„Við rekum atvinnugreinar sem við sjálf viljum ekki taka þátt í“ Lovísa Arnardóttir skrifar 24. janúar 2024 09:03 Kristrún Frostadóttir, formaður Samfylkingarinnar, segir orðbragð og orðaval skipta máli í umræðu um útlendingamál. Vísir/Vilhelm Kristrún Frostadóttir, formaður Samfylkingarinnar, segist ekki geta borið ábyrgð á öllu sem Samfylkingin hefur gert sögulega. Hún segir áríðandi að gæta að mannúð og sanngirni í útlendingamálum á sama tíma og send séu skýr skilaboð um stjórn á landamærum. Kristrún ræddi þetta, og annað, í Bítinu í morgun. Kristrún ræddi útlendingamálin í þættinum en utanríkisráðherra greindi frá því í gær að fimmtán milljörðum hefði verið varið í meðhöndlun umsókna um alþjóðlega vernd síðustu tvö ár. Á þeim tíma hafa um fimm þúsund sótt um alþjóðlega vernd, meirihlutinn frá Úkraínu og Venesúela. Kristrún sagði mikilvægt að muna að hægt sé að huga að þessum málum á mannúðlegan hátt á sama tíma og á sama tíma séu send skilaboð um að það þurfi að hafa stjórn á stöðunni á landamærunum. Það sé ábyrgðarhluti að kerfið fúnkeri og stefnan þurfi að vera sjálfbær og það hvernig tekið er á móti fólki. Allt kerfið sé ósjálfbært eins og það er í dag og það þurfi að skerpa á reglum þannig kerfið sé bæði sanngjarnt og sjálfbært. „Þessi grunngildi þurfa að standa. Við þurfum að vilja mannúðlegt og sjálfbært kerfi sem er sanngjarnt , og það þarf að skerpa á reglunum miðað við það. Og við þurfum auðvitað að vera með ákveðna stjórn á landamærunum. En umræðan og orðræðan og orðbragðið skiptir máli í þessu samhengi,“ sagði Kristrún. Hún sagðist þó einnig vilja bæta því að það sé ábyrgðarlaust af íslenskum stjórnmálamönnum að láta eins og öll sú þróun sem hafi orðið síðustu ár í íslensku samfélagi sem snúi að fjölþjóðlegum heimi tengist hælisleitendum. Við séum í EES og í þeirri stöðu að hingað kemur fólk því við biðjum þau um það. Það séu sköpuð störf sem við höfum ekki áhuga á að sinna. „Við rekum atvinnugreinar sem við sjálf viljum ekki taka þátt í að miklu leyti og þess vegna er þetta stórt pólitískt atvinnustefnu mál. Hvernig við búum um þessa hnúta og hvernig við ráðum við þessa stöðu,“ sagði Kristrún og að margir sem komi hingað og lendi í vandræðum séu hingað komin til að sækja vinnu sem sé auglýst og vanti starfsfólk í. Þurfum að endurreikna húsnæðisliðinn Kristrún svaraði einnig spurningum hlustenda í Bítinu og ræddi meðal annars húsnæðisliðinn í neysluvísitölunni og hvort það væri raunhæft að losa hann. Kristrún sagði þetta alltaf koma reglulega upp og að hún skilji hvert fólk vilji fara með þetta. Þetta geti gert eitthvað til að laga aðstæður en að undirliggjandi vandinn sé húsnæðismarkaðurinn sjálfur og að hann lagist ekki við það að taka húsnæðisliðinn úr neysluvísitölunni. „Hann mun ekki lagast við að kippa einhverjum mælikvarða út úr öðrum mælikvarða,“ sagði Kristrún og að það væri ábyrgðarhluti ráðherra að láta ekki eins og það myndi laga ástandið. Það væru mörg lán sem væru byggð á þessari vísitölu og að það myndi hafa áhrif að taka hann út. Hún sagðist þó jákvæð fyrir því að breyta útreikningi á húsnæðislið í neysluvísitölunni. Það sem sé vont sé að í hverjum mánuði komi inn útreikningar á verðbólgu og útreikningar á húsnæði og það tikki inn. „Þá kannski lendum við í því að það hafi aðeins færri sérbýli verið seld og á uppsprengdu verði og þá keyrist það inn og þessi óstöðugleiki er vondur,“ sagði Kristrún og það væri hægt að breyta þessu með því að miða við langtímameðalatöl frekar. Það væri til dæmis gert þannig í Svíþjóð. Kristrún sagði mikilvægast að stjórnmálamenn væru heiðarlegir og inn í þetta samtal yrði að taka til greina að ekki neins staðar í þeim löndum sem við berum okkur saman við séu verðtryggð lán. Hún sagði þannig það ekki neina allsherjarlausn að taka húsnæðisliðinn út úr neysluvísitölunni. Það mætti eiga við útreikningana og það myndi mögulega minnka skammtímahöggin sem fólk getur fengið. Annað sem hlustendur spurðu út í var afnám persónuafsláttar hjá þeim sem dvelja löngum stundum erlendis. Hún sagði þetta ekki komið til framkvæmdar og að það þyrfti að skoða þetta betur. Erfðir tímar fyrir Samfylkinguna Þá var Kristrún spurði út leynd á skjölum sem Jóhanna Sigurðardóttir setti á. Kristrún sagðist ekki vita nákvæmlega hvaða skjöl væri verið að ræða um en ræddi í þessu samhengi flokkinn sinn, Samfylkinguna. Hún sagði eðlilegt að fólk hugsaði til þess þegar þau voru síðast í ríkisstjórn en að það hafi verið erfiðir tímar. „Það er langt síðan þetta var og þetta var löngu fyrir tilkomu mína í íslensk stjórnmál. Ég er auðvitað partur af flokki og sögu og ég er líka stolt af mínum forverum en veit að það er ýmislegt sem hefði mátt gera betur,“ sagði Kristrún og að það væri ómögulegt fyrir hana að koma inn í stjórnmál núna og bera ábyrgð á öllu sem flokkurinn hafi gert sögulega. Hún sagðist skilja að fólk vantreysti þeim á grundvelli ákvarðana sem voru teknar þá en að stefnan hafi tekið breytingum. „Þetta voru erfiðir tímar og erfiðar ákvarðanir en ég verð líka að fá fólk til að treysta mér á þeim forsendum sem ég kem inn í flokkinn,“ sagði Kristrún. Kristrún segir margar erfiðar ákvarðanir hafa verið teknar í forsætisráðherratíð Jóhönnu Sigurðardóttur. En hún geti ekki borið ábyrgð á því. Hún sagði flokkinn í mikilli málefnavinnu og hvetur fólk sem líður eins og það hafi ekki verið hlustað á það síðasta áratuginn til að koma og tala við þau til að byggja upp traust að nýju. Þau ræddu einnig krónu á móti krónu skerðingar og Kristrún sagði ávallt hafa talað fyrir því að lyfta frítekjumarki á atvinnu- og lífeyristekjum. „Það er það sem er að bíta fólk mest,“ sagði Kristrún og að jaðarskattlagning á öryrkja væri víða 70 prósent. Samfylkingin hefur mælst stærsti flokkurinn í könnunum í marga mánuði. Spurð hvort hún sé að toppa á versta tíma, það er miðju kjörtímabili, segir Kristrún að hún viti ekki með það en hún heyri þetta reglulega. „Við erum bara að vinna vinnuna. Svo birtist það bara með ákveðnum hætti í skoðanakönnunum.“ Kristrún ræddi að lokum orkumálin en hún heimsótti Noreg í síðustu viku. Hún sagði margt hægt að læra af þeim um vindorku. Það þurfi heildræna stefnu og náið samstarf við nærsamfélagið. Hælisleitendur Flóttafólk á Íslandi Innflytjendamál Orkumál Bítið Mannréttindi Samfylkingin Mest lesið Munu tryggja aðgengi að kaffistofunni sem er nú bænahús Innlent Skiljanlegt að málið veki upp miklar og erfiðar tilfinningar Innlent Ítalski baróninn á ekki vatnið sem hann seldi Innlent Hart tekist á um umdeildar auglýsingar SFS Innlent Fjöldi herskipa við Reykjavíkurhöfn Innlent Hátt settur herforingi fórst í bílsprengju nærri Moskvu Erlent Rifta samningum vegna gríðarlegrar fækkunar hælisleitenda Innlent Undarlegt að „stórhættulegir menn“ gangi lausir Innlent Með nettengingu í trássi við öryggisreglur til að komast inn á Signal Erlent Rannsókn í manndrápsmáli vel á veg komin Innlent Fleiri fréttir Fangelsin sprungin og skoðunarferð um herskip Skólarnir í eina sæng Rannsókn í manndrápsmáli vel á veg komin Kennarar fagna því að flétta eigi kynjafræði inn í allar greinar Byrja að sekta þremur vikum eftir lok nagladekkjatímabilsins Ný öryggisúrræði taki við hjá „hættulegum“ föngum eftir afplánun Munu tryggja aðgengi að kaffistofunni sem er nú bænahús Ítalski baróninn á ekki vatnið sem hann seldi Undarlegt að „stórhættulegir menn“ gangi lausir Rifta samningum vegna gríðarlegrar fækkunar hælisleitenda Segir undarlegt að grunaðir nauðgarar gangi lausir Hart tekist á um umdeildar auglýsingar SFS Uppgötvun íslenskra vísindamanna gæti bætt viðbrögð við náttúruvá Skiljanlegt að málið veki upp miklar og erfiðar tilfinningar Fjöldi herskipa við Reykjavíkurhöfn Vagga Akureyrarflugs er á Melgerðismelum Setja þurfi skýrar reglur um sæðisgjöf á Íslandi Alvarlegt ef þrefalda á strandveiðikvóta á kostnað annarra „Fúsi, aldur og fyrri störf” á Sólheimum um helgina Meintir hópnauðgarar á bannlista skemmtistaðar Sýknaður af ákæru fyrir kynferðisáreitni gegn barni Ósáttur Bandaríkjaforseti og sumarsól Vasaþjófur handtekinn í miðborginni Árásarmaðurinn trúverðugur en sá sem var stunginn misvísandi Ármann Leifsson nýr forseti Röskvu Einn handtekinn þegar sérsveitin aðstoðaði í Árnessýslu Svara ákalli foreldra Fjölbreytt dagskrá á vorhátíð í Árborg Umræða um gróf kynferðisbrot eigi ekki að snúast um þjóðerni gerenda Miður að hópnauðganir séu nýttar til að kynda undir útlendingahatur Sjá meira
Kristrún ræddi útlendingamálin í þættinum en utanríkisráðherra greindi frá því í gær að fimmtán milljörðum hefði verið varið í meðhöndlun umsókna um alþjóðlega vernd síðustu tvö ár. Á þeim tíma hafa um fimm þúsund sótt um alþjóðlega vernd, meirihlutinn frá Úkraínu og Venesúela. Kristrún sagði mikilvægt að muna að hægt sé að huga að þessum málum á mannúðlegan hátt á sama tíma og á sama tíma séu send skilaboð um að það þurfi að hafa stjórn á stöðunni á landamærunum. Það sé ábyrgðarhluti að kerfið fúnkeri og stefnan þurfi að vera sjálfbær og það hvernig tekið er á móti fólki. Allt kerfið sé ósjálfbært eins og það er í dag og það þurfi að skerpa á reglum þannig kerfið sé bæði sanngjarnt og sjálfbært. „Þessi grunngildi þurfa að standa. Við þurfum að vilja mannúðlegt og sjálfbært kerfi sem er sanngjarnt , og það þarf að skerpa á reglunum miðað við það. Og við þurfum auðvitað að vera með ákveðna stjórn á landamærunum. En umræðan og orðræðan og orðbragðið skiptir máli í þessu samhengi,“ sagði Kristrún. Hún sagðist þó einnig vilja bæta því að það sé ábyrgðarlaust af íslenskum stjórnmálamönnum að láta eins og öll sú þróun sem hafi orðið síðustu ár í íslensku samfélagi sem snúi að fjölþjóðlegum heimi tengist hælisleitendum. Við séum í EES og í þeirri stöðu að hingað kemur fólk því við biðjum þau um það. Það séu sköpuð störf sem við höfum ekki áhuga á að sinna. „Við rekum atvinnugreinar sem við sjálf viljum ekki taka þátt í að miklu leyti og þess vegna er þetta stórt pólitískt atvinnustefnu mál. Hvernig við búum um þessa hnúta og hvernig við ráðum við þessa stöðu,“ sagði Kristrún og að margir sem komi hingað og lendi í vandræðum séu hingað komin til að sækja vinnu sem sé auglýst og vanti starfsfólk í. Þurfum að endurreikna húsnæðisliðinn Kristrún svaraði einnig spurningum hlustenda í Bítinu og ræddi meðal annars húsnæðisliðinn í neysluvísitölunni og hvort það væri raunhæft að losa hann. Kristrún sagði þetta alltaf koma reglulega upp og að hún skilji hvert fólk vilji fara með þetta. Þetta geti gert eitthvað til að laga aðstæður en að undirliggjandi vandinn sé húsnæðismarkaðurinn sjálfur og að hann lagist ekki við það að taka húsnæðisliðinn úr neysluvísitölunni. „Hann mun ekki lagast við að kippa einhverjum mælikvarða út úr öðrum mælikvarða,“ sagði Kristrún og að það væri ábyrgðarhluti ráðherra að láta ekki eins og það myndi laga ástandið. Það væru mörg lán sem væru byggð á þessari vísitölu og að það myndi hafa áhrif að taka hann út. Hún sagðist þó jákvæð fyrir því að breyta útreikningi á húsnæðislið í neysluvísitölunni. Það sem sé vont sé að í hverjum mánuði komi inn útreikningar á verðbólgu og útreikningar á húsnæði og það tikki inn. „Þá kannski lendum við í því að það hafi aðeins færri sérbýli verið seld og á uppsprengdu verði og þá keyrist það inn og þessi óstöðugleiki er vondur,“ sagði Kristrún og það væri hægt að breyta þessu með því að miða við langtímameðalatöl frekar. Það væri til dæmis gert þannig í Svíþjóð. Kristrún sagði mikilvægast að stjórnmálamenn væru heiðarlegir og inn í þetta samtal yrði að taka til greina að ekki neins staðar í þeim löndum sem við berum okkur saman við séu verðtryggð lán. Hún sagði þannig það ekki neina allsherjarlausn að taka húsnæðisliðinn út úr neysluvísitölunni. Það mætti eiga við útreikningana og það myndi mögulega minnka skammtímahöggin sem fólk getur fengið. Annað sem hlustendur spurðu út í var afnám persónuafsláttar hjá þeim sem dvelja löngum stundum erlendis. Hún sagði þetta ekki komið til framkvæmdar og að það þyrfti að skoða þetta betur. Erfðir tímar fyrir Samfylkinguna Þá var Kristrún spurði út leynd á skjölum sem Jóhanna Sigurðardóttir setti á. Kristrún sagðist ekki vita nákvæmlega hvaða skjöl væri verið að ræða um en ræddi í þessu samhengi flokkinn sinn, Samfylkinguna. Hún sagði eðlilegt að fólk hugsaði til þess þegar þau voru síðast í ríkisstjórn en að það hafi verið erfiðir tímar. „Það er langt síðan þetta var og þetta var löngu fyrir tilkomu mína í íslensk stjórnmál. Ég er auðvitað partur af flokki og sögu og ég er líka stolt af mínum forverum en veit að það er ýmislegt sem hefði mátt gera betur,“ sagði Kristrún og að það væri ómögulegt fyrir hana að koma inn í stjórnmál núna og bera ábyrgð á öllu sem flokkurinn hafi gert sögulega. Hún sagðist skilja að fólk vantreysti þeim á grundvelli ákvarðana sem voru teknar þá en að stefnan hafi tekið breytingum. „Þetta voru erfiðir tímar og erfiðar ákvarðanir en ég verð líka að fá fólk til að treysta mér á þeim forsendum sem ég kem inn í flokkinn,“ sagði Kristrún. Kristrún segir margar erfiðar ákvarðanir hafa verið teknar í forsætisráðherratíð Jóhönnu Sigurðardóttur. En hún geti ekki borið ábyrgð á því. Hún sagði flokkinn í mikilli málefnavinnu og hvetur fólk sem líður eins og það hafi ekki verið hlustað á það síðasta áratuginn til að koma og tala við þau til að byggja upp traust að nýju. Þau ræddu einnig krónu á móti krónu skerðingar og Kristrún sagði ávallt hafa talað fyrir því að lyfta frítekjumarki á atvinnu- og lífeyristekjum. „Það er það sem er að bíta fólk mest,“ sagði Kristrún og að jaðarskattlagning á öryrkja væri víða 70 prósent. Samfylkingin hefur mælst stærsti flokkurinn í könnunum í marga mánuði. Spurð hvort hún sé að toppa á versta tíma, það er miðju kjörtímabili, segir Kristrún að hún viti ekki með það en hún heyri þetta reglulega. „Við erum bara að vinna vinnuna. Svo birtist það bara með ákveðnum hætti í skoðanakönnunum.“ Kristrún ræddi að lokum orkumálin en hún heimsótti Noreg í síðustu viku. Hún sagði margt hægt að læra af þeim um vindorku. Það þurfi heildræna stefnu og náið samstarf við nærsamfélagið.
Hælisleitendur Flóttafólk á Íslandi Innflytjendamál Orkumál Bítið Mannréttindi Samfylkingin Mest lesið Munu tryggja aðgengi að kaffistofunni sem er nú bænahús Innlent Skiljanlegt að málið veki upp miklar og erfiðar tilfinningar Innlent Ítalski baróninn á ekki vatnið sem hann seldi Innlent Hart tekist á um umdeildar auglýsingar SFS Innlent Fjöldi herskipa við Reykjavíkurhöfn Innlent Hátt settur herforingi fórst í bílsprengju nærri Moskvu Erlent Rifta samningum vegna gríðarlegrar fækkunar hælisleitenda Innlent Undarlegt að „stórhættulegir menn“ gangi lausir Innlent Með nettengingu í trássi við öryggisreglur til að komast inn á Signal Erlent Rannsókn í manndrápsmáli vel á veg komin Innlent Fleiri fréttir Fangelsin sprungin og skoðunarferð um herskip Skólarnir í eina sæng Rannsókn í manndrápsmáli vel á veg komin Kennarar fagna því að flétta eigi kynjafræði inn í allar greinar Byrja að sekta þremur vikum eftir lok nagladekkjatímabilsins Ný öryggisúrræði taki við hjá „hættulegum“ föngum eftir afplánun Munu tryggja aðgengi að kaffistofunni sem er nú bænahús Ítalski baróninn á ekki vatnið sem hann seldi Undarlegt að „stórhættulegir menn“ gangi lausir Rifta samningum vegna gríðarlegrar fækkunar hælisleitenda Segir undarlegt að grunaðir nauðgarar gangi lausir Hart tekist á um umdeildar auglýsingar SFS Uppgötvun íslenskra vísindamanna gæti bætt viðbrögð við náttúruvá Skiljanlegt að málið veki upp miklar og erfiðar tilfinningar Fjöldi herskipa við Reykjavíkurhöfn Vagga Akureyrarflugs er á Melgerðismelum Setja þurfi skýrar reglur um sæðisgjöf á Íslandi Alvarlegt ef þrefalda á strandveiðikvóta á kostnað annarra „Fúsi, aldur og fyrri störf” á Sólheimum um helgina Meintir hópnauðgarar á bannlista skemmtistaðar Sýknaður af ákæru fyrir kynferðisáreitni gegn barni Ósáttur Bandaríkjaforseti og sumarsól Vasaþjófur handtekinn í miðborginni Árásarmaðurinn trúverðugur en sá sem var stunginn misvísandi Ármann Leifsson nýr forseti Röskvu Einn handtekinn þegar sérsveitin aðstoðaði í Árnessýslu Svara ákalli foreldra Fjölbreytt dagskrá á vorhátíð í Árborg Umræða um gróf kynferðisbrot eigi ekki að snúast um þjóðerni gerenda Miður að hópnauðganir séu nýttar til að kynda undir útlendingahatur Sjá meira