Erlent

Halda heræfingar og vara við köldu stríði

Samúel Karl Ólason skrifar
Kínverskri J-10 orrustuþotu flogið á flugsýningu.
Kínverskri J-10 orrustuþotu flogið á flugsýningu. EPA/ALEKSANDAR PLAVEVSKI

Yfirvöld í Kína opinberuðu í morgun að til stæði að halda heræfingar í Suður-Kínahafi í vikunni. Það er í kjölfar þess að Bandaríkjamenn sigldu flugmóðurskipi og öðrum herskipum í gegnum hafsvæðið umdeilda sem Kínverjar gera tilkall til. Þá varar Xi Jinping, forseti Kína, við nýju köldu stríði.

Samkvæmt frétt Reuters liggur ekki fyrir hvers konar æfingar sé um að ræða. Þess í stað hafi bara verið tilkynnt að þeir muni fara fram.

Kínverjar sendu út yfirlýsingu í gær um að Bandaríkin væru að „hnykla vöðvana“ í Suður-Kínahafi og það ýtti ekki undir frið og stöðugleika á svæðinu.

Kínverjar hafa gert ólöglegt tilkall til nánast alls Suður-Kínahafs. Þar hafa þeir byggt upp heilu eyjarnar, flugvelli og flotastöðvar og komið eldflaugum þar fyrir. Auk Kína gera Víetnam, Filippseyjar, Brúnei, Malasía, Indónesía og Taívan tilkall til svæðisins. Rík fiskimið eru í Suður-Kínahafi og talið er að þar sé einnig að finna auðlindir eins og olíu. Þar að auki liggja mikilvægar siglingaleiðir um svæðið.

Bandaríkin hafa haldið siglingum sínum um svæðið áfram í mótmælaskyni við tilkall Kína og til að tryggja frjálsar siglingar um svæðið. Ráðamenn í Kína hafa reglulega fordæmt þessar siglingar og sagt þær ógna friði á svæðinu.

Einnig æfingar í Taívan

Í Taívan er einnig verið að halda heræfingar, þó þær teljist varla umfangsmiklar. Það er gert eftir að Kínverjar flugu sprengjuvélum sem geta borið kjarnorkuvopn og orrustuþotum inn í loftvarnasvæði eyríkisins á bæði laugardag og sunnudag.

Sjá einnig: Orrustuþotum og sprengjuvélum flogið yfir Taívansundi

Kínverjar hafa verið að beita Taívan sífellt meiri þrýstingi að undanförnu. Flugmenn Taívan hafa verið undir sérstaklega miklu álagi vegna fjölda skipta sem Kínverjar fljúga inn í loftvarnasvæði þeirra. Þeim flugferðum hefur fjölgað mikið og það sama má segja um siglingar herskipa frá Kína.

Samhliða þessari mikilli aukningu á álagi flugmanna og sjóliða, hefur ástand herafla Taívan versnað og geta hans dregist saman. Veruleg vandamál varðandi þjálfun varaliðs hers Taívan, sem er að mestu skipaður af sjálfboðaliðum.

Þrýstingurinn er sagður vera liður í óhefðbundnum hernaði Kína gegn Taívan.

Varaði við köldu stríði

Í ræðu sinni á ársþingi Alþjóða efnahagsþingsins (World Economic Forum) í gær varaði Xi Jinping, forseti Kína við nýju köldu stríði, eins og áður hefur komið fram. Án þess að nefna Bandaríkin eða Joe Biden, nýjan forseta Bandaríkjanna, gaf Xi í skyn að Biden ætti að láta af verndarhyggju ríkisstjórnar Donalds Trump.

Að Bandaríkin ættu ekki að ógna, útiloka eða reyna að einangra Kína. Það myndi leiða til kalds stríðs og mögulega átaka.

Xi Jinping flutti ávarp á ársþingi Alþjóða efnahagsþingsins (World Economic Forum) í gær.EPA/Pascal Bitz

Samkvæmt frétt Guardian gerði Xi einnig ljóst að Kínverjar myndu ekki sættast við gagnrýni vegna mannréttindabrota þar í landi. Gaf hann í skyn að slík gagnrýni byggi á fordómum gagnvart Kínverjum og menningu þeirra.

Mike Pompeo, fyrrverandi utanríkisráðherra Bandaríkjanna, sakaði Kínverja nýverið um þjóðarmorð gegn Úígúrum í vesturhluta Kína. Þar er um minnihlutahóp múslima að ræða og hafa Kínverjar nú í nokkur ár verið sakaðir um ofsóknir gegn þessu fólki.

Sjá einnig: Sakar Kín­verja um þjóðar­morð daginn fyrir stjórnar­skiptin

Hundruð þúsunda hafa verið send í fanga- og endurmenntunarbúðir í Xinjiang-héraði í Kína. Fólk sem hefur sloppið úr búðum þessum hefur sagt að þar séu þau þvinguð til þess að afneita trú þeirra og lýsa yfir hollustu við yfirvöld Kína.

Fregnir af grimmilegri meðferð og jafnvel pyntingum og morðum hafa borist úr þessum búðum.

Ráðamenn í Kína hafa haldið því fram að um einhverskonar endurmenntunarbúðir sé að ræða.

Anthony Blinken, utanríkisráðherra Bidens, tók nýverið undir sjónarmið Pompeo að um þjóðarmorð væri að ræða. Hann sagði að Trump hefði gert rétt með því að taka harðari afstöðu gagnvart Kína.

Biden sjálfur hefur ekki gefið til kynna að hann muni draga úr harðri afstöðu Bandaríkjanna gagnvart Kína, sem mynduð var í stjórnartíð Trumps. Talskona hans sagði í gær að afstaða Bidens gagnvart Kína einkenndist af þolinmæði.

Verið sé að skoða þá tolla sem Trump kom á laggirnar og aðrar aðgerðir ríkisstjórnar hans. Þá ætli Biden að auka samvinnu með bandamönnum Bandaríkjanna til að stöðva það sem hún kallaði efnahagslega misnotkun“.

Sjá einnig: Kalla eftir aðgerðum vegna mannréttindabrota í Kína

Í grein AP fréttaveitunnar segir að andstaðan við Kína hafi aldrei verið meiri í Washington. Þar spili margar deilur inn í, eins og deilurnar um Taívan og Suður-Kínahaf, og ásakanir um mannréttindabrot Kína í Hong Kong og Xinjiang, auk þess sem Bandaríkjamenn hafi sakað Kínverja um umfangsmiklar njósnir og stuld á leynigögnum og tækni.


Tengdar fréttir

Segir Kína ætla að drottna yfir Bandaríkjunum og heiminum öllum

John Ratcliffe, æðsti yfirmaður leyniþjónusta Bandaríkjanna, segir að ráðamenn í Kína séu að undirbúa sig fyrir átök við Bandaríkin. Hann segir að Bandaríkjamenn og lýðræðið hafi ekki staðið frammi fyrir jafn mikilli ógn síðan í seinni heimsstyrjöldinni.

Kínverjar hafna orðum páfa um Úígúra

Kínverjar hafa hafnað ásökunum Frans páfa um að þeir fari illa með minnihlutahópinn Úígúra, sem búa í Xinjiang héraði í Kína.

Hóta að refsa Bandaríkjunum vegna Taívan

Kínverjar hafa hótað Bandaríkjunum aðgerðum eftir að Mike Pompeo, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, sagði að Taívan tilheyrði ekki Kína.

Ráðuneyti samþykkir að selja vopn til Taívan

Utanríkisráðuneyti Bandaríkjanna hefur samþykkt að selja ýmiss háþróuð vopn til Taívan. Málið hefur þó ekki enn verið formlega sent til þingsins til staðfestingar en það hefur þegar reitt ráðmenn í Peking til reiði.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×