Hlýnun jarðar á að hafa mikil áhrif á maraþonhlaup í heimnum Óskar Ófeigur Jónsson skrifar 6. nóvember 2025 12:01 Þessi ónefndi hlaupari reynir að kæla sig niður í Boston-maraþoninu. Getty/ Danielle Parhizkaran Maraþonhlaup verða enn meira krefjandi í framtíðinni ef marka má nýja rannsókn um breyttar aðstæður fyrir stærstu maraþonhlaup heimsins. Ný rannsókn heldur því fram að hækkandi hitastig um allan heim muni gera það erfiðara fyrir afreksíþróttafólk að slá heimsmet í maraþoni sem og fyrir almenna hlaupara að ná markmiðstímum sínum. Af þeim 221 hlaupum sem greind voru í skýrslu frá Climate Central sem gefin var út í síðustu viku, eru 86 prósent þeirra ólíkleg til að hafa kjöraðstæður fyrir hlaupara árið 2045. Þar á meðal er New York-maraþonið síðastliðinn sunnudag og hin sex stóru maraþonin í heiminum – London, Berlín, Tókýó, Chicago, Boston og Sydney. Marathon running is getting tougher 🥵Rising temperatures across the world is making it much more difficult for runners to perform at their peak 🌡️ pic.twitter.com/p3MzhUBbXY— BBC Sport (@BBCSport) November 2, 2025 Fyrir hlaupara geta afleiðingar þess að hlaupa í heitum aðstæðum verið alvarlegar. „Við höfum séð aftur og aftur þar sem íþróttafólk fellur í yfirlið vegna vökvaskorts og hitastreitu í hlaupum og tekur mánuði að jafna sig,“ sagði skoski langhlauparinn Mhairi Maclennan við CNN Sports. „Það hefur mjög veruleg áhrif á þykkt blóðsins, á hversu hratt líkaminn getur jafnað sig, á vökvabúskap þinn dögum saman, og einnig á getu þína til að æfa eftir slíka reynslu, sem getur síðan tafið fyrir öðrum afrekum og markmiðum sem þú ert að sækjast eftir.“ sagði Maclennan. Samkvæmt rannsókninni er kjörhitastig fyrir afrekskarla í maraþoni fjórar gráður á Celsíus og níu gráður fyrir afrekskonur. Í ár voru 69 prósent líkur á kjörhitastigi á keppnisdegi fyrir afrekskarla í Tókýó-maraþoninu, samkvæmt rannsókninni, en búist er við að þær líkur falli niður í 57 prósent eftir tuttugu ár. Búist er við að líkurnar í Boston-maraþoninu lækki úr 61 prósenti í 53 prósent fyrir sama flokk á sama tíma, en í London lækka þær úr 22 prósentum í 17 prósent. 🏃♂️🏃♀️🏃Running out of Cool Days...Researchers have found there is a “sweet spot” for marathon temperatures where runners perform their best. But as the planet warms, those optimal race-day conditions are becoming less likely. ⤵️ pic.twitter.com/tYnEpnuPPu— Climate Central (@ClimateCentral) October 30, 2025 Fyrir afrekskonur er einnig gert ráð fyrir að líkurnar á kjöraðstæðum minnki í fimm af sjö stóru maraþonunum fyrir árið 2045, þar sem líkurnar minnka um 10 prósent og 11 prósent eða meira í Sydney- og Berlínarmaraþonunum. Samkvæmt gögnum frá loftslagsvöktunarstofnuninni Copernicus var árið 2024 heitasta ár sem mælst hefur – 1,6 gráðum á Celsíus hlýrra en tímabilið áður en menn byrjuðu að brenna miklu magni af jarðefnaeldsneyti. Það sló fyrra met sem sett var árið 2023. Líkamsrækt við hærra hitastig veldur meira álagi á líkamann – sérstaklega við mikinn raka – og vökvunarstefna íþróttamanns verður enn mikilvægari. Í Berlínarmaraþoninu í september náði hitinn óvenjulega háum 24 gráðum á Celsíus en í Tókýó- og Londonmaraþonunum fór hitinn yfir 20 gráður á Celsíus. Það verður að taka það fram að Reykjavíkurmaraþonið þótti ekki nógu merkilegt til að fá að vera með í þessari rannsókn en niðurstöðurnar má finna hér. Frjálsar íþróttir Hlaup Mest lesið Kári og Logi vilja henda Ými út úr landsliðinu Handbolti Síðasta verkefni reyndist dýrt fyrir Sigvalda Handbolti Snorri kynnti EM-strákana okkar Handbolti Teitur fer á EM sem hornamaður í stað Sigvalda Handbolti „Eitt ótrúlegasta augnablik sem þú sérð í hvaða íþrótt sem er“ Sport Lést á leiðinni heim úr fótboltaleik Enski boltinn Fótboltamaður skotinn til bana Fótbolti Hleyptu Þorsteini ekki heim og vilja ekki að hann fari á EM Handbolti Evrópusumma Blika komin í 800 milljónir og gæti nálgast milljarð í kvöld Fótbolti Óttast að besti leikmaður Liverpool verði frá Enski boltinn Fleiri fréttir Strasbourg - Breiðablik | Tekst Blikum að tryggja sig áfram? ÍR - Valur | Sjóðheitir gestir í Breiðholti Tindastóll - KR | Sá fyrsti eftir metaleikinn mikla Þór Þ. - Grindavík | Ólíkt hafast þau að Keflavík - Njarðvík | Montrétturinn í húfi fyrir jólin KA/Þór - Valur | Hungraðar heimakonur í síðasta leik fyrir jól Benti á hinn íslenska Dan Burn „Eitt ótrúlegasta augnablik sem þú sérð í hvaða íþrótt sem er“ Mótið hálfnað og Guðrún Brá enn í góðri stöðu „Við þurfum bara að keyra á þetta“ Bróðir NFL-stjörnu stal bíl af NBA-stjörnu Segir Nóel Atla frábært dæmi um það þegar hlutirnir gangi upp Ómar Ingi fær meiri ábyrgð og tekur við kyndlinum af Aroni Ekkert stríð við Porto og einstakur Þorsteinn nítjándi maður Síðasta verkefni reyndist dýrt fyrir Sigvalda Liðsfélagar Guðbjargar ekki fæddir þegar hún spilaði fyrsta leikinn Teitur fer á EM sem hornamaður í stað Sigvalda Glódís gæti þurft að ryðja Man. Utd og Barcelona úr vegi að úrslitaleiknum Snorri kynnti EM-strákana okkar Lést á leiðinni heim úr fótboltaleik Big Ben í kvöld: Willum Þór og Teddi Ponza Þola þeir ekki gott umtal? „Helmingur minna leikmanna skilur ekki íslensku“ Evrópusumma Blika komin í 800 milljónir og gæti nálgast milljarð í kvöld Liðsfélagi landsliðsmanns missti unga frændur sína í sprengingu Forsætisráðherrann hótar Roman Abramovich og segir að „klukkan tifi“ Bíður eftir kallinu frá Arnari: „Myndi segja að ég væri klár“ „Sýnum kvennaíþróttir af því að þær eru frábærar“ Hleyptu Þorsteini ekki heim og vilja ekki að hann fari á EM Kári og Logi vilja henda Ými út úr landsliðinu Úr Bestu deild yfir í að slá í gegn í Meistaradeild: „Ég elska pressuna“ Sjá meira
Ný rannsókn heldur því fram að hækkandi hitastig um allan heim muni gera það erfiðara fyrir afreksíþróttafólk að slá heimsmet í maraþoni sem og fyrir almenna hlaupara að ná markmiðstímum sínum. Af þeim 221 hlaupum sem greind voru í skýrslu frá Climate Central sem gefin var út í síðustu viku, eru 86 prósent þeirra ólíkleg til að hafa kjöraðstæður fyrir hlaupara árið 2045. Þar á meðal er New York-maraþonið síðastliðinn sunnudag og hin sex stóru maraþonin í heiminum – London, Berlín, Tókýó, Chicago, Boston og Sydney. Marathon running is getting tougher 🥵Rising temperatures across the world is making it much more difficult for runners to perform at their peak 🌡️ pic.twitter.com/p3MzhUBbXY— BBC Sport (@BBCSport) November 2, 2025 Fyrir hlaupara geta afleiðingar þess að hlaupa í heitum aðstæðum verið alvarlegar. „Við höfum séð aftur og aftur þar sem íþróttafólk fellur í yfirlið vegna vökvaskorts og hitastreitu í hlaupum og tekur mánuði að jafna sig,“ sagði skoski langhlauparinn Mhairi Maclennan við CNN Sports. „Það hefur mjög veruleg áhrif á þykkt blóðsins, á hversu hratt líkaminn getur jafnað sig, á vökvabúskap þinn dögum saman, og einnig á getu þína til að æfa eftir slíka reynslu, sem getur síðan tafið fyrir öðrum afrekum og markmiðum sem þú ert að sækjast eftir.“ sagði Maclennan. Samkvæmt rannsókninni er kjörhitastig fyrir afrekskarla í maraþoni fjórar gráður á Celsíus og níu gráður fyrir afrekskonur. Í ár voru 69 prósent líkur á kjörhitastigi á keppnisdegi fyrir afrekskarla í Tókýó-maraþoninu, samkvæmt rannsókninni, en búist er við að þær líkur falli niður í 57 prósent eftir tuttugu ár. Búist er við að líkurnar í Boston-maraþoninu lækki úr 61 prósenti í 53 prósent fyrir sama flokk á sama tíma, en í London lækka þær úr 22 prósentum í 17 prósent. 🏃♂️🏃♀️🏃Running out of Cool Days...Researchers have found there is a “sweet spot” for marathon temperatures where runners perform their best. But as the planet warms, those optimal race-day conditions are becoming less likely. ⤵️ pic.twitter.com/tYnEpnuPPu— Climate Central (@ClimateCentral) October 30, 2025 Fyrir afrekskonur er einnig gert ráð fyrir að líkurnar á kjöraðstæðum minnki í fimm af sjö stóru maraþonunum fyrir árið 2045, þar sem líkurnar minnka um 10 prósent og 11 prósent eða meira í Sydney- og Berlínarmaraþonunum. Samkvæmt gögnum frá loftslagsvöktunarstofnuninni Copernicus var árið 2024 heitasta ár sem mælst hefur – 1,6 gráðum á Celsíus hlýrra en tímabilið áður en menn byrjuðu að brenna miklu magni af jarðefnaeldsneyti. Það sló fyrra met sem sett var árið 2023. Líkamsrækt við hærra hitastig veldur meira álagi á líkamann – sérstaklega við mikinn raka – og vökvunarstefna íþróttamanns verður enn mikilvægari. Í Berlínarmaraþoninu í september náði hitinn óvenjulega háum 24 gráðum á Celsíus en í Tókýó- og Londonmaraþonunum fór hitinn yfir 20 gráður á Celsíus. Það verður að taka það fram að Reykjavíkurmaraþonið þótti ekki nógu merkilegt til að fá að vera með í þessari rannsókn en niðurstöðurnar má finna hér.
Frjálsar íþróttir Hlaup Mest lesið Kári og Logi vilja henda Ými út úr landsliðinu Handbolti Síðasta verkefni reyndist dýrt fyrir Sigvalda Handbolti Snorri kynnti EM-strákana okkar Handbolti Teitur fer á EM sem hornamaður í stað Sigvalda Handbolti „Eitt ótrúlegasta augnablik sem þú sérð í hvaða íþrótt sem er“ Sport Lést á leiðinni heim úr fótboltaleik Enski boltinn Fótboltamaður skotinn til bana Fótbolti Hleyptu Þorsteini ekki heim og vilja ekki að hann fari á EM Handbolti Evrópusumma Blika komin í 800 milljónir og gæti nálgast milljarð í kvöld Fótbolti Óttast að besti leikmaður Liverpool verði frá Enski boltinn Fleiri fréttir Strasbourg - Breiðablik | Tekst Blikum að tryggja sig áfram? ÍR - Valur | Sjóðheitir gestir í Breiðholti Tindastóll - KR | Sá fyrsti eftir metaleikinn mikla Þór Þ. - Grindavík | Ólíkt hafast þau að Keflavík - Njarðvík | Montrétturinn í húfi fyrir jólin KA/Þór - Valur | Hungraðar heimakonur í síðasta leik fyrir jól Benti á hinn íslenska Dan Burn „Eitt ótrúlegasta augnablik sem þú sérð í hvaða íþrótt sem er“ Mótið hálfnað og Guðrún Brá enn í góðri stöðu „Við þurfum bara að keyra á þetta“ Bróðir NFL-stjörnu stal bíl af NBA-stjörnu Segir Nóel Atla frábært dæmi um það þegar hlutirnir gangi upp Ómar Ingi fær meiri ábyrgð og tekur við kyndlinum af Aroni Ekkert stríð við Porto og einstakur Þorsteinn nítjándi maður Síðasta verkefni reyndist dýrt fyrir Sigvalda Liðsfélagar Guðbjargar ekki fæddir þegar hún spilaði fyrsta leikinn Teitur fer á EM sem hornamaður í stað Sigvalda Glódís gæti þurft að ryðja Man. Utd og Barcelona úr vegi að úrslitaleiknum Snorri kynnti EM-strákana okkar Lést á leiðinni heim úr fótboltaleik Big Ben í kvöld: Willum Þór og Teddi Ponza Þola þeir ekki gott umtal? „Helmingur minna leikmanna skilur ekki íslensku“ Evrópusumma Blika komin í 800 milljónir og gæti nálgast milljarð í kvöld Liðsfélagi landsliðsmanns missti unga frændur sína í sprengingu Forsætisráðherrann hótar Roman Abramovich og segir að „klukkan tifi“ Bíður eftir kallinu frá Arnari: „Myndi segja að ég væri klár“ „Sýnum kvennaíþróttir af því að þær eru frábærar“ Hleyptu Þorsteini ekki heim og vilja ekki að hann fari á EM Kári og Logi vilja henda Ými út úr landsliðinu Úr Bestu deild yfir í að slá í gegn í Meistaradeild: „Ég elska pressuna“ Sjá meira