Er best að gera ekki neitt þegar börn búa ekki við jöfn tækifæri? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar 24. október 2024 14:31 Grein mín um móttökuskóla vakti mikla athygli. Mestan stuðning við hugmyndina fékk ég frá kennurum og skólastjórnendum úr fjölda sveitarfélaga sem hafa með mikilli útsjónarsemi og góðum vilja reynt að styðja við fjölbreyttan hóp nemenda með mismunandi þarfir og móðurmál. Þeir telja að sérhæfðari úrræði þurfi fyrir þennan hóp þar sem stór hluti tíma þeirra í kennslustofunni fari í móttöku og stuðning við börn sem eru að taka fyrstu skrefin í íslensku samfélagi. Gagnrýnin er stóryrt, hún snýst öðru fremur um að ég tali fyrir auknum aðskilnaði hérlendis, hugmyndirnar séu hættulegar og ýti undir ójöfnuð. Ég tel að ef rétt er haldið á spilum sé lausnin þvert á móti liður í að börn fóti sig betur betur í íslensku samfélagi og eigi möguleika á jöfnum tækifærum. Ójöfnuðurinn er til staðar og helst ef við gerum ekki neitt og tryggjum ekki jöfn tækifæri. Það sjáum við skýrt þegar við skoðum árangur barna af erlendum uppruna í núverandi kerfi. Staðan er sú að grunnskólunum tekst ekki veita stórum hluta skólabarna nauðsynlega grunnmenntun og við því verður að bregðast. Við þurfum ekki að líta langt út fyrir landsteinana til að sjá afleiðingar þess þegar illa gengur fyrir innflytjendur að fóta sig í samfélaginu. Við þurfum að læra af mistökum nágrannaríkja okkar og reyna að tryggja börnum sem flytja hingað til landsins bestu mögulegu menntun sem völ er á. Þannig verður best tryggt að þau upplifi sig sem Íslendinga og nái árangri, sjálfum sér og samfélaginu til hagsbóta. Móttökuskólar mega akki vera of stórir, þurfa ekki að vera sjálfstæðir heldur geta verið til hliðar við grunnskóla eins og í Reykjanesbæ. Ávallt væru nemendur tímabundið í móttökuskóla, mislengi eftir þörfum. Á landsbyggðinni eru tækifæri til að hafa móttökudeildir til undirbúnings eins og nú þegar hefur reynst vel í ýmsum skólum. Við höfum dæmi um móttökuskóla sem hefur reynst vel. Í Háaleitisskóla í Reykjanesbæ er starfræktur móttökuskóli sem ber nafnið Friðheimar. Hann hefur verið starfandi í eitt ár og þar er lögð áhersla á að hjálpa börnum við að fóta sig í íslensku skólakerfi þannig að skólaganga þeirra verði sem farsælust. Þar er meðal annars lögð sérstök áhersla á íslensku, stærðfræði, list- og verkgreinar ásamt sundi. Foreldrar nemendanna eru aðstoðaðir við að setja sig inn í og skilja íslenskt skólakerfi og menningu. Þannig að lausnin styður um leið við foreldra þessara barna. Þetta hefur gefist gríðarlega vel, börn og foreldrar upplifa öruggt umhverfi þar sem þeim er mætt betur á sama tíma og meiri sátt er og viðráðanlegra verður að taka vel á móti þeim þegar þau byrja í hefðbundnu skólastarfi með smá orðaforða og getu til að skilja eitthvað af því sem fram fer í skólastofunni. Það gera þau þegar þau eru komin með ákveðna færni í samráði við barnið sjálft og foreldra. Það er algengt að hrökkva í vörn þegar rætt er um breytingar á kerfum líkt og menntamálaráðherra og fyrrverandi borgarstjóri og frambjóðandi Viðreisnar gera sem telja kannski að þeir beri að hluta ábyrgð á núverandi stöðu. Jóhanna Pálsdóttir kennari ritar á vegg Jóns Gnarr undir færslu hans þar sem hann gagnrýnir tillögu mína um móttökuskóla. Jóhanna segist hafa sem staðið á gólfinu sem kennari í 23 ár og telur galið að ,,henda mállausum” börnum inn í almenna grunnskóla án nokkurs undirbúnings. Börnin séu óörugg, ein á báti og kennarar verkfæralausir. Staðan sé sú að börnin fái 4 kennslustundir á viku í ISAT kennslu (íslenska sem annað tungumál) - sem sé alltof lítið. Hún tekur undir mikilvægi móttökuskóla eða deildar þar sem börn fengju aðstoð og betri undirstöðu til að fara svo inn í almenna bekki og aðlagast íslensku skólakerfi - þannig myndu þau ná betri árangri og meiri vellíðan. Þessi skrif ríma við viðbrögðin sem ég hef fengið síðustu daga og samtöl sem ég hef átt síðustu vikur. Skólastjórnandi í framhaldsskóla fékk hóp nemanda til sín beint inn á námsbrautir sem þau réðu illa við og brottfallið eftir því en 70% af hópnum lauk ekki námi. Er það betra? Við verðum sem samfélag að hafa kjarkinn til að taka umræðuna. Ræða kerfi sem virka ekki og finna leiðir til að bæta þau. Þessi umræða er náskyld umræðunni um mikilvægi öflugra námsgagna og að kennarar hafi fleiri og betri gögn við kennslu. Við einfaldlega skuldum börnunum okkar að gera betur - hvort sem þau tala íslensku sem móðurmál eða eitthvað allt annað. Höfundur er háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skóla- og menntamál Grunnskólar Sjálfstæðisflokkurinn Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Innflytjendamál Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Neyð Róhingja Sigurjón Örn Stefánsson Skoðun Daði Pálmar Ragnarsson Bakþankar Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
Grein mín um móttökuskóla vakti mikla athygli. Mestan stuðning við hugmyndina fékk ég frá kennurum og skólastjórnendum úr fjölda sveitarfélaga sem hafa með mikilli útsjónarsemi og góðum vilja reynt að styðja við fjölbreyttan hóp nemenda með mismunandi þarfir og móðurmál. Þeir telja að sérhæfðari úrræði þurfi fyrir þennan hóp þar sem stór hluti tíma þeirra í kennslustofunni fari í móttöku og stuðning við börn sem eru að taka fyrstu skrefin í íslensku samfélagi. Gagnrýnin er stóryrt, hún snýst öðru fremur um að ég tali fyrir auknum aðskilnaði hérlendis, hugmyndirnar séu hættulegar og ýti undir ójöfnuð. Ég tel að ef rétt er haldið á spilum sé lausnin þvert á móti liður í að börn fóti sig betur betur í íslensku samfélagi og eigi möguleika á jöfnum tækifærum. Ójöfnuðurinn er til staðar og helst ef við gerum ekki neitt og tryggjum ekki jöfn tækifæri. Það sjáum við skýrt þegar við skoðum árangur barna af erlendum uppruna í núverandi kerfi. Staðan er sú að grunnskólunum tekst ekki veita stórum hluta skólabarna nauðsynlega grunnmenntun og við því verður að bregðast. Við þurfum ekki að líta langt út fyrir landsteinana til að sjá afleiðingar þess þegar illa gengur fyrir innflytjendur að fóta sig í samfélaginu. Við þurfum að læra af mistökum nágrannaríkja okkar og reyna að tryggja börnum sem flytja hingað til landsins bestu mögulegu menntun sem völ er á. Þannig verður best tryggt að þau upplifi sig sem Íslendinga og nái árangri, sjálfum sér og samfélaginu til hagsbóta. Móttökuskólar mega akki vera of stórir, þurfa ekki að vera sjálfstæðir heldur geta verið til hliðar við grunnskóla eins og í Reykjanesbæ. Ávallt væru nemendur tímabundið í móttökuskóla, mislengi eftir þörfum. Á landsbyggðinni eru tækifæri til að hafa móttökudeildir til undirbúnings eins og nú þegar hefur reynst vel í ýmsum skólum. Við höfum dæmi um móttökuskóla sem hefur reynst vel. Í Háaleitisskóla í Reykjanesbæ er starfræktur móttökuskóli sem ber nafnið Friðheimar. Hann hefur verið starfandi í eitt ár og þar er lögð áhersla á að hjálpa börnum við að fóta sig í íslensku skólakerfi þannig að skólaganga þeirra verði sem farsælust. Þar er meðal annars lögð sérstök áhersla á íslensku, stærðfræði, list- og verkgreinar ásamt sundi. Foreldrar nemendanna eru aðstoðaðir við að setja sig inn í og skilja íslenskt skólakerfi og menningu. Þannig að lausnin styður um leið við foreldra þessara barna. Þetta hefur gefist gríðarlega vel, börn og foreldrar upplifa öruggt umhverfi þar sem þeim er mætt betur á sama tíma og meiri sátt er og viðráðanlegra verður að taka vel á móti þeim þegar þau byrja í hefðbundnu skólastarfi með smá orðaforða og getu til að skilja eitthvað af því sem fram fer í skólastofunni. Það gera þau þegar þau eru komin með ákveðna færni í samráði við barnið sjálft og foreldra. Það er algengt að hrökkva í vörn þegar rætt er um breytingar á kerfum líkt og menntamálaráðherra og fyrrverandi borgarstjóri og frambjóðandi Viðreisnar gera sem telja kannski að þeir beri að hluta ábyrgð á núverandi stöðu. Jóhanna Pálsdóttir kennari ritar á vegg Jóns Gnarr undir færslu hans þar sem hann gagnrýnir tillögu mína um móttökuskóla. Jóhanna segist hafa sem staðið á gólfinu sem kennari í 23 ár og telur galið að ,,henda mállausum” börnum inn í almenna grunnskóla án nokkurs undirbúnings. Börnin séu óörugg, ein á báti og kennarar verkfæralausir. Staðan sé sú að börnin fái 4 kennslustundir á viku í ISAT kennslu (íslenska sem annað tungumál) - sem sé alltof lítið. Hún tekur undir mikilvægi móttökuskóla eða deildar þar sem börn fengju aðstoð og betri undirstöðu til að fara svo inn í almenna bekki og aðlagast íslensku skólakerfi - þannig myndu þau ná betri árangri og meiri vellíðan. Þessi skrif ríma við viðbrögðin sem ég hef fengið síðustu daga og samtöl sem ég hef átt síðustu vikur. Skólastjórnandi í framhaldsskóla fékk hóp nemanda til sín beint inn á námsbrautir sem þau réðu illa við og brottfallið eftir því en 70% af hópnum lauk ekki námi. Er það betra? Við verðum sem samfélag að hafa kjarkinn til að taka umræðuna. Ræða kerfi sem virka ekki og finna leiðir til að bæta þau. Þessi umræða er náskyld umræðunni um mikilvægi öflugra námsgagna og að kennarar hafi fleiri og betri gögn við kennslu. Við einfaldlega skuldum börnunum okkar að gera betur - hvort sem þau tala íslensku sem móðurmál eða eitthvað allt annað. Höfundur er háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Enginn stjórnmálaflokkur mun niðurgreiða sálfræðiþjónustu og útrýma biðlistum Þórarinn Hjartarson Skoðun