Segja Ísraelsmenn fremja þjóðarmorð á Gaza Vésteinn Örn Pétursson skrifar 5. desember 2024 07:53 Mohammad Shouman ber hér dóttur sína, Masa, til grafar. Hún var drepin í loftárás Ísraela á borgina Rafah í suðurhluta Gaza fyrr á þessu ári. AP/Fatima Shbair Alþjóðlegu mannréttindasamtökin Amnesty International segja Ísraelsmenn hafa framið, og halda áfram að fremja, hópmorð gegn Palestínumönnum á Gaza. Hópmorð eru jafnan kölluð þjóðarmorð í daglegu tali. Samkvæmt nýrri skýrslu samtakanna hafa ísraelsk stjórnvöld gengið fram í þeim tilgangi að útrýma Palestínubúum á Gaza. Stríð hófst á Gaza þann 7. október 2023, eftir að hryðjuverkasamtökin Hamas réðust inn í Ísrael og drápu um 1.200 manns og tóku á þriðja hundrað í gíslingu. Ísraelsmenn svöruðu með umfangsmiklum árásum á Gaza sem enn standa yfir. „Skýrsla Amnesty International sýnir að Ísrael hefur framið verknaði, sem eru bannaðir samkvæmt sáttmálanum um ráðstafanir gegn og refsingar fyrir hópmorð, í þeim tilgangi að útrýma Palestínubúum á Gaza. Þessir verknaðir fela meðal annars í sér að drepa Palestínubúa á Gaza, valda þeim alvarlegum líkamlegum eða andlegum skaða og þröngva þá til þess að búa við lífsskilyrði sem miða að líkamlegri eyðingu þeirra. Í marga mánuði hefur Ísrael komið fram við Palestínubúa eins og um ómennskan hóp sem á ekki skilið mannréttindi og virðingu og þar með sýnt ásetning um líkamlega eyðingu þeirra,“ segir í tilkynningu vegna skýrslunnar. Haft er eftir Agnés Callamard, aðalframkvæmdastjóra Amnesty International, að niðurstöður athugunar samtakanna verði að leiða til vakningar alþjóðasamfélagsins og stöðva verði hópmorðið strax. Þar er einnig tiltekið að samkvæmt alþjóðalögum sé ekki nauðsynlegt að gerendur nái að útrýma viðkomandi hópi, að hluta til eða öllu leyti, til að hópmorð teljist framið. Heilu borgirnar jafnaðar við jörðu Skýrsla Amnesty rannsakar brot Ísraels á Gaza yfir níu mánaða tímabil, frá 7. október 2023 fram í byrjun júlí 2024. „Tekin voru viðtöl við 212 einstaklinga, þeirra á meðal Palestínubúa sem eru þolendur og vitni, yfirvöld á Gaza og heilbrigðisstarfsfólk. Gerð var vettvangsrannsókn og greining á fjöldi rafrænna og sjónrænna sönnunargagna ásamt gervihnattamyndum. Einnig voru yfirlýsingar ísraelsks embættisfólks og heryfirvalda skoðaðar. Samtökin deildu niðurstöðum sínum margsinnis með ísraelskum yfirvöldum en fengu engin svör frá þeim áður en skýrslan var gefin út.“ Í skýrslunni kemur meðal annars fram að rúmlega 42 þúsund Palestínumenn hafi látið lífið á Gaza, þar af rúmlega 13.300 börn. Þar að auki hafi 97 þúsund særst. „Margir þeirra létu lífið í beinum eða handahófskenndum árásum af ásettu ráði, þar sem jafnvel heilu stórfjölskyldurnar þurrkuðustu út. Eyðileggingin hefur aldrei verið meiri og sérfræðingar segja að umfang og hraði eyðileggingarinnar sé ekki sambærileg neinum öðrum átökum á 21. öldinni, þar sem heilu borgirnar hafi verið jafnaðar við jörðu og mikilvægir innviðir, landbúnaðarland og trúarsvæði hafi verið eyðilögð. Stór svæði Gaza hafa verið gerð óbyggileg.“ Ísrael hafi búið til aðstæður á Gaza þar sem Palestínumenn eigi á hættu að hljóta hægfara dauðdaga, vegna lífshættulegs samspils vannæringar, hungurs og sjúkdóma. Auk þess hafi þeir sætt varðhaldi án samskipta við umheiminn, pyndingum og annarri illri meðferð af hálfu Ísraela. „Ljóst er að um er að ræða ásetning um hópmorð þegar horft er á hernaðarlega sókn Ísraels og þær afleiðingar sem stefnur og aðgerðir Ísraels hafa haft í víðu samhengi.“ Ótrúverðugar skýringar Ísraela Amnesty hafi gert heildræna greiningu til að sýna fram á ásetning Ísraels um að útrýma Palestínumönnum á Gaza, rýnt í yfirlýsingar ísraelskra embættismanna og heryfirvalda, sérstaklega frá háttsettum aðilum, sem feli í sér afmennskun og hvatningu á hópmorði. „Amnesty International rannsakaði staðhæfingar Ísraels um að ísraelski herinn hefði með lögmætum hætti beint árásum sínum að Hamas og öðrum vopnuðum hópum á Gaza og að fordæmalausa eyðileggingin og synjun á mannúðaraðstoð væri afleiðing ólögmæts framferðis Hamas og annarra vopnaðra hópa á borð við að þeir hafi staðsett hermenn sína innan um óbreytta borgara og hindrað mannúðaraðstoð.“ Niðurstaðan hafi verið sú að staðhæfingar Ísraels séu ekki trúveðrugar. Þrátt fyrir að hermenn vopnaðra hópa séu staðsettir nálægt eða í þréttri byggð leysi það Ísrael ekki undan skyldu sinni að gæta fyllstu varúðar til verndar óbreyttum borgurum, og að forðast handahófskenndar árásir eða árásir sem valdið geti óhóflegum skaða. „Rannsóknin leiddi í ljós að Ísrael hefur ítrekað brugðist þessari skyldu sinni og brotið þar með fjölmörg alþjóðalög sem er ekki hægt að réttlæta út frá aðgerðum Hamas. Amnesty International fann enga sönnun þess að hindrun mannúðaraðstoðar af hálfu Hamas gæti gefið skýringu á gífurlegum takmörkunum Ísraels á lífsnauðsynlegri mannúðaraðstoð.“ Krefjast handtöku Netanjahús og að Hamas sæti ábyrgð Amnesty International gerir eftirfarandi kröfur, í kjölfar þess að niðurstöður skýrslunnar hafa verið birtar: Ríki þurfa að grípa til öflugra og langvarandi aðgerða, sama hversu óþægilegt það kann að vera fyrir bandamenn Ísraels. Framfylgja þarf handtökuskipun Alþjóðlega sakamáladómstólsins (ICC) á hendur Benjamin Netanyahu forsætisráðherra og Yoav Gallant fyrrverandi varnarmálaráðherra fyrir stríðsglæpi og glæpi gegn mannúð, sem voru gefnar út í síðasta mánuði. Ríki verða að virða niðurstöðu dómstólsins og almenna meginreglu þjóðaréttar með því að handtaka og framvísa þeim einstaklingum sem eftirlýstir eru af Alþjóðlega sakamáladómstólnum. Alþjóðlegi sakamáladómstóllinn (ICC) verður tafarlaust að skoða að bæta hópmorði inn í rannsókn sína. Ríki heims verða að beita öllum löglegum leiðum til að draga gerendur til ábyrgðar. Hópmorð má ekki líðast án refsingar. Sleppa þarf öllum óbreyttum gíslum skilyrðislaust. Draga þarf Hamas og aðra palestínska vopnaða hópar sem bera ábyrgð á glæpunum sem framdir voru 7. október til ábyrgðar. Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna þarf að beita markvissum refsiaðgerðum gegn ísraelskum embættismönnum og Hamas-liðum sem eru bendlaðir við brot á alþjóðalögum. Ísrael Palestína Átök í Ísrael og Palestínu Mannréttindi Mest lesið Dullarfull brotlending nærri Area 51 Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Erlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Innlent Lögregla lýsir eftir Aylin Innlent Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Fleiri fréttir Dullarfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Stofna rannsóknarnefnd um Afganistan sem Íslendingar kölluðu eftir Gretu Thunberg og félögum vísað úr landi Gisèle Pelicot aftur í réttarsal Fá Nóbelinn fyrir ónæmisrannsóknir sínar Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Forsætisráðherra Frakklands segir af sér Viðræður um frið á Gasa hefjast í dag Nýskipaðri ríkisstjórn þegar hótað vantrausti Stórtap Air Greenland vegna aflýstra flugferða til Nuuk Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Sjá meira
Stríð hófst á Gaza þann 7. október 2023, eftir að hryðjuverkasamtökin Hamas réðust inn í Ísrael og drápu um 1.200 manns og tóku á þriðja hundrað í gíslingu. Ísraelsmenn svöruðu með umfangsmiklum árásum á Gaza sem enn standa yfir. „Skýrsla Amnesty International sýnir að Ísrael hefur framið verknaði, sem eru bannaðir samkvæmt sáttmálanum um ráðstafanir gegn og refsingar fyrir hópmorð, í þeim tilgangi að útrýma Palestínubúum á Gaza. Þessir verknaðir fela meðal annars í sér að drepa Palestínubúa á Gaza, valda þeim alvarlegum líkamlegum eða andlegum skaða og þröngva þá til þess að búa við lífsskilyrði sem miða að líkamlegri eyðingu þeirra. Í marga mánuði hefur Ísrael komið fram við Palestínubúa eins og um ómennskan hóp sem á ekki skilið mannréttindi og virðingu og þar með sýnt ásetning um líkamlega eyðingu þeirra,“ segir í tilkynningu vegna skýrslunnar. Haft er eftir Agnés Callamard, aðalframkvæmdastjóra Amnesty International, að niðurstöður athugunar samtakanna verði að leiða til vakningar alþjóðasamfélagsins og stöðva verði hópmorðið strax. Þar er einnig tiltekið að samkvæmt alþjóðalögum sé ekki nauðsynlegt að gerendur nái að útrýma viðkomandi hópi, að hluta til eða öllu leyti, til að hópmorð teljist framið. Heilu borgirnar jafnaðar við jörðu Skýrsla Amnesty rannsakar brot Ísraels á Gaza yfir níu mánaða tímabil, frá 7. október 2023 fram í byrjun júlí 2024. „Tekin voru viðtöl við 212 einstaklinga, þeirra á meðal Palestínubúa sem eru þolendur og vitni, yfirvöld á Gaza og heilbrigðisstarfsfólk. Gerð var vettvangsrannsókn og greining á fjöldi rafrænna og sjónrænna sönnunargagna ásamt gervihnattamyndum. Einnig voru yfirlýsingar ísraelsks embættisfólks og heryfirvalda skoðaðar. Samtökin deildu niðurstöðum sínum margsinnis með ísraelskum yfirvöldum en fengu engin svör frá þeim áður en skýrslan var gefin út.“ Í skýrslunni kemur meðal annars fram að rúmlega 42 þúsund Palestínumenn hafi látið lífið á Gaza, þar af rúmlega 13.300 börn. Þar að auki hafi 97 þúsund særst. „Margir þeirra létu lífið í beinum eða handahófskenndum árásum af ásettu ráði, þar sem jafnvel heilu stórfjölskyldurnar þurrkuðustu út. Eyðileggingin hefur aldrei verið meiri og sérfræðingar segja að umfang og hraði eyðileggingarinnar sé ekki sambærileg neinum öðrum átökum á 21. öldinni, þar sem heilu borgirnar hafi verið jafnaðar við jörðu og mikilvægir innviðir, landbúnaðarland og trúarsvæði hafi verið eyðilögð. Stór svæði Gaza hafa verið gerð óbyggileg.“ Ísrael hafi búið til aðstæður á Gaza þar sem Palestínumenn eigi á hættu að hljóta hægfara dauðdaga, vegna lífshættulegs samspils vannæringar, hungurs og sjúkdóma. Auk þess hafi þeir sætt varðhaldi án samskipta við umheiminn, pyndingum og annarri illri meðferð af hálfu Ísraela. „Ljóst er að um er að ræða ásetning um hópmorð þegar horft er á hernaðarlega sókn Ísraels og þær afleiðingar sem stefnur og aðgerðir Ísraels hafa haft í víðu samhengi.“ Ótrúverðugar skýringar Ísraela Amnesty hafi gert heildræna greiningu til að sýna fram á ásetning Ísraels um að útrýma Palestínumönnum á Gaza, rýnt í yfirlýsingar ísraelskra embættismanna og heryfirvalda, sérstaklega frá háttsettum aðilum, sem feli í sér afmennskun og hvatningu á hópmorði. „Amnesty International rannsakaði staðhæfingar Ísraels um að ísraelski herinn hefði með lögmætum hætti beint árásum sínum að Hamas og öðrum vopnuðum hópum á Gaza og að fordæmalausa eyðileggingin og synjun á mannúðaraðstoð væri afleiðing ólögmæts framferðis Hamas og annarra vopnaðra hópa á borð við að þeir hafi staðsett hermenn sína innan um óbreytta borgara og hindrað mannúðaraðstoð.“ Niðurstaðan hafi verið sú að staðhæfingar Ísraels séu ekki trúveðrugar. Þrátt fyrir að hermenn vopnaðra hópa séu staðsettir nálægt eða í þréttri byggð leysi það Ísrael ekki undan skyldu sinni að gæta fyllstu varúðar til verndar óbreyttum borgurum, og að forðast handahófskenndar árásir eða árásir sem valdið geti óhóflegum skaða. „Rannsóknin leiddi í ljós að Ísrael hefur ítrekað brugðist þessari skyldu sinni og brotið þar með fjölmörg alþjóðalög sem er ekki hægt að réttlæta út frá aðgerðum Hamas. Amnesty International fann enga sönnun þess að hindrun mannúðaraðstoðar af hálfu Hamas gæti gefið skýringu á gífurlegum takmörkunum Ísraels á lífsnauðsynlegri mannúðaraðstoð.“ Krefjast handtöku Netanjahús og að Hamas sæti ábyrgð Amnesty International gerir eftirfarandi kröfur, í kjölfar þess að niðurstöður skýrslunnar hafa verið birtar: Ríki þurfa að grípa til öflugra og langvarandi aðgerða, sama hversu óþægilegt það kann að vera fyrir bandamenn Ísraels. Framfylgja þarf handtökuskipun Alþjóðlega sakamáladómstólsins (ICC) á hendur Benjamin Netanyahu forsætisráðherra og Yoav Gallant fyrrverandi varnarmálaráðherra fyrir stríðsglæpi og glæpi gegn mannúð, sem voru gefnar út í síðasta mánuði. Ríki verða að virða niðurstöðu dómstólsins og almenna meginreglu þjóðaréttar með því að handtaka og framvísa þeim einstaklingum sem eftirlýstir eru af Alþjóðlega sakamáladómstólnum. Alþjóðlegi sakamáladómstóllinn (ICC) verður tafarlaust að skoða að bæta hópmorði inn í rannsókn sína. Ríki heims verða að beita öllum löglegum leiðum til að draga gerendur til ábyrgðar. Hópmorð má ekki líðast án refsingar. Sleppa þarf öllum óbreyttum gíslum skilyrðislaust. Draga þarf Hamas og aðra palestínska vopnaða hópar sem bera ábyrgð á glæpunum sem framdir voru 7. október til ábyrgðar. Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna þarf að beita markvissum refsiaðgerðum gegn ísraelskum embættismönnum og Hamas-liðum sem eru bendlaðir við brot á alþjóðalögum.
Ísrael Palestína Átök í Ísrael og Palestínu Mannréttindi Mest lesið Dullarfull brotlending nærri Area 51 Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Erlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Innlent Lögregla lýsir eftir Aylin Innlent Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Fleiri fréttir Dullarfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Stofna rannsóknarnefnd um Afganistan sem Íslendingar kölluðu eftir Gretu Thunberg og félögum vísað úr landi Gisèle Pelicot aftur í réttarsal Fá Nóbelinn fyrir ónæmisrannsóknir sínar Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Forsætisráðherra Frakklands segir af sér Viðræður um frið á Gasa hefjast í dag Nýskipaðri ríkisstjórn þegar hótað vantrausti Stórtap Air Greenland vegna aflýstra flugferða til Nuuk Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Sjá meira