Trans maður fær orlofsgreiðslur vegna brjóstnáms Kristinn Haukur Guðnason skrifar 3. júlí 2023 20:00 Hæstiréttur og Héraðsdómur Reykjavíkur voru á sama máli en Landsréttur komst að annarri niðurstöðu. Vísir/Vilhelm Hæstiréttur hefur úrskurðað að trans maður átti rétt til veikindaorlofs hjá verslun sem sagði honum upp. Taldi rétturinn að afleiðingar kynmisræmis gætu verið sjúkdómar, svo sem þunglyndi og félagsleg einangrun. Hæstiréttur felldi sinn dóm þann 28. júní og sneri þar með við dómi Landsréttar frá 5. nóvember. Héraðsdómur Reykjavíkur hafði hins vegar komist að sömu niðurstöðu og Hæstiréttur og dæmt trans manninum bætur, þann 10. maí árið 2021. Verkalýðsfélagið VR rak málið fyrir hönd trans mannsins gegn verslun sem hann starfaði hjá frá árinu 2015 til 2020 í hlutastarfi en í janúar í þeim mánuði var honum sagt upp störfum. Í uppsagnarbréfinu var sagt að það hafi verið vegna samdráttar í sölu og frammistöðu hans í starfi. Einnig kom fram að maðurinn hefði um miðjan janúar árið 2020 beðið yfirmann sinn um leyfi í febrúar og mars. Það leyfi hefði verið veitt á þeirri forsendu að um væri að ræða orlof sem hefði þegar verið greitt fyrir en að öðru leyti yrði leyfið launalaust. Gert væri ráð fyrir því að hann mætti til vinnu í byrjun apríl og ynni út þann mánuð sem yrði hans síðasti hjá versluninni. Maðurinn sneri hins vegar ekki aftur til starfa. Maðurinn hafði frá árinu 2017 notið meðferðar hjá trans teymi Landspítalans. Lutu málsatvik dómsmálsins að því hvort hann hafi átt veikindarétt í tvo mánuði eftir brjóstnámsaðgerð. VR gerði kröfu um að svo yrði, byggt á læknisvottorði. Enginn vafi um sjúkdóm Lýtalæknir vitnaði til um að brjóstnám væri mikilvægur liður í meðferð trans manna. Þeim liði betur, sjálfsvígstíðni lækkaði og andleg líðan batnaði. Trans Ísland og Samtökin ´78 fagna niðurstöðunni.EPA Geðlæknir vitnaði um að þó að maðurinn hefði fæðst kona hefði hann greint frá því að hafa upplifað sig í röngum líkama frá kynþroskaaldri. Hann hafi fundið fyrir miklum kynama og leitað sér aðstoðar. Þar hafi hann verið greindur og fengið hormónameðferð. Því næst fór hann í brjóstnám en vegna vandamála í aðgerðinni hefði hann verið frá vinnu um nokkurt skeið. „Tekið var fram að meðferð áfrýjanda væri að mestu greidd af sjúkratryggingum enda um staðfestan sjúkdóm að ræða sem félli undir greiningarviðmið og hefði sjúkdómsnúmerið F64.0 í greiningarkerfum,“ segir í dóminum. Vitnaði geðlæknirinn að kynmisræmi leiddi til kynama sem ylli vanlíðan með kyneinkenni. Enginn vafi léki á að þetta teldist sjúkdómur. Lögmaður verslunarinnar sagði að kynmisræmi gæti ekki talist sjúkdómur og breytti engu þó að trans fólki standi heilbrigðisþjónusta til boða. Lýtaðgerð sé valkvæð sem skapi vinnuveitanda ekki skyldu til að greiða laun í veikindaorlofi. Aðgerðin hafi hvorki verið aðkallandi eða nauðsynleg til að draga úr afleiðingum sjúkdóms sem fyrirsjáanlegt væri að leiddi til óvinnufærni. Eins og áður segir féllst Hæstiréttur á rök mannsins og voru honum dæmdar bætur. Það er 479.368 krónur með dráttarvöxtum og 3 milljónir króna í málskostnað á öllum dómstigum. Trans Ísland fagnar en SA harmar Eins og greint hefur verið frá í fréttum RÚV af málinu fagna Samtökin ´78 og Trans Ísland niðurstöðunni. Samtök atvinnulífsins hafa hins vegar harmað hana. Í aðsendri grein á Vísi þann 1. júlí sagði Maj-Britt Hjördís Briem, lögmaður hjá SA, Hæstarétt á villigötum. „Þrátt fyrir að kjarasamningar og lög takmarki vissulega greiðslu veikindalauna frá atvinnurekendum við sjúkdóma og slys er hægt að sækja um greiðslur úr sjúkrasjóðum stéttarfélaga sem hafa það hlutverk að styðja við sjóðsfélaga í fjarvistum sem atvinnurekendur greiða ekki,“ segir hún í greininni. Málefni trans fólks Dómsmál Vinnumarkaður Heilbrigðismál Mest lesið Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Innlent Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Innlent Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Innlent Ökumaður bifhjólsins látinn Innlent Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Innlent „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Innlent Ljóstruðu upp um heimilisfang sænska forsætisráðherrans á Strava Erlent Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Innlent Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Innlent Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar Innlent Fleiri fréttir Ökumaður bifhjólsins látinn Dettifoss vélarvana úti á ballarhafi Flugvél snúið við vegna bilunar „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Inga Sæland með galsa á þingi í nótt „Orðaskiftismetið tikið“ Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Ungt fólk notar frekar samfélagsmiðla en hefðbundna fréttamiðla Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Kjarnorkukafbátur í höfn í fyrsta sinn Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Sjá meira
Hæstiréttur felldi sinn dóm þann 28. júní og sneri þar með við dómi Landsréttar frá 5. nóvember. Héraðsdómur Reykjavíkur hafði hins vegar komist að sömu niðurstöðu og Hæstiréttur og dæmt trans manninum bætur, þann 10. maí árið 2021. Verkalýðsfélagið VR rak málið fyrir hönd trans mannsins gegn verslun sem hann starfaði hjá frá árinu 2015 til 2020 í hlutastarfi en í janúar í þeim mánuði var honum sagt upp störfum. Í uppsagnarbréfinu var sagt að það hafi verið vegna samdráttar í sölu og frammistöðu hans í starfi. Einnig kom fram að maðurinn hefði um miðjan janúar árið 2020 beðið yfirmann sinn um leyfi í febrúar og mars. Það leyfi hefði verið veitt á þeirri forsendu að um væri að ræða orlof sem hefði þegar verið greitt fyrir en að öðru leyti yrði leyfið launalaust. Gert væri ráð fyrir því að hann mætti til vinnu í byrjun apríl og ynni út þann mánuð sem yrði hans síðasti hjá versluninni. Maðurinn sneri hins vegar ekki aftur til starfa. Maðurinn hafði frá árinu 2017 notið meðferðar hjá trans teymi Landspítalans. Lutu málsatvik dómsmálsins að því hvort hann hafi átt veikindarétt í tvo mánuði eftir brjóstnámsaðgerð. VR gerði kröfu um að svo yrði, byggt á læknisvottorði. Enginn vafi um sjúkdóm Lýtalæknir vitnaði til um að brjóstnám væri mikilvægur liður í meðferð trans manna. Þeim liði betur, sjálfsvígstíðni lækkaði og andleg líðan batnaði. Trans Ísland og Samtökin ´78 fagna niðurstöðunni.EPA Geðlæknir vitnaði um að þó að maðurinn hefði fæðst kona hefði hann greint frá því að hafa upplifað sig í röngum líkama frá kynþroskaaldri. Hann hafi fundið fyrir miklum kynama og leitað sér aðstoðar. Þar hafi hann verið greindur og fengið hormónameðferð. Því næst fór hann í brjóstnám en vegna vandamála í aðgerðinni hefði hann verið frá vinnu um nokkurt skeið. „Tekið var fram að meðferð áfrýjanda væri að mestu greidd af sjúkratryggingum enda um staðfestan sjúkdóm að ræða sem félli undir greiningarviðmið og hefði sjúkdómsnúmerið F64.0 í greiningarkerfum,“ segir í dóminum. Vitnaði geðlæknirinn að kynmisræmi leiddi til kynama sem ylli vanlíðan með kyneinkenni. Enginn vafi léki á að þetta teldist sjúkdómur. Lögmaður verslunarinnar sagði að kynmisræmi gæti ekki talist sjúkdómur og breytti engu þó að trans fólki standi heilbrigðisþjónusta til boða. Lýtaðgerð sé valkvæð sem skapi vinnuveitanda ekki skyldu til að greiða laun í veikindaorlofi. Aðgerðin hafi hvorki verið aðkallandi eða nauðsynleg til að draga úr afleiðingum sjúkdóms sem fyrirsjáanlegt væri að leiddi til óvinnufærni. Eins og áður segir féllst Hæstiréttur á rök mannsins og voru honum dæmdar bætur. Það er 479.368 krónur með dráttarvöxtum og 3 milljónir króna í málskostnað á öllum dómstigum. Trans Ísland fagnar en SA harmar Eins og greint hefur verið frá í fréttum RÚV af málinu fagna Samtökin ´78 og Trans Ísland niðurstöðunni. Samtök atvinnulífsins hafa hins vegar harmað hana. Í aðsendri grein á Vísi þann 1. júlí sagði Maj-Britt Hjördís Briem, lögmaður hjá SA, Hæstarétt á villigötum. „Þrátt fyrir að kjarasamningar og lög takmarki vissulega greiðslu veikindalauna frá atvinnurekendum við sjúkdóma og slys er hægt að sækja um greiðslur úr sjúkrasjóðum stéttarfélaga sem hafa það hlutverk að styðja við sjóðsfélaga í fjarvistum sem atvinnurekendur greiða ekki,“ segir hún í greininni.
Málefni trans fólks Dómsmál Vinnumarkaður Heilbrigðismál Mest lesið Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Innlent Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Innlent Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Innlent Ökumaður bifhjólsins látinn Innlent Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Innlent „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Innlent Ljóstruðu upp um heimilisfang sænska forsætisráðherrans á Strava Erlent Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Innlent Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Innlent Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar Innlent Fleiri fréttir Ökumaður bifhjólsins látinn Dettifoss vélarvana úti á ballarhafi Flugvél snúið við vegna bilunar „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Inga Sæland með galsa á þingi í nótt „Orðaskiftismetið tikið“ Bifhjólamaðurinn „mikið slasaður“ Alvarlegt mótorhjólaslys og Miklubraut lokað Ungt fólk notar frekar samfélagsmiðla en hefðbundna fréttamiðla Stór meirihluti þjóðarinnar hlynntur veiðigjaldafrumvarpinu „Þú ert mögulega búin að nota gagnaver 400 sinnum síðan í morgun“ Kjarnorkukafbátur í höfn í fyrsta sinn Ísland leggur til fólk í finnskar herstöðvar Fluttur á bráðamóttöku með áverka á höfði eftir líkamsárás Segir stjórnina ekki standa við stóru orðin í orkumálum „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Sjá meira