Hvað eru sérfræðingar í málefnum barna að sýsla? Þorleifur Kr. Níelsson skrifar 8. desember 2020 11:30 Undirritaður hefur starfað að því að sinna fólki í vanda með einum eða öðrum hætti í 20 ár og byggir á sex ára háskólanámi í félagsráðgjöf, fjölskyldumeðferð, handleiðslu auk sáttamiðlunar. Undirritaður starfar sem, félagsráðgjafi, fjölskyldufræðingur, sáttamaður og sérfræðingur í málefnum barna hjá Sýslumanninum á höfuðborgarsvæðinu, auk þess að vinnu á viðtalsstofu utan dagvinnu. Undirritaður býr á Akureyri en sinnir þessari þjónustu Sýslumanns, ásamt samstarfsfólki um allt land. Oft er ferðast um langan veg í mismunandi færð og veðri, enda trú á að unnið sé til gagns þar sem að allt landið þarf sömu gæði í þjónustu í þessum málaflokki en skortur er á fagfólki. Undirritaður er oftast einn á ferð í krefjandi aðstæðum enda er það bara í draumheimum að tveir sérfræðingar fari saman um landið og aðstoði hvorn annan við að veita þessa vandasömu þjónustu í flóknum málum. Þó tíðkast þau vinnubrögð í þeim löndum sem við viljum bera okkur saman við. Undirritaður er einn þeirra sex sáttamanna og sérfræðinga í málefnum barna sem starfa á landsvísu og standa í þeim sporum að miðla málum milli foreldra sem eru ósáttir við hvort annað, sjálfan sig og oft á tíðum kerfið. Þá hefur undirritaður ekki tölu á þeim börnum sem hann hefur rætt við í störfum sínum á vegum Sýslumanns, til að fá fram afstöðu þeirra og sjónarmið af nærgætni og skilningi þegar þau eru aðþrengd í tilfinningaklemmu í þessum erfiðu málum. Undirritaður er einnig í því hlutverki að meta hvort og þá hvaða umgengni eigi að fara fram en þá er um að ræða allra viðkvæmustu, flóknustu og erfiðustu málin, þar sem foreldri óskar eftir ákvörðun annarra um umgengni við barn sitt. Undirritaður sinnir eftirliti með umgengni. Í þeim aðstæðum þarf að fylgjast með hvernig barn umgengst foreldri sitt og grípa inn í þegar þörf krefur og oft á tíðum að hafa hemil á fullorðna fólkinu sem í hlut á. Undirritaður undrast framkomna tillögu til þingsályktunar um bætta stjórnsýslu í umgengnismálum. Tillagan var sett var fram á Alþingi af nokkrum þingmönnum þann 6.október sl. Þar virðist eins og flutningsmenn tillögunnar hafi ekki kynnt sér málaflokkinn nema að takmörkuðu leyti, auk þess sem farið er með ýmsar rangfærslur sem eiga sér ekki stoð í raunveruleikanum og eru jafnvel fallnar til þess að skaða þá þjónustu sem í boði er. Undirrituðum fallast hendur þegar þingmenn halda því fram að við sem störfum í fjölskyldumálum hjá Sýslumanni höfum ekki tilskilda menntun eða reynslu né kunnum til verka. Fátítt er að slíku sé haldið fram um fagfólk opinberrar þjónustu. Kröftum þessarra þingmanna væri betur varið í að setja fram uppbyggilegar framfarahugmyndir og beita sér fyrir úrbótum í fjársveltri þjónustu, meðal annars með fjölgun stöðugilda og þróun úrræða. Undirritaður hefði viljað sjá dómsmálaráðherra standa við hlið félags-og barnamálaráðherra þegar hann lagði fram frumvarp til laga þann 30. nóvember sl. um tímamótabreytingar um samþættingu þjónustu í þágu barna. Undirritaður tekur þátt í átaksvinnu hjá Sýslumanni sem nú stendur yfir til að stytta biðlista eftir framgangi mála í fjölskyldumálum. Undirritaður telur það ekki eftir sér enda alinn upp við að neita aldrei vinnu og og axla ábyrgð jafnvel í óviðunandi aðstæðum. Undirritaður telur að sjaldan sé tekið á grunnvanda þessa málaflokks. Sem fyrr segir, þarf aukið fjarmagn bæði til að fá fleira fagfólk til að sinna þjónustunni og til að vinna að þróunarverkefnum til fjölbreyttari úrræða. Eins og málum er nú háttað er vaxandi hætta á atgervisflótta frá starfseminni eða kulnun meðal fagfólksins. Undirritaður er sammála því að alltof löng bið sé eftir sáttameðferð og annarri þjónustu í fjölskyldumálum hjá sýslumanni. Við sem stöndum í auga stormsins erum sífellt að leita leiða til að gera betur og ná athygli ráðamanna og þeirra sem stjórna flæði fjármagns til opinberrar þjónustu. Það ætlunarverk gengur illa og oftast er svarað um hæl: „getið þið ekki hlaupið hraðar fyrir sama pening?“ Undirritaður vill hvetja til hugarfarsbreytingar gagnvart fjölskyldumálum hjá Sýslumanni. Stjórnvöld þurfa að gera þessum málaflokki jafn hátt undir höfði og öðrum málaflokkum sem tengjast börnum. Fjölmiðlar þurfa í auknum mæli að fjalla á jákvæðan hátt um þessa þjónustu í stað þess að segja sögur einstaklinga sem telja sig hlunnfarna í kerfinu. Bak við þessa einstaklinga eru börn sem þjást og þurfa vernd. Þau eiga betra skilið en niðurlægjandi umfjöllun í opinberri umræðu. Undirritaður er þeirrar skoðunar að fagfólk sem starfar við fjölskyldumál hjá Sýslumanni geti bætt starfshætti sína líkt og á við um önnur fagleg störf. Til þess að svo megi verða er síst þörf á neikvæðri og órökstuddri gagnrýni frá þingmönnum, heldur öllu frekar stuðningi ábyrgra yfirvalda til að endurskoða starfsrammann og miðla fagfólki þannig aukna hvatningu og meðbyr, til að mæta áskorunum í krefjandi verkefnum í fjölskyldumálum hjá Sýslumanni. Höfundur er sérfræðingur í málefnum barna hjá Sýslumanninum á höfuðborgarsvæðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjölskyldumál Réttindi barna Stjórnsýsla Mest lesið Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland Skoðun Óvandaður og einhliða fréttaflutningur RÚV af stríðinu á Gaza Birgir Finnsson Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun Lýðræði á ystu nöf: Hver er afstaða unga fólksins? Jonas Hammer Skoðun Staðreyndir eða „mér finnst“ Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Hvað ef ég hjóla bara í vinnuna? Eiríkur Búi Halldórsson Skoðun Frídagar í klemmu Jón Júlíus Karlsson Skoðun D-vítamín mín besta forvörn Auður Elisabet Jóhannsdóttir Skoðun Í skugga kerfis sem brást! Harpa Hildiberg Böðvarsdóttir Skoðun Litlu ljósin á Gaza Guðbrandur Einarsson Skoðun Skoðun Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli tvö: Eiskrandi kröfur Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Palestína er að verja sig, ekki öfugt Stefán Guðbrandsson skrifar Skoðun Óvandaður og einhliða fréttaflutningur RÚV af stríðinu á Gaza Birgir Finnsson skrifar Skoðun Lýðræði á ystu nöf: Hver er afstaða unga fólksins? Jonas Hammer skrifar Skoðun Hvað ef ég hjóla bara í vinnuna? Eiríkur Búi Halldórsson skrifar Skoðun Litlu ljósin á Gaza Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Staðreyndir eða „mér finnst“ Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Fjármagna áfram hernað Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frídagar í klemmu Jón Júlíus Karlsson skrifar Skoðun Fasteignaviðskipti – tímabært að endurskoða leikreglurnar? Hlynur Júlísson skrifar Skoðun Í skugga kerfis sem brást! Harpa Hildiberg Böðvarsdóttir skrifar Skoðun Jöfn vernd fyrir öll börn í veröldinni Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Helför Palestínumanna í beinni útsendingu – viljum við vera samsek? Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Byggð í Norðvesturkjördæmi: lífæð framtíðar Íslands Ragnar Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hverju hef ég stjórn á? Álfheiður Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Metnaður eða metnaðarleysi? Sumarrós Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Þetta er allt í vinnslu“ María Pétursdóttir skrifar Skoðun Arðsemi og tilgangur - eitt útilokar ekki annað Elva Rakel Jónsdóttir,Erla Ósk Ásgeirsdottir skrifar Skoðun Iðnaðarstefna – stökkpallur inn í næsta hagvaxtarskeið Sigurður Hannesson skrifar Skoðun Hættum að bregðast íslensku hryssunni Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Börnin bíða meðan lausnin stendur auð Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Áður en það verður of seint María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Lygin lekur niður á hökuna Jón Daníelsson skrifar Skoðun Líflínan Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Ríkisfyrirtæki sem virðir ekki æðsta valdið Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Neikvæðni í garð sjávarútvegs á Íslandi – orsakir og afleiðingar Kristín Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Við erum hafið Guillaume Bazard skrifar Skoðun Deja Vu Sverrir Agnarsson skrifar Sjá meira
Undirritaður hefur starfað að því að sinna fólki í vanda með einum eða öðrum hætti í 20 ár og byggir á sex ára háskólanámi í félagsráðgjöf, fjölskyldumeðferð, handleiðslu auk sáttamiðlunar. Undirritaður starfar sem, félagsráðgjafi, fjölskyldufræðingur, sáttamaður og sérfræðingur í málefnum barna hjá Sýslumanninum á höfuðborgarsvæðinu, auk þess að vinnu á viðtalsstofu utan dagvinnu. Undirritaður býr á Akureyri en sinnir þessari þjónustu Sýslumanns, ásamt samstarfsfólki um allt land. Oft er ferðast um langan veg í mismunandi færð og veðri, enda trú á að unnið sé til gagns þar sem að allt landið þarf sömu gæði í þjónustu í þessum málaflokki en skortur er á fagfólki. Undirritaður er oftast einn á ferð í krefjandi aðstæðum enda er það bara í draumheimum að tveir sérfræðingar fari saman um landið og aðstoði hvorn annan við að veita þessa vandasömu þjónustu í flóknum málum. Þó tíðkast þau vinnubrögð í þeim löndum sem við viljum bera okkur saman við. Undirritaður er einn þeirra sex sáttamanna og sérfræðinga í málefnum barna sem starfa á landsvísu og standa í þeim sporum að miðla málum milli foreldra sem eru ósáttir við hvort annað, sjálfan sig og oft á tíðum kerfið. Þá hefur undirritaður ekki tölu á þeim börnum sem hann hefur rætt við í störfum sínum á vegum Sýslumanns, til að fá fram afstöðu þeirra og sjónarmið af nærgætni og skilningi þegar þau eru aðþrengd í tilfinningaklemmu í þessum erfiðu málum. Undirritaður er einnig í því hlutverki að meta hvort og þá hvaða umgengni eigi að fara fram en þá er um að ræða allra viðkvæmustu, flóknustu og erfiðustu málin, þar sem foreldri óskar eftir ákvörðun annarra um umgengni við barn sitt. Undirritaður sinnir eftirliti með umgengni. Í þeim aðstæðum þarf að fylgjast með hvernig barn umgengst foreldri sitt og grípa inn í þegar þörf krefur og oft á tíðum að hafa hemil á fullorðna fólkinu sem í hlut á. Undirritaður undrast framkomna tillögu til þingsályktunar um bætta stjórnsýslu í umgengnismálum. Tillagan var sett var fram á Alþingi af nokkrum þingmönnum þann 6.október sl. Þar virðist eins og flutningsmenn tillögunnar hafi ekki kynnt sér málaflokkinn nema að takmörkuðu leyti, auk þess sem farið er með ýmsar rangfærslur sem eiga sér ekki stoð í raunveruleikanum og eru jafnvel fallnar til þess að skaða þá þjónustu sem í boði er. Undirrituðum fallast hendur þegar þingmenn halda því fram að við sem störfum í fjölskyldumálum hjá Sýslumanni höfum ekki tilskilda menntun eða reynslu né kunnum til verka. Fátítt er að slíku sé haldið fram um fagfólk opinberrar þjónustu. Kröftum þessarra þingmanna væri betur varið í að setja fram uppbyggilegar framfarahugmyndir og beita sér fyrir úrbótum í fjársveltri þjónustu, meðal annars með fjölgun stöðugilda og þróun úrræða. Undirritaður hefði viljað sjá dómsmálaráðherra standa við hlið félags-og barnamálaráðherra þegar hann lagði fram frumvarp til laga þann 30. nóvember sl. um tímamótabreytingar um samþættingu þjónustu í þágu barna. Undirritaður tekur þátt í átaksvinnu hjá Sýslumanni sem nú stendur yfir til að stytta biðlista eftir framgangi mála í fjölskyldumálum. Undirritaður telur það ekki eftir sér enda alinn upp við að neita aldrei vinnu og og axla ábyrgð jafnvel í óviðunandi aðstæðum. Undirritaður telur að sjaldan sé tekið á grunnvanda þessa málaflokks. Sem fyrr segir, þarf aukið fjarmagn bæði til að fá fleira fagfólk til að sinna þjónustunni og til að vinna að þróunarverkefnum til fjölbreyttari úrræða. Eins og málum er nú háttað er vaxandi hætta á atgervisflótta frá starfseminni eða kulnun meðal fagfólksins. Undirritaður er sammála því að alltof löng bið sé eftir sáttameðferð og annarri þjónustu í fjölskyldumálum hjá sýslumanni. Við sem stöndum í auga stormsins erum sífellt að leita leiða til að gera betur og ná athygli ráðamanna og þeirra sem stjórna flæði fjármagns til opinberrar þjónustu. Það ætlunarverk gengur illa og oftast er svarað um hæl: „getið þið ekki hlaupið hraðar fyrir sama pening?“ Undirritaður vill hvetja til hugarfarsbreytingar gagnvart fjölskyldumálum hjá Sýslumanni. Stjórnvöld þurfa að gera þessum málaflokki jafn hátt undir höfði og öðrum málaflokkum sem tengjast börnum. Fjölmiðlar þurfa í auknum mæli að fjalla á jákvæðan hátt um þessa þjónustu í stað þess að segja sögur einstaklinga sem telja sig hlunnfarna í kerfinu. Bak við þessa einstaklinga eru börn sem þjást og þurfa vernd. Þau eiga betra skilið en niðurlægjandi umfjöllun í opinberri umræðu. Undirritaður er þeirrar skoðunar að fagfólk sem starfar við fjölskyldumál hjá Sýslumanni geti bætt starfshætti sína líkt og á við um önnur fagleg störf. Til þess að svo megi verða er síst þörf á neikvæðri og órökstuddri gagnrýni frá þingmönnum, heldur öllu frekar stuðningi ábyrgra yfirvalda til að endurskoða starfsrammann og miðla fagfólki þannig aukna hvatningu og meðbyr, til að mæta áskorunum í krefjandi verkefnum í fjölskyldumálum hjá Sýslumanni. Höfundur er sérfræðingur í málefnum barna hjá Sýslumanninum á höfuðborgarsvæðinu.
Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland skrifar
Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar
Skoðun Helför Palestínumanna í beinni útsendingu – viljum við vera samsek? Ólafur Ingólfsson skrifar
Skoðun Arðsemi og tilgangur - eitt útilokar ekki annað Elva Rakel Jónsdóttir,Erla Ósk Ásgeirsdottir skrifar
Skoðun Neikvæðni í garð sjávarútvegs á Íslandi – orsakir og afleiðingar Kristín Þórarinsdóttir skrifar
Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun