Óöguð þjóð og brotakenndar sóttvarnir Vilhelm Jónsson skrifar 30. mars 2020 11:00 Furðu sætir hvernig staðið er að sóttvörnum og skimunum, sem eru ómarkvissar, seinlegar og mun líklegri til að breiða veiruna út með núverandi fyrirkomulagi. Mun eðlilegra hefði verið að þeir sem leituðu eftir sýnatöku á heilsugæslustöðvum, og eða í gegnum bílglugga við erfið veðurskilyrði, væri beint á ákveðna staði eins og um bifreiðaskoðun væri að ræða þar sem hliðarrúðan væri dregin niður og síðankeyrt beint í gegn. Með slíku fyrirkomulagi næðist miklu hraðari, markvissari og manneskjulegri sýnataka fyrir alla aðila. Eins og núverandi ástand hefur þróast á sóttvarnarspítala og gjörgæslu er orðið tímabært að þjóðin íhugi með hversu óábyrgum hætti spítalinn brást seint og illa við í undirbúningsferlinu við yfirvofandi vá, sé horft til janúar- og febrúarmánaðar. Engu að síður er til fyrirmyndar hvernig brugðist var við í mars þegar landlæknisembættinu varð loksins ljóst hversu alvarlegir atburðir væru í aðsigi eftir að almenningur hafði hamrað á því við embættið að ekki væri nóg að gert. Það er óboðlegt hjá yfirlækni Landspítalans í viðtali á Víglínunni að láta liggja að Kínverjar hefðu verið teknir í bólinu en allt væri slétt og fellt varðandi sóttvarnarspítala í Fossvogi, og þegar hann var spurður út í fjölda öndunarvéla þá hafði hann engar tölur um það. Slíkt hið sama átti sér stað hjá forstjóra Landspítalans þegar hann skautaði fram hjá spurningunni í beinni sjónvarpsútsendingu. Landsmönnum er að verða smám saman ljóst að ekki var brugðist við fyrr en alltof seint, og á kostnað þeirra sem leitað hafa eftir læknisþjónustu spítalans, þar sem flestallt er sett á bið. Því miður er margt sem bendir til þess að sá vandi aukist enn frekar á næstu mánuðum. Alltof oft er að koma í ljós hversu miklir vankantar eru á háttalagi landans varðandi reglur um samkomubann og aðrar þrengingar til varnar frekari útbreiðslu veirunnar, og það er nánast sama hvert litið er.Matvörubúðir, göngustígar, og svo má lengi, telja gefa vísbendingar um óviðunandi ástand, sé horft til hinnar svokölluðu tveggja metra reglu, ekki síst hjá þeim sem eru yngri, einnig er því áfátt að reglum sé fylgt eftir á vinnustöðum. Það getur aldrei náðst viðunandi árangur hjá óagaðri þjóð fyrr en mönnum er refsað með afgerandi hætti fyrir að brjóta lög, reglur eða tilmæli. Út um allan heim er refsiramma fylgt umsvifalaust eftir af fullri hörku. Þegar ekki mun draga úr útbreiðslu Covid-19 með jafn markvissum hætti og í nágrannalöndunum, sem við viljum bera okkur saman við, mun ólund landans smám saman aukast og snúast upp í andúð gegn svokölluðu teymi, ekki síst hjá þeim sem hafa látið hvað hæst hversu frábært þríeykið er. Þó svo dönsk heilbrigðisyfirvöld hafi hampað Íslendingum fyrir að skima mikið í byrjun og elta hugsanlegar smitleiðir hefur það ekkert með það að gera að Danir og fleiri þjóðir verði ekki fyrri til að hefta útbreiðslu Covid-19. Lokun landamæra og útgöngubann ásamt viðurlögum er skilvirkasta leiðin til að hefta útbreiðslu. Það er löngu orðið tímabært að sóttvarnarlæknir gefi út með skilmerkilegum hætti á hvaða vegferð hann er, og ekki svo ósjaldan hefur hann látið liggja að 60% þjóðarinnar þurfi að smitast til að mynda hjarðónæmi. Það er tiltölulega miklar líkur á að útbreiðsla veirunnar eigi eftir að stóraukast þar sem smitleiðir hripleka með núverandi háttalagi þar sem samfélagslegt athæfi og óábyrg háttsemi er alger og vart annað en barnaskapur að telja að hápunkti verði náð fyrir miðjan apríl eða fyrr. Einnig er það í íslenskum anda sem hingað til að berja sér á brjóst að telja sig vera mesta og besta í öllu, og svo er því yfirleitt þveröfugt farið þegar á reynir, og síðan kannast enginn við gjörðir sínar þegar misbrestir eiga sér stað. Icesave skuldauppgjörið er gott dæmi um flótta frá fyrri gjörðum sínum, og slíkt hið sama á við um undirbúningsferlið vegna faraldursins þar sem allt var gert á síðustu stundu. Þó svo um huglægt mat sé að ræða eru miklar líkur á því að Covid-19 ferlið eigi eftir að dragast á langinn og valda mörgum dauðsföllum og erfiðleikum, ekki síst hjá þeim eldri, sem þurfa að takast á við margra mánaða sóttvörn þegar yfir lýkur. Hræðilegar smitleiðir og óafturkræfar eru að eiga sér stað á Landakoti, fæðingardeild og víðar með skelfilegum hörmungum ef fram fer sem horfir. Óneitanlega fær maður á tilfinninguna á svokölluðum stöðufundum, sem einkennast af leiksýningu eða gorti, sem teymið er farið að láta stjórnast af, og er að verða hálf hallærislegt, ekki síst sé litið til þess að þúsundir manna munu líða fyrir óábyrgt verklag og undirbúningsleysi Landspítalans. Ef allt fer á versta veg mun örugglega ekki standa á svari að benda á að ábyrgð liggi annars staðar en í eigin garði og enginn mun sæta ábyrgð. Sóttvarnaferlið mun einkennist af smáskammtalækningum og að slökkva elda þegar smitvarnir bregðast. Sjúklingar munu láta lífið og líða fyrir slóðahátt. Í ljósi þessa væri landlækni nær að grynnka á rykföllnum skúffum, sem hafa að geyma vafasöm læknaverk undangenginna ára, í stað þess að baða sig í sviðsljósinu. Óviðunandi sóttvörnum er að fjölga þessa dagana sem sóttvarnarlæknir þarf að tækla með öðrum og meira afgerandi hætti og láta af einstrengslegum viðbrögðum sínum. Óafturkræf mistök eru að eiga sér stað vegna nýbyggingar við Hringbraut. Byggingartími mun lengjast verulega vegna legu spítalans og flutningsgetu umferðaæða. Verkferlinu er smám saman að seinka og verða breytingum háð með tilheyrandi hávaða, ráðaleysi og skömm þar sem enginn axlar ábyrgð. Valdasjúkt fólk sem og óábyrgt ber að stöðva, hver svo sem á í hlut og huga ber að heildarhagsmunum.Á sama tíma og Landspítalinn er í fjársvelti hafa milljarðar streymt eftirlitslítið úr ríkissjóði áratugum saman þar sem verkfræði- og arkitektastofur hafa makað krókinn vegna hönnunar á spítala og viðstöðulausra breytinga þar sem verkferlið er illgerlegt og vanhugsað. Enginn spyr um verklok og kostnað og sjúkir gjalda meðan verið er að finna upp hjólið. Stjórnvöld munu sverja af sér alla ábyrgð sem fyrr og eru að þessu sinni komin í feitt að vera komin með krumlurnar í gjaldeyrisforðasjóð Seðlabankans til að endurnýja umboð sitt. Drottinn blessi þá sem hverfa frá þessu jarðneska lífi og takast á við ómældar þjáningar vegna veruleikafirrtra manna vítt og breitt um stjórnsýsluna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Samkomubann á Íslandi Vilhelm Jónsson Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson Skoðun Skoðun Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Sjá meira
Furðu sætir hvernig staðið er að sóttvörnum og skimunum, sem eru ómarkvissar, seinlegar og mun líklegri til að breiða veiruna út með núverandi fyrirkomulagi. Mun eðlilegra hefði verið að þeir sem leituðu eftir sýnatöku á heilsugæslustöðvum, og eða í gegnum bílglugga við erfið veðurskilyrði, væri beint á ákveðna staði eins og um bifreiðaskoðun væri að ræða þar sem hliðarrúðan væri dregin niður og síðankeyrt beint í gegn. Með slíku fyrirkomulagi næðist miklu hraðari, markvissari og manneskjulegri sýnataka fyrir alla aðila. Eins og núverandi ástand hefur þróast á sóttvarnarspítala og gjörgæslu er orðið tímabært að þjóðin íhugi með hversu óábyrgum hætti spítalinn brást seint og illa við í undirbúningsferlinu við yfirvofandi vá, sé horft til janúar- og febrúarmánaðar. Engu að síður er til fyrirmyndar hvernig brugðist var við í mars þegar landlæknisembættinu varð loksins ljóst hversu alvarlegir atburðir væru í aðsigi eftir að almenningur hafði hamrað á því við embættið að ekki væri nóg að gert. Það er óboðlegt hjá yfirlækni Landspítalans í viðtali á Víglínunni að láta liggja að Kínverjar hefðu verið teknir í bólinu en allt væri slétt og fellt varðandi sóttvarnarspítala í Fossvogi, og þegar hann var spurður út í fjölda öndunarvéla þá hafði hann engar tölur um það. Slíkt hið sama átti sér stað hjá forstjóra Landspítalans þegar hann skautaði fram hjá spurningunni í beinni sjónvarpsútsendingu. Landsmönnum er að verða smám saman ljóst að ekki var brugðist við fyrr en alltof seint, og á kostnað þeirra sem leitað hafa eftir læknisþjónustu spítalans, þar sem flestallt er sett á bið. Því miður er margt sem bendir til þess að sá vandi aukist enn frekar á næstu mánuðum. Alltof oft er að koma í ljós hversu miklir vankantar eru á háttalagi landans varðandi reglur um samkomubann og aðrar þrengingar til varnar frekari útbreiðslu veirunnar, og það er nánast sama hvert litið er.Matvörubúðir, göngustígar, og svo má lengi, telja gefa vísbendingar um óviðunandi ástand, sé horft til hinnar svokölluðu tveggja metra reglu, ekki síst hjá þeim sem eru yngri, einnig er því áfátt að reglum sé fylgt eftir á vinnustöðum. Það getur aldrei náðst viðunandi árangur hjá óagaðri þjóð fyrr en mönnum er refsað með afgerandi hætti fyrir að brjóta lög, reglur eða tilmæli. Út um allan heim er refsiramma fylgt umsvifalaust eftir af fullri hörku. Þegar ekki mun draga úr útbreiðslu Covid-19 með jafn markvissum hætti og í nágrannalöndunum, sem við viljum bera okkur saman við, mun ólund landans smám saman aukast og snúast upp í andúð gegn svokölluðu teymi, ekki síst hjá þeim sem hafa látið hvað hæst hversu frábært þríeykið er. Þó svo dönsk heilbrigðisyfirvöld hafi hampað Íslendingum fyrir að skima mikið í byrjun og elta hugsanlegar smitleiðir hefur það ekkert með það að gera að Danir og fleiri þjóðir verði ekki fyrri til að hefta útbreiðslu Covid-19. Lokun landamæra og útgöngubann ásamt viðurlögum er skilvirkasta leiðin til að hefta útbreiðslu. Það er löngu orðið tímabært að sóttvarnarlæknir gefi út með skilmerkilegum hætti á hvaða vegferð hann er, og ekki svo ósjaldan hefur hann látið liggja að 60% þjóðarinnar þurfi að smitast til að mynda hjarðónæmi. Það er tiltölulega miklar líkur á að útbreiðsla veirunnar eigi eftir að stóraukast þar sem smitleiðir hripleka með núverandi háttalagi þar sem samfélagslegt athæfi og óábyrg háttsemi er alger og vart annað en barnaskapur að telja að hápunkti verði náð fyrir miðjan apríl eða fyrr. Einnig er það í íslenskum anda sem hingað til að berja sér á brjóst að telja sig vera mesta og besta í öllu, og svo er því yfirleitt þveröfugt farið þegar á reynir, og síðan kannast enginn við gjörðir sínar þegar misbrestir eiga sér stað. Icesave skuldauppgjörið er gott dæmi um flótta frá fyrri gjörðum sínum, og slíkt hið sama á við um undirbúningsferlið vegna faraldursins þar sem allt var gert á síðustu stundu. Þó svo um huglægt mat sé að ræða eru miklar líkur á því að Covid-19 ferlið eigi eftir að dragast á langinn og valda mörgum dauðsföllum og erfiðleikum, ekki síst hjá þeim eldri, sem þurfa að takast á við margra mánaða sóttvörn þegar yfir lýkur. Hræðilegar smitleiðir og óafturkræfar eru að eiga sér stað á Landakoti, fæðingardeild og víðar með skelfilegum hörmungum ef fram fer sem horfir. Óneitanlega fær maður á tilfinninguna á svokölluðum stöðufundum, sem einkennast af leiksýningu eða gorti, sem teymið er farið að láta stjórnast af, og er að verða hálf hallærislegt, ekki síst sé litið til þess að þúsundir manna munu líða fyrir óábyrgt verklag og undirbúningsleysi Landspítalans. Ef allt fer á versta veg mun örugglega ekki standa á svari að benda á að ábyrgð liggi annars staðar en í eigin garði og enginn mun sæta ábyrgð. Sóttvarnaferlið mun einkennist af smáskammtalækningum og að slökkva elda þegar smitvarnir bregðast. Sjúklingar munu láta lífið og líða fyrir slóðahátt. Í ljósi þessa væri landlækni nær að grynnka á rykföllnum skúffum, sem hafa að geyma vafasöm læknaverk undangenginna ára, í stað þess að baða sig í sviðsljósinu. Óviðunandi sóttvörnum er að fjölga þessa dagana sem sóttvarnarlæknir þarf að tækla með öðrum og meira afgerandi hætti og láta af einstrengslegum viðbrögðum sínum. Óafturkræf mistök eru að eiga sér stað vegna nýbyggingar við Hringbraut. Byggingartími mun lengjast verulega vegna legu spítalans og flutningsgetu umferðaæða. Verkferlinu er smám saman að seinka og verða breytingum háð með tilheyrandi hávaða, ráðaleysi og skömm þar sem enginn axlar ábyrgð. Valdasjúkt fólk sem og óábyrgt ber að stöðva, hver svo sem á í hlut og huga ber að heildarhagsmunum.Á sama tíma og Landspítalinn er í fjársvelti hafa milljarðar streymt eftirlitslítið úr ríkissjóði áratugum saman þar sem verkfræði- og arkitektastofur hafa makað krókinn vegna hönnunar á spítala og viðstöðulausra breytinga þar sem verkferlið er illgerlegt og vanhugsað. Enginn spyr um verklok og kostnað og sjúkir gjalda meðan verið er að finna upp hjólið. Stjórnvöld munu sverja af sér alla ábyrgð sem fyrr og eru að þessu sinni komin í feitt að vera komin með krumlurnar í gjaldeyrisforðasjóð Seðlabankans til að endurnýja umboð sitt. Drottinn blessi þá sem hverfa frá þessu jarðneska lífi og takast á við ómældar þjáningar vegna veruleikafirrtra manna vítt og breitt um stjórnsýsluna.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun