Svæðið sem Veitur vilja girða „ó­þarf­lega stórt“

Veitur stefna að því að loka stóru svæði Heiðmerkur fyrir almennri bílaumferð á næstu árum í nafni vatnsverndar. Þá eru áform um að stækka girt svæði í kringum Myllulækjarvatnsbólið til muna með þeim afleiðingum að rask verður á gönguleiðum. 

Skógræktarfélag Íslands stóð fyrir málþingi vegna breytinganna í Norræna húsinu í gær. Fulltrúum Veitna og Orkuveitu Reykjavíkur var boðin þátttaka í málþinginu en afþökkuðu. 

Ingibjörg Sólrún Gísladóttir stjórnarkona í Skógræktarfélaginu sagði eftir fundinn að breytingarnar takmarki aðgengi að útivistarsvæðinu verulega. Félagið vilji auka aðgengi að svæðinu en ekki takmarka. Hún bendir á að engar almenningssamgöngur gangi að Heiðmörk. 

„Það langar engan að hafa hringakstur inni í Heiðmörkinni eða akstur þar sem verið er að þyrla ryki eins og stundum þegar það er mikill gegnumakstur. Það er hægt að gera margt til þess að takmarka umferð þarna en það má ekki takmarka möguleika fólks til að koma inn í Heiðmörkina. 

Skóla, börn, barnaafmæli, eldra fólk, fatlaða. Þeir verða að eiga möguleika á greiðri innkomu inn í Heiðmörk.“

Skynsamlegt að endurmeta stöðuna

Árni Hjartarson jarðfræðingur fjallaði um stækkun vatnsverndarsvæðisins á málþinginu. Hann segir sambúð skógræktarinnar og vatnsöflunarinnar hafa staðið yfir á svæðinu áfallalaust í um 75 ár. 

Gangi áform Veitna um að stækka girðingu í kringum Myllulækjarvatnsbólið eftir lokist hinn svokallaði ríkishringur, ein aðal gönguleiðin á svæðinu. 

„Samkvæmt reglum eiga þeir að girða af allt verndarsvæðið og hafa ákveðið að gera það. Það hefur eitthvað skort á samræður og samráð milli aðila,“ segir Árni. 

Hann gerir athugasemd við stærð svæðisins sem til stendur að girða.

„Í raun er þetta grunnsvæði eða verndarsvæði í kringum vatnsbólið skilgreint óþarflega stórt. Þannig að það væri alveg hægt að endurskilgreina verndarsvæðið og hafa það minna en það er núna á pappírunum. Og komast af með mun þrengri girðingu.“ 

Árni segir Skógræktina og Veitur hæglega getað komist að samkomulagi um framtíð Heiðmerkur þannig að allir gangi sáttir frá borði. Til að mynda sé hægt að færa alla vatnsupptökuna af Myllulækjarsvæðinu upp í Vatnsendakrika. Hann segir skynsamlegt ef Veitur tækju umrædd sjónarmið til greina og frestuðu fyrirhuguðum framkvæmdum í sumar.

„Það væri skynsamlegt af þeim að hinkra aðeins og endurmeta stöðuna.“

Vatnið fyrst, svo hitt

Eiríkur Hjálmarsson sjálfbærnistjóri Orkuveitunnar birti skoðunarpistil á Vísi í gær þar sem hann tók í sama streng og Árni um gott samstarf skógræktarinnar en segir breytingar sem fela í sér færslu á vatnsbólinu ótækar. 

Hann segir að á fyrstu áratugum vatnsveitunnar í Heiðmörk hafi frístundabyggð verið byggð óþægilega nálægt vatnsbólunum, og á sama tíma hafi Suðurlandsvegur verið lagður með ört vaxandi umferð og háspennulínur lagðar þvert yfir vatnstökuna. Í leið hafi útivist á svæðinu farið ört vaxandi. 

„Sveitarfélögunum á höfuðborgarsvæðinu var forgangsröðunin fullljós fyrir áratug. Þá mótuðu þau saman framtíðarsýn á þróun svæðisins. Það var gert með svæðisskipulagi fyrir allt höfuðborgarsvæðið, sem afar breið samfélagsleg sátt ríkir um. Vatn er grundvallarnauðsyn fólki, atvinnulífi og brunavörnum í sveitarfélögunum. Þess vegna var vatnsverndin það fyrsta sem sett var á skipulagið. Vatnið fyrst, svo aðrir hagsmunir.“

Hann segir tillögu um að færa vatnsbólið þá fyrstu í meira en öld. 

„Að það öryggi vatnsbólanna, sem barist hefur verið við að efla um áratugaskeið gegn vaxandi ógnum, lúti í lægra haldi fyrir bílaumferð um útivistarsvæði.

Það finnst mér ótækt og væri ömurleg afturför frá þeirri góðu sátt sem sveitarfélögin náðu fyrir réttum áratug um forgangsröðun framtíðarhagsmuna íbúa.“