Höfnum hernaðarbandalaginu! Hópur íslenskra friðarsinna skrifar 30. mars 2024 11:51 Þann 30. mars árið 1949, fyrir 75 árum, samþykkti Alþingi þingsályktunartillögu um inngöngu í Atlantshafsbandalagið. Með því voru háværar kröfur um að bera Nató-aðildina undir þjóðaratkvæði að engu hafðar og mörg þeirra sem tóku þátt í mótmælum þennan örlagaríka dag máttu þola harða dóma og miklar refsingar. Inngangan í Nató var óheillaspor. Með þessari ákvörðun urðu Íslendingar eina herlausa ríkið í veröldinni sem er meðlimur í hernaðarbandalagi. Á grunni aðildarinnar voru opnaðar herstöðvar í landinu og vegna hennar eru enn í dag talsverð hernaðarumsvif í og við landið, s.s. heræfingar, flug orrustuþotna og kafbátaleit. Nató er bandalag margra stærstu vopnaframleiðsluríkja heims, sem mörg hver eiga blóði drifna sögu stríðsrekstrar og hernaðaríhlutana um víða veröld. Bandalagið hefur átt beinan og óbeinan þátt í fjölda styrjalda, einkum eftir að Kalda stríðinu lauk. Þar gafst gott tækifæri til að leggja bandalagið niður, en því miður var í staðinn ákveðið að færa út kvíar þess, líkt og stríð á Balkanskaga, Afganistan og Líbýu sanna. Að auki hefur Nató átt í nánu hernaðarsamstarfi við ríki á borð við Ísrael og Sádi Arabíu. Kjarnorkuvopn eru grundvöllur hernaðarstefnu Nató og hefur bandalagið ekki útilokað beitingu þeirra að fyrra bragði. Vegna þessa hefur Ísland, líkt og önnur Nató-ríki, staðið gegn sáttmála Sameinuðu þjóðanna um bann við kjarnorkuvopnum. Bandalagið gerir einnig kröfur um að aðildarríkin eyði svimandi háum fjárhæðum í hernaðarmál, sem tryggir vopnaframleiðendum stórgróða en kemur um leið í veg fyrir að sömu fjármunum sé varið til uppbyggilegra verkefna. Í stað þess að leggja Atlantshafsbandalaginu lið sitt og verða þar með ábyrgt fyrir verkum þess og stefnu teljum við undirrituð að Íslendingar ættu fremur að standa utan allra hernaðarbandalaga og leggja ætíð lóð sín á vogarskálar friðar og réttlætis í veröldinni. Ísland úr Nató! Andrea Helgadóttir Varaborgarfulltrúi Reykjavík Anna Ragna Fossberg Jóhönnudóttir Næringarfræðingur og rithöfundur Reykjavík Arnaldur Grétarsson Sviðsstjóri Reykjavík Auðna Ágústsdóttir Hjúkrunarfræðingur Reykjavík Auður Lilja Erlingsdóttir Deildarstjóri Reykjavík Bergljót Kristjándsdóttir fv. prófessor Reykjavík Birna Gunnarsdóttir Verkefnastjóri Reykjavík Bjarni Harðarson Bóksali Selfossi Björk Vilhelmsdóttir Félagsráðgjafi Reykjavík Bogi Reynisson Tæknimaður Reykjavík Davíð Hörgdal Stefánsson Rithöfundur Reykjavík Drífa Snædal Talskona Stígamóta Reykjavík Einar Bergmundur Forstöðumaður Reykjavík Einar Ólafsson Rithöfundur Kópavogi Elín Oddný Sigurðardóttir Teymisstjóri Reykjavík Eygló Jónsdóttir Rithöfundur Hafnarfirði Eyrún Ósk Jónsdóttir Rithöfundur Hafnarfirði Friðfinnur Örn Hagalín Kerfisstjór Reykjavík Friðrik Atlason Tónlistarmaður Reykjavík Gestur Ásólfsson Rafvirki Reykjavík Guðbjörg Þ. Örlygsdóttir Líffræðingur Reykjavík Guðjón Ragnar Jónasson Kennari og rithöfundur Reykjavík Guðrún Þórs Verkefnastjóri Akureyri Gunna Lára Elsu Pálmadóttir Sérfræðingur Snæfellsbæ Gunnar Smári Egilsson Blaðamaður Reykjavík Gunnar Þór Jónsson Vélvirkja- og bifvélavirkjameistari á eftirlaunum Skeiða- og Gnúpverjahreppi Guttormur Þorsteinsson Formaður Samtaka hernaðarandstæðinga Reykjavík Hafdís Erla Hafsteinsdóttir Doktorsnemi í sagnfræði Arnarvatni Harpa Kristbergsdóttir Aðgerðarsinni Reykjavík Haukur Már Haraldsson Setjari og framhaldsskólakennari á eftirlaunum Reykjavík Helgi M. Sigurðsson Sagnfræðingur Kópavogi Héðinn Björnsson Menntaskólakennari Kaupmannahöfn Hrafnkell Lárusson Sagnfræðingur Reykjavík Ingibjörg Haraldsdóttir Kennari Reykjavík Ingibjörg Stefánsdóttir Leiðsögumaður Reykjavík Ingibjörg Þórðardóttir Framhaldsskólakennari Neskaupstað Ingunn Snædal Þýðandi, skáld og kennari Reykjavík Jovana Pavlović Mannfræðingur Borgarnesi Jóhann Geirdal fv. skólastjóri Suðurnesjabæ Jón Jónsson Þjóðfræðingur Ströndum Jóna Benediktsdóttir Skólastjóri Varmárskóla Reykjavík Kari Ósk Grétudóttir Myndlistarkennari og ljóðskáld Osló Karl Héðinn Kristjánsson Fjölmiðlamaður Reykjavík Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Doktorsnemi í heimspeki Reykjavík Lea María Lemarquis Eðlisfræðikennari Reykjavík Lowana Veal Aðgerðarsinni og líffræðingur Reykjavík Lóa Hjálmtýsdóttir Myndlistarkona og rithöfundur Reykjavík Magnea J. Matthíasdóttir Þýðandi Reykjavík Níels Alvin Níelsson Sjómaður Árborg Sanna Magdalena Mörtudóttir Borgarfulltrúi Reykjavík Sigríður Gísladóttir Dýralæknir Ísafirði Sigurbjörg Gísladóttir Efnafræðingur Reykjavík Sigurður Erlingsson Landvörður Mývatnssveit Sigurður Flosason Bifreiðastjóri Kópavogi Sigurlaug Gunnlaugsdóttir Sagnfræðingur Reykjavík Sigvarður Ari Huldarsson Framkvæmdastjóri og tæknimaður Reykjavík Snæbjörn Guðmundsson Jarðfræðingur Reykjavík Soffía Sigurðardóttir Friðarsinni Selfossi Sólveig Anna Jónsdóttir Formaður Eflingar Reykjavík Stefán Pálsson Sagnfræðingur Reykjavík Steinar Harðarson Vinnuverndarráðgjafi og athafnastjóri Reykjavík Steinunn Þóra Árnadóttir Alþingismaður Reykjavík Steinunn Sigþrúðardóttir Jónsdóttir Lagerstarfsmaður Reykjavík Steinunn Rögnvaldsdóttir Mannauðsráðgjafi Reykjavík Steinþór Heiðarsson Bóndi Tjörnesi Steinþór Steingrímsson Verkefnisstjóri Reykjavík Sunna Björk Þórarinsdóttir Bókasafns- og upplýsingafræðingur Reykjavík Sveinn Kristinsson fv. kennari Akranesi Sverrir Jakobsson Prófessor í sagnfræði Reykjavík Tinna Þorvalds Önnudóttir Leikkona, söngkona og myndhöfundur Reykjavík Torfi Stefán Jónsson Sagnfræðingur Reykjavík Unnur Tryggvadóttir Flóvenz Verkefnastjóri Kópavogi Þorvaldur Þorvaldsson Trésmiður Reykjavík Þrándur Þórarinsson Listmálari 101 Ögmundur Jónasson fv. Alþingismaður Reykjavík Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hernaður Utanríkismál Mest lesið Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir Skoðun Blóðpeningar vestrænna yfirvalda Bergljót T. Gunnlaugsdóttir Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. Skoðun Berum virðingu fyrir börnunum okkar Þorvaldur Davíð Kristjánsson Skoðun Listin að vera ósammála Huld Hafliðadóttir Skoðun „Refsipólitísk áhrif“ Alma Mjöll Ólafsdóttir Skoðun Ísland fyrst Kjartan Magnússon Skoðun Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson Skoðun Ég er ekki hættuleg – ég er veik Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Blóðpeningar vestrænna yfirvalda Bergljót T. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Eigindlegar rannsóknir og umræðan um jafnrétti Stefan C. Hardonk skrifar Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í fangelsi við landamærin Inger Erla Thomsen skrifar Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Með góðri menntun eru börn líklegri til að ná árangri Sigurður Sigurjónsson skrifar Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. skrifar Skoðun Komum í veg fyrir að áföll erfist á milli kynslóða Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Listin að vera ósammála Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun „Refsipólitísk áhrif“ Alma Mjöll Ólafsdóttir skrifar Skoðun Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar Skoðun Ný og góð veröld í Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Krónupíning foreldra er engin lausn Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Köld kveðja á kvennaári Stefanía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ísland fyrst Kjartan Magnússon skrifar Skoðun Gagnaver í leit að orku Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Varði Ísland ólíkt sumum öðrum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Berum virðingu fyrir börnunum okkar Þorvaldur Davíð Kristjánsson skrifar Skoðun Í Hafnarfirði finnur unga fólkið rými, rödd og raunveruleg tækifæri Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Það er pólitískt val að uppræta fátækt Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bankarnir og þjáningin Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Tryggja þarf öfluga endurhæfingu fyrir einstaklinga með krabbamein Ragna Kristín Guðbrandsdóttir skrifar Skoðun Stöndum með Ljósinu! Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum að tala um Heiðmörk Guðmundur Hörður Guðmundsson skrifar Skoðun Aðild Íslands að ESB: Vegvísir til velsældar? Gunnar Pálsson skrifar Sjá meira
Þann 30. mars árið 1949, fyrir 75 árum, samþykkti Alþingi þingsályktunartillögu um inngöngu í Atlantshafsbandalagið. Með því voru háværar kröfur um að bera Nató-aðildina undir þjóðaratkvæði að engu hafðar og mörg þeirra sem tóku þátt í mótmælum þennan örlagaríka dag máttu þola harða dóma og miklar refsingar. Inngangan í Nató var óheillaspor. Með þessari ákvörðun urðu Íslendingar eina herlausa ríkið í veröldinni sem er meðlimur í hernaðarbandalagi. Á grunni aðildarinnar voru opnaðar herstöðvar í landinu og vegna hennar eru enn í dag talsverð hernaðarumsvif í og við landið, s.s. heræfingar, flug orrustuþotna og kafbátaleit. Nató er bandalag margra stærstu vopnaframleiðsluríkja heims, sem mörg hver eiga blóði drifna sögu stríðsrekstrar og hernaðaríhlutana um víða veröld. Bandalagið hefur átt beinan og óbeinan þátt í fjölda styrjalda, einkum eftir að Kalda stríðinu lauk. Þar gafst gott tækifæri til að leggja bandalagið niður, en því miður var í staðinn ákveðið að færa út kvíar þess, líkt og stríð á Balkanskaga, Afganistan og Líbýu sanna. Að auki hefur Nató átt í nánu hernaðarsamstarfi við ríki á borð við Ísrael og Sádi Arabíu. Kjarnorkuvopn eru grundvöllur hernaðarstefnu Nató og hefur bandalagið ekki útilokað beitingu þeirra að fyrra bragði. Vegna þessa hefur Ísland, líkt og önnur Nató-ríki, staðið gegn sáttmála Sameinuðu þjóðanna um bann við kjarnorkuvopnum. Bandalagið gerir einnig kröfur um að aðildarríkin eyði svimandi háum fjárhæðum í hernaðarmál, sem tryggir vopnaframleiðendum stórgróða en kemur um leið í veg fyrir að sömu fjármunum sé varið til uppbyggilegra verkefna. Í stað þess að leggja Atlantshafsbandalaginu lið sitt og verða þar með ábyrgt fyrir verkum þess og stefnu teljum við undirrituð að Íslendingar ættu fremur að standa utan allra hernaðarbandalaga og leggja ætíð lóð sín á vogarskálar friðar og réttlætis í veröldinni. Ísland úr Nató! Andrea Helgadóttir Varaborgarfulltrúi Reykjavík Anna Ragna Fossberg Jóhönnudóttir Næringarfræðingur og rithöfundur Reykjavík Arnaldur Grétarsson Sviðsstjóri Reykjavík Auðna Ágústsdóttir Hjúkrunarfræðingur Reykjavík Auður Lilja Erlingsdóttir Deildarstjóri Reykjavík Bergljót Kristjándsdóttir fv. prófessor Reykjavík Birna Gunnarsdóttir Verkefnastjóri Reykjavík Bjarni Harðarson Bóksali Selfossi Björk Vilhelmsdóttir Félagsráðgjafi Reykjavík Bogi Reynisson Tæknimaður Reykjavík Davíð Hörgdal Stefánsson Rithöfundur Reykjavík Drífa Snædal Talskona Stígamóta Reykjavík Einar Bergmundur Forstöðumaður Reykjavík Einar Ólafsson Rithöfundur Kópavogi Elín Oddný Sigurðardóttir Teymisstjóri Reykjavík Eygló Jónsdóttir Rithöfundur Hafnarfirði Eyrún Ósk Jónsdóttir Rithöfundur Hafnarfirði Friðfinnur Örn Hagalín Kerfisstjór Reykjavík Friðrik Atlason Tónlistarmaður Reykjavík Gestur Ásólfsson Rafvirki Reykjavík Guðbjörg Þ. Örlygsdóttir Líffræðingur Reykjavík Guðjón Ragnar Jónasson Kennari og rithöfundur Reykjavík Guðrún Þórs Verkefnastjóri Akureyri Gunna Lára Elsu Pálmadóttir Sérfræðingur Snæfellsbæ Gunnar Smári Egilsson Blaðamaður Reykjavík Gunnar Þór Jónsson Vélvirkja- og bifvélavirkjameistari á eftirlaunum Skeiða- og Gnúpverjahreppi Guttormur Þorsteinsson Formaður Samtaka hernaðarandstæðinga Reykjavík Hafdís Erla Hafsteinsdóttir Doktorsnemi í sagnfræði Arnarvatni Harpa Kristbergsdóttir Aðgerðarsinni Reykjavík Haukur Már Haraldsson Setjari og framhaldsskólakennari á eftirlaunum Reykjavík Helgi M. Sigurðsson Sagnfræðingur Kópavogi Héðinn Björnsson Menntaskólakennari Kaupmannahöfn Hrafnkell Lárusson Sagnfræðingur Reykjavík Ingibjörg Haraldsdóttir Kennari Reykjavík Ingibjörg Stefánsdóttir Leiðsögumaður Reykjavík Ingibjörg Þórðardóttir Framhaldsskólakennari Neskaupstað Ingunn Snædal Þýðandi, skáld og kennari Reykjavík Jovana Pavlović Mannfræðingur Borgarnesi Jóhann Geirdal fv. skólastjóri Suðurnesjabæ Jón Jónsson Þjóðfræðingur Ströndum Jóna Benediktsdóttir Skólastjóri Varmárskóla Reykjavík Kari Ósk Grétudóttir Myndlistarkennari og ljóðskáld Osló Karl Héðinn Kristjánsson Fjölmiðlamaður Reykjavík Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Doktorsnemi í heimspeki Reykjavík Lea María Lemarquis Eðlisfræðikennari Reykjavík Lowana Veal Aðgerðarsinni og líffræðingur Reykjavík Lóa Hjálmtýsdóttir Myndlistarkona og rithöfundur Reykjavík Magnea J. Matthíasdóttir Þýðandi Reykjavík Níels Alvin Níelsson Sjómaður Árborg Sanna Magdalena Mörtudóttir Borgarfulltrúi Reykjavík Sigríður Gísladóttir Dýralæknir Ísafirði Sigurbjörg Gísladóttir Efnafræðingur Reykjavík Sigurður Erlingsson Landvörður Mývatnssveit Sigurður Flosason Bifreiðastjóri Kópavogi Sigurlaug Gunnlaugsdóttir Sagnfræðingur Reykjavík Sigvarður Ari Huldarsson Framkvæmdastjóri og tæknimaður Reykjavík Snæbjörn Guðmundsson Jarðfræðingur Reykjavík Soffía Sigurðardóttir Friðarsinni Selfossi Sólveig Anna Jónsdóttir Formaður Eflingar Reykjavík Stefán Pálsson Sagnfræðingur Reykjavík Steinar Harðarson Vinnuverndarráðgjafi og athafnastjóri Reykjavík Steinunn Þóra Árnadóttir Alþingismaður Reykjavík Steinunn Sigþrúðardóttir Jónsdóttir Lagerstarfsmaður Reykjavík Steinunn Rögnvaldsdóttir Mannauðsráðgjafi Reykjavík Steinþór Heiðarsson Bóndi Tjörnesi Steinþór Steingrímsson Verkefnisstjóri Reykjavík Sunna Björk Þórarinsdóttir Bókasafns- og upplýsingafræðingur Reykjavík Sveinn Kristinsson fv. kennari Akranesi Sverrir Jakobsson Prófessor í sagnfræði Reykjavík Tinna Þorvalds Önnudóttir Leikkona, söngkona og myndhöfundur Reykjavík Torfi Stefán Jónsson Sagnfræðingur Reykjavík Unnur Tryggvadóttir Flóvenz Verkefnastjóri Kópavogi Þorvaldur Þorvaldsson Trésmiður Reykjavík Þrándur Þórarinsson Listmálari 101 Ögmundur Jónasson fv. Alþingismaður Reykjavík
Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson Skoðun
Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar
Skoðun Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar
Skoðun Í Hafnarfirði finnur unga fólkið rými, rödd og raunveruleg tækifæri Valdimar Víðisson skrifar
Skoðun Tryggja þarf öfluga endurhæfingu fyrir einstaklinga með krabbamein Ragna Kristín Guðbrandsdóttir skrifar
Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson Skoðun