Að apa eða skapa Rósa Dögg Ægisdóttir skrifar 14. maí 2025 10:02 Lýrufuglinn (e. lyrebird) er ein besta hermikráka náttúrunnar. Hann getur apað eftir nánast hvaða hljóði sem er, allt frá fuglasöng og hundagelti yfir í vélsög, myndavélasmelli og þjófavarnir. Þrátt fyrir hæfileikann til að endurtaka hljóð á ótrúlega nákvæman hátt, skilur hann ekki merkingu þeirra af því að eftirlíkingin byggir á mynstri, ekki merkingu. Hann lærir hljóð með því að hlusta og endurtaka, ekki með því að skilja samhengi, tilgang eða orsakasamband. Eins og lýrufuglinn skilur ekki keðjusögina, skilur gervigreind ekki hinu sönnu merkingu. Hún getur líkt eftir forriturum, en hún er ekki forritari. Hún getur búið til lausnir, en ekki metið raunverulegt gildi þeirra, tilgang eða áhrif á notendur. Það er mannshugurinn sem setur samhengi í verkið, sem velur hvað er mikilvægt og hvað er bara eftirherma. Framtíð hugbúnaðarþróunar byggist ekki á því að herma, heldur að skapa. Að spyrja réttu spurninganna. Að vita hvenær eitthvað er einfaldlega endurómur og hvenær það er nýsköpun. Gervigreind mun seint koma í stað forritara. En forritarar sem kunna að nýta sér gervigreind taka fram úr þeim sem gera það ekki. Hún breytir vissulega vinnubrögðum, en hún gerir ekki forritarann úreltan. Þvert á móti. Það er mikilvægt að átta sig á að gervigreind úthýsir ekki hugsun eða sköpun, hún gerir endurtekningu, sem dregur orku frá hugvitinu, óþarfa. Með því að létta undir með þessum þáttum fá hugmyndir og sköpun meira rými. Við erum að upplifa lýðræðislega byltingu. Með tölvu og nettengingu hefur nánast hver sem er aðgang að öflugustu tæknitólum sem mannkynið hefur yfir að ráða. Þetta jafnar leikinn og gefur frumkvöðlum og minni fyrirtækjum möguleika og kraft sem var þeim áður óaðgengilegur. Framtíð hugbúnaðar snýst ekki um að taka störf, hún snýst um að bæta þau. Hún snýst um að auka gæði, hraða og nýsköpun. Lýrufuglinn getur hermt eftir með ótrúlegri nákvæmni, en hann skilur ekki hvað hann er að segja. Gervigreindin er á svipuðum stað í dag, hún getur líkt eftir mannlegum hugsunum, röddum, ritstíl og meira að segja “tónlist”. Það er eitt að apa eftir, en það er annað að skapa. Höfundur er framkvæmdastjóri Reon. Þessi pistill var skrifaður með aðstoð gervigreindar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Mest lesið Börn og steinefnadrykkir: Yfirlýsing frá næringarfræðingum Hópur næringarfræðinga Skoðun Frá lögreglunni yfir á geðdeildina Sigurður Árni Reynisson Skoðun Fámenn sveitarfélög eru öflug og vel rekin sveitarfélög Haraldur Þór Jónsson Skoðun Margar íslenskur Sigurjón Njarðarson Skoðun Ákall til forsætisráðherra - konur í skugga heilbrigðiskerfisins Auður Gestsdóttir Skoðun Rétthafar framtíðarinnar Erna Mist Skoðun Milljarðar af almannafé í rekstur Fjölskyldu- og húsdýragarðsins Friðjón R. Friðjónsson Skoðun Göngudeild gigtar - með þér í liði! Pétur Jónsson Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson Skoðun Er íslenskt samfélag barnvænt? Salvör Nordal Skoðun Skoðun Skoðun Rétthafar framtíðarinnar Erna Mist skrifar Skoðun Er íslenskt samfélag barnvænt? Salvör Nordal skrifar Skoðun Ákall til forsætisráðherra - konur í skugga heilbrigðiskerfisins Auður Gestsdóttir skrifar Skoðun Fálmandi í myrkrinu? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Milljarðar af almannafé í rekstur Fjölskyldu- og húsdýragarðsins Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Göngudeild gigtar - með þér í liði! Pétur Jónsson skrifar Skoðun Börn og steinefnadrykkir: Yfirlýsing frá næringarfræðingum Hópur næringarfræðinga skrifar Skoðun Fámenn sveitarfélög eru öflug og vel rekin sveitarfélög Haraldur Þór Jónsson skrifar Skoðun Margar íslenskur Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Er Vegagerðin við völd á Íslandi? Gauti Kristmannsson,Lilja S. Jónsdóttir skrifar Skoðun Rannsókn lögreglunnar í Keflavík á Geirfinnsmálinu Valtýr Sigurðsson skrifar Skoðun Frá lögreglunni yfir á geðdeildina Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Lukkudagar lífsins er Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Framtíðin samkvæmt Geoffrey Hinton: Gervigreindin er að læra að sjá heiminn eins og við Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Heimsveldið má vera evrópskt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Laxness, Njáll og Egill við góða heilsu í FÁ! Helgi Sæmundur Helgason skrifar Skoðun Hvað á Selfoss sameiginlegt með Róm, Berlín, Prag og París? Axel Sigurðsson skrifar Skoðun „Reykjavíkurleiðin“ – skref að sanngjarnara og stöðugra leikskólastarfi Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Eflum geðheilsu alla daga Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Getur fólk með gigt látið drauma sína rætast? Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Sjá meira
Lýrufuglinn (e. lyrebird) er ein besta hermikráka náttúrunnar. Hann getur apað eftir nánast hvaða hljóði sem er, allt frá fuglasöng og hundagelti yfir í vélsög, myndavélasmelli og þjófavarnir. Þrátt fyrir hæfileikann til að endurtaka hljóð á ótrúlega nákvæman hátt, skilur hann ekki merkingu þeirra af því að eftirlíkingin byggir á mynstri, ekki merkingu. Hann lærir hljóð með því að hlusta og endurtaka, ekki með því að skilja samhengi, tilgang eða orsakasamband. Eins og lýrufuglinn skilur ekki keðjusögina, skilur gervigreind ekki hinu sönnu merkingu. Hún getur líkt eftir forriturum, en hún er ekki forritari. Hún getur búið til lausnir, en ekki metið raunverulegt gildi þeirra, tilgang eða áhrif á notendur. Það er mannshugurinn sem setur samhengi í verkið, sem velur hvað er mikilvægt og hvað er bara eftirherma. Framtíð hugbúnaðarþróunar byggist ekki á því að herma, heldur að skapa. Að spyrja réttu spurninganna. Að vita hvenær eitthvað er einfaldlega endurómur og hvenær það er nýsköpun. Gervigreind mun seint koma í stað forritara. En forritarar sem kunna að nýta sér gervigreind taka fram úr þeim sem gera það ekki. Hún breytir vissulega vinnubrögðum, en hún gerir ekki forritarann úreltan. Þvert á móti. Það er mikilvægt að átta sig á að gervigreind úthýsir ekki hugsun eða sköpun, hún gerir endurtekningu, sem dregur orku frá hugvitinu, óþarfa. Með því að létta undir með þessum þáttum fá hugmyndir og sköpun meira rými. Við erum að upplifa lýðræðislega byltingu. Með tölvu og nettengingu hefur nánast hver sem er aðgang að öflugustu tæknitólum sem mannkynið hefur yfir að ráða. Þetta jafnar leikinn og gefur frumkvöðlum og minni fyrirtækjum möguleika og kraft sem var þeim áður óaðgengilegur. Framtíð hugbúnaðar snýst ekki um að taka störf, hún snýst um að bæta þau. Hún snýst um að auka gæði, hraða og nýsköpun. Lýrufuglinn getur hermt eftir með ótrúlegri nákvæmni, en hann skilur ekki hvað hann er að segja. Gervigreindin er á svipuðum stað í dag, hún getur líkt eftir mannlegum hugsunum, röddum, ritstíl og meira að segja “tónlist”. Það er eitt að apa eftir, en það er annað að skapa. Höfundur er framkvæmdastjóri Reon. Þessi pistill var skrifaður með aðstoð gervigreindar.
Skoðun Ákall til forsætisráðherra - konur í skugga heilbrigðiskerfisins Auður Gestsdóttir skrifar
Skoðun Milljarðar af almannafé í rekstur Fjölskyldu- og húsdýragarðsins Friðjón R. Friðjónsson skrifar
Skoðun Framtíðin samkvæmt Geoffrey Hinton: Gervigreindin er að læra að sjá heiminn eins og við Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun „Reykjavíkurleiðin“ – skref að sanngjarnara og stöðugra leikskólastarfi Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Réttlæti hins sterka. Hvernig hinn sterki getur unnið nánast öll dómsmál Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Við sem lifum með POTS höfum verið yfirgefin af kerfinu Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar