Nú þegar eru 30 börn í vistun hjá ýmsum sveitarfélögum eða í úrræðum. Aðeins ein umsókn hefur borist vegna auglýsingarinnar sem var birt um miðjan síðasta mánuð.
Í auglýsingunni segir: „Óskað er eftir áhugasömu fólki sem er tilbúið að vista barn á heimili sínu til lengri eða skemmri tíma. Æskilegt er að þeir sem taka að sér börn í slíkum aðstæðum hafi áhuga á málefnum barna á flótta, mismunandi menningu þeirra, trú og hefðum og/eða tali tungumál þeirra. Jafnframt er æskilegt að viðkomandi hafi góða þekkingu á íslensku samfélagi og sé í stakk búin/n/ð að styðja við þátttöku barnsins í samfélaginu. Barna- og fjölskyldustofa mun bjóða uppá fræðslu fyrir verðandi vistforeldra. Mikilvægt er að umsækjendur hafi sveigjanlegan vinnutíma.“
Mikil fjölgun flóttafólks
Guðbjörg G. Steinsdóttir, teymisstjóri fósturteymis hjá Barna- og fjölskyldustofu, segist ekki geta sagt til um það hvort það hafi verið fjölgun meðal fylgdarlausra barna á Íslandi en síðustu tvö ár hefur verið gríðarleg fjölgun flóttafólks á Íslandi.
„Maður veit aldrei hvenær er von á fjölgun og því er gott að hafa vistforeldra á skrá,“ segir Guðbjörg en flest þeirra barna sem hingað koma fylgdarlaus eru á aldrinum 15 til 17 ára. Þau 105 sem komu í fyrra og í ár eru til dæmis frá Afganistan, Úkraínu, Palestínu og Venesúela. Börnin eru öll sett í aldursgreiningu og þar kemur stundum fram að börnin séu eldri en 18 ára, og því ekki börn.
„Yngstu sem hafa komið eru átta ára, en það er mjög sjaldgæft.“
Sveigjanlegur vinnutími og opinn armur
Spurð hvað felst í því að vera vistforeldri segir hún að það sé að opna heimili sitt fyrir barni og vera fjölskylda.
„Að styðja við barnið á meðan það fær lausn sinna mála á Íslandi,“ segir hún og að gott sé að fólk sé í sveigjanlegri vinnu svo að það geti fylgt barninu í þau úrræði sem það getur þurft að leita í, eins og aldursgreiningu eða í áfallastuðning í Barnahúsi.
Til að geta sótt um sem vistforeldri þarf að skila inn gögnum til Gæða- og eftirlitsstofnunar en meðal skilyrða er hreint sakavottorð. Menningartengsl og tungumálakunnátta eru kostur. Gerð er úttekt á heimili og umsækjendur teknir í viðtal. Guðbjörg segir að það sé ekkert því til fyrirstöðu að vera með önnur börn á heimilinu en að þau verði að sjálfsögðu að vera til í að búa með fylgdarlausu barni líka.
Vistforeldrar fá greitt fyrir að vista barnið en það er á hendi sveitarfélaga að semja við vistforeldra um þá upphæð sem fylgir hverju barni. Misjafnt er hversu lengi börnin þurfa að dvelja hjá vistforeldrum en Guðbjörg segir að það standi fólki ávallt opið að sækja fósturforeldranámskeið og taka barnið lengur að sér, eða jafnvel til frambúðar.
Guðbjörg segir að fólk geti búið hvar sem er á landinu vilji það verða vistforeldrar en að börnin þurfi flest að sækja í úrræði á höfuðborgarsvæðinu sem fólk þarf að geta farið með þeim í.
Í haust verður námskeið hjá BOFS fyrir áhugasama en hægt er að kynna sér málið betur hér.
