Eldsumbrot hófust í Vestmannaeyjum á þessum degi árið 1973, fyrir sléttri hálfri öld síðan. Vestmannaeyingar komu saman í kvöld til þess að minnast atburðarins með blysför og fleira. Elísabet Inga skellti sér að sjálfsögðu til Vestmannaeyja í dag. Hún ræddi meðal annars við Vestmanneyinga sem rifjuðu upp minningar sínar af eldgosinu.
Einn þeirra sagðist hafa fagnað gosinu enda þýddi það að hann slapp við að þreyta próf í Gísla sögu Súrssonar.
Þá var einnig rætt við þá Guðna Th. Jóhannesson, forseta Íslands, og Pál Magnússon, forseta bæjarstjórnar Vestmannaeyja.
Engin gleðistund en góður hugur í Eyjamönnum
Guðni segir góðan hug í Eyjamönnum þrátt fyrir að atburðir þeir sem minnst er í dag hafi ekki verið gleðistund. Í sumar verði goslokum svo minnst með virktum.
„Fólk vill hér upp til hópa halda á lofti minningu um þessar skelfilegu náttúruhamfarir og við getum lagt áherslu þar á þá samstöðu sem ríkti það æðruleysi sem ríkti, fumleysi. Það tókst hér að flytja á einni nóttu eða svo, nær alla íbúa á brott. Það eru mestu mannflutningar Íslandssögunnar,“ segir forsetinn.
Sjálfur var Guðni ungur að aldri árið 1973. „Þarna var ég á fimmta ári og á óljósar minningar um þær áhyggjur og þá angist sem sem braust fram. Fólk þarna, á gosnóttina sjálfa, hafði ekki hugmynd um hvert framhaldið yrði. Mun hér byggð leggjast, af lokast höfnin? Fyrst og fremst þurfti að koma fólki í öruggt skjól. Það tókst,“ segir hann.
Svo hafi þurft að bjarga því sem bjargað varð og þar hafi verið unnið þrekvirki.
„En við vissum ekki fyrr en seint og um síðir að hér mundi þó fara betur en á horfðist að því leyti að höfnin hélst opin og hjól atvinnulífsins gátu snúist á ný. Fólk gat snúið til baka og hér er nú blómlegt samfélag og ég óska Vestmanneyingum alls hins besta,“ segir forseti Íslands.
Lífsnauðsynlegt að minnast gossins
Páll segist telja lífsnauðsynlegt að minnast gossins, enda sé gosið snar þáttur í því að vera Eyjamaður.
„Við sem eldri erum höfum oft óttast aðeins að það kynni að falla á þetta fljótt og fyrir ungu fólki væri þetta í einhverri óskaplegri fjarlægð, bara eins og Tyrkjaránið eða eitthvað slíkt. Meðal annars þess vegna erum við að minnast þessara atburða með þeim hætti sem við gerum í dag og mér sýnist að þátttaka í þessu sé að minnsta kosti framar þeim vonum sem ég hafði gert mér um, að koma á köldu vetrarkvöldi til að minnast og þakka fyrir það hvað þetta gekk allt vel,“ segir Páll.
