Borgin sýknuð í þriðja sinn í innviðagjaldsmálinu Bjarki Sigurðsson skrifar 1. júní 2022 15:24 Hæstiréttur Íslands. Vísir/Vilhelm Reykjavíkurborg var í dag sýknuð af kröfum verktakafyrirtækisins Sérverk ehf. í Hæstarétti. Fyrirtækið krafði borgina um endurgreiðslu á rúmlega 120 milljónum króna sem þeir höfðu greitt í tengslum við uppbyggingu í Vogabyggð. Borgin hafði áður verið sýknuð í héraðsdómi og Landsrétti, og fengu Sérverk samþykkta áfrýjunarbeiðni á þeim grundvelli að málið hefði verulegt almennt gildi sem reyndi á gjaldtökuheimildir sveitarfélaga án lagaheimildar. Reykjavíkurborg hafði gert samninga við lóðarhafa í Vogabyggð um þátttöku þeirra í kostnaði af uppbyggingu hverfisins með útgáfu skuldabréfs. Miðaðist greiðslan við stærð þeirra fasteigna sem heimilt var að reisa á hverri lóð samkvæmt nýju deiliskipulagi. Tóku yfir greiðsluskyldu Sérverk keypti lóðarréttindi af einum viðsemjanda borgarinnar, meðal annars með yfirtöku greiðsluskyldu samkvæmt skuldabréfinu. „Það liggur fyrir – og er ágreiningslaust – að engin lagaheimild er til álagningar innviðagjaldsins en samt sem áður er farið af stað í milljarðaframkvæmdir með tilheyrandi réttaróvissu. Mér finnst þetta raunar með ólíkindum enda hafði borgin borð fyrir báru varðandi gatnagerðargjöldin. Hún hefði getað nýtt lagaheimildir til að leggja á viðbótargatnagerðargjald en kaus að gera það ekki og fara þess í stað þá áhættusömu leið að leggja innviðagjald á lóðarhafa með einkaréttarlegum samningum,“ sagði Einar Hugi Bjarnason, lögmaður Sérverk ehf. í samtali við Vísi árið 2019 þegar málaferli hófust. Svigrúm til að ákveða forgangsröðun sjálf Um er að ræða prófmál og stóð til að stór hópur verktakafyrirtækja innan Samtaka iðnaðarins færi í málarekstur gegn borginni skyldi málið vinnast. Hæstiréttur mat það sem svo, líkt og héraðsdómur og Landsréttur, að með samkomulagi Sérverks og Reykjavíkurborgar hafi ekki verið brotið gegn meginreglum stjórnsýsluréttar um jafnræði og meðalhóf. Þá töldu dómarar að ákvæði stjórnarskrárinnar veitti borginni ákvörðunarrétt um nýtingu og ráðstöfun tekna. Þá fengi borgin svigrúm til að ákveða forgangsröðun innan þess ramma, þar á meðal hvort tekjur af einkaréttarlegum samningum rynnu að einhverju marki til lögbundinna verkefna. Sýknun borgarinnar var því staðfest og Sérverk gert að greiða málskostnað Reykjavíkurborgar, alls 1,2 milljónir króna. Dagur ánægður með Hæstarétt Dagur B. Eggertsson, starfandi borgarstjóri, er kampakátur með þessa niðurstöðu Hæstaréttar enda mikið undir. „Umræddir samningar hafa verið lykilverkfæri við að endurskipuleggja gömul athafnasvæði í Vogabyggð og Ártúnshöfða og þéttingarreiti mun víðar, fjölga félagslegum íbúðum um alla borg, tryggja félagslega blöndun á eftirsóttum byggingarsvæðum og auka gæði í hinu byggða umhverfi. Ég vil sérstaklega hrósa öllum sem hafa komið að málum þessum af borgarinnar hálfu.“ Hann segir niðurstöðuna vera fagnaðarefni og að hún sé í þágu betra samfélags og almannahagsmuna. „Því viðhorfi að verktakar ættu að geta hirt allan gróðan af umbreytingu borgarinnar en skilið kostnaðinn við endurnýjun hverfanna eftir hjá samfélaginu hefur algerlega verið hafnað. Um leið liggur fyrir að sveitarfélög geta með samningum stuðlað að fjölgun félagslegra íbúða og félagslegri blöndun að fordæmi Reykjavíkur.“ Dómsmál Húsnæðismál Byggingariðnaður Skipulag Reykjavík Mest lesið Lést í umferðarslysi við Álfabakka Innlent Tuttugu og þrjár konur stíga fram og fórnarlömb raðnauðgara talin á sjöunda tug Erlent „Auðvitað lét ég hann heyra það“ Innlent Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Innlent Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Innlent Flugmaðurinn sem týndi herþotu tjáir sig Erlent Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Innlent Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Innlent „Þetta er bara brandarakvöld“ Innlent Stöðumælaverðir lausir við ákvörðun um sekt Innlent Fleiri fréttir Alþingi hafi átt að vera upplýst Stöðvuðu smygl á tuttugu þúsund Oxycontin-töflum Þrumustuð þegar lag Barnamenningarhátíðar var frumflutt Hinir handteknu alveg ótengdir Stjórnarformaður vísisjóðs nýr forseti Félagsvísindasviðs HÍ Engin virkni í sprungunni og umfangsmikil lögregluaðgerð Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Harma að upplýsingar hafi verið sendar út fyrir mistök Tveimur sleppt og þrír eftir í haldi Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Furðar sig á undirritun án aðkomu Alþingis Vilja hagræða í Reykjavík og leita til borgarbúa Grindvíkingum hleypt inn í bæinn á ný Fimm ára nauðgunardómur stendur Boðar brottvísanir brotamanna og afnám átján mánaða reglu Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Segir Viðreisn óforbetranlegan stjórnlyndisflokk Aðalmeðferð hafin í Menningarnæturmáli Bein útsending: Þjóðaröryggi – Íslendingar og hafið Stöðumælaverðir lausir við ákvörðun um sekt Svæðisstjóri Vegagerðarinnar sleginn vegna banaslyssins Möguleiki að kvikugangurinn opnist nærri Reykjanesbraut Möguleiki að gos hefjist norðanmegin en ólíklegt þó Af neyðarstigi og á hættustig 48 þúsund króna sekt fyrir að beita hund harðýðgi „Þetta er bara brandarakvöld“ Hafa núna skrifborð þar sem áður var flugstýri Meðalævilengd eykst milli ára og ungbarnadauði minnkar Lést í umferðarslysi við Álfabakka Sjá meira
Borgin hafði áður verið sýknuð í héraðsdómi og Landsrétti, og fengu Sérverk samþykkta áfrýjunarbeiðni á þeim grundvelli að málið hefði verulegt almennt gildi sem reyndi á gjaldtökuheimildir sveitarfélaga án lagaheimildar. Reykjavíkurborg hafði gert samninga við lóðarhafa í Vogabyggð um þátttöku þeirra í kostnaði af uppbyggingu hverfisins með útgáfu skuldabréfs. Miðaðist greiðslan við stærð þeirra fasteigna sem heimilt var að reisa á hverri lóð samkvæmt nýju deiliskipulagi. Tóku yfir greiðsluskyldu Sérverk keypti lóðarréttindi af einum viðsemjanda borgarinnar, meðal annars með yfirtöku greiðsluskyldu samkvæmt skuldabréfinu. „Það liggur fyrir – og er ágreiningslaust – að engin lagaheimild er til álagningar innviðagjaldsins en samt sem áður er farið af stað í milljarðaframkvæmdir með tilheyrandi réttaróvissu. Mér finnst þetta raunar með ólíkindum enda hafði borgin borð fyrir báru varðandi gatnagerðargjöldin. Hún hefði getað nýtt lagaheimildir til að leggja á viðbótargatnagerðargjald en kaus að gera það ekki og fara þess í stað þá áhættusömu leið að leggja innviðagjald á lóðarhafa með einkaréttarlegum samningum,“ sagði Einar Hugi Bjarnason, lögmaður Sérverk ehf. í samtali við Vísi árið 2019 þegar málaferli hófust. Svigrúm til að ákveða forgangsröðun sjálf Um er að ræða prófmál og stóð til að stór hópur verktakafyrirtækja innan Samtaka iðnaðarins færi í málarekstur gegn borginni skyldi málið vinnast. Hæstiréttur mat það sem svo, líkt og héraðsdómur og Landsréttur, að með samkomulagi Sérverks og Reykjavíkurborgar hafi ekki verið brotið gegn meginreglum stjórnsýsluréttar um jafnræði og meðalhóf. Þá töldu dómarar að ákvæði stjórnarskrárinnar veitti borginni ákvörðunarrétt um nýtingu og ráðstöfun tekna. Þá fengi borgin svigrúm til að ákveða forgangsröðun innan þess ramma, þar á meðal hvort tekjur af einkaréttarlegum samningum rynnu að einhverju marki til lögbundinna verkefna. Sýknun borgarinnar var því staðfest og Sérverk gert að greiða málskostnað Reykjavíkurborgar, alls 1,2 milljónir króna. Dagur ánægður með Hæstarétt Dagur B. Eggertsson, starfandi borgarstjóri, er kampakátur með þessa niðurstöðu Hæstaréttar enda mikið undir. „Umræddir samningar hafa verið lykilverkfæri við að endurskipuleggja gömul athafnasvæði í Vogabyggð og Ártúnshöfða og þéttingarreiti mun víðar, fjölga félagslegum íbúðum um alla borg, tryggja félagslega blöndun á eftirsóttum byggingarsvæðum og auka gæði í hinu byggða umhverfi. Ég vil sérstaklega hrósa öllum sem hafa komið að málum þessum af borgarinnar hálfu.“ Hann segir niðurstöðuna vera fagnaðarefni og að hún sé í þágu betra samfélags og almannahagsmuna. „Því viðhorfi að verktakar ættu að geta hirt allan gróðan af umbreytingu borgarinnar en skilið kostnaðinn við endurnýjun hverfanna eftir hjá samfélaginu hefur algerlega verið hafnað. Um leið liggur fyrir að sveitarfélög geta með samningum stuðlað að fjölgun félagslegra íbúða og félagslegri blöndun að fordæmi Reykjavíkur.“
Dómsmál Húsnæðismál Byggingariðnaður Skipulag Reykjavík Mest lesið Lést í umferðarslysi við Álfabakka Innlent Tuttugu og þrjár konur stíga fram og fórnarlömb raðnauðgara talin á sjöunda tug Erlent „Auðvitað lét ég hann heyra það“ Innlent Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Innlent Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Innlent Flugmaðurinn sem týndi herþotu tjáir sig Erlent Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Innlent Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Innlent „Þetta er bara brandarakvöld“ Innlent Stöðumælaverðir lausir við ákvörðun um sekt Innlent Fleiri fréttir Alþingi hafi átt að vera upplýst Stöðvuðu smygl á tuttugu þúsund Oxycontin-töflum Þrumustuð þegar lag Barnamenningarhátíðar var frumflutt Hinir handteknu alveg ótengdir Stjórnarformaður vísisjóðs nýr forseti Félagsvísindasviðs HÍ Engin virkni í sprungunni og umfangsmikil lögregluaðgerð Erlendir ferðamenn gripnir glóðvolgir Harma að upplýsingar hafi verið sendar út fyrir mistök Tveimur sleppt og þrír eftir í haldi Þingkonur þjarma að heilbrigðisráðherra Þurfa ekki að skila Stálskipaauðnum Furðar sig á undirritun án aðkomu Alþingis Vilja hagræða í Reykjavík og leita til borgarbúa Grindvíkingum hleypt inn í bæinn á ný Fimm ára nauðgunardómur stendur Boðar brottvísanir brotamanna og afnám átján mánaða reglu Handtökur hér á landi þegar stór barnaníðssíða var tekin niður Segir Viðreisn óforbetranlegan stjórnlyndisflokk Aðalmeðferð hafin í Menningarnæturmáli Bein útsending: Þjóðaröryggi – Íslendingar og hafið Stöðumælaverðir lausir við ákvörðun um sekt Svæðisstjóri Vegagerðarinnar sleginn vegna banaslyssins Möguleiki að kvikugangurinn opnist nærri Reykjanesbraut Möguleiki að gos hefjist norðanmegin en ólíklegt þó Af neyðarstigi og á hættustig 48 þúsund króna sekt fyrir að beita hund harðýðgi „Þetta er bara brandarakvöld“ Hafa núna skrifborð þar sem áður var flugstýri Meðalævilengd eykst milli ára og ungbarnadauði minnkar Lést í umferðarslysi við Álfabakka Sjá meira