Hvað á ég mörg börn? Arna Pálsdóttir skrifar 16. apríl 2020 10:00 Hæ ég heiti Arna og ég er fráskilin – tvisvar! Það er óhætt að segja að mér hefur gengið betur með barneignir í lífinu heldur en með hjónabönd. Gott betur, 100% betur ef ég á að vera heiðarleg, því ég hef eignast fjórar dætur í tveimur hjónaböndum. Titillinn á þessum pistli gefur kannski til kynna að ég sé mögulega búin að missa vitið á þessum síðustu og verstu tímum. Ég á vissulega mörg börn en ég veit hvað þau, öllu heldur þær, eru margar. Höldum því áfram. Mér fannst mjög gaman að vinna skattframtalið mitt í ár. Það var einhver festa í því sem annars er erfitt að finna í tilverunni þessa dagana. Í miðjum heimsfaraldri og samkomubanni gat ég sest niður við tölvuna og unnið framtalið með sama hætti og öll fyrri ár. Í smá stund var allt eins og það átti að vera. Í lokin er ég svo að fara yfir framtalið. Engar athugasemdir frá mér, nema jú, bíddu. Það vantar tvær af fjórum dætrum mínum undir lið 1.1. Hmmm, villuprófum þetta. Aftur eru þær bara tvær og engin villa fannst! Ok þetta var kannski ekki alveg svona, en þið vitið. Ég hef tvisvar gengið í hjónaband og er tvífráskilin. Í fyrra skiptið eignuðumst við tvær dætur. Þegar við skildum vildum við halda áfram að ala dætur okkar upp saman. Þær fara ekki í heimsókn til pabba eða í heimsókn til mömmu. Þær eiga tvö heimili. Við ákváðum að önnur yrði með lögheimilið sitt hjá mér og hin með lögheimilið hjá pabba sínum. Þannig værum við „Jöfn“ og við þyrftum ekki að standa í meðlagsgreiðslum o.þ.h. enda höfum við alltaf séð sameiginlega um framfærslu þeirra. Í seinna hjónabandinu áttum við eina dóttur saman og áttum von á annarri (mér gengur s.s. ekkert betur með árunum í þessu málum). Við vorum líka sammála um að ala þær upp saman sem foreldrar. Við fórum því sömu leið og ég hafði gert áður. Ein yrði með lögheimili hjá pabba sínum og hin myndi vera með lögheimili hjá mér. En aftur að skattframtalinu. Ég vil ekki þurfa að sætta mig við það að aðeins tvö nöfn af fjórum dætra minna komi fram á skattframtalinu mínu og að allar ákvarðanir á grundvelli framtalsins séu teknar í því ljósi að ég eigi tvö börn en ekki fjögur. Ég hef verið spurð hverju þetta breytir - þetta er bara pappír en færum þetta yfir á hjónaband. Þú og maki þinn viljið gifta ykkur. Þið hittið prestinn og hann spyr hvort ykkur væri ekki sama ef hjónabandið yrði ekki skráð og það hefði engin réttaráhrif en það ætti nú að vera í lagi, því það væri bara þannig á pappír. Í hjarta ykkar væruð þið samt hjón og enginn myndi vita betur. Ok, díll? Í mínu tilviki er þetta fyrst og síðast prinsipp mál. Foreldri sem ekki er með lögheimili barns þarf að sætta sig við það að hið opinbera viðurkennir ekki samband foreldris og barns. Það út af fyrir sig er heilmikið mál fyrir barn og foreldri. En í þessu fyrirkomulagi felast líka áþreifanlegir hagsmunir s.s. í formi fjármuna og ákvarðanatöku varðandi barnið sitt. Ég gat t.d. ekki skráð næstyngstu dóttur mína í ballett sl. haust. Hún er með lögheimili hjá pabba sínum þannig ég þurfti að hringja í hann og biðja hann að skrá hana - og vera fljótur, plássin voru að klárast! Þá veit ég ekki um greiðslur frá ríkinu sem ekki taka mið af fjölda barna á framfærslu og einnig getur það foreldri sem ekki hefur lögheimili verið krafið um meðlagsgreiðslur algjörlega óháð þeirri framfærslu sem er til staðar. Á Íslandi er algengast að forsjá barna sé sameiginleg eftir skilnað. En það er afskaplega fátt sameiginlegt við sameiginlega forsjá. Fólk fær ekki leyfi til skilnaðar nema það liggi fyrir hjá hvaða foreldri barn eigi lögheimili. Það stendur því engin önnur leið til boða en að skrá lögheimilið á annað foreldrið. Að öllu þessu sögðu þá dreg ég ekki í efa að núverandi fyrirkomulag verði líka að vera til. Það getur vel hentað mörgum að hafa fyrirkomulagið með þessum hætti. Þá er mikilvægt að yfirvöld séu til staðar ef ekki næst samkomulag á milli aðila. Skoði mál og leggi mat á aðstæður út frá hagsmunum barns og ákvarði þannig umgengni og forsjá. Hér í þessum pistli er ég eingöngu að fjalla um þau tilvik þar sem foreldrar geta og vilja koma sér saman um að barn verði með tvöfalt lögheimili, með þeim réttindum og skyldum sem því fylgir. Það er mikilvægt að yfirvöld séu til staðar fyrir allar fjölskyldur og styðji ákvarðanir þeirra en taki þær ekki eingöngu í sínar hendur með þeim hætti sem gert er í dag. Ég trúi því að það myndi leiða af sér margt gott ef foreldrar gætu deilt þeim skyldum og réttindum sem lögheimilisskráning barns felur í sér. Slíkt fyrirkomulag væri í samræmi við jafnréttissjónarmið en lögheimilisskráning er í langflestum tilvikum hjá móður. Það myndi draga úr valda ójafnvægi sem verður til þegar lögheimili barns er eingöngu hjá öðru foreldrinu. Þá trúi ég því að tvöfalt lögheimili væri einnig til þess fallið að draga úr skömminni sem því miður er gjarnan fylgifiskur hjónaskilnaða og draga þannig úr álagi og streitu við þessar krefjandi aðstæður. Þrátt fyrir að eiga ekki maka þá upplifi ég mig ekki sem einstætt foreldri. Ég el dætur mínar upp jafnt á móti feðrum sínum og í öðru tilvikinu dásamlegri stjúpmömmu (svo það sé á hreinu þá er ekki vond stjúpa í hinu tilvikinu). Við höldum saman upp á barnaafmæli og höfum átt ótal góðar stundir. Dætur mínar með foreldrum sínum. Ég geri mér vel grein fyrir því hve gott ég hef það. Hversu dýrmætt það er að geta haldið áfram að ala upp börn saman þrátt fyrir að vera ekki í hjónabandi en því miður er það ekki alltaf svo. Ég er þakklát fyrir það á hverjum degi enda eiga dætur mínar bestu pabba sem til eru. Umræðan um tvöfalt lögheimili er teygð og tuggin. Gömul saga og ný. Ég verð eflaust ennþá að ergja mig á þessu þegar elsta dóttir mín, sem nú er 13 ára, verður 18 ára. En vonandi verða yngri dætur mínar einn daginn með lögheimili á báðum heimilum sínum. Þá er aldrei að vita nema ég skrái þær báðar í ballett. Höfundur er lögfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjölskyldumál Skattar og tollar Arna Pálsdóttir Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Sjá meira
Hæ ég heiti Arna og ég er fráskilin – tvisvar! Það er óhætt að segja að mér hefur gengið betur með barneignir í lífinu heldur en með hjónabönd. Gott betur, 100% betur ef ég á að vera heiðarleg, því ég hef eignast fjórar dætur í tveimur hjónaböndum. Titillinn á þessum pistli gefur kannski til kynna að ég sé mögulega búin að missa vitið á þessum síðustu og verstu tímum. Ég á vissulega mörg börn en ég veit hvað þau, öllu heldur þær, eru margar. Höldum því áfram. Mér fannst mjög gaman að vinna skattframtalið mitt í ár. Það var einhver festa í því sem annars er erfitt að finna í tilverunni þessa dagana. Í miðjum heimsfaraldri og samkomubanni gat ég sest niður við tölvuna og unnið framtalið með sama hætti og öll fyrri ár. Í smá stund var allt eins og það átti að vera. Í lokin er ég svo að fara yfir framtalið. Engar athugasemdir frá mér, nema jú, bíddu. Það vantar tvær af fjórum dætrum mínum undir lið 1.1. Hmmm, villuprófum þetta. Aftur eru þær bara tvær og engin villa fannst! Ok þetta var kannski ekki alveg svona, en þið vitið. Ég hef tvisvar gengið í hjónaband og er tvífráskilin. Í fyrra skiptið eignuðumst við tvær dætur. Þegar við skildum vildum við halda áfram að ala dætur okkar upp saman. Þær fara ekki í heimsókn til pabba eða í heimsókn til mömmu. Þær eiga tvö heimili. Við ákváðum að önnur yrði með lögheimilið sitt hjá mér og hin með lögheimilið hjá pabba sínum. Þannig værum við „Jöfn“ og við þyrftum ekki að standa í meðlagsgreiðslum o.þ.h. enda höfum við alltaf séð sameiginlega um framfærslu þeirra. Í seinna hjónabandinu áttum við eina dóttur saman og áttum von á annarri (mér gengur s.s. ekkert betur með árunum í þessu málum). Við vorum líka sammála um að ala þær upp saman sem foreldrar. Við fórum því sömu leið og ég hafði gert áður. Ein yrði með lögheimili hjá pabba sínum og hin myndi vera með lögheimili hjá mér. En aftur að skattframtalinu. Ég vil ekki þurfa að sætta mig við það að aðeins tvö nöfn af fjórum dætra minna komi fram á skattframtalinu mínu og að allar ákvarðanir á grundvelli framtalsins séu teknar í því ljósi að ég eigi tvö börn en ekki fjögur. Ég hef verið spurð hverju þetta breytir - þetta er bara pappír en færum þetta yfir á hjónaband. Þú og maki þinn viljið gifta ykkur. Þið hittið prestinn og hann spyr hvort ykkur væri ekki sama ef hjónabandið yrði ekki skráð og það hefði engin réttaráhrif en það ætti nú að vera í lagi, því það væri bara þannig á pappír. Í hjarta ykkar væruð þið samt hjón og enginn myndi vita betur. Ok, díll? Í mínu tilviki er þetta fyrst og síðast prinsipp mál. Foreldri sem ekki er með lögheimili barns þarf að sætta sig við það að hið opinbera viðurkennir ekki samband foreldris og barns. Það út af fyrir sig er heilmikið mál fyrir barn og foreldri. En í þessu fyrirkomulagi felast líka áþreifanlegir hagsmunir s.s. í formi fjármuna og ákvarðanatöku varðandi barnið sitt. Ég gat t.d. ekki skráð næstyngstu dóttur mína í ballett sl. haust. Hún er með lögheimili hjá pabba sínum þannig ég þurfti að hringja í hann og biðja hann að skrá hana - og vera fljótur, plássin voru að klárast! Þá veit ég ekki um greiðslur frá ríkinu sem ekki taka mið af fjölda barna á framfærslu og einnig getur það foreldri sem ekki hefur lögheimili verið krafið um meðlagsgreiðslur algjörlega óháð þeirri framfærslu sem er til staðar. Á Íslandi er algengast að forsjá barna sé sameiginleg eftir skilnað. En það er afskaplega fátt sameiginlegt við sameiginlega forsjá. Fólk fær ekki leyfi til skilnaðar nema það liggi fyrir hjá hvaða foreldri barn eigi lögheimili. Það stendur því engin önnur leið til boða en að skrá lögheimilið á annað foreldrið. Að öllu þessu sögðu þá dreg ég ekki í efa að núverandi fyrirkomulag verði líka að vera til. Það getur vel hentað mörgum að hafa fyrirkomulagið með þessum hætti. Þá er mikilvægt að yfirvöld séu til staðar ef ekki næst samkomulag á milli aðila. Skoði mál og leggi mat á aðstæður út frá hagsmunum barns og ákvarði þannig umgengni og forsjá. Hér í þessum pistli er ég eingöngu að fjalla um þau tilvik þar sem foreldrar geta og vilja koma sér saman um að barn verði með tvöfalt lögheimili, með þeim réttindum og skyldum sem því fylgir. Það er mikilvægt að yfirvöld séu til staðar fyrir allar fjölskyldur og styðji ákvarðanir þeirra en taki þær ekki eingöngu í sínar hendur með þeim hætti sem gert er í dag. Ég trúi því að það myndi leiða af sér margt gott ef foreldrar gætu deilt þeim skyldum og réttindum sem lögheimilisskráning barns felur í sér. Slíkt fyrirkomulag væri í samræmi við jafnréttissjónarmið en lögheimilisskráning er í langflestum tilvikum hjá móður. Það myndi draga úr valda ójafnvægi sem verður til þegar lögheimili barns er eingöngu hjá öðru foreldrinu. Þá trúi ég því að tvöfalt lögheimili væri einnig til þess fallið að draga úr skömminni sem því miður er gjarnan fylgifiskur hjónaskilnaða og draga þannig úr álagi og streitu við þessar krefjandi aðstæður. Þrátt fyrir að eiga ekki maka þá upplifi ég mig ekki sem einstætt foreldri. Ég el dætur mínar upp jafnt á móti feðrum sínum og í öðru tilvikinu dásamlegri stjúpmömmu (svo það sé á hreinu þá er ekki vond stjúpa í hinu tilvikinu). Við höldum saman upp á barnaafmæli og höfum átt ótal góðar stundir. Dætur mínar með foreldrum sínum. Ég geri mér vel grein fyrir því hve gott ég hef það. Hversu dýrmætt það er að geta haldið áfram að ala upp börn saman þrátt fyrir að vera ekki í hjónabandi en því miður er það ekki alltaf svo. Ég er þakklát fyrir það á hverjum degi enda eiga dætur mínar bestu pabba sem til eru. Umræðan um tvöfalt lögheimili er teygð og tuggin. Gömul saga og ný. Ég verð eflaust ennþá að ergja mig á þessu þegar elsta dóttir mín, sem nú er 13 ára, verður 18 ára. En vonandi verða yngri dætur mínar einn daginn með lögheimili á báðum heimilum sínum. Þá er aldrei að vita nema ég skrái þær báðar í ballett. Höfundur er lögfræðingur.
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar
Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt Skoðun