Gervihnattapólitík Ólafur Þ. Stephensen skrifar 1. júlí 2011 07:00 Þeir sem vilja flýta vegaframkvæmdum og fjármagna þær með veggjöldum virðast ekki hafa hugsað málið til enda. Lífeyrissjóðirnir hafa verið reiðubúnir að lána til stórframkvæmda á borð við tvöföldun Suðurlands- og Vesturlandsvegar gegn því að veggjöld stæðu undir endurgreiðslum á lánunum, enda er lítið fé í ríkissjóði til stórframkvæmda. Einkaframkvæmd, þar sem veggjöld standa undir endurgreiðslum á fjármögnuninni, getur vissulega verið bráðsnjöll leið til að ráðast í samgönguframkvæmdir sem annars myndu þurfa að bíða lengi á teikniborðinu. Hvalfjarðargöngin eru prýðilegt dæmi um slíka framkvæmd hér á landi. En þau uppfylla fleiri skilyrði sem þurfa að vera fyrir hendi svo að skynsamlegt og sanngjarnt sé að rukka veggjöld af ökumönnum. Göngin fólu í sér gríðarlega styttingu á fjölfarinni leið og ökumenn eiga val um aðra leið, þar sem ekki eru tekin veggjöld. Reyndar er það svo, ekki sízt eftir mikla hækkun eldsneytisverðs, að líklega er ódýrara fyrir flesta að fara göngin en að aka Hvalfjörðinn. Fleiri framkvæmdir gætu uppfyllt þessi skilyrði, til dæmis Sundabraut og göng undir Vaðlaheiði. Eins og Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra benti á í grein hér í blaðinu fyrr í vikunni fela hugmyndir um breikkun veganna á Suðvesturlandi hins vegar ekki í sér neina styttingu og aðrar gjaldfrjálsar leiðir eru ekki í boði. Bæði Félag íslenzkra bifreiðaeigenda og sveitarfélög suðvestanlands hafa lagzt gegn veggjöldum og bent á að með þeim væri íbúum svæðisins mismunað. Þeir þyrftu þá einir landsmanna að borga fyrir dagleg afnot af vegunum – ofan á aðra skatta sem lagðir eru á bíleigendur, eins og bifreiða- og eldsneytisgjöld. Kristján Möller, fyrrverandi samgönguráðherra, fór mikinn á fundi Samtaka atvinnulífsins um samgönguframkvæmdir í fyrradag og gagnrýndi eftirmann sinn fyrir að drífa ekki í framkvæmdum. Kristján sagði að aldrei hefði staðið til að bæta veggjöldum ofan á aðra skatta, heldur hefði átt að endurskoða alla gjaldtöku af bifreiðum. Hvað á hann við með því? Væntanlega það sem hann sagði á þingi í fyrra, að taka bæri upp rafræna innheimtu af bifreiðum í gegnum gervihnött, þannig að menn yrðu rukkaðir eftir því hvað þeir ækju mikið og önnur gjöld féllu niður á móti. Það er alveg ágæt hugmynd og innanríkisráðherrann tók í grein sinni undir að það væri framtíðin. En gervihnattakerfið er bara ekki komið í loftið og allsendis óvíst hvenær slík gjaldtaka verður tæknilega framkvæmanleg. Hún rímar því illa við „flýtiframkvæmdir“. Því hefur verið haldið fram að réttast væri að drífa bara framkvæmdirnar af stað og finna svo út úr því á framkvæmdatímanum hvernig skynsamlegast sé að rukka fólk fyrir afnot af vegakerfinu. Það er afleit hugmynd og líkleg til að enda með ósköpum. Afstaða innanríkisráðherra í málinu er því vel skiljanleg. Ef menn eru ekki búnir að finna út hvaðan peningar fyrir stórframkvæmdum í vegamálum eiga að koma og hvernig hægt er að haga gjaldtöku með sanngjörnum hætti er réttast að bíða með þær og vera ekkert að flýta sér. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir Skoðun
Þeir sem vilja flýta vegaframkvæmdum og fjármagna þær með veggjöldum virðast ekki hafa hugsað málið til enda. Lífeyrissjóðirnir hafa verið reiðubúnir að lána til stórframkvæmda á borð við tvöföldun Suðurlands- og Vesturlandsvegar gegn því að veggjöld stæðu undir endurgreiðslum á lánunum, enda er lítið fé í ríkissjóði til stórframkvæmda. Einkaframkvæmd, þar sem veggjöld standa undir endurgreiðslum á fjármögnuninni, getur vissulega verið bráðsnjöll leið til að ráðast í samgönguframkvæmdir sem annars myndu þurfa að bíða lengi á teikniborðinu. Hvalfjarðargöngin eru prýðilegt dæmi um slíka framkvæmd hér á landi. En þau uppfylla fleiri skilyrði sem þurfa að vera fyrir hendi svo að skynsamlegt og sanngjarnt sé að rukka veggjöld af ökumönnum. Göngin fólu í sér gríðarlega styttingu á fjölfarinni leið og ökumenn eiga val um aðra leið, þar sem ekki eru tekin veggjöld. Reyndar er það svo, ekki sízt eftir mikla hækkun eldsneytisverðs, að líklega er ódýrara fyrir flesta að fara göngin en að aka Hvalfjörðinn. Fleiri framkvæmdir gætu uppfyllt þessi skilyrði, til dæmis Sundabraut og göng undir Vaðlaheiði. Eins og Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra benti á í grein hér í blaðinu fyrr í vikunni fela hugmyndir um breikkun veganna á Suðvesturlandi hins vegar ekki í sér neina styttingu og aðrar gjaldfrjálsar leiðir eru ekki í boði. Bæði Félag íslenzkra bifreiðaeigenda og sveitarfélög suðvestanlands hafa lagzt gegn veggjöldum og bent á að með þeim væri íbúum svæðisins mismunað. Þeir þyrftu þá einir landsmanna að borga fyrir dagleg afnot af vegunum – ofan á aðra skatta sem lagðir eru á bíleigendur, eins og bifreiða- og eldsneytisgjöld. Kristján Möller, fyrrverandi samgönguráðherra, fór mikinn á fundi Samtaka atvinnulífsins um samgönguframkvæmdir í fyrradag og gagnrýndi eftirmann sinn fyrir að drífa ekki í framkvæmdum. Kristján sagði að aldrei hefði staðið til að bæta veggjöldum ofan á aðra skatta, heldur hefði átt að endurskoða alla gjaldtöku af bifreiðum. Hvað á hann við með því? Væntanlega það sem hann sagði á þingi í fyrra, að taka bæri upp rafræna innheimtu af bifreiðum í gegnum gervihnött, þannig að menn yrðu rukkaðir eftir því hvað þeir ækju mikið og önnur gjöld féllu niður á móti. Það er alveg ágæt hugmynd og innanríkisráðherrann tók í grein sinni undir að það væri framtíðin. En gervihnattakerfið er bara ekki komið í loftið og allsendis óvíst hvenær slík gjaldtaka verður tæknilega framkvæmanleg. Hún rímar því illa við „flýtiframkvæmdir“. Því hefur verið haldið fram að réttast væri að drífa bara framkvæmdirnar af stað og finna svo út úr því á framkvæmdatímanum hvernig skynsamlegast sé að rukka fólk fyrir afnot af vegakerfinu. Það er afleit hugmynd og líkleg til að enda með ósköpum. Afstaða innanríkisráðherra í málinu er því vel skiljanleg. Ef menn eru ekki búnir að finna út hvaðan peningar fyrir stórframkvæmdum í vegamálum eiga að koma og hvernig hægt er að haga gjaldtöku með sanngjörnum hætti er réttast að bíða með þær og vera ekkert að flýta sér.
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun