Hvað getum við gert? III 21. október 2010 06:00 Þetta er þriðja grein mín um hvað þarf (að breytast) til þess að stjórnmál fari að virka fyrir almenning og ástæður þess að það er bæði óæskilegt og ósanngjarnt að setja alla flokka undir sama hatt. Í síðustu grein rakti ég þær róttæku breytingar sem Framsókn réðist í og hvernig við sýndum í verki að alvara væri á bakvið þær breytingar. Alla tíð síðan höfum við lagt fram fjölmargar tillögur að lausnum, aðvaranir og ábendingar um hvað betur mætti fara og ráð um hvernig best væri að standa að því. Margt af því hefur þegar sannað gildi sitt og er nú ofarlega í umræðunni eins og rakið verður hér að neðan: 1. Stjórnmálamenn verða að vinna betur samanÞrátt fyrir reynsluna af minnihlutastjórninni höfum við ítrekað boðið stjórnvöldum samstarf við úrlausn mála. M.a. með tillögum í þinginu, þátttöku í samráðsnefndum og með því að teygja okkur langt til að vinna með stjórnvöldum að lausn Icesave-deilunnar. Í mars kynntum við svo kallaðar þjóðarsáttartillögur en stjórnvöld hafa nú boðað slíkt samstarf eftir mótmælin miklu á Austurvelli. 2. Almenn skuldaleiðréttingTillögur okkar um almenna skuldaleiðréttingu komu til vegna þess að minnihlutastjórnin lagði ekki fram tillögur að því hvernig hún ætlaði að uppfylla skilyrðin fyrir tilveru sinni. Þ.e. hvernig hún hygðist taka á skuldavanda heimila og atvinnulífs (sem var orðið afar aðkallandi þegar í byrjun árs 2009). Rökin sem við færðum fyrir því að hagkvæmt, rétt og sanngjarnt væri að fara þá leið hafa síðan sannað gildi sitt eitt af öðru þótt nú sé reyndar búið að varpa fyrir róða mörgum þeirra tækifæra sem gáfust til að framkvæma leiðréttinguna með skilvirkum og ódýrum hætti. Iðulega höfum við þó ítrekað að við værum reiðubúin til að ræða útfærsluna til að finna þá leið sem á best við á hverjum tíma. 3. Undirgefni gagnvart erlendum stofnunum og kröfuhöfumÞingflokkur framsóknarmanna studdi neyðarlögin í stjórnarandstöðu og frá upphafi höfum við bent á að þær efnahagslegu hremmingar sem þjóðin lenti í kalli á róttækar aðgerðir til að tryggja hagsmuni almennings. Í tvö ár höfum við varað við undirgefni stjórnvalda gagnvart erlendum kröfuhöfum, stjórnmálamönnum og alþjóðastofnunum. Það er skammgóður vermir að reyna að kaupa sér vinsældir erlendis með undirgefni. Til lengri tíma litið skilja allir að Íslendingar eru í þeirri stöðu að þurfa að verja hagsmuni sína af festu, það mundu aðrar þjóðir gera í sömu aðstöðu. 4. AlþjóðagjaldeyrissjóðurinnVið höfum hvað eftir annað gagnrýnt samstarfið við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn og varað við því að AGS fengi að stýra stefnu stjórnvalda, sérstaklega í ljósi reynslu annarra landa. Jafnframt höfum við bent á aðrar leiðir til lausnar. Oft fengum við bágt fyrir en erlendir sérfræðingar hafa tekið undir einn af öðrum (m.a. tveir Nóbelsverðlaunahafar í hagfræði). 5. IcesaveMánuðum saman var okkur legið á hálsi fyrir að vera of hörð í Icesave-deilunni og máttum þola endalausar „pólitískar loftárásir" af þeirri ástæðu. Framsóknarmenn voru hvað eftir annað sagðir einangraðir í afstöðu sinni. Á endanum greiddu 98% þeirra sem tóku afstöðu í þjóðaratkvæðagreiðslu atkvæði með þeirri afstöðu sem Framsókn var sögð einangruð í. Öfugt við hrakspárnar styrktist gengið og skuldatryggingaálagið lækkaði í framhaldinu. Sparnaðurinn sem þegar er til kominn vegna lægri vaxtagreiðslna er meiri en nemur öllum skattahækkunum og niðurskurði ríkisstjórnarinnar. 6. Fyrning gjaldþrotakrafnaVið höfum barist fyrir því að kröfur vegna gjaldþrota fyrnist á nokkrum árum svo að fólk sem lendir í gjaldþroti geti byrjað að byggja upp að nýju, sjálfu sér, fjölskyldum sínum og samfélaginu til heilla. 7. Gengisbundin lán og nýju bankarnirHæstiréttur staðfesti ólögmæti gengisbundinna lána. Að mati ráðherra stefndi dómurinn nýju bönkunum í hættu og gat kostað ríkið yfir 100 milljarða króna. Framsóknarmenn leiddu umræðuna um gengisbundin lán með ítrekuðum fyrirspurnum í þinginu frá því á fyrri hluta árs 2009. Við vöruðum við áhættunni sem fylgdi stofnun nýju bankanna og lögðum fram tillögu um ódýrari og áhættuminni leið sem hefði auk þess gert bankana betur í stakk búna til að afskrifa og gegna hlutverki sínu. 8. VerðtrygginginVið höfum lagt mikla áherslu á umræðu um verðtryggingu og lögðum til að sett yrði 4% hámark á vísitölutengingu. Loks fengum við, með samningum við ríkisstjórnina, samþykkta stofnun nefndar sem á að hanna leiðir til að afnema eða vinda ofan af neikvæðum áhrifum verðtryggingarinnar. 9. Heimilin í óvissuÞegar ljóst var orðið að stefndi í stór álitamál varðandi gengisbundin lán og aðrar kröfur á heimilin lögðu þingmenn Framsóknar fram frumvarp að lögum um hópmálsókn og flýtimeðferð fyrir dómstólum til þess að slík mál yrðu ekki í óvissu mánuðum og árum saman og héldu um leið samfélaginu í frosti. 10. SkjaldborginÞegar til stóð að leggja niður samráðshóp þingmanna um stöðu heimilanna síðast liðið vor, þar eð allar aðgerðir sem von væri á væru fram komnar, fengum við því afstýrt. Það gerðum við vegna þess að við blasti að ekki væri nóg að gert. Við töldum allt betra en ekkert en vöruðum ítrekað við því að hinar sértæku lausnir væru óraunhæfar. Það hefur nú sýnt sig þar sem aðeins 128 mál einstaklinga hafa verið leyst með þeim hætti. Í fjórðu og síðustu greininni tel ég upp nokkur grundvallaratriði til viðbótar og fer loks yfir hvernig staðan er nú og hvað er til ráða. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðanir Skoðun Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Hinn óseðjandi Eiríkur Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Kengúrur eða Þorskar: Hver forritar framtíð Íslands? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson skrifar Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders skrifar Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunabarnið og baðvatnið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Þér er boðið með, kæri félagi Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Púslið sem passar ekki Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Nei, það verður ekki að vera Ísrael, það er Ísrael Einar Ólafsson skrifar Skoðun Kemur þín háskólagráða úr kornflakes pakka? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Hinn óseðjandi Eiríkur Ólafsson skrifar Sjá meira
Þetta er þriðja grein mín um hvað þarf (að breytast) til þess að stjórnmál fari að virka fyrir almenning og ástæður þess að það er bæði óæskilegt og ósanngjarnt að setja alla flokka undir sama hatt. Í síðustu grein rakti ég þær róttæku breytingar sem Framsókn réðist í og hvernig við sýndum í verki að alvara væri á bakvið þær breytingar. Alla tíð síðan höfum við lagt fram fjölmargar tillögur að lausnum, aðvaranir og ábendingar um hvað betur mætti fara og ráð um hvernig best væri að standa að því. Margt af því hefur þegar sannað gildi sitt og er nú ofarlega í umræðunni eins og rakið verður hér að neðan: 1. Stjórnmálamenn verða að vinna betur samanÞrátt fyrir reynsluna af minnihlutastjórninni höfum við ítrekað boðið stjórnvöldum samstarf við úrlausn mála. M.a. með tillögum í þinginu, þátttöku í samráðsnefndum og með því að teygja okkur langt til að vinna með stjórnvöldum að lausn Icesave-deilunnar. Í mars kynntum við svo kallaðar þjóðarsáttartillögur en stjórnvöld hafa nú boðað slíkt samstarf eftir mótmælin miklu á Austurvelli. 2. Almenn skuldaleiðréttingTillögur okkar um almenna skuldaleiðréttingu komu til vegna þess að minnihlutastjórnin lagði ekki fram tillögur að því hvernig hún ætlaði að uppfylla skilyrðin fyrir tilveru sinni. Þ.e. hvernig hún hygðist taka á skuldavanda heimila og atvinnulífs (sem var orðið afar aðkallandi þegar í byrjun árs 2009). Rökin sem við færðum fyrir því að hagkvæmt, rétt og sanngjarnt væri að fara þá leið hafa síðan sannað gildi sitt eitt af öðru þótt nú sé reyndar búið að varpa fyrir róða mörgum þeirra tækifæra sem gáfust til að framkvæma leiðréttinguna með skilvirkum og ódýrum hætti. Iðulega höfum við þó ítrekað að við værum reiðubúin til að ræða útfærsluna til að finna þá leið sem á best við á hverjum tíma. 3. Undirgefni gagnvart erlendum stofnunum og kröfuhöfumÞingflokkur framsóknarmanna studdi neyðarlögin í stjórnarandstöðu og frá upphafi höfum við bent á að þær efnahagslegu hremmingar sem þjóðin lenti í kalli á róttækar aðgerðir til að tryggja hagsmuni almennings. Í tvö ár höfum við varað við undirgefni stjórnvalda gagnvart erlendum kröfuhöfum, stjórnmálamönnum og alþjóðastofnunum. Það er skammgóður vermir að reyna að kaupa sér vinsældir erlendis með undirgefni. Til lengri tíma litið skilja allir að Íslendingar eru í þeirri stöðu að þurfa að verja hagsmuni sína af festu, það mundu aðrar þjóðir gera í sömu aðstöðu. 4. AlþjóðagjaldeyrissjóðurinnVið höfum hvað eftir annað gagnrýnt samstarfið við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn og varað við því að AGS fengi að stýra stefnu stjórnvalda, sérstaklega í ljósi reynslu annarra landa. Jafnframt höfum við bent á aðrar leiðir til lausnar. Oft fengum við bágt fyrir en erlendir sérfræðingar hafa tekið undir einn af öðrum (m.a. tveir Nóbelsverðlaunahafar í hagfræði). 5. IcesaveMánuðum saman var okkur legið á hálsi fyrir að vera of hörð í Icesave-deilunni og máttum þola endalausar „pólitískar loftárásir" af þeirri ástæðu. Framsóknarmenn voru hvað eftir annað sagðir einangraðir í afstöðu sinni. Á endanum greiddu 98% þeirra sem tóku afstöðu í þjóðaratkvæðagreiðslu atkvæði með þeirri afstöðu sem Framsókn var sögð einangruð í. Öfugt við hrakspárnar styrktist gengið og skuldatryggingaálagið lækkaði í framhaldinu. Sparnaðurinn sem þegar er til kominn vegna lægri vaxtagreiðslna er meiri en nemur öllum skattahækkunum og niðurskurði ríkisstjórnarinnar. 6. Fyrning gjaldþrotakrafnaVið höfum barist fyrir því að kröfur vegna gjaldþrota fyrnist á nokkrum árum svo að fólk sem lendir í gjaldþroti geti byrjað að byggja upp að nýju, sjálfu sér, fjölskyldum sínum og samfélaginu til heilla. 7. Gengisbundin lán og nýju bankarnirHæstiréttur staðfesti ólögmæti gengisbundinna lána. Að mati ráðherra stefndi dómurinn nýju bönkunum í hættu og gat kostað ríkið yfir 100 milljarða króna. Framsóknarmenn leiddu umræðuna um gengisbundin lán með ítrekuðum fyrirspurnum í þinginu frá því á fyrri hluta árs 2009. Við vöruðum við áhættunni sem fylgdi stofnun nýju bankanna og lögðum fram tillögu um ódýrari og áhættuminni leið sem hefði auk þess gert bankana betur í stakk búna til að afskrifa og gegna hlutverki sínu. 8. VerðtrygginginVið höfum lagt mikla áherslu á umræðu um verðtryggingu og lögðum til að sett yrði 4% hámark á vísitölutengingu. Loks fengum við, með samningum við ríkisstjórnina, samþykkta stofnun nefndar sem á að hanna leiðir til að afnema eða vinda ofan af neikvæðum áhrifum verðtryggingarinnar. 9. Heimilin í óvissuÞegar ljóst var orðið að stefndi í stór álitamál varðandi gengisbundin lán og aðrar kröfur á heimilin lögðu þingmenn Framsóknar fram frumvarp að lögum um hópmálsókn og flýtimeðferð fyrir dómstólum til þess að slík mál yrðu ekki í óvissu mánuðum og árum saman og héldu um leið samfélaginu í frosti. 10. SkjaldborginÞegar til stóð að leggja niður samráðshóp þingmanna um stöðu heimilanna síðast liðið vor, þar eð allar aðgerðir sem von væri á væru fram komnar, fengum við því afstýrt. Það gerðum við vegna þess að við blasti að ekki væri nóg að gert. Við töldum allt betra en ekkert en vöruðum ítrekað við því að hinar sértæku lausnir væru óraunhæfar. Það hefur nú sýnt sig þar sem aðeins 128 mál einstaklinga hafa verið leyst með þeim hætti. Í fjórðu og síðustu greininni tel ég upp nokkur grundvallaratriði til viðbótar og fer loks yfir hvernig staðan er nú og hvað er til ráða.
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun
Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun