

Vísindin vefengja öryggi erfðabreyttra matvæla
Franska rannsóknin sem Séralini o.fl. gerðu komst að því að taka hefði átt niðurstöður tilrauna Monsanto um eitrunaráhrif mun alvarlegar. Rannsókn Séralini spannaði tvö ár (ævilengd rottu) og komst að því að til lengri tíma hefði erfðabreyttur NK603 maís alvarleg eituráhrif á nýru og lifur en olli einnig æxlismyndun og ótímabærum dauða í tilraunarottunum. Franska rannsóknin sýnir glöggt að yfirvöld ESB þurfa að krefjast lengri og ítarlegri tilrauna á dýrum með allar erfðabreyttar plöntur svo langtímaáhrif erfðabreyttra matvæla á neytendur verði rétt metin.
Ógnun við heilsufar
Líftækniiðnaðurinn er nú að reyna að innleiða erfðabreyttar plöntur sem eru jafnvel enn meiri ógnun við heilsufar okkar, t.d. erfðabreyttar kartöflur, hveiti og hrísgrjón. Þetta eru grunnfæðutegundir sem neytt er daglega og oft neytt beint af akrinum. Flest erfðabreytt matvæli á markaði eru unnar vörur. Erfðabreytt soja, maís og repja eru í matvörum okkar sem unnin efni og mest af DNA í þessum vörum hefur sundrast. Erfðabreyttra kartaflna, hveitis og hrísgrjóna verður hins vegar neytt að mestu í óunnu formi og með mun meiru af erfðabreyttu DNA, sem gæti valdið mun meiri hættu á óþekktum eiturefnum og ofnæmisvöldum sem hin ónákvæma og ófyrirsjáanlega tækni við erfðabreytingar getur orsakað. Neytendur á Vesturlöndum geta e.t.v. forðast þessar nýju og hættulegu erfðabreyttu afurðir, en lítt upplýstir neytendur í þróunarlöndunum sem búa við slaka löggjöf og spilltar ríkisstjórnir eru berskjaldaðri fyrir þeim. Suður-Afríkubúar neyta maíss allt að þrisvar á dag (að hluta beint af ökrunum), en 40% maísræktunar í landinu eru einmitt NK603 yrkið.
Rannsókn úthúðað
Líftækniiðnaðurinn brást hart við frönsku rannsókninni og með því að úthúða henni og höfundum hennar. Hið sama gerir gengi nokkurra íslenskra vísindamanna sem auðsjáanlega telja það atvinnu- og fjárhagslegum hagsmunum sínum fyrir bestu.
Jón Hallsson gagnrýnir t.d. Séralini fyrir að hafa notað sn. Sprague Dawley-rottur við tilraunir sínar þar sem þær hafi tilhneigingu til að mynda æxli. Jóni ætti þó að vera kunnugt um hve SD-rottan er mikið notuð í dýratilraunum. Til dæmis var hún notuð í 90 daga tilraun sem Monsanto gerði til að afla samþykkis ESB fyrir maísyrkinu NK603. Hundruð leyfisveitinga fyrir erfðabreyttar lífverur byggðust á tilraunum með SD-rottur. Ef SD-rottan er óhæf til afnota í dýratilraunum eins og Jón lætur að liggja þá eru komin ærin tilefni til að afturkalla hundruð leyfa fyrir erfðabreyttar plöntur og innkalla þúsundir erfðabreyttra matvæla á markaði. Það kallar einnig á innköllun illgresiseitursins glýfosat sem notað er á 80% erfðabreyttra plantna í heiminum (þ.m.t. NK603-maís) þar sem notkun þess var leyfð á grundvelli tilrauna með SD-rottur.
Jón Hallsson telur rannsókn Séralini o.fl. ekki standast kröfur OECD. En rannsókn Séralini beindist að eituráhrifum og OECD-kröfur tilgreina að nota skuli 10 rottur af hvoru kyni í slíkum rannsóknum. Jón hefur líkt og Monsanto gagnrýnt Séralini fyrir að nota aðeins 10 rottur af hvoru kyni. Monsanto notaði 20 rottur af hvoru kyni í tilraunum sem það gerði til að afla sér leyfis ESB fyrir maísyrkinu NK603, – en lýsti aðeins greiningu á 10 rottum, sama fjölda og Séralini notaði. Notaði Monsanto aðeins hraustustu 10 rottur af 20 til þess að hagræða niðurstöðum sínum? Við því fáum við aldrei svör þar sem Monsanto neitar að birta rannsóknargögn dýratilrauna sinna.
Vakning til stjórnvalda
Jón virðist ekki átta sig á að franska rannsóknin var ekki hönnuð til að greina krabbamein. Það kom hins vegar á óvart að rottur fóðraðar á erfðabreyttum maís mynduðu mun fleiri æxli en rottur sem fengu óerfðabreyttan maís. Séralini mælir með því að rannsókn hans verði fylgt eftir með langtímarannsóknum þar sem fleiri rottur eru notaðar þannig að unnt verði að leggja tölfræðilegt mat á tíðni æxla og dánartíðni.
Líftækniiðnaðurinn reynir jafnan að rakka niður sjálfstæð vísindi sem birta neikvæðar niðurstöður um erfðabreyttar plöntur. Nýjasta rannsókn Séralini verður hins vegar ekki töluð í hel. Hún felur í sér vakningu til stjórnvalda og eftirlitsaðila allra landa.
Skoðun

COVID-19: 5 ár frá fyrsta smiti
Svandís Svavarsdóttir skrifar

Meira um íslenskan her
skrifar

Sannanir í dómsmáli? Huldufyrirtæki og huldusögur
Jörgen Ingimar Hansson skrifar

Guðrún Hafsteinsdóttir til forystu
Hópur Sjálfstæðismanna skrifar

Háskóladagurinn og föðurlausir drengir
Margrét Valdimarsdóttir skrifar

Björn Þorsteinsson er gefandi og gagnrýninn stjórnandi fyrir öflugan Háskóla Íslands
Nanna Hlín Halldórsdóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar

En hvað með mig kórinn: Eiga kennarar að vera lægsti samnefnari launaþróunar
Davíð Már Sigurðsson skrifar

Vandi Háskóla Íslands og lausnir – III – Fjármögnun háskóla
Pétur Henry Petersen skrifar

Loðnukreppan: Fleiri hvalir þýða meiri fiskur
Micah Garen skrifar

Tölum um það sem skiptir máli
Flosi Eiríksson skrifar

Hvernig borg verður til
Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar

Vill ríkisstjórnin vernda vatnið okkar?
Snæbjörn Guðmundsson skrifar

Tækifærin felast í hjúkrunarfræðingum
Helga Rósa Másdóttir skrifar

Ert þú ung kona á leiðinni á landsfund?
Hópur ungra Sjálfstæðiskvenna skrifar

Dagur sjaldgæfra sjúkdóma 2025
Alice Viktoría Kent skrifar

Sjálfstæðisflokkurinn – Breiðfylking framtíðar
Sigvaldi H. Ragnarsson skrifar

Guðrún Hafsteins nýr leiðtogi - Sameinandi afl
Jóna Lárusdóttir skrifar

Látum verkin tala
Sigríður María Björnsdóttir Fortescue skrifar

Guðrún Hafsteinsdóttir, leiðtogi með sterka framtíðarsýn
Jón Ólafur Halldórsson skrifar

Sannanir í dómsmáli? Rithandarrannsóknir, seinni grein
Jörgen Ingimar Hansson skrifar

Glötuðu tækifærin
Guðmundur Ragnarsson skrifar

Hnignun samgangna og áhrif á ferðaþjónustu og atvinnulíf
Sverrir Fannberg Júliusson skrifar

Ísland á tímamótum – Við skulum leiða gervigreindaröldina!
Sigvaldi Einarsson skrifar

Hvað eru Innri þróunarmarkmið?
Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar

Hagur okkar allra
Steinþór Logi Arnarsson skrifar

Áskoranir næstu áratuga kalla á fjármögnun rannsókna
Silja Bára R. Ómarsdóttir skrifar

Ég styð Guðrúnu Hafsteinsdóttur sem formann – en hvers vegna?
Karl Guðmundsson skrifar

Smíðar eru nauðsyn
Einar Sverrisson skrifar

Nýsköpunarlandið
Elías Larsen skrifar

Sagnaarfur Biblíunnar – Móse og boðorðin 10
Sigurvin Lárus Jónsson skrifar