Samkvæmt nýrri þjóðhagsspá hefur verðbólga ekki mælst meiri í yfir áratug og stendur í 6,7%. Verðbólguhorfur hafa versnað umtalsvert og óvissa er talin fram undan vegna átakanna í Úrkaínu að mati Hagstofunnar.
Kristrún Frostadóttir þingmaður Samfylkingar segir sláandi að ekki sé brugðist við þessu í fjármálaáætlun.
„Það er að segja það er ekki gripið til sértækra aðgerða fyrir þá hópa sem verða mest fyrir barðinu á þessu, sem getur leitt af sér meiri kostnað fyrir ríkissjóð þegar líður á tímabil fjármálaáætlunar,“ segir Kristrún.
Hún telur að beiti eigi barnabótakerfinu og vaxtabótum í auknum mæli. „Þetta getur verið lykilatriði fyrir sjálfbærni ríkissjóðs. Vegna þess að hættan er sú að ef verðbólgan fer af stað í haust með kjarasamningum, við fáum launahækkanir sem eru meiri en gert er ráð fyrir í þessari áætlun, sem eru ekki miklar hækkanir - að þá muni forsendur áætlunarinnar bresta.“
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson formaður Miðflokksins telur áætlunina ekki í samhengi við viðbúin áhrif átakanna.
„Þessi þróun er held ég miklu ískyggilegri en ríkisstjórnin gerir sér grein fyrir,“ segir hann. „Ég nefni bara eitt dæmi; mér skilst að megnið af steypustyrktarjárni hafi verið flutt til landsins frá Hvíta-Rússlandi og sé að lokast fyrir það núna og gæti það haft gríðarleg áhrif á byggingamarkaðinn, fasteignamarkaðinn og möguleika á að byggja. Og þar var nú vandi fyrir,“ segir Sigmundur og bætir við að ástandið kalli á viðbrögð á öllum sviðum.
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar segir verðbólguna að miklu leyti heimatilbúinn vanda.
„Ríkisstjórnin hefur farið í þensluhvetjandi aðgerðir og fyrir vikið hefur það aukið til dæmis greiðslubyrði almennings og ekki síst ungs fólks sem hefur verið að koma sér þaki yfir höfuðið.“
Þessu sé nú fram haldið.
„Ég hefði viljað sjá aukið aðhald og meiri framtíðarsýn. Auðvitað byrjar ríkisstjórnin líka illa sjálf í útþenslu. Hún fjölgar ráðuneytum og eykur kostnað ríkisstjóð um tvo milljarða á kjörtímabilinu og fer í ýmsar aðrar þensluhvetjandi aðgerðir sem eru ekki beint uppbyggilegar fyrir ríkissjóð. Það og til viðbótar óvissan í kjarasamningum á komandi hausti - þetta er ekkert sérstök blanda,“ segir Þorgerður.
