Mál Zu­ism fyrir Hæsta­rétt síðar í þessum mánuði

Þeir Ágúst Arnar Ágústsson og Einar Ágústsson voru ákærðir fyrir að svíkja á níunda tug milljóna króna út úr ríkissjóði í formi sóknargjalda sem voru greidd Zuism, trúfélagi þeirra. Zuism hafi ekki uppfyllt skilyrði laga fyrir skráningu sem trúfélag en þeir hafi blekkt um fyrir ríkinu um það.

Héraðsdómur Reykjavíkur sýknaði bræðurna af ákæru héraðssaksóknara og hafnaði kröfu um upptöku á fjármunum félaga í þeirra eigu. Landsréttur sneri dómnum við og sakfelldi þá fyrir fjársvik og peningaþv´tti í mars 2022. Ágúst Arnar, sem var forstöðumaður Zuism, hlaut tveggja ára fangelsisdóm en Einar átján mánuði. Landsréttur féllst einnig á upptökukröfurnar á hendur Zuism, EAF ehf. og Threescore LLC.

Kröfu sína um áfrýjunarleyfi byggðu bræðurnir meðal annars á að málið hefði verulega almenna þýðingu um skráningarskilyrði trúfélaga, skyldur og ábyrgð forstöðumanna þeirra auk trú- og félagafrelsis meðlima trúfélaga. Þá hefði það almenna þýðingu varðandi túlkun og beitingu á fjársvikaákvæði hegningarlaga.

Hæstiréttur féllst á kröfuna á grundvelli ákvæðis laga um meðferð sakamála sem skikkar réttinn til þess að veita slíkt leyfi þegar sýknudómi í héraði er snúið við í Landsrétti. Undatekning á þeirri reglu er ef Hæstiréttur telur ljóst að áfrýjun verði ekki til þess að breyta dómi Landsréttar.

„Þar sem slíku verður ekki slegið föstu verða beiðnir um áfrýjunarleyfi samþykktar,“ sagði í ákvörðun Hæstaréttar um leyfin í júní.

Enn skráð sem trúfélag

Zuism var um tíma eitt fjölmennasta trúfélag landsins eftir að hópur, ótengdur bræðrunum, tók tímabundið yfir rekstur þess og lofaði að endurgreiða meðlimum sóknargjöld sem það fengi frá ríkinu. Yfir þrjú þúsund manns voru skráðir í félagið þegar mest lét.

Fjársvik bræðranna áttu sér stað eftir að þeir náðu aftur yfirráðum í félaginu sem fékk þá um 85 milljónir króna frá ríkinu í formi sóknargjalda. Ákæruvaldið hélt því fram að þeir hefðu nýtt sér fjármunina að miklu leyti í eigin þágu og félaga í þeirra eigu. Persónuleg neysla Ágústs Arnars hafi til dæmis verið að stórum hluta verið fjármögnuð með debetkorti Zuism.

Enn eru hundruð manna skráð í Zuism samkvæmt gögnum Hagstofunnar. Sóknargjöld félagsins hafa þó verið fryst í fimm ár vegna efasemda sýslumannsins á Norðurlandi eystra, sem hefur eftirlit með trú- og lífsskoðunarfélögum, um að Zuism uppfylli skilyrði laga um slík félög. 

Í skriflegu svari við fyrirspurn Vísis segir sýslumannsembættið að Zuism sé enn skráð trúfélag. Spurningum um hvort til stæði að afskrá félagið í ljósi fjársvikadómsins yfir forsvarsmönnum þess og að sóknargjöld hefðu ekki verið greidd um árabil var ekki svarað.

„Félagið er enn skráð sem trúfélag og ef breyting verður á því verður það mál ekki verða rekið í fjölmiðlum,“ segir í svari embættisins.

Fékk annað fjársvikamál endurupptekið en var synjað um áfrýjunarleyfi

Einar Ágústsson hlaut þriggja ára og níu mánaða fangelsisdóm fyrir stórfelld fjársvik í Landsrétti árið 2018. Hann var sakfelldur fyrir að svíkja um 74 milljónir króna út úr fjórum einstaklingum með því að látast reka fjárfestingarsjóð.

Dómurinn í málinu var tekin upp þar sem einn dómaranna var á meðal þeirra sem Sigríður Á. Andersen, þáverandi dómsmálaráðherra, skipaði ólöglega. Landsréttur dæmdi Einar í þriggja ára fangelsi fyrir brotin þegar mál hans var tekið aftur fyrir í október árið 2023.

Hæstiréttur synjaði Einari um áfrýjunarleyfi í janúar í fyrra og stóð því dómur Landsréttar yfir honum.