráðamanna á valdi sínu og áhrifum fyrir ólögmætan, venjulega leynilegan, persónulegan ávinning.“ Þetta er kjarni málsins og vegna þessa hlýtur ráðherrann að víkja – líka frá þingmennsku – þótt annað kæmi ekki til. Ef ráðherrann ratar ekki sjálfur út hlýtur formaður Sjálfstæðisflokksins að vísa honum veginn. Það er ekki gæfulegt, hvorki fyrir flokkinn né ríkisstjórnina, að sigla inn í seinni hluta kjörtímabils og aðdraganda kosninga með þetta spillingarbrak óbundið í lestinni. Við þetta bætist síðan að ráðherrann sagði opinberlega og vísvitandi ósatt þegar hann hélt því fram í viðtali við Fréttablaðið 9. apríl sl. að tenging hans við þennan aðila væri frá þeim tíma þegar hann var utan þings og að hann hefði engra fjárhagslegra hagsmuna að gæta gagnvart honum lengur. Hvorttveggja var og er ósatt. Og enn bættist í köstinn um daginn þegar fjölmiðillinn Stundin upplýsti að ofan á allt annað hefði ráðherrann einnig fengið persónulega lánafyrirgreiðslu upp á 3 milljónir króna frá sama aðila, án þess að upplýsa um það eins og lög gera ráð fyrir. Miðillinn segist hafa þráspurt ráðherrann um þessi mál – þrettán sinnum – en hann kjósi að svara engu og setji það skilyrði fyrir viðtölum við fjölmiðla um önnur mál, að ekki verði spurt um þetta! Þögn ráðherrans er skiljanleg. Honum væri þó hollt að minnast þeirrar meginreglu að ráðherrar á Vesturlöndum geta yfirleitt ekki þagað neitt í hel nema sjálfa sig. Og þótt ráðherranum hafi tekist að koma sér undan því að svara fjölmiðlum allan þennan tíma, svo undarlegt sem það nú er og má heita mikil lítilþægni af þeirra hálfu, þá kemst hann varla undan því að svara fyrir málið á Alþingi eða Landsfundi Sjálfstæðisflokksins sem stendur fyrir dyrum. Nema þá að þessar stofnanir leggist í samræmda meðvirkni með ráðherranum og spyrji einskis. Sömuleiðis hlýtur Umboðsmaður Alþingis að taka málið upp þar sem fyrir liggja sterkar vísbendingar um brot menntamálaráðherra á hegningarlagaákvæðum um mútuþægni.Undarleg þögn Utan við efni málsins, en tengd því, er hin hjákátlega þögn sem umlykur það af hálfu þeirra sem tíðast skrifa um samfélagsmál í dagblöð og netmiðla. Ekki hefur heyrst hósti né stuna frá þessum annars sískrifandi 5-6 einstaklingum. Þó hefur pólitísk spilling á Íslandi sjaldan birst jafn hrein og kristaltær og í ofangreindu tilviki. Sumir þessara skriffinna görguðu sig t.d. hása mánuðum saman út af máli Hönnu Birnu. Hún gat þó að ákveðnu marki afsakað sig með mistökum, dómgreindarleysi, reynsluleysi og misvitrum aðstoðarmönnum og ráðgjöfum. Engu slíku er til að dreifa í máli menntamálaráðherra. Þar stendur spillingin ein og hrein og hefur ekkert skjól af mistökum eða dómgreindarleysi; þetta var úthugsaður og einbeittur ásetningur ráðherra um pólitískan greiða fyrir persónulegan. Samt heyrist ekki múkk í hinni málglöðu intelligensíu. Það er svo sem í góðu samræmi við þau margtuggðu vísdómsorð Laxness að Íslendingar „…?leysi vandræði sín með því að stunda orðheingilshátt og deila um titlíngaskít sem ekki kemur málinu við; en verði skelfíngu lostnir og setji hljóða hvenær sem komið er að kjarna máls.“ En hvernig skyldi standa á því að þessir vandlætarar líta undan og blístra þegar spillingin stendur allsber og starir beint í augun á þeim? Er það vegna kunningsskapar eða vináttu við hinn geðþekka og kúltíveraða ráðherra, sem sækir sömu konserta og kaffihús – og spilar auk þess fallega á píanó? Sem sagt: „Einn af okkur.“ Eða er það kannski fremur vegna þess að álitsgjafarnir geta margir hverjir haft hag og gagn af því, beint eða óbeint, að vera á góðum talfæti við menntamálaráðherra á hverjum tíma? Siðferðiskröfurnar séu afstæðar – fari eftir því hver á í hlut? Þeir hefðu t.d. aldeilis fengið að kenna á því frá þessum mönnum Sigmundur Davíð eða Bjarni Ben. eða Gunnar Bragi ef þeir hefðu gengið fram með þessum hætti. En ekki menntamálaráðherrann. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Páll Magnússon Mest lesið Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Skipta ekki öll börn jafn miklu máli? Greiðslur Reykjavíkurborgar fyrir nám barna utan sveitarfélags Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Er sjálfbærni bara fyrir raungreinafólk? Saga Helgason skrifar Skoðun Börn í skjóli Kvennaathvarfsins Auður Magnúsdóttir skrifar Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nýr vettvangur samskipta? Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar Skoðun Vilja Ísland í sambandsríki Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Blikkandi viðvörunarljós Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Evrópa er í hnignun“ – Er það samt? Lítum aðeins á söguna Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Vindmyllufyrirtæki í áskrift hjá íslenskum almenningi Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Metnaðarfull markmið og stórir sigrar Halla Helgadóttir skrifar Skoðun Hvers virði er vara ef hún er ekki seld? Jón Jósafat Björnsson skrifar Skoðun Aulatal um að Evrópa sé veik og getulaus Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Ár vondra vinnubragða í Stúdentaráði HÍ Katla Ólafsdóttir,Mathias Bragi Ölvisson skrifar Skoðun Mannúð og hugrekki - gegn stríðsglæpum og þjóðarmorði Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar – byggjum á trausti, ekki tortryggni Helga Kristín Kolbeins skrifar Skoðun Fé án hirðis Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson skrifar Skoðun Gæludýr geta dimmu í dagsljós breytt Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Myllan sem mala átti gull Andrés Kristjánsson skrifar Skoðun Sjö mýtur um loftslagsbreytingar Kristinn Már Hilmarsson,Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Pírati pissar í skóinn sinn Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fáum presta aftur inn í skólana Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Rösk og reiðubúin fyrir landsbyggðina Hópur Röskvuliða skrifar Skoðun Icelandic Learning is a Gendered Health Issue Logan Lee Sigurðsson skrifar Skoðun Goðsögnin um UFS-sjóði sem róttækar „woke"- fjárfestingar Már Wolfgang Mixa skrifar Skoðun Framtíð Öskjuhlíðar Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Vanhæfur Sjálfstæðisflokkur Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Sjá meira
Nú er liðið eitt sumar síðan upplýst var að menntamálaráðherra bað um og fékk persónulegan fjárstuðning frá aðila sem hann síðan veitti pólitíska fyrirgreiðslu vegna viðskiptahagsmuna í Kína. Pólitísk spilling verður ekki augljósari en þetta. Sjálf skilgreiningin, sem OECD og fleiri alþjóðlegar stofnanir nota á fyrirbærinu, felur í sér verknaðarlýsingu á því sem ráðherrann gerði: „Misnotkun stjórnvalds eða pólitískra ráðamanna á valdi sínu og áhrifum fyrir ólögmætan, venjulega leynilegan, persónulegan ávinning.“ Þetta er kjarni málsins og vegna þessa hlýtur ráðherrann að víkja – líka frá þingmennsku – þótt annað kæmi ekki til. Ef ráðherrann ratar ekki sjálfur út hlýtur formaður Sjálfstæðisflokksins að vísa honum veginn. Það er ekki gæfulegt, hvorki fyrir flokkinn né ríkisstjórnina, að sigla inn í seinni hluta kjörtímabils og aðdraganda kosninga með þetta spillingarbrak óbundið í lestinni. Við þetta bætist síðan að ráðherrann sagði opinberlega og vísvitandi ósatt þegar hann hélt því fram í viðtali við Fréttablaðið 9. apríl sl. að tenging hans við þennan aðila væri frá þeim tíma þegar hann var utan þings og að hann hefði engra fjárhagslegra hagsmuna að gæta gagnvart honum lengur. Hvorttveggja var og er ósatt. Og enn bættist í köstinn um daginn þegar fjölmiðillinn Stundin upplýsti að ofan á allt annað hefði ráðherrann einnig fengið persónulega lánafyrirgreiðslu upp á 3 milljónir króna frá sama aðila, án þess að upplýsa um það eins og lög gera ráð fyrir. Miðillinn segist hafa þráspurt ráðherrann um þessi mál – þrettán sinnum – en hann kjósi að svara engu og setji það skilyrði fyrir viðtölum við fjölmiðla um önnur mál, að ekki verði spurt um þetta! Þögn ráðherrans er skiljanleg. Honum væri þó hollt að minnast þeirrar meginreglu að ráðherrar á Vesturlöndum geta yfirleitt ekki þagað neitt í hel nema sjálfa sig. Og þótt ráðherranum hafi tekist að koma sér undan því að svara fjölmiðlum allan þennan tíma, svo undarlegt sem það nú er og má heita mikil lítilþægni af þeirra hálfu, þá kemst hann varla undan því að svara fyrir málið á Alþingi eða Landsfundi Sjálfstæðisflokksins sem stendur fyrir dyrum. Nema þá að þessar stofnanir leggist í samræmda meðvirkni með ráðherranum og spyrji einskis. Sömuleiðis hlýtur Umboðsmaður Alþingis að taka málið upp þar sem fyrir liggja sterkar vísbendingar um brot menntamálaráðherra á hegningarlagaákvæðum um mútuþægni.Undarleg þögn Utan við efni málsins, en tengd því, er hin hjákátlega þögn sem umlykur það af hálfu þeirra sem tíðast skrifa um samfélagsmál í dagblöð og netmiðla. Ekki hefur heyrst hósti né stuna frá þessum annars sískrifandi 5-6 einstaklingum. Þó hefur pólitísk spilling á Íslandi sjaldan birst jafn hrein og kristaltær og í ofangreindu tilviki. Sumir þessara skriffinna görguðu sig t.d. hása mánuðum saman út af máli Hönnu Birnu. Hún gat þó að ákveðnu marki afsakað sig með mistökum, dómgreindarleysi, reynsluleysi og misvitrum aðstoðarmönnum og ráðgjöfum. Engu slíku er til að dreifa í máli menntamálaráðherra. Þar stendur spillingin ein og hrein og hefur ekkert skjól af mistökum eða dómgreindarleysi; þetta var úthugsaður og einbeittur ásetningur ráðherra um pólitískan greiða fyrir persónulegan. Samt heyrist ekki múkk í hinni málglöðu intelligensíu. Það er svo sem í góðu samræmi við þau margtuggðu vísdómsorð Laxness að Íslendingar „…?leysi vandræði sín með því að stunda orðheingilshátt og deila um titlíngaskít sem ekki kemur málinu við; en verði skelfíngu lostnir og setji hljóða hvenær sem komið er að kjarna máls.“ En hvernig skyldi standa á því að þessir vandlætarar líta undan og blístra þegar spillingin stendur allsber og starir beint í augun á þeim? Er það vegna kunningsskapar eða vináttu við hinn geðþekka og kúltíveraða ráðherra, sem sækir sömu konserta og kaffihús – og spilar auk þess fallega á píanó? Sem sagt: „Einn af okkur.“ Eða er það kannski fremur vegna þess að álitsgjafarnir geta margir hverjir haft hag og gagn af því, beint eða óbeint, að vera á góðum talfæti við menntamálaráðherra á hverjum tíma? Siðferðiskröfurnar séu afstæðar – fari eftir því hver á í hlut? Þeir hefðu t.d. aldeilis fengið að kenna á því frá þessum mönnum Sigmundur Davíð eða Bjarni Ben. eða Gunnar Bragi ef þeir hefðu gengið fram með þessum hætti. En ekki menntamálaráðherrann.
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun
Skoðun Skipta ekki öll börn jafn miklu máli? Greiðslur Reykjavíkurborgar fyrir nám barna utan sveitarfélags Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson skrifar
Skoðun Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir skrifar
Börn, foreldrar og skólar í vanda: Hvernig eigum við að nálgast verkefnið? Margrét Sigmarsdóttir,Bergljót Gyða Guðmundsdóttir,Arndís Þorsteinsdóttir,Edda Vikar Guðmundsdóttir Skoðun
Ógnin sem við sjáum ekki – Hið falda tungumál ungu kynslóðarinnar á netinu Birgitta Þorsteinsdóttir Skoðun
Nokkur atriði sem almennum borgara finnst að helst megi ekki ræða – eða mjög sjaldan Hjalti Þórðarson Skoðun