Er samt von? Reynir Böðvarsson skrifar 8. ágúst 2024 08:00 Í framhaldi á ferðalagi mínu um norður Þýskaland og Pólland tók ég ferju frá Gdansk til Nynäshamn sem er rétt sunnan við Stockholm. Ég minntist svolítið á það í síðasta pistli hvað ungt fólk á þessum slóðum virðist sjá framtíðina frekar vonlausum augum, ekkert væri í augsýn sem gerði þeim kleyft að sjá sér og hugsanlegri fjölskyldu farborða, foreldrakynslóðin ætti fullt í fangi með að framfleyta sér sjálfum og hefði ekkert til aflögu. Enga von sáu þau í stjórnmálunum heldur, þar væri bara fólk sem væri fyrst og fremst þar í eigin þágu og alls ekki fyrir þau, stjórnmálastéttin var þar fyrst og fremst að vinna að í því að viðhalda sínum forréttindum. Fólkið í stjórnmálum er samkvæmt þessum viðhorfum hluti af yfirstéttinni og alls ekki á nokkurn hátt þeirra fulltrúar, eða eins og einn viðmælandi minn sagði “ekki fulltrúar okkar sem ung eru og sem mundu vilja mynda fjölskyldu í fjölskylduvænu samfélagi”. Það er frekar dapurt að upplifa þegar unga kynslóðin er ekki full bjartsýni og framtíðarþrá eins og allar ungar kynslóðir ættu að hafa rétt á að hafa. Það eru við sem eldri eru sem bera fulla ábyrgð þar á, ekki þau. Það eru við sem eldri erum sem höfum skapað þetta fáránlega samfélag þar sem allir eru ekki velkomnir heldur bara sumir, margir ná einfaldlega aldrei striki á vinnumarkaði sem einkennist í síauknum mæli af samkeppni og gróðafíkn fjármagnseigenda. Fyrir utan það að halda launum í lágmarki þá er það í vinnuumhverfinu sem þeir finna hagræðingarmöguleikana og það bitnar fremst á þeim sem eru lægst á metorðastiganum, þeirra sem vinna sjálfa vinnuna og hafa sjálfir ekki mannaforráð. Það voru margir stórir fluttningabílar sem keyrðu um borð ásamt fjölda annara farartækja, bílar af öllum stærðum og mótorhjól. Augljóslega voru margir þarna á ferð í vinnu þótt margir ferðamenn væru þarna líka innanum. Mér virtist það vera nokkuð auðvelt að sjá hverjir voru þarna á eigin vegum að ferðast og hverjir voru þarna vegna vinnu. Þeir sem voru í vinnuferð voru til dæmis ekki með börn með sér, klæðaburðurinn öðruvísi en ferðamanna og augljóslega ekkert þarna á ferð til að skemmta sér, frekar að leita sér að möguleika að ná hvíld. Þannig vildi til að bókuð káeta sem ég hafði tryggt mér við bókun á ferjunni var breytt í “flugstól”, stól sem hægt er að halla aftur eins og er í flugvélum en enganvegin hægt að líkja við rúm í káetu. Ég var ekki einn um að fá bara einfalda tilkynningu um þessa breytingu, fleiri ferðamenn urðu fyrir þessu en sumum tókst að verða sér úti um rúm í káetu og hurfu því af svæðinu þar sem flugstólarnir voru. Ég undraðist svolítið á því að margir þeirra sem augljóslega voru þarna í vinnuferð fóru strax á stjá og settust þar sem þeir sem þeir sem náðu í káetupláss höfðu setið. Rýmra var um mig vegna þessa um stund þar sem einn í okkar þriggja sæta röð hafði fært sig. Túristarnir í sætunum í kring fóru að ná sér í bjór og horfðu á Ólympíuleikana í sjónvarpi. Síðan fóru þeir að tínast í burtu inn á veitingastaði til þess að fá sér kvöldverð. Þeir sem augljóslega voru í vinnuferð sátu hinsvegar í stólum sínum og byrjuðu að taka upp matarpakka að heiman, vatnið eða bjórinn sem drukkin var með matnum kom líka að heiman. Líklega eyddu þessir menn, jú þetta voru allt karlmenn, ekki einni einustu krónu í búllur um borð. Spilavíti og barir voru þarna fyrir ferðamenn, ekki þá. Ekki heldur þægileg rúm í káetum heldur flugstólar sem nær ómögulegt er að ná svefni í. Það kom líka í ljós að nokkrir þeirra lögðu sig á gólfin milli stóla til þess að hafa einhvern möguleika á að ná hvíld, sem ætti að vera eðlileg krafa þegar keyra á upp til 74 tonna farartæki á vegunum daginn eftir. Þetta er náttúrulega bara nútíma þrælahald og ekkert annað. Hvernig búið er að fólki sem vinnur þau störf sem halda samfélaginu gangandi er náttúrulega fyrir neðan allar hellur. Það eru ekki bara bílstjórar sem á lágum launum halda þjóðfélaginu gangandi, ræstingafólk, umönnunaraðilar og nánast allar stéttir á lægstu laununum eru lífsnerf þjóðfélagsins eins og það er skipulagt í dag. Það sem þessar stéttir hafa sameiginlegt eru lág laun og það að þau eru óumberanleg, við sáum það í Covid. Það ætti öllum að vera ljóst að þetta er ekki það samfélag sem réttlætismeðvitund okkar samþykkir, við verðum að fara að átta okkur á því að það dugir ekki lengur að bara horfa eitthvað annað og þykjast ekki sjá þetta óréttlæti sem lýðst, við verðum að gangast við því sem manneskjur að við erum hér saman og að allir í okkar nútíma þjóðfélagi eigi að geta borið höfuðið hátt. Nýfrjálshyggjan er að sundra okkur og er að eyðileggja lífsgæði komandi kynslóða, það verður að koma til nýr samfélagssáttmáli þar sem við erum í þessu saman. Lýðræðislegur róttækur sósíalismi með sterkri óspilltri verkalýðshreyfingu er vonin. Höfundur er jarðskjálftafræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reynir Böðvarsson Mest lesið Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal Skoðun „Er stjúpmamma þín vond eins og í Öskubusku?“ Hafdís Bára Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Skoðun Lausnin liggur fyrir – Landspítali þarf að stíga skrefið Sandra B. Franks skrifar Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson skrifar Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun „Er stjúpmamma þín vond eins og í Öskubusku?“ Hafdís Bára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Valdið og samvinnuhugsjónin Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun NPA breytti lífinu mínu Sveinbjörn Eggertsson skrifar Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Gildi kærleika og mannúðar Toshiki Toma skrifar Skoðun Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson skrifar Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar Skoðun Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Sjá meira
Í framhaldi á ferðalagi mínu um norður Þýskaland og Pólland tók ég ferju frá Gdansk til Nynäshamn sem er rétt sunnan við Stockholm. Ég minntist svolítið á það í síðasta pistli hvað ungt fólk á þessum slóðum virðist sjá framtíðina frekar vonlausum augum, ekkert væri í augsýn sem gerði þeim kleyft að sjá sér og hugsanlegri fjölskyldu farborða, foreldrakynslóðin ætti fullt í fangi með að framfleyta sér sjálfum og hefði ekkert til aflögu. Enga von sáu þau í stjórnmálunum heldur, þar væri bara fólk sem væri fyrst og fremst þar í eigin þágu og alls ekki fyrir þau, stjórnmálastéttin var þar fyrst og fremst að vinna að í því að viðhalda sínum forréttindum. Fólkið í stjórnmálum er samkvæmt þessum viðhorfum hluti af yfirstéttinni og alls ekki á nokkurn hátt þeirra fulltrúar, eða eins og einn viðmælandi minn sagði “ekki fulltrúar okkar sem ung eru og sem mundu vilja mynda fjölskyldu í fjölskylduvænu samfélagi”. Það er frekar dapurt að upplifa þegar unga kynslóðin er ekki full bjartsýni og framtíðarþrá eins og allar ungar kynslóðir ættu að hafa rétt á að hafa. Það eru við sem eldri eru sem bera fulla ábyrgð þar á, ekki þau. Það eru við sem eldri erum sem höfum skapað þetta fáránlega samfélag þar sem allir eru ekki velkomnir heldur bara sumir, margir ná einfaldlega aldrei striki á vinnumarkaði sem einkennist í síauknum mæli af samkeppni og gróðafíkn fjármagnseigenda. Fyrir utan það að halda launum í lágmarki þá er það í vinnuumhverfinu sem þeir finna hagræðingarmöguleikana og það bitnar fremst á þeim sem eru lægst á metorðastiganum, þeirra sem vinna sjálfa vinnuna og hafa sjálfir ekki mannaforráð. Það voru margir stórir fluttningabílar sem keyrðu um borð ásamt fjölda annara farartækja, bílar af öllum stærðum og mótorhjól. Augljóslega voru margir þarna á ferð í vinnu þótt margir ferðamenn væru þarna líka innanum. Mér virtist það vera nokkuð auðvelt að sjá hverjir voru þarna á eigin vegum að ferðast og hverjir voru þarna vegna vinnu. Þeir sem voru í vinnuferð voru til dæmis ekki með börn með sér, klæðaburðurinn öðruvísi en ferðamanna og augljóslega ekkert þarna á ferð til að skemmta sér, frekar að leita sér að möguleika að ná hvíld. Þannig vildi til að bókuð káeta sem ég hafði tryggt mér við bókun á ferjunni var breytt í “flugstól”, stól sem hægt er að halla aftur eins og er í flugvélum en enganvegin hægt að líkja við rúm í káetu. Ég var ekki einn um að fá bara einfalda tilkynningu um þessa breytingu, fleiri ferðamenn urðu fyrir þessu en sumum tókst að verða sér úti um rúm í káetu og hurfu því af svæðinu þar sem flugstólarnir voru. Ég undraðist svolítið á því að margir þeirra sem augljóslega voru þarna í vinnuferð fóru strax á stjá og settust þar sem þeir sem þeir sem náðu í káetupláss höfðu setið. Rýmra var um mig vegna þessa um stund þar sem einn í okkar þriggja sæta röð hafði fært sig. Túristarnir í sætunum í kring fóru að ná sér í bjór og horfðu á Ólympíuleikana í sjónvarpi. Síðan fóru þeir að tínast í burtu inn á veitingastaði til þess að fá sér kvöldverð. Þeir sem augljóslega voru í vinnuferð sátu hinsvegar í stólum sínum og byrjuðu að taka upp matarpakka að heiman, vatnið eða bjórinn sem drukkin var með matnum kom líka að heiman. Líklega eyddu þessir menn, jú þetta voru allt karlmenn, ekki einni einustu krónu í búllur um borð. Spilavíti og barir voru þarna fyrir ferðamenn, ekki þá. Ekki heldur þægileg rúm í káetum heldur flugstólar sem nær ómögulegt er að ná svefni í. Það kom líka í ljós að nokkrir þeirra lögðu sig á gólfin milli stóla til þess að hafa einhvern möguleika á að ná hvíld, sem ætti að vera eðlileg krafa þegar keyra á upp til 74 tonna farartæki á vegunum daginn eftir. Þetta er náttúrulega bara nútíma þrælahald og ekkert annað. Hvernig búið er að fólki sem vinnur þau störf sem halda samfélaginu gangandi er náttúrulega fyrir neðan allar hellur. Það eru ekki bara bílstjórar sem á lágum launum halda þjóðfélaginu gangandi, ræstingafólk, umönnunaraðilar og nánast allar stéttir á lægstu laununum eru lífsnerf þjóðfélagsins eins og það er skipulagt í dag. Það sem þessar stéttir hafa sameiginlegt eru lág laun og það að þau eru óumberanleg, við sáum það í Covid. Það ætti öllum að vera ljóst að þetta er ekki það samfélag sem réttlætismeðvitund okkar samþykkir, við verðum að fara að átta okkur á því að það dugir ekki lengur að bara horfa eitthvað annað og þykjast ekki sjá þetta óréttlæti sem lýðst, við verðum að gangast við því sem manneskjur að við erum hér saman og að allir í okkar nútíma þjóðfélagi eigi að geta borið höfuðið hátt. Nýfrjálshyggjan er að sundra okkur og er að eyðileggja lífsgæði komandi kynslóða, það verður að koma til nýr samfélagssáttmáli þar sem við erum í þessu saman. Lýðræðislegur róttækur sósíalismi með sterkri óspilltri verkalýðshreyfingu er vonin. Höfundur er jarðskjálftafræðingur.
Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar
Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar
Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun