130 manna norskt herlið og herþotur fyrir á sjötta tug milljarða sinna gæslu á Íslandi Birgir Olgeirsson skrifar 2. mars 2020 17:30 Tvær af fjórum F-35 orrustuþotum norska flughersins á Keflavíkurflugvelli. Vísir/Egill Það er Norðmönnum mikilvægt að geta sýnt umheiminum aukinn hernaðarlegan styrk sinn á meðan loftrýmisgæslu við Ísland stendur. Norðmenn mæta með glænýjar orrustuþotur til Íslands sem verða til taks ef óvinur færir sig upp á skaftið. Um 130 liðsmenn norska flughersins sinna loftrýmisgæslunni næsta mánuðinn. Herinn mætir með fjórar F-35 orrustuþotur til landsins. Norski flugherinn býr yfir ellefu slíkum til viðbótar. Þær munu taka við af F-16 þotum hersins. Um byltingu er að ræða fyrir herinn. Nokia 5110 gegn nýjum iPhone Norski herinn hélt blaðamannafund í húsi Landhelgisgæslunnar á Keflavíkurflugvelli í dag. Þegar forsvarsmenn hersins voru spurðir hver væri munurinn á F-16 þotum og F-35 þotum voru þeir skjótir til svara. Það væri eins og að bera saman gamlan Volvo og nýja Teslu, eða Nokia 5110-farsíma við nýjasta iPhone-farsímann. F-35 þykir einstakt flugtæki.Vísir/Egill „Ég er ekki sá sem flýgur þessum þotum, en það sem ég heyri frá flugmönnum þá er það afar góður samanburður. F-35 er einstakt flugtæki með frábæra eiginleika. Öll okkar upplifun af þessum þotum er í samræmi við þau loforð sem bandaríski framleiðandinn gaf okkur,“ segir Haakon Bruun-Hanssen, æðsti yfirmaður norska hersins. Rússar helsta ástæðan En hvers vegna þarf norski herinn svo öflugan flota herþotna? Þeir sem voru á fundinum sögðu hættuna frá Rússlandi helstu ástæðuna. Noregur er með landamæri að Rússlandi og sögðu viðstaddir ávallt spennu þar á milli. „Við viljum ávallt tryggja að við séum í stakk búin að verja svæði okkar, fólkið okkar, hagsmuni okkar og gildi. Við viljum geta gert það gegn hvaða ógn sem er. Við höfum sjóher og flugher til að vernda okkur,“ segir Haakon. Haakon Bruun-Hanssen, æðsti yfirmaður norska hersins.Vísir/Egill Haakon er ekki í vafa að sú hætta steðjar einnig að Íslendingum og loftrýmisgæslan því mikilvæg. „Ísland er staðsett á hernaðarlega mikilvægu svæði í Norður Atlantshafinu. Þetta er svæði sem yrði annars berskjaldað fyrir hernaði Rússa ef þeir kjósa að gera það. Ísland er einnig afar mikilvægt ef koma þarf herliði Bandaríkjanna til Evrópu. Það er því mikilvægt að halda Íslandi frjálsu og að Íslendingar styðji Atlantshafsbandalagið.“ Mikilvægt að sýna að Noregur eigi öflugan flugher Þetta er fyrsta opinbera verkefnið sem norski flugherinn sinnir með F-35 þotum. Haakon segir það mikilvæga stund fyrir herinn. „Við höfum haft flugherlið í Noregi frá því í seinni heimsstyrjöldinni. Við erum hægt og rólega að taka F-16 þoturnar úr notkun og erum að kynna F-35 þoturnar. Það er mikill áfangi fyrir norska herinn að fá þær. Það er einnig stór áfangi að geta sent þær í alþjóðleg verkefni líkt og við sinnum núna á Íslandi. Það er mikilvægt að sýna að þessar þotur virka og að við séum með starfandi flugher með þessar nýju þotur sem við erum afar stolt af,“ segir Haakon. Lögðu ekki í veðrið flugmannanna vegna Ein F-35 þota kostar á bilinu 12 til 15 milljarða íslenskra króna. Strangar öryggiskröfur voru í kringum þær á Keflavíkurflugvelli og máttu fjölmiðlamenn ekki koma nálægt þeim. Er það almennt reglan að óbreyttir haldi sig í að minnsta kosti 10 metra fjarlægð frá þotunni. Ekkert varð þó af flugtaki í dag vegna veðurs. Það var þó ekki vegna þess að þessar öflugu þotur ráða ekki við hvassviðrið. Ef eitthvað hins vegar kæmi upp á og flugmennirnir þyrftu að skjóta sér úr þotunum þá myndi hvassviðrið setja þá í hættu á meðan þeir svífa til jarðar í fallhlífum. Því er ekki lagt í slíka áhættu þegar neyðin er engin. Haakon segir veðurfarið hér á landi ekki koma norska hernum á óvart. „Þetta er mjög líkt því sem við höfum upplifað í Noregi síðustu mánuði. Þetta hefur verið erfiður vetur en við erum vön þessum skilyrðum.“ Norsku hermennirnir eru vopnaðir við æfingar hér á landi. Ásamt loftrýmisgæslu munu hermennirnir leggja stund á æfingar.Skjáskot úr myndefni frá norska hernum. Léttara að fara um óséður F-16 þoturnar eru af fjórðu kynslóð herþotna á meðan F-35 þoturnar eru af fimmtu kynslóðinni. Staale Mymoem, flokksforingi í norska flughernum, segir góða ástæðu fyrir því. „Fyrir því er tvær afar veigamiklar ástæður. Sú fyrsta er að hún er hönnuð þannig að það er léttara að fara um óséður og kemur hún því síður fyrir upp á ratsjám. Hin ástæðan er eru nemarnir sem eru um borð. Það er hægt að sjá mun lengra í þessum þotum. Það eru helstu ástæðurnar,“ segir Staale. Staale Mymoem, flokksforingi í norska flughernum.Vísir/Egill Margföld líkamsþyngd Hann segir bæði afar erfitt líkamlega og andlega að fljúga slíkum þotum. „Líkamlegi þátturinn er sá þegar manneskjan verður fyrir margfaldri þyngdarhröðun,“ segir Staale. Hægt er að ná þrefaldri þyngdarhröðun í þessum þotum. Til að átta sig á álaginu sem líkaminn verður fyrir þá er hægt að taka eigin líkamsþyngd og margfalda hana með þremur. „Það væri eins og að fara afar öflugan rússíbana og margfalda það með þremur,“ segir Staale. Andlegi þátturinn er þó meiri vill Staale meina. „Það er svo mikið af upplýsingum sem flugmennirnir þurfa að meðtaka undir gífurlegu líkamlegu álagi til að geta tekið skynsamar ákvarðanir.“ Landhelgisgæslan Noregur Utanríkismál Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Íbúar Springfield klofnir í afstöðu sinni til heimsóknar Trump Erlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Títan bilaði og lenti í árekstri nokkrum dögum fyrir hinstu förina Erlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Fleiri fréttir Skerjafjarðarskjáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Sjá meira
Það er Norðmönnum mikilvægt að geta sýnt umheiminum aukinn hernaðarlegan styrk sinn á meðan loftrýmisgæslu við Ísland stendur. Norðmenn mæta með glænýjar orrustuþotur til Íslands sem verða til taks ef óvinur færir sig upp á skaftið. Um 130 liðsmenn norska flughersins sinna loftrýmisgæslunni næsta mánuðinn. Herinn mætir með fjórar F-35 orrustuþotur til landsins. Norski flugherinn býr yfir ellefu slíkum til viðbótar. Þær munu taka við af F-16 þotum hersins. Um byltingu er að ræða fyrir herinn. Nokia 5110 gegn nýjum iPhone Norski herinn hélt blaðamannafund í húsi Landhelgisgæslunnar á Keflavíkurflugvelli í dag. Þegar forsvarsmenn hersins voru spurðir hver væri munurinn á F-16 þotum og F-35 þotum voru þeir skjótir til svara. Það væri eins og að bera saman gamlan Volvo og nýja Teslu, eða Nokia 5110-farsíma við nýjasta iPhone-farsímann. F-35 þykir einstakt flugtæki.Vísir/Egill „Ég er ekki sá sem flýgur þessum þotum, en það sem ég heyri frá flugmönnum þá er það afar góður samanburður. F-35 er einstakt flugtæki með frábæra eiginleika. Öll okkar upplifun af þessum þotum er í samræmi við þau loforð sem bandaríski framleiðandinn gaf okkur,“ segir Haakon Bruun-Hanssen, æðsti yfirmaður norska hersins. Rússar helsta ástæðan En hvers vegna þarf norski herinn svo öflugan flota herþotna? Þeir sem voru á fundinum sögðu hættuna frá Rússlandi helstu ástæðuna. Noregur er með landamæri að Rússlandi og sögðu viðstaddir ávallt spennu þar á milli. „Við viljum ávallt tryggja að við séum í stakk búin að verja svæði okkar, fólkið okkar, hagsmuni okkar og gildi. Við viljum geta gert það gegn hvaða ógn sem er. Við höfum sjóher og flugher til að vernda okkur,“ segir Haakon. Haakon Bruun-Hanssen, æðsti yfirmaður norska hersins.Vísir/Egill Haakon er ekki í vafa að sú hætta steðjar einnig að Íslendingum og loftrýmisgæslan því mikilvæg. „Ísland er staðsett á hernaðarlega mikilvægu svæði í Norður Atlantshafinu. Þetta er svæði sem yrði annars berskjaldað fyrir hernaði Rússa ef þeir kjósa að gera það. Ísland er einnig afar mikilvægt ef koma þarf herliði Bandaríkjanna til Evrópu. Það er því mikilvægt að halda Íslandi frjálsu og að Íslendingar styðji Atlantshafsbandalagið.“ Mikilvægt að sýna að Noregur eigi öflugan flugher Þetta er fyrsta opinbera verkefnið sem norski flugherinn sinnir með F-35 þotum. Haakon segir það mikilvæga stund fyrir herinn. „Við höfum haft flugherlið í Noregi frá því í seinni heimsstyrjöldinni. Við erum hægt og rólega að taka F-16 þoturnar úr notkun og erum að kynna F-35 þoturnar. Það er mikill áfangi fyrir norska herinn að fá þær. Það er einnig stór áfangi að geta sent þær í alþjóðleg verkefni líkt og við sinnum núna á Íslandi. Það er mikilvægt að sýna að þessar þotur virka og að við séum með starfandi flugher með þessar nýju þotur sem við erum afar stolt af,“ segir Haakon. Lögðu ekki í veðrið flugmannanna vegna Ein F-35 þota kostar á bilinu 12 til 15 milljarða íslenskra króna. Strangar öryggiskröfur voru í kringum þær á Keflavíkurflugvelli og máttu fjölmiðlamenn ekki koma nálægt þeim. Er það almennt reglan að óbreyttir haldi sig í að minnsta kosti 10 metra fjarlægð frá þotunni. Ekkert varð þó af flugtaki í dag vegna veðurs. Það var þó ekki vegna þess að þessar öflugu þotur ráða ekki við hvassviðrið. Ef eitthvað hins vegar kæmi upp á og flugmennirnir þyrftu að skjóta sér úr þotunum þá myndi hvassviðrið setja þá í hættu á meðan þeir svífa til jarðar í fallhlífum. Því er ekki lagt í slíka áhættu þegar neyðin er engin. Haakon segir veðurfarið hér á landi ekki koma norska hernum á óvart. „Þetta er mjög líkt því sem við höfum upplifað í Noregi síðustu mánuði. Þetta hefur verið erfiður vetur en við erum vön þessum skilyrðum.“ Norsku hermennirnir eru vopnaðir við æfingar hér á landi. Ásamt loftrýmisgæslu munu hermennirnir leggja stund á æfingar.Skjáskot úr myndefni frá norska hernum. Léttara að fara um óséður F-16 þoturnar eru af fjórðu kynslóð herþotna á meðan F-35 þoturnar eru af fimmtu kynslóðinni. Staale Mymoem, flokksforingi í norska flughernum, segir góða ástæðu fyrir því. „Fyrir því er tvær afar veigamiklar ástæður. Sú fyrsta er að hún er hönnuð þannig að það er léttara að fara um óséður og kemur hún því síður fyrir upp á ratsjám. Hin ástæðan er eru nemarnir sem eru um borð. Það er hægt að sjá mun lengra í þessum þotum. Það eru helstu ástæðurnar,“ segir Staale. Staale Mymoem, flokksforingi í norska flughernum.Vísir/Egill Margföld líkamsþyngd Hann segir bæði afar erfitt líkamlega og andlega að fljúga slíkum þotum. „Líkamlegi þátturinn er sá þegar manneskjan verður fyrir margfaldri þyngdarhröðun,“ segir Staale. Hægt er að ná þrefaldri þyngdarhröðun í þessum þotum. Til að átta sig á álaginu sem líkaminn verður fyrir þá er hægt að taka eigin líkamsþyngd og margfalda hana með þremur. „Það væri eins og að fara afar öflugan rússíbana og margfalda það með þremur,“ segir Staale. Andlegi þátturinn er þó meiri vill Staale meina. „Það er svo mikið af upplýsingum sem flugmennirnir þurfa að meðtaka undir gífurlegu líkamlegu álagi til að geta tekið skynsamar ákvarðanir.“
Landhelgisgæslan Noregur Utanríkismál Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Íbúar Springfield klofnir í afstöðu sinni til heimsóknar Trump Erlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Títan bilaði og lenti í árekstri nokkrum dögum fyrir hinstu förina Erlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Fleiri fréttir Skerjafjarðarskjáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Sjá meira