Vilhjálmur Bjarnason, fyrrverandi þingmaður, vandar smálánafyrirtækjum ekki kveðjurnar í grein sem hann birtir í Morgunblaðinu. Þar bendir hann á að eftir nákvæma rannsókn á dómasöfnum héraðsdómstóla komi í ljós að ekki hefur gengið einn einasti dómur um réttmæti kröfuræktar í smá lánum.
„Það er í raun undrunarefni þar sem lagarundvöllur kröfunnar er mjög veikur. Ef til innheimtu kemur er sennilega aðeins hinn upphaflegi höfðustóll innheimtanlegur. Það er svo annað mál hvort lántaki er borgunarmaður, jafnvel fyrir þeirri kröfu. Réttarfarskostnaður af óinnheimtanlegri kröfu lendir óhjákvæmilega á smálánafyrirtækinu og lögsmámenninu, sem leggur stund á svo göfuga innheimtu,“ segir í grein Vilhjálms.
Creditinfo á vafasömu róli
Vilhjálmur telur það að færa vanskil þessara krafna í miðlæga vanskilaskrá hjá Creditinfo mjög vafasamt þar sem ekki hefur verið dæmt um lögmæti slíkra krafna.
„Það að Creditinfo taki við kröfunum, sem lýstar eru í vanskilum hjá hinum og þessum er í meira lagi vafasamt.
Það er einnig áhyggjuefni og enn vafasamara ef Creditinfo hefur starfsleyfi á grundvelli löggjafar sem er úr gildi fallin. Hvar er Persónuvernd nú?“ spyr Vilhjálmur.
Þingmaðurinn fyrrverandi birtir skjáskot af greininni á Facebook-síðu sinni og fylgir henni úr hlaði með bölbænum:
„Það ættu að verða örlög lögsmámenna, sem notfæra sér neyð og bágindi annarra við innheimtu smálána, að fara í hið neðra og brenna þar vítislogum á teinum og rotna svo í mógröf, til efsta dags, og ná aldrei augliti guðs.“
Íslenskir bankar taka þátt í óhæfunni
Og víst er að Vilhjálmur sparar sig hvergi í greininni heldur. Hann segir smálán í raun hrakval. Og fyrirtækin velji lakasta hóp viðskiptavina með mikla tapáhættu og mega því gera ráð fyrir miklum afföllum í útlánum.
Og Vilhjálmur vill meina að ýmsir séu samsekir, vitorðsmenn í þessari starfsemi sem hann telur hina mestu óhæfu. Þau smálán, sem verst er við að eiga, eru þar sem lántaki heimilar lánveitanda að skuldfæra kröfur sem lent hafa í kröfurækt hjá „lögsmámennum“ eins og Vilhjálmur kallar þá sem leggja slíka starfsemi fyrir sig. Hann segir bankar og/eða greiðslukortafyrirtæki sem heimila slíka skuldfærslu á vafasamri braut. Og lögmaður sem einungis stundar innheimtu er ómerkur lögmaður, að mati Vilhjálms.
„Smálánafyrirtæki eru núna byggð á tækni. Snjallsími er nauðsynlegur og aðgangur að banka. Kröfur smálánafyrirtækja koma fram í heimabanka lántaka. Því þarf íslenskan banka til að vinna óhæfuverkin fyrir smálánafyrirtækin. Sparisjóður Strandamanna gegnir því hlutverki, enda viðskiptamenn að sunnan ávallt til fjár.“
