Lykillinn að kolefnishlutleysi jarðhitavirkjana tekinn í notkun Kjartan Kjartansson skrifar 21. apríl 2023 18:16 Koltvísýringur og brennisteinsvetni er leyst upp í vatni í tilraunastöð Carbfix við Nesjavallavirkjun. Tilraunastöðin er færanleg og því verður hægt að flytja hana þegar varanleg stöð verður tilbúin árið 2030. Vísir/Stefán Tilraunastöð sem kolefnisbindingarfyrirtækið Carbfix tók nýlega í notkun við Nesjavallavirkjun er sögð lykillinn að tækni sem á að útrýma kolefnisspori jarðvarmavirkjana Orku náttúrunnar fyrir lok áratugsins. Tæknin er veruleg framför frá hreinsibúnaði við Hellisheiðarvirkjun. Carbfix hefur fangað brennisteinsvetni og koltvísýring frá Hellisheiðarvirkjun og bundið í jörðu með byltingarkenndri tækni í tæpan áratug. Gösin eru leyst upp í vatni og þeim dælt djúpt ofan í jörðina þar sem þau bindast gljúpu basalti. Með þeim hætti hefur verið hægt að farga um þriðjungi af þeim koltvísýringi sem kemur upp með gufunni og 75 prósentum af brennisteinsvetninu. Brennisteinsvetni hefur áhrif á loftgæði í nærumhverfi virkjana og tærir málm en koltvísýringur er gróðurhúsalofttegund sem veldur hnattrænni hlýnun. Til töluverðs er að vinna. Jarðvarmavirkjanir á Íslandi losuðu samtals um 180.000 tonn koltvísýringsígilda árið 2021 samkvæmt losunarbókhaldi Íslands. Það er um fimmtungur af losun frá vegasamgöngum á Íslandi. Losun frá jarðvarmavirkjunum hefur hátt í þrefaldast frá árinu 1990. Með því að fanga og binda allan koltvísýring frá jarðhitavirkjunum væri hægt að ná um fimmtán prósentum af þeim samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda sem íslensk stjórnvöld þurfa til þess að standast alþjóðlegar skuldbindingar sínar fyrir árið 2030. Borholan þar sem gasblönduðu vatninu er dælt niður er tæplega fjörutíu ára gömul tilraunaborhola. Vatninu er dælt niður á um tveggja kílómetra dýpi.Vísir/Stefán Fangar allt gasið sem um hana fer Stöðin sem var tekin í notkun við Nesjavallavirkjun fyrir mánuði lætur ekki mikið yfir sér. Hún er ílöng og lágreist bygging á stærð við flutningagám með tækjabúnaði sem þjappar saman gasi áður því er dælt inn í svonefndan þvottaturn sem stendur við gáminn. Innan í honum er gasið leyst upp í vatni sem er svo dælt í borholu í tveggja kílómetra fjarlægð og þar djúpt ofan í jörðina. Þrátt fyrir það er tilraunastöðin mun skilvirkari en hreinsistöðin á Hellisheiði. Hún fangar allt brennisteinsvetnið og á bilinu níutíu til hundrað prósent af koltvísýringnum. Eins og sakir standa fangar tilraunastöðin um fimmtung losunar Nesjavallavirkjunar á gastegundunum tveimur. Þetta er í fyrsta skipti sem tækni Carbfix, sem er dótturfélag Orku náttúrunnar, er notuð til meiriháttar kolefnisbindingar utan Hellisheiðar. Orka náttúrunnar stefnir á að opna nýja og stærri hreinsistöð við Hellisheiðarvirkjun sem á að gera hana kolefnishlutlausa árið 2025. Sandra Snæbjörnsdóttir, yfirmaður kolefnisbindingar hjá Carbfix, segir að tilraunastöðin á Nesjavöllum sýni að Carbfix geti nýtt tækni sína til þess að ná kolefnishlutleysi. Tilraunastöðin á Nesjavöllum sé þannig fyrirrennari þeirrar sem verður reist á Hellisheiði. „Við erum að hanna stóra varanlega stöð sem verður sett upp á Hellisheiði. Þetta er svona lykillinn að þeirri tækni í rauninni,“ segir Sandra við Vísi. Sandra Snæbjörnsdóttir, yfirmaður kolefnisbindingar hjá Carbfix, vonast til þess að ný og skilvirkari tilraunastöð sé fyrsta skrefið að stærri hlutum í kolefnisbindingu jarðvarmavirkjana.Vísir/Stefán Losun úr sögunni fyrir lok áratugsins Áformað er að varanleg hreinsistöð leysi tilraunastöðina við Nesjavallavirkjun af hólmi árið 2030. Þegar það gerist skilja jarðvarmavirkjanir Orku náttúrunnar ekki lengur eftir sig kolefnisfótspor. „Þannig að 2030 á koldíoxíð- og brennisteinsvetnislosun frá þessum virkjunum að vera úr sögunni,“ segir Sandra. Hellisheiðarvirkjun losar nú um 36.000 tonn af koltvísýringi en Nesjavallavirkjun um tólf þúsund tonn. Þegar varanlegu hreinstöðvarnar komast í gagnið verður þannig komið í veg fyrir um þriðjung af losun gróðurhúsalofttegunda frá íslenskum jarðvarmavirkjunum á einu bretti. Líklegt er að samdrátturinn verði orðinn enn meiri fyrir lok áratugsins. Carbfix á í samstarfi við Landsvirkjun um að nýta tækni fyrirtækisins til þess að binda losun frá virkjun síðarnefnda fyrirtækisins á Þeistareykjum. Þá hreinsistöð á einnig að taka í gagnið árið 2025. Loftslagsmál Umhverfismál Tækni Jarðhiti Mest lesið Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Carbfix hefur fangað brennisteinsvetni og koltvísýring frá Hellisheiðarvirkjun og bundið í jörðu með byltingarkenndri tækni í tæpan áratug. Gösin eru leyst upp í vatni og þeim dælt djúpt ofan í jörðina þar sem þau bindast gljúpu basalti. Með þeim hætti hefur verið hægt að farga um þriðjungi af þeim koltvísýringi sem kemur upp með gufunni og 75 prósentum af brennisteinsvetninu. Brennisteinsvetni hefur áhrif á loftgæði í nærumhverfi virkjana og tærir málm en koltvísýringur er gróðurhúsalofttegund sem veldur hnattrænni hlýnun. Til töluverðs er að vinna. Jarðvarmavirkjanir á Íslandi losuðu samtals um 180.000 tonn koltvísýringsígilda árið 2021 samkvæmt losunarbókhaldi Íslands. Það er um fimmtungur af losun frá vegasamgöngum á Íslandi. Losun frá jarðvarmavirkjunum hefur hátt í þrefaldast frá árinu 1990. Með því að fanga og binda allan koltvísýring frá jarðhitavirkjunum væri hægt að ná um fimmtán prósentum af þeim samdrætti í losun gróðurhúsalofttegunda sem íslensk stjórnvöld þurfa til þess að standast alþjóðlegar skuldbindingar sínar fyrir árið 2030. Borholan þar sem gasblönduðu vatninu er dælt niður er tæplega fjörutíu ára gömul tilraunaborhola. Vatninu er dælt niður á um tveggja kílómetra dýpi.Vísir/Stefán Fangar allt gasið sem um hana fer Stöðin sem var tekin í notkun við Nesjavallavirkjun fyrir mánuði lætur ekki mikið yfir sér. Hún er ílöng og lágreist bygging á stærð við flutningagám með tækjabúnaði sem þjappar saman gasi áður því er dælt inn í svonefndan þvottaturn sem stendur við gáminn. Innan í honum er gasið leyst upp í vatni sem er svo dælt í borholu í tveggja kílómetra fjarlægð og þar djúpt ofan í jörðina. Þrátt fyrir það er tilraunastöðin mun skilvirkari en hreinsistöðin á Hellisheiði. Hún fangar allt brennisteinsvetnið og á bilinu níutíu til hundrað prósent af koltvísýringnum. Eins og sakir standa fangar tilraunastöðin um fimmtung losunar Nesjavallavirkjunar á gastegundunum tveimur. Þetta er í fyrsta skipti sem tækni Carbfix, sem er dótturfélag Orku náttúrunnar, er notuð til meiriháttar kolefnisbindingar utan Hellisheiðar. Orka náttúrunnar stefnir á að opna nýja og stærri hreinsistöð við Hellisheiðarvirkjun sem á að gera hana kolefnishlutlausa árið 2025. Sandra Snæbjörnsdóttir, yfirmaður kolefnisbindingar hjá Carbfix, segir að tilraunastöðin á Nesjavöllum sýni að Carbfix geti nýtt tækni sína til þess að ná kolefnishlutleysi. Tilraunastöðin á Nesjavöllum sé þannig fyrirrennari þeirrar sem verður reist á Hellisheiði. „Við erum að hanna stóra varanlega stöð sem verður sett upp á Hellisheiði. Þetta er svona lykillinn að þeirri tækni í rauninni,“ segir Sandra við Vísi. Sandra Snæbjörnsdóttir, yfirmaður kolefnisbindingar hjá Carbfix, vonast til þess að ný og skilvirkari tilraunastöð sé fyrsta skrefið að stærri hlutum í kolefnisbindingu jarðvarmavirkjana.Vísir/Stefán Losun úr sögunni fyrir lok áratugsins Áformað er að varanleg hreinsistöð leysi tilraunastöðina við Nesjavallavirkjun af hólmi árið 2030. Þegar það gerist skilja jarðvarmavirkjanir Orku náttúrunnar ekki lengur eftir sig kolefnisfótspor. „Þannig að 2030 á koldíoxíð- og brennisteinsvetnislosun frá þessum virkjunum að vera úr sögunni,“ segir Sandra. Hellisheiðarvirkjun losar nú um 36.000 tonn af koltvísýringi en Nesjavallavirkjun um tólf þúsund tonn. Þegar varanlegu hreinstöðvarnar komast í gagnið verður þannig komið í veg fyrir um þriðjung af losun gróðurhúsalofttegunda frá íslenskum jarðvarmavirkjunum á einu bretti. Líklegt er að samdrátturinn verði orðinn enn meiri fyrir lok áratugsins. Carbfix á í samstarfi við Landsvirkjun um að nýta tækni fyrirtækisins til þess að binda losun frá virkjun síðarnefnda fyrirtækisins á Þeistareykjum. Þá hreinsistöð á einnig að taka í gagnið árið 2025.
Loftslagsmál Umhverfismál Tækni Jarðhiti Mest lesið Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira