Heilbrigðiskerfið sem fékk lítinn plástur Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar 12. desember 2022 16:01 Nýlega heyrðum við af uppsögn forstjóra Sjúkratrygginga. Hún treysti sér ekki til að sinna starfinu með þeim fjárveitingum sem Sjúkratryggingum er úthlutað. Í framhaldinu heyrðust síðan þau merkilegu viðbrögð heilbrigðisráðherra að uppsögnin hafi ekki komið honum á óvart. Ríkisstjórnin talar núna um innspýtingu í heilbrigðiskerfið. Staðreyndin er hins vegar sú að það hefur verið augljóst í allt haust frá því að fjáralagafrumvarpið var fyrst kynnt að verulega þurfti að bæta í. Formaður Læknafélagsins benti t.d. á að lyfjakaup væru ekki fjármögnuð í fjárlagafrumvarpi hjá einni ríkustu þjóð heims. Annað handahófskennt dæmi úr er staðan á krabbameinsdeild Landspítala þar sem sjúklingar, heilbrigðisstarfsfólk og aðstandendur búa við lélega aðstöðu. Spítalinn segir að deildin sé löngu sprungin. Þetta er veruleikinn hjá einni ríkustu þjóð heims. Af dæmum sem þessum er því miður nóg að taka. Tvöfalt heilbrigðiskerfi blasir við Ríkisstjórnin ætlar að stoppa í holurnar en það mun hins vegar ekki breyta stóru myndinni. Framtíðarsýnina skortir. Þjóðin er einhuga um að vilja gera meira og betur í þessum málaflokki. Þjóðin er einhuga um að vilja viðhalda því norræna módeli sem við byggjum á: að aðgengi að heilbrigðisþjónustu skuli vera óháð efnahag. Um þessa hugmyndafræði hefur blessunarlega ekki verið ágreiningur í íslenskum stjórnmálunum. Við viljum verja það markmið að allt fólk skuli hafa aðgang að heilbrigðisþjónustu óháð efnahag. Ríkisstjórnin styrkir hins vegar tvöfalt kerfi í reynd með aðgerðaleysi sínu sem nú er í árum talið. Staðreyndin er sú að tvöfalt heilbrigðiskerfi hefur orðið til á vakt þessarar ríkisstjórnar. Engu virðist skipta hvort Vinstri græn eða Framsókn fara með heilbrigðisráðuneytið. Úrræðaleysið er það sama. Læknar, sjúkraþjálfarar og sálfræðingar Heilbrigðisráðuneytið hefur í haust margstaðfest við fjárlaganefnd að þessi fjárlög geyma enga fjármuni til að semja við sérgreinalækna. Hvaða afleiðingar hefur það? Læknar munu að líkindum verða samningslausir fimmta árið. Sjúklingar þurfa að greiða meira fyrir heilbrigðisþjónustu vegna þess að ekki hafa náðst samningar. Þeir sjúklingar sem oftast þurfa á sækja heilbrigðisþjónustu finna auðvitað mest fyrir því. Og þeir sjúklingar sem ráða ekki við að borga meira, þurfa einfaldlega að neita sér um heilbrigðisþjónustu. Það er bein afleiðing af því að þessir samningar hafa ekki verið gerðir. Í fjárlagafrumvarpið vantar sömuleiðis fjármuni til samninga við sjúkraþjálfara sem þýðir: lengri biðlistar. Biðlistarnir eru víða, í liðskipti, í augnsteinaaðgerðir eða bara til að komast að hjá heimilislækni. Við þekkjum sömuleiðis veruleikann af biðlistum barna eftir þjónustu, sem er í árum talin og svo löng að það er drjúgur hluti æskunnar. Þau sem geta velja að fara til útlanda í aðgerðir eða mæta á læknavaktina, þó dýrara sé. Sálfræðiþjónustan enn og aftur gleymd Ég hef ítrekað spurt um niðurgreiðslu sálfræðiþjónustu á fundum okkar í fjárlaganefnd en hef ekki fengið svör. Það segir í sjálfu sér allt sem segja þarf að þessum spurningum sé ekki svarað og samtölum eytt. Hér vantar einfaldlega fjármagn. Sálfræðiþjónusta verður því áfram heilbrigðisþjónusta fyrir þá sem hafa ráð á henni. Það er vitað mál að margar barnafjölskyldur geta ekki leyft sér að greiða 20.000 kr. fyrir hvern tíma. Tvöfalt kerfi er því líka niðurstaðan þar. Tillögur Viðreisnar um aukið fjármagn Mönnun á heilbrigðisstofnunum er sögð stærsta áskorun heilbrigðiskerfisins. Hér eru hins vegar engin teikn um að ráðast eigi í úrbætur um vinnuaðstæður eða vinnuálag. Né heldur eru teikn um hvata til að halda í hjúkrunarfræðinga eða laða sérfræðilækna heim úr námi. Það þarf að styrkja heilbrigðiskerfið til lengri tíma litið. Þingsályktunartillaga Viðreisnar um bætt kjör kvennastétta var samþykkt 2018 en ríkisstjórnin hefur ekkert gert með þá þingsályktun. Heilbrigðisstarfsfólk eru eftirsóttustu starfskraftar heims og við þurfum að standast samkeppni að utan. Grundvöllur þess að gera bragarbót á, er að bæta kjör og aðstöðu starfsfólks. Það þarf að vera eftirsóknarvert að vinna í heilbrigðiskerfinu. Með því getum við betur unnið á biðlistum og minnkað álag á starfsfólk. Viðreisn vill bæta kjör kvennastétta í heilbrigðiskerfinu og að 6 milljörðum verði aukalega varið til heilbrigðiskerfisins, þar sem áhersla verður lögð á það markmið. Það er nefnilega svo margt sem hægt er að gera. Hér er vandi sem snýr að fjárfestingum í heilbrigðiskerfinu sem hefur áhrif á vinnuaðstæður, vinnuálag og hér er vandi sem snýr að afstöðu ríkisstjórnarinnar til samspils og samstarfs stofnana. Það þarf líka viljann til að nýta hæfileika og getu allra. Og það þarf að fara að horfa á stóru myndina en ekki stoppa bara í holur. Höfundur er þingmaður Viðreisnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Heilbrigðismál Alþingi Viðreisn Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson Skoðun Skoðun Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Sjá meira
Nýlega heyrðum við af uppsögn forstjóra Sjúkratrygginga. Hún treysti sér ekki til að sinna starfinu með þeim fjárveitingum sem Sjúkratryggingum er úthlutað. Í framhaldinu heyrðust síðan þau merkilegu viðbrögð heilbrigðisráðherra að uppsögnin hafi ekki komið honum á óvart. Ríkisstjórnin talar núna um innspýtingu í heilbrigðiskerfið. Staðreyndin er hins vegar sú að það hefur verið augljóst í allt haust frá því að fjáralagafrumvarpið var fyrst kynnt að verulega þurfti að bæta í. Formaður Læknafélagsins benti t.d. á að lyfjakaup væru ekki fjármögnuð í fjárlagafrumvarpi hjá einni ríkustu þjóð heims. Annað handahófskennt dæmi úr er staðan á krabbameinsdeild Landspítala þar sem sjúklingar, heilbrigðisstarfsfólk og aðstandendur búa við lélega aðstöðu. Spítalinn segir að deildin sé löngu sprungin. Þetta er veruleikinn hjá einni ríkustu þjóð heims. Af dæmum sem þessum er því miður nóg að taka. Tvöfalt heilbrigðiskerfi blasir við Ríkisstjórnin ætlar að stoppa í holurnar en það mun hins vegar ekki breyta stóru myndinni. Framtíðarsýnina skortir. Þjóðin er einhuga um að vilja gera meira og betur í þessum málaflokki. Þjóðin er einhuga um að vilja viðhalda því norræna módeli sem við byggjum á: að aðgengi að heilbrigðisþjónustu skuli vera óháð efnahag. Um þessa hugmyndafræði hefur blessunarlega ekki verið ágreiningur í íslenskum stjórnmálunum. Við viljum verja það markmið að allt fólk skuli hafa aðgang að heilbrigðisþjónustu óháð efnahag. Ríkisstjórnin styrkir hins vegar tvöfalt kerfi í reynd með aðgerðaleysi sínu sem nú er í árum talið. Staðreyndin er sú að tvöfalt heilbrigðiskerfi hefur orðið til á vakt þessarar ríkisstjórnar. Engu virðist skipta hvort Vinstri græn eða Framsókn fara með heilbrigðisráðuneytið. Úrræðaleysið er það sama. Læknar, sjúkraþjálfarar og sálfræðingar Heilbrigðisráðuneytið hefur í haust margstaðfest við fjárlaganefnd að þessi fjárlög geyma enga fjármuni til að semja við sérgreinalækna. Hvaða afleiðingar hefur það? Læknar munu að líkindum verða samningslausir fimmta árið. Sjúklingar þurfa að greiða meira fyrir heilbrigðisþjónustu vegna þess að ekki hafa náðst samningar. Þeir sjúklingar sem oftast þurfa á sækja heilbrigðisþjónustu finna auðvitað mest fyrir því. Og þeir sjúklingar sem ráða ekki við að borga meira, þurfa einfaldlega að neita sér um heilbrigðisþjónustu. Það er bein afleiðing af því að þessir samningar hafa ekki verið gerðir. Í fjárlagafrumvarpið vantar sömuleiðis fjármuni til samninga við sjúkraþjálfara sem þýðir: lengri biðlistar. Biðlistarnir eru víða, í liðskipti, í augnsteinaaðgerðir eða bara til að komast að hjá heimilislækni. Við þekkjum sömuleiðis veruleikann af biðlistum barna eftir þjónustu, sem er í árum talin og svo löng að það er drjúgur hluti æskunnar. Þau sem geta velja að fara til útlanda í aðgerðir eða mæta á læknavaktina, þó dýrara sé. Sálfræðiþjónustan enn og aftur gleymd Ég hef ítrekað spurt um niðurgreiðslu sálfræðiþjónustu á fundum okkar í fjárlaganefnd en hef ekki fengið svör. Það segir í sjálfu sér allt sem segja þarf að þessum spurningum sé ekki svarað og samtölum eytt. Hér vantar einfaldlega fjármagn. Sálfræðiþjónusta verður því áfram heilbrigðisþjónusta fyrir þá sem hafa ráð á henni. Það er vitað mál að margar barnafjölskyldur geta ekki leyft sér að greiða 20.000 kr. fyrir hvern tíma. Tvöfalt kerfi er því líka niðurstaðan þar. Tillögur Viðreisnar um aukið fjármagn Mönnun á heilbrigðisstofnunum er sögð stærsta áskorun heilbrigðiskerfisins. Hér eru hins vegar engin teikn um að ráðast eigi í úrbætur um vinnuaðstæður eða vinnuálag. Né heldur eru teikn um hvata til að halda í hjúkrunarfræðinga eða laða sérfræðilækna heim úr námi. Það þarf að styrkja heilbrigðiskerfið til lengri tíma litið. Þingsályktunartillaga Viðreisnar um bætt kjör kvennastétta var samþykkt 2018 en ríkisstjórnin hefur ekkert gert með þá þingsályktun. Heilbrigðisstarfsfólk eru eftirsóttustu starfskraftar heims og við þurfum að standast samkeppni að utan. Grundvöllur þess að gera bragarbót á, er að bæta kjör og aðstöðu starfsfólks. Það þarf að vera eftirsóknarvert að vinna í heilbrigðiskerfinu. Með því getum við betur unnið á biðlistum og minnkað álag á starfsfólk. Viðreisn vill bæta kjör kvennastétta í heilbrigðiskerfinu og að 6 milljörðum verði aukalega varið til heilbrigðiskerfisins, þar sem áhersla verður lögð á það markmið. Það er nefnilega svo margt sem hægt er að gera. Hér er vandi sem snýr að fjárfestingum í heilbrigðiskerfinu sem hefur áhrif á vinnuaðstæður, vinnuálag og hér er vandi sem snýr að afstöðu ríkisstjórnarinnar til samspils og samstarfs stofnana. Það þarf líka viljann til að nýta hæfileika og getu allra. Og það þarf að fara að horfa á stóru myndina en ekki stoppa bara í holur. Höfundur er þingmaður Viðreisnar.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun