„Þetta var algjör hörmung“ Kristín Ólafsdóttir skrifar 31. október 2022 09:00 Samgönguverkfræðingur segir ekkert því til fyrirstöðu að á höfuðborgarsvæðinu verði til almenningssamgöngur á pari við þær sem finna má í borgum á borð við Lundúnir og Kaupmannahöfn - en halda þurfi rétt á spöðunum. Fréttastofa tók snúning á samgöngumálunum og ræddi við ferðamenn, sem sögðu farir sínar ekki sléttar af Strætó. Það hefur varla farið fram hjá neinum að Strætó er í kröggum. Framkvæmdastjórinn hefur aldrei séð það svartara í fjármálunum. Á sama tíma kvarta notendur hástöfum yfir versnandi þjónustu og hækkandi verði. Og fréttamaður leyfir sér að fullyrða að við könnumst mörg við að vera stödd í erlendri borg, kannski um borð í neðanjarðarlest eða sporvagni, og hugsa: Af hverju er þetta ekki svona heima? Við leituðum á náðir Ólafar Kristjánsdóttur, samgönguverkfræðings og fagstjóra samgangna hjá verkfræðistofunni Mannviti, til að fá svar við einmitt þeirri spurningu. Svarið er margþætt segir Ólöf; rangar ákvarðanir í samgöngumálum á höfuðborgarsvæðinu í mjög langan tíma. Áreiðanleiki og samfella séu lykilatriði, sem hin margumtalaða borgarlína eigi að innleiða betur en Strætó getur. „Og með því að ná tíðninni í sjö mínútur á helstu leiðum ertu að gefa notendunum frelsi, frelsi frá því að þurfa að skipuleggja sig samkvæmt tímatöflu heldur að geta bara labbað út þegar hentar á næstu stoppistöð og þurfa ekki að bíða þar lengur en í örfáar mínútur,“ segir Ólöf. Þannig að það ætti ekkert að vera því til fyrirstöðu að við ættum að geta verið á pari við Kaupmannahöfn eða London eftir nokkur ár? „Með réttri stefnu þá er ekkert því til fyrirstöðu, nei. Það er fyllilega raunhæft. Það er verið að byggja upp almenningssamgöngukerfi, og búið að byggja upp, í borgum af svipaðri stærðargráðu og Reykjavík er eða höfuðborgarsvæðið er, víða erlendis. Og á Norðurlöndunum meðal annars. Þetta er í rauninni ekki spurning um hvort þetta er raunhæft, þetta er eitthvað sem þarf að gera.“ Sendi kvörtun til Strætó Ljóst er að höfuðborgarbúar eru margir uggandi yfir stöðu almenningssamgangna. En fleiri en íbúar Stór-Reykjavíkursvæðisins mynda notendahópinn. Árið 2019 var hlutfall erlendra korta í viðskiptum Strætó um 12 prósent, ekki fengust nýrri tölur. Og hvað finnst þessum aðkomumönnum um þjónustuna? Fréttastofa fór á stúfana. Fæstir reyndust raunar hafa nýtt sér strætó og hugðust ekki gera það - flest markvert innan borgarmarkanna væri hægt að sjá á tveimur jafnfljótum. En þeir ferðamenn sem notað höfðu strætó reyndust ekki ýkja sáttir. „Þetta var alger hörmung,“ segir Emma Steinberg frá Bandaríkjunum. „Við vorum ofrukkuð. Við þurftum bara að fara á næstu stoppistöð en bílstjórinn rukkaði okkur um 25 evrur og hann vildi ekki hjálpa okkur með farangurinn þegar við fórum úr vagninum. Ég skrifaði þeim og þeir voru mjög afsakandi.“ Vonlaust kerfi Tómas Ingi Shelton, leiðsögumaður hjá City Walk Reykjavík, lóðsar fjölda ferðamanna um Reykjavík á degi hverjum. Hann segir þá marga áhugasama um almenningssamgöngur innan borgarmarkanna. „Vandamálið er bara að það er ekki hægt að kaupa miða neins staðar. Það er hægt að ná í appið, ég segi öllum að ná í appið, en þau segja þá við mig að það hefur oft ekki virkað að tengja erlend kreditkort við það. Og þá fara þau frekar að leigja bíl eða eitthvað svona kjaftæði, eða bara sleppa því að fara,“ segir Tómas. Já, ákall um breytingar heyrist meðal innlendra og erlenda kúnna Strætó. Ólöf samgönguverkfræðingur er sama sinnis. Takmörk séu fyrir því hversu mikla áherslu sé hægt að leggja á einkabílinn. „Og ætli megi ekki segja að við séum komin að þeim punkti að það er ekki lausnin, og mun ekki leysa okkar umferðarvanda.“ Viðtöl við Ólöfu, Emmu, Tómas og fleiri má horfa á í innslaginu í spilaranum ofar í fréttinni. Samgöngur Ferðamennska á Íslandi Strætó Mest lesið Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Innlent Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Innlent Rok og rigning sama hvert er litið Veður Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Innlent Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Innlent Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Innlent Segir nýjan viðskiptasamning þann „stærsta í sögunni“ Erlent Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Fleiri fréttir Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Fulltrúar minnihlutans á einu um að tollarnir hafi ekki verið ræddir Gervigreind leggur Íslendingum orð í munn, bátabruni og veðrið um versló Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Segir áhyggjuefni að ESB hafi platað Íslendinga í tíu ár „Ökum slóðann” – Átaksverkefni gegn utanvegaakstri Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Bátar brenna í Bolungarvík Utanríkisráðherra segir stjórnarandstöðuna fara rangt með mál „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Sjá meira
Það hefur varla farið fram hjá neinum að Strætó er í kröggum. Framkvæmdastjórinn hefur aldrei séð það svartara í fjármálunum. Á sama tíma kvarta notendur hástöfum yfir versnandi þjónustu og hækkandi verði. Og fréttamaður leyfir sér að fullyrða að við könnumst mörg við að vera stödd í erlendri borg, kannski um borð í neðanjarðarlest eða sporvagni, og hugsa: Af hverju er þetta ekki svona heima? Við leituðum á náðir Ólafar Kristjánsdóttur, samgönguverkfræðings og fagstjóra samgangna hjá verkfræðistofunni Mannviti, til að fá svar við einmitt þeirri spurningu. Svarið er margþætt segir Ólöf; rangar ákvarðanir í samgöngumálum á höfuðborgarsvæðinu í mjög langan tíma. Áreiðanleiki og samfella séu lykilatriði, sem hin margumtalaða borgarlína eigi að innleiða betur en Strætó getur. „Og með því að ná tíðninni í sjö mínútur á helstu leiðum ertu að gefa notendunum frelsi, frelsi frá því að þurfa að skipuleggja sig samkvæmt tímatöflu heldur að geta bara labbað út þegar hentar á næstu stoppistöð og þurfa ekki að bíða þar lengur en í örfáar mínútur,“ segir Ólöf. Þannig að það ætti ekkert að vera því til fyrirstöðu að við ættum að geta verið á pari við Kaupmannahöfn eða London eftir nokkur ár? „Með réttri stefnu þá er ekkert því til fyrirstöðu, nei. Það er fyllilega raunhæft. Það er verið að byggja upp almenningssamgöngukerfi, og búið að byggja upp, í borgum af svipaðri stærðargráðu og Reykjavík er eða höfuðborgarsvæðið er, víða erlendis. Og á Norðurlöndunum meðal annars. Þetta er í rauninni ekki spurning um hvort þetta er raunhæft, þetta er eitthvað sem þarf að gera.“ Sendi kvörtun til Strætó Ljóst er að höfuðborgarbúar eru margir uggandi yfir stöðu almenningssamgangna. En fleiri en íbúar Stór-Reykjavíkursvæðisins mynda notendahópinn. Árið 2019 var hlutfall erlendra korta í viðskiptum Strætó um 12 prósent, ekki fengust nýrri tölur. Og hvað finnst þessum aðkomumönnum um þjónustuna? Fréttastofa fór á stúfana. Fæstir reyndust raunar hafa nýtt sér strætó og hugðust ekki gera það - flest markvert innan borgarmarkanna væri hægt að sjá á tveimur jafnfljótum. En þeir ferðamenn sem notað höfðu strætó reyndust ekki ýkja sáttir. „Þetta var alger hörmung,“ segir Emma Steinberg frá Bandaríkjunum. „Við vorum ofrukkuð. Við þurftum bara að fara á næstu stoppistöð en bílstjórinn rukkaði okkur um 25 evrur og hann vildi ekki hjálpa okkur með farangurinn þegar við fórum úr vagninum. Ég skrifaði þeim og þeir voru mjög afsakandi.“ Vonlaust kerfi Tómas Ingi Shelton, leiðsögumaður hjá City Walk Reykjavík, lóðsar fjölda ferðamanna um Reykjavík á degi hverjum. Hann segir þá marga áhugasama um almenningssamgöngur innan borgarmarkanna. „Vandamálið er bara að það er ekki hægt að kaupa miða neins staðar. Það er hægt að ná í appið, ég segi öllum að ná í appið, en þau segja þá við mig að það hefur oft ekki virkað að tengja erlend kreditkort við það. Og þá fara þau frekar að leigja bíl eða eitthvað svona kjaftæði, eða bara sleppa því að fara,“ segir Tómas. Já, ákall um breytingar heyrist meðal innlendra og erlenda kúnna Strætó. Ólöf samgönguverkfræðingur er sama sinnis. Takmörk séu fyrir því hversu mikla áherslu sé hægt að leggja á einkabílinn. „Og ætli megi ekki segja að við séum komin að þeim punkti að það er ekki lausnin, og mun ekki leysa okkar umferðarvanda.“ Viðtöl við Ólöfu, Emmu, Tómas og fleiri má horfa á í innslaginu í spilaranum ofar í fréttinni.
Samgöngur Ferðamennska á Íslandi Strætó Mest lesið Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Innlent Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Innlent Rok og rigning sama hvert er litið Veður Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Innlent Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Innlent Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Innlent Segir nýjan viðskiptasamning þann „stærsta í sögunni“ Erlent Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Fleiri fréttir Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Fulltrúar minnihlutans á einu um að tollarnir hafi ekki verið ræddir Gervigreind leggur Íslendingum orð í munn, bátabruni og veðrið um versló Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Segir áhyggjuefni að ESB hafi platað Íslendinga í tíu ár „Ökum slóðann” – Átaksverkefni gegn utanvegaakstri Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Bátar brenna í Bolungarvík Utanríkisráðherra segir stjórnarandstöðuna fara rangt með mál „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Sjá meira