Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar 31. maí 2024 13:45 Varðandi afstöðu míns forsetaframbjóðanda Katrínar Jakobsdóttur til aðildar Íslands að Atlantshafsbandalaginu og fram kom í kappræðum á Stöð 2 í gærkvöldi þá er það dæmi um mál þar sem okkur greinir á í grundvallaratriði. En ég virði afstöðu hennar og annarra sem byggja það á málefnalegum forsendum. Eins og allt eðlilegt fólk hef ég takmarkalausa andstyggð á stríðum og hörmungum þeirra fyrir mannkyn allt og mennsku okkar. Styð alltaf friðarviðræður, samtal og samninga þar sem það er nokkur kostur. Raunsæið og sagan segir mér hins vegar að í heimi hér þrífst hreinræktuð illska og í sumum löndum kemst til valda fólk sem er knúið áfram af henni. Þess vegna hef ég alltaf haft vissa samúð með Neville Chamberlain fyrrverandi forsætisráðherra Bretlands sem tók rangan pól í hæðina og hélt hann hefði forðað Evrópu frá stríði með innistæðulausum samningum við Hitler. Aðild Íslands að Nató er að mínu mati nauðsyn og mikið lán að hún hafi raungerst á öldinni sem leið í ljósi þess hversu sáralítið við færum að borðinu og ekki ein einasta mannfórn í formi hermanns mun þurfa að koma frá okkur þegar í harðbakkann slær og verja þarf frjálsar þjóðir. Hvernig get ég þá stutt Katrínu til forseta? Það er vegna þess að Katrín Jakobsdóttir hefur margsinnis sýnt sem stjórnmálamaður opinberlega og mér persónulega líka að hún ekki bara virðir gagnstæð sjónarmið heldur leggur sig fram um að skilja þau. Laus við allar kreddur. Hún virðir lýðræðið og þingviljann. Sem forsætisráðherra vann hún þannig á vettvangi Nató og gekk fram fyrir hönd lands og þjóðar með slíkum glæsibrag að eftir var tekið hér á landi og annars staðar. Þetta er fágætur styrkleiki hjá íslenskum stjórnmálamanni og einn af helstu mannkostum Katrínar sem ég vil taka mér til fyrirmyndar og er ástæða þess að ég kýs hana. Vigdís og Ólafur Ragnar voru líka andsnúin Nató-aðild Íslands og veru Varnarliðs hér á landi. Þau létu það í ljós löngu áður en þau fóru í forsetaframboð. Ólíkt Katrínu hafði ekki reynt á þá nálgun þeirra í neinu embætti sem snertiflöt hefur við málið fyrir forsetakjör beggja en forsætisráðherra hefur þar alltaf hvort eð er meiri áhrif og völd en forseti. Þau Vigdís og Ólafur urðu færsælir forsetar hvort með sínum hætti, aldrei reyndi á fyrri afstöðu þeirra enda málefni þingsins og enn er Ísland í Nató. Getan til að sameina af alvöru Styrkleiki Katrínar sem ég hef lýst birtist okkur líka þegar hún myndaði núverandi ríkisstjórnarmynstur þegar það var í reynd eini kosturinn til að koma starfhæfri ríkisstjórn yfir landið – við strembnar aðstæður með metfjölda flokka á þingi sem gefa flestir meira fyrir stundarvinsældir á samfélagsmiðlum en minnsta þjóðfélagslegan ávinning í anda eigin stefnu. Katrín er klár og vissi vel að samstarf með Sjálfstæðisflokki og Framsókn væri ekki til þess fallið að auka fylgi VG á vinstri vængnum og myndi miklu heldur hrekja frá jafnvel flokksbundið fólk. Auðveldari og popúlískari leiðin hefði verið að gera eins og þáv. formaður Samfylkingar að útiloka strax í upphafi kosningabaráttunnar samstarf við stærsta stjórnmálaflokkinn í von um hylli kjósenda, sem svo ekki skilaði sér frekar en stólar við ríkisstjórnarborðið þar sem kosningaloforð geta orðið að veruleika. Hvers hagur var það? Katrín stillti sig um þetta og tók þjóðarhag fram yfir stjórnmálasirkus. Þótt einhverjir hafi gleymt því nú þá mældist ríkisstjórn hennar lengi vel með mun meiri stuðning landsmanna en stuðningurinn sem mældist við ríkisstjórnarflokkana alla samanlagt. Katrín varð aftur og aftur í marktækum viðhorfskönnunum langvinsælasti stjórnmálamaðurinn með margfalt meiri persónustuðning en flokkurinn sem hún leiddi. Varð enda forsætisráðherra þótt ekki væri hún formaður stærsta stjórnmálaflokks landsins. Við þetta má að endingu bæta að þegar núverandi ríkisstjórnarmynstur komst á hafði engin þriggja flokka ríkisstjórn klárað heilt kjörtímabil. Alltaf sprakk. Ekki bara lifði þessi fyrsta þriggja flokka ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur af heilt kjörtímabil heldur er komin langleiðina með klára annað til þegar Katrín fer í forsetaframboð. Og ekki hefur samstarfið verið sigling á lygnum sjó, það er öllum ljóst. Það segir hins vegar allt um bæði verkstjórann og manneskjuna Katrínu, hæfni hennar og getu til að halda fólki saman við flóknar og krefjandi aðstæður að þetta sé staðan. Það eru einmitt þessir eiginleikar sem munu færa okkur forseta sem raunverulega getur leyst flókin mál og sameinað og sætt þegar það skiptir mestu máli en gerir það ekki bara með hljómfögru en í reynd innihaldslausu þjóðarpeppi. Já, eða hinu sem ég hef minni mætur á einhverri sýndarmennsku sem upphefur minnimáttarkennd landans. Eins og til dæmis með einhverjum táknrænum kjánahrolli að skutlast á forsetabílnum í Smáralind og háma þar í sig volga pylsu fyrir allra augum. Við þurfum ekki kjósa forseta og setja hann í hæsta launaflokk auk annarra fríðinda til þess eins að láta okkur líða betur með að vera venjuleg. Hjá þjóð sem telur 380.000 manns erum við auðvitað öll venjuleg, líka forsetinn sem fer fremstur meðal jafningja. Jafningja sem eiga það sameiginlega upphaf lífsminninga að hafa leikið sér sem börn í stigagangi við angan af soðinni ýsu frá íbúðum blokkarinnar og fjarlægan hljóm af lestri veðurfregna frá Veðurstofu Íslands. Forsetakjör Katrínar yrði þjóðargæfa Á morgun gefst okkur einstakt tækifæri til að kjósa forseta sem hefur reynslu, vigt og styrk sem sjaldan er valkostur á. Alvöru forseta sem hefur sýnt að hún getur, þorir og vill. Forseta sem hefur nú þegar lifandi tengsl við ráðafólk víða um heim og getur greitt götu íslenskra þjóðarhagsmuna í breiðum skilningi þar. Ég vona að þjóðin skapi sér þá gæfu að hefja sig yfir hávaðann, sundurlyndisöflin og ruglið og kjósi Katrínu Jakobsdóttur sem næsta forseta Íslands. Það mun ég gera á morgun með hjartað fullt af gleði og heilbrigðu þjóðarstolti, klæddur í tilefni dagsins í vandræðalega smart jakkaföt og með bindi í fánalitunum. Höfundur er hárskeri, stjórnsýslufræðingur og bæjarfulltrúi í Garðabæ. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun: Forsetakosningar 2024 Forsetakosningar 2024 Mest lesið Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Sjá meira
Varðandi afstöðu míns forsetaframbjóðanda Katrínar Jakobsdóttur til aðildar Íslands að Atlantshafsbandalaginu og fram kom í kappræðum á Stöð 2 í gærkvöldi þá er það dæmi um mál þar sem okkur greinir á í grundvallaratriði. En ég virði afstöðu hennar og annarra sem byggja það á málefnalegum forsendum. Eins og allt eðlilegt fólk hef ég takmarkalausa andstyggð á stríðum og hörmungum þeirra fyrir mannkyn allt og mennsku okkar. Styð alltaf friðarviðræður, samtal og samninga þar sem það er nokkur kostur. Raunsæið og sagan segir mér hins vegar að í heimi hér þrífst hreinræktuð illska og í sumum löndum kemst til valda fólk sem er knúið áfram af henni. Þess vegna hef ég alltaf haft vissa samúð með Neville Chamberlain fyrrverandi forsætisráðherra Bretlands sem tók rangan pól í hæðina og hélt hann hefði forðað Evrópu frá stríði með innistæðulausum samningum við Hitler. Aðild Íslands að Nató er að mínu mati nauðsyn og mikið lán að hún hafi raungerst á öldinni sem leið í ljósi þess hversu sáralítið við færum að borðinu og ekki ein einasta mannfórn í formi hermanns mun þurfa að koma frá okkur þegar í harðbakkann slær og verja þarf frjálsar þjóðir. Hvernig get ég þá stutt Katrínu til forseta? Það er vegna þess að Katrín Jakobsdóttir hefur margsinnis sýnt sem stjórnmálamaður opinberlega og mér persónulega líka að hún ekki bara virðir gagnstæð sjónarmið heldur leggur sig fram um að skilja þau. Laus við allar kreddur. Hún virðir lýðræðið og þingviljann. Sem forsætisráðherra vann hún þannig á vettvangi Nató og gekk fram fyrir hönd lands og þjóðar með slíkum glæsibrag að eftir var tekið hér á landi og annars staðar. Þetta er fágætur styrkleiki hjá íslenskum stjórnmálamanni og einn af helstu mannkostum Katrínar sem ég vil taka mér til fyrirmyndar og er ástæða þess að ég kýs hana. Vigdís og Ólafur Ragnar voru líka andsnúin Nató-aðild Íslands og veru Varnarliðs hér á landi. Þau létu það í ljós löngu áður en þau fóru í forsetaframboð. Ólíkt Katrínu hafði ekki reynt á þá nálgun þeirra í neinu embætti sem snertiflöt hefur við málið fyrir forsetakjör beggja en forsætisráðherra hefur þar alltaf hvort eð er meiri áhrif og völd en forseti. Þau Vigdís og Ólafur urðu færsælir forsetar hvort með sínum hætti, aldrei reyndi á fyrri afstöðu þeirra enda málefni þingsins og enn er Ísland í Nató. Getan til að sameina af alvöru Styrkleiki Katrínar sem ég hef lýst birtist okkur líka þegar hún myndaði núverandi ríkisstjórnarmynstur þegar það var í reynd eini kosturinn til að koma starfhæfri ríkisstjórn yfir landið – við strembnar aðstæður með metfjölda flokka á þingi sem gefa flestir meira fyrir stundarvinsældir á samfélagsmiðlum en minnsta þjóðfélagslegan ávinning í anda eigin stefnu. Katrín er klár og vissi vel að samstarf með Sjálfstæðisflokki og Framsókn væri ekki til þess fallið að auka fylgi VG á vinstri vængnum og myndi miklu heldur hrekja frá jafnvel flokksbundið fólk. Auðveldari og popúlískari leiðin hefði verið að gera eins og þáv. formaður Samfylkingar að útiloka strax í upphafi kosningabaráttunnar samstarf við stærsta stjórnmálaflokkinn í von um hylli kjósenda, sem svo ekki skilaði sér frekar en stólar við ríkisstjórnarborðið þar sem kosningaloforð geta orðið að veruleika. Hvers hagur var það? Katrín stillti sig um þetta og tók þjóðarhag fram yfir stjórnmálasirkus. Þótt einhverjir hafi gleymt því nú þá mældist ríkisstjórn hennar lengi vel með mun meiri stuðning landsmanna en stuðningurinn sem mældist við ríkisstjórnarflokkana alla samanlagt. Katrín varð aftur og aftur í marktækum viðhorfskönnunum langvinsælasti stjórnmálamaðurinn með margfalt meiri persónustuðning en flokkurinn sem hún leiddi. Varð enda forsætisráðherra þótt ekki væri hún formaður stærsta stjórnmálaflokks landsins. Við þetta má að endingu bæta að þegar núverandi ríkisstjórnarmynstur komst á hafði engin þriggja flokka ríkisstjórn klárað heilt kjörtímabil. Alltaf sprakk. Ekki bara lifði þessi fyrsta þriggja flokka ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur af heilt kjörtímabil heldur er komin langleiðina með klára annað til þegar Katrín fer í forsetaframboð. Og ekki hefur samstarfið verið sigling á lygnum sjó, það er öllum ljóst. Það segir hins vegar allt um bæði verkstjórann og manneskjuna Katrínu, hæfni hennar og getu til að halda fólki saman við flóknar og krefjandi aðstæður að þetta sé staðan. Það eru einmitt þessir eiginleikar sem munu færa okkur forseta sem raunverulega getur leyst flókin mál og sameinað og sætt þegar það skiptir mestu máli en gerir það ekki bara með hljómfögru en í reynd innihaldslausu þjóðarpeppi. Já, eða hinu sem ég hef minni mætur á einhverri sýndarmennsku sem upphefur minnimáttarkennd landans. Eins og til dæmis með einhverjum táknrænum kjánahrolli að skutlast á forsetabílnum í Smáralind og háma þar í sig volga pylsu fyrir allra augum. Við þurfum ekki kjósa forseta og setja hann í hæsta launaflokk auk annarra fríðinda til þess eins að láta okkur líða betur með að vera venjuleg. Hjá þjóð sem telur 380.000 manns erum við auðvitað öll venjuleg, líka forsetinn sem fer fremstur meðal jafningja. Jafningja sem eiga það sameiginlega upphaf lífsminninga að hafa leikið sér sem börn í stigagangi við angan af soðinni ýsu frá íbúðum blokkarinnar og fjarlægan hljóm af lestri veðurfregna frá Veðurstofu Íslands. Forsetakjör Katrínar yrði þjóðargæfa Á morgun gefst okkur einstakt tækifæri til að kjósa forseta sem hefur reynslu, vigt og styrk sem sjaldan er valkostur á. Alvöru forseta sem hefur sýnt að hún getur, þorir og vill. Forseta sem hefur nú þegar lifandi tengsl við ráðafólk víða um heim og getur greitt götu íslenskra þjóðarhagsmuna í breiðum skilningi þar. Ég vona að þjóðin skapi sér þá gæfu að hefja sig yfir hávaðann, sundurlyndisöflin og ruglið og kjósi Katrínu Jakobsdóttur sem næsta forseta Íslands. Það mun ég gera á morgun með hjartað fullt af gleði og heilbrigðu þjóðarstolti, klæddur í tilefni dagsins í vandræðalega smart jakkaföt og með bindi í fánalitunum. Höfundur er hárskeri, stjórnsýslufræðingur og bæjarfulltrúi í Garðabæ.
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun