Tími til aðgerða - Ofbeldiseftirlitið María Pétursdóttir, Katrín Baldursdóttir, Guðmundur Auðunsson, Arna Þórdís Árnadóttir og Atli Antonsson skrifa 14. maí 2021 12:30 Samfélagið hefur logað síðustu daga og viku eftir að mál ákveðins fjölmiðlamanns og lögfræðings hans komst í hámæli og hann var í kjölfarið ákærður af tveimur konum. Konur stigu fram í annarri #MeToo bylgju og sögðu sögur sínar, flestar í gegnum samfélagsmiðilinn Twitter. Mikil óánægja stafaði af viðbrögðum almennings við viðtalinu sem fjölmiðlamaðurinn tók við sjálfan sig í samvinnu við lögmanninn. Hann lýsti sig saklausan fyrirfram af ásökunum um ofbeldi og sakaði konur um að dreifa um sig óhróðri og lygasögum, grét í móðurlegum faðmi lögfræðingsins sem steig þar með í djúpan drullupoll. Aðrir fjölmiðlamenn og áhrifavaldar grétu með honum og tóku undir það að konurnar sem segðu hluti um hann væru að ljúga til að mannorðsmyrða hann, þær væru hórur sem mættu fokka sér og fleira miður fallegt. Konum til sjávar og sveita var ofboðið við þessa gerendameðvirkni samfélagsins og önnur bylgja #Metoo reis, enda hefði sú fyrri augljóslega ekki læknað samfélagið okkar af meðvirkninni og þeirri sjálfvirku trú að karl segði sannar og betur frá en kona. Karlar ættu mannorð sem konur gætu tekið af þeim en konur væru augljóslega mannorðslausar svo það væri í lagi að kalla þær lygara og mellur. Það sem er athyglisvert við þessa seinni bylgju er að í ríkari mæli fóru karlmenn að rísa upp. Margir þeirra sem höfðu grenjað með fjölmiðlamanninum opinberlega báðust afsökunar og aðrir risu upp og báðust afsökunar á því að hafa ekki komið vel fram við konur í fortíðinni. Skiptar skoðanir eru um slíkar afsökunarbeiðnir en flestir eru augljóslega búnir að fá nóg af meðvirkni með ofbeldismenningu. Þegar sósíalistar komu saman í slembivöldum hóp í desember síðastliðnum til að setja saman stefnu um dómsmál fór fram fræðsla sem sem innt var af hendi af ýmsum aðilum, þar af sumum sem hafa sett fram athugasemdir við dómskerfið eða unnið að tillögugerð um hvernig hægt sé að betrumbæta það. Sumir hafa vakið athygli á aðstöðumun fólks, gjafsókn eða skort á henni en einnig var hlýtt á hugmyndir er varða réttarbætur til brotaþola kynferðisofbeldis. Í stefnu Sósíalistaflokksins um dómsmál er því sérstaklega tiltekin ákveðin atriði er það varðar svo sem að kynferðisbrotamál verði endurskoðuð í kjölinn með tilliti til þess að þau verði þolendavænni á allan máta. Þannig verði þolendur málsaðilar að málum sínum en ekki vitni, þeir fái úthlutaðan réttargæslumann og upplýsingar verði veittar á öllum stigum málsins auk þess sem þeir geti setið vitnaleiðslur kjósi þeir það. Þá skuli viðhafa sérstaka nærgætni í öllu ferli slíkra mála og þolendum boðin áfallahjálp. Einnig er lögð rík áhersla á gjafsókn til handa fólki undir tekjuviðmiðum auk þess sem ítrekað er mikilvægi þess að dómarar hafi fjölbreyttan bakgrunn.Nú sjáum við ástæðu til að skerpa á okkar áherslum og leggja fram úrræði þegar kemur að ofbeldi og ójafnrétti í samfélaginu enda grundvöllur sósíalisma jöfnuður manna á milli hvernig sem á hann er litið. Við getum ekki sætt okkur við samfélag sem þarf að há sömu byltinguna kannski á fjögurra ára fresti til þess að vinna gegn gengisfellingu á konum. Það er óásættanlegt og því hefur flokkurinn nú lagt fram tilboð til kjósenda okkar um að stofnað verði ofbeldiseftirlit. Ofbeldiseftirlit má hugsa á svipuðum nótum og vinnueftirlit eða heilbrigðiseftirlit. Við höfum gefið þeim stofnunum valdheimildir til að bregðast við málum af alvöru. Þar sem þolendur kynferðisofbeldis hafa fullkomið vantraust á lögreglunni og dómskerfinu þurfum við að eiga sterkt og gott verkfæri sem sér um að vernda fólk fyrir ofbeldi og styðja við þolendur kynbundis ofbeldis. Það er einnig óásættanlegt að mál eftir mál sé látið niður falla og ungt fólk taki jafnvel líf sitt í kjölfarið sökum þess að sönnunarbyrðin í kynferðisbrotamálum virðist vera yfir allt hafin. Það verður að vera rými til að sækja þessi erfiðu mál með sanngjarnri sönnunarbyrði og gjafsókn og bótarétti þannig að ákæra sé ekki sí og æ til einskis, orð gegn orði þrátt fyrir augljósan miska. Þá verður samfélagið að taka á þeim vanda sem við stöndum frammi fyrir og lýsir sér í þessum faraldri kynbundins ofbeldis. Það skortir augljóslega verulega fræðslu. Samfélag og skólar hafa einnig sýnt skort á úrræðum þegar kemur að til dæmis eineltismálum. Það er því ekki vanþörf á því að stofna ofbeldiseftirlit sem sérhæfir sig í úrbótum, stuðningi og fræðslu í þessum málum. Sósíalistaflokkurinn leggur til í tilboðinu að sett verði á laggirnar sjálfstæð lögreglu- og ákærustofnun með hæfu starfsfólki sem sérhæfi sig í rannsókn og málsmeðferð kynbundinna ofbeldismála, þrói rannsóknaraðferðir sem henti brotaþolum og alvarleika málanna, styrki málarekstur fyrir dómstólum og stuðning við brotaþola fyrir og eftir málflutning og á meðan á honum stendur. Þróuð verði námskeið fyrir allt starfsfólk sem vinnur með börnum til að auka þekkingu á merkjum um ofbeldi gagnvart börnum og hvernig bregðast skuli við. Efnt verði til námskeiða fyrir starfsfólk heilbrigðisstofnana og þá sem vinna við persónulega aðstoð fatlaðs fólks auk þess sem námsefni um kynjafræði, kynferðisofbeldi og annað ofbeldi verði þróað og innleitt fyrir alla árganga leikskóla, grunnskóla og framhaldsskóla. Þá verði gerð sú sjálfsagða krafa að fólk sem starfi með börnum, yfirmenn stofnana og þeir sem starfa fyrir og með fötluðu fólki hafi staðfesta slíka uppfræðslu um ofbeldismál. Það er von okkar að tilboð Sósíalistaflokksins um að stöðva ofbeldisfaraldurinn verði til þess að breytingar verði gerðar á þessum málum sem allra fyrst. Við fordæmum ofbeldi og gerum þá kröfu að við getum lifað og starfað á ofbeldislausum heimilum, vinnustöðum, og skólum. Stöðvum þennan ofbeldisfaraldur saman! Veljum XJ í kosningunum þann 25. september 2021 Höfundar eru félagar í Sósíalistaflokki Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 MeToo Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Skoðun Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Sjá meira
Samfélagið hefur logað síðustu daga og viku eftir að mál ákveðins fjölmiðlamanns og lögfræðings hans komst í hámæli og hann var í kjölfarið ákærður af tveimur konum. Konur stigu fram í annarri #MeToo bylgju og sögðu sögur sínar, flestar í gegnum samfélagsmiðilinn Twitter. Mikil óánægja stafaði af viðbrögðum almennings við viðtalinu sem fjölmiðlamaðurinn tók við sjálfan sig í samvinnu við lögmanninn. Hann lýsti sig saklausan fyrirfram af ásökunum um ofbeldi og sakaði konur um að dreifa um sig óhróðri og lygasögum, grét í móðurlegum faðmi lögfræðingsins sem steig þar með í djúpan drullupoll. Aðrir fjölmiðlamenn og áhrifavaldar grétu með honum og tóku undir það að konurnar sem segðu hluti um hann væru að ljúga til að mannorðsmyrða hann, þær væru hórur sem mættu fokka sér og fleira miður fallegt. Konum til sjávar og sveita var ofboðið við þessa gerendameðvirkni samfélagsins og önnur bylgja #Metoo reis, enda hefði sú fyrri augljóslega ekki læknað samfélagið okkar af meðvirkninni og þeirri sjálfvirku trú að karl segði sannar og betur frá en kona. Karlar ættu mannorð sem konur gætu tekið af þeim en konur væru augljóslega mannorðslausar svo það væri í lagi að kalla þær lygara og mellur. Það sem er athyglisvert við þessa seinni bylgju er að í ríkari mæli fóru karlmenn að rísa upp. Margir þeirra sem höfðu grenjað með fjölmiðlamanninum opinberlega báðust afsökunar og aðrir risu upp og báðust afsökunar á því að hafa ekki komið vel fram við konur í fortíðinni. Skiptar skoðanir eru um slíkar afsökunarbeiðnir en flestir eru augljóslega búnir að fá nóg af meðvirkni með ofbeldismenningu. Þegar sósíalistar komu saman í slembivöldum hóp í desember síðastliðnum til að setja saman stefnu um dómsmál fór fram fræðsla sem sem innt var af hendi af ýmsum aðilum, þar af sumum sem hafa sett fram athugasemdir við dómskerfið eða unnið að tillögugerð um hvernig hægt sé að betrumbæta það. Sumir hafa vakið athygli á aðstöðumun fólks, gjafsókn eða skort á henni en einnig var hlýtt á hugmyndir er varða réttarbætur til brotaþola kynferðisofbeldis. Í stefnu Sósíalistaflokksins um dómsmál er því sérstaklega tiltekin ákveðin atriði er það varðar svo sem að kynferðisbrotamál verði endurskoðuð í kjölinn með tilliti til þess að þau verði þolendavænni á allan máta. Þannig verði þolendur málsaðilar að málum sínum en ekki vitni, þeir fái úthlutaðan réttargæslumann og upplýsingar verði veittar á öllum stigum málsins auk þess sem þeir geti setið vitnaleiðslur kjósi þeir það. Þá skuli viðhafa sérstaka nærgætni í öllu ferli slíkra mála og þolendum boðin áfallahjálp. Einnig er lögð rík áhersla á gjafsókn til handa fólki undir tekjuviðmiðum auk þess sem ítrekað er mikilvægi þess að dómarar hafi fjölbreyttan bakgrunn.Nú sjáum við ástæðu til að skerpa á okkar áherslum og leggja fram úrræði þegar kemur að ofbeldi og ójafnrétti í samfélaginu enda grundvöllur sósíalisma jöfnuður manna á milli hvernig sem á hann er litið. Við getum ekki sætt okkur við samfélag sem þarf að há sömu byltinguna kannski á fjögurra ára fresti til þess að vinna gegn gengisfellingu á konum. Það er óásættanlegt og því hefur flokkurinn nú lagt fram tilboð til kjósenda okkar um að stofnað verði ofbeldiseftirlit. Ofbeldiseftirlit má hugsa á svipuðum nótum og vinnueftirlit eða heilbrigðiseftirlit. Við höfum gefið þeim stofnunum valdheimildir til að bregðast við málum af alvöru. Þar sem þolendur kynferðisofbeldis hafa fullkomið vantraust á lögreglunni og dómskerfinu þurfum við að eiga sterkt og gott verkfæri sem sér um að vernda fólk fyrir ofbeldi og styðja við þolendur kynbundis ofbeldis. Það er einnig óásættanlegt að mál eftir mál sé látið niður falla og ungt fólk taki jafnvel líf sitt í kjölfarið sökum þess að sönnunarbyrðin í kynferðisbrotamálum virðist vera yfir allt hafin. Það verður að vera rými til að sækja þessi erfiðu mál með sanngjarnri sönnunarbyrði og gjafsókn og bótarétti þannig að ákæra sé ekki sí og æ til einskis, orð gegn orði þrátt fyrir augljósan miska. Þá verður samfélagið að taka á þeim vanda sem við stöndum frammi fyrir og lýsir sér í þessum faraldri kynbundins ofbeldis. Það skortir augljóslega verulega fræðslu. Samfélag og skólar hafa einnig sýnt skort á úrræðum þegar kemur að til dæmis eineltismálum. Það er því ekki vanþörf á því að stofna ofbeldiseftirlit sem sérhæfir sig í úrbótum, stuðningi og fræðslu í þessum málum. Sósíalistaflokkurinn leggur til í tilboðinu að sett verði á laggirnar sjálfstæð lögreglu- og ákærustofnun með hæfu starfsfólki sem sérhæfi sig í rannsókn og málsmeðferð kynbundinna ofbeldismála, þrói rannsóknaraðferðir sem henti brotaþolum og alvarleika málanna, styrki málarekstur fyrir dómstólum og stuðning við brotaþola fyrir og eftir málflutning og á meðan á honum stendur. Þróuð verði námskeið fyrir allt starfsfólk sem vinnur með börnum til að auka þekkingu á merkjum um ofbeldi gagnvart börnum og hvernig bregðast skuli við. Efnt verði til námskeiða fyrir starfsfólk heilbrigðisstofnana og þá sem vinna við persónulega aðstoð fatlaðs fólks auk þess sem námsefni um kynjafræði, kynferðisofbeldi og annað ofbeldi verði þróað og innleitt fyrir alla árganga leikskóla, grunnskóla og framhaldsskóla. Þá verði gerð sú sjálfsagða krafa að fólk sem starfi með börnum, yfirmenn stofnana og þeir sem starfa fyrir og með fötluðu fólki hafi staðfesta slíka uppfræðslu um ofbeldismál. Það er von okkar að tilboð Sósíalistaflokksins um að stöðva ofbeldisfaraldurinn verði til þess að breytingar verði gerðar á þessum málum sem allra fyrst. Við fordæmum ofbeldi og gerum þá kröfu að við getum lifað og starfað á ofbeldislausum heimilum, vinnustöðum, og skólum. Stöðvum þennan ofbeldisfaraldur saman! Veljum XJ í kosningunum þann 25. september 2021 Höfundar eru félagar í Sósíalistaflokki Íslands.
,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun