Þegar ég var við nám í Svíþjóð 1976 til 1979.
Í Svíþjóð var mikil velmegun upp úr árinu 1960; fyrirtækjum fjölgaði og þau uxu og döfnuðu. Vandamál þeirra daga var að ekki var til nægt vinnuafl til að sinna öllum þeim störfum sem sköpuðust við þessa miklu framþróun. Hafist var því handa við að flytja inn fólk til að sinna öllum nýju störfunum sem sérstaklega Svíarnir vildu ekki vinna. Innflutningur á fólki frá Júgóslavíu og Tyrklandi var áberandi og þeir þjóðfélagshópar flykktust til Svíþjóðar. Allt lék í lyndi og gekk vel. Þjóðfélagið dafnaði og í raun spratt út. Áratug eða tveimur síðar fór svo að halla undan fæti. Vöxturinn hafði náð hæstu hæðum og niðursveifla var óumflýjanleg.
Fyrirtækjum fækkaði og sum hættu rekstri. Við það fækkaði eðlilega fólki í vinnu og þegar fyrirtæki hættu urðu allir þar atvinnulausir. Þá hófu þeir sem misst höfðu vinnuna atvinnuleit. Þeir komu í hvert fyrirtækið á fætur öðru en fengu ekki vinnu. Frekar var verið að fækka fólki en að ráða nýtt. Þegar Svíarnir skoðuðu málið betur var mikill fjöldi Tyrkja og Júgóslava í vinnu hjá fyrirtækjunum sem enn voru í rekstri. Svíarnir fengu hins vegar ekki vinnu. Umtal og kergja gróf um sig í þjóðfélaginu og fjölskyldur töluðu opinskátt um vanda Svíanna. Þegar betur var að gáð hafði þetta umtal dreift sér um þjóðfélagið svo djúpt að fólk gerði sér ekki grein fyrir afleiðingunum.
Afleiðingum sem komu fram í niðrandi framkomu við þessa þjóðfélagsþegna og illa var talað um þá. Gerðar voru kannanir og sjónvarpsþættir um afleiðingarnar sem voru orðnar sýnilegar. T.a.m. var búinn til sjónvarpsþáttur um börn fólks frá öðrum þjóðum.
Útkoman var svo sláandi að sagt er að Svíar hafi ekki þorað út úr húsi í marga daga á eftir af skömm. Niðurstaða þessa kannana var að kergjan hafði smitast til barnanna og börnin báru út boðskapinn í skólunum. Niðurstaðan var sem sagt sú að börn fólks frá þessum þjóðum voru lamin og barin á hverjum degi. Á hverjum degi komu þau heim úr skólanum með nýjan marblett eða sár; afleiðingar eineltis, barsmíða og niðurlægingar.
Við þetta skapaðist gjá á milli erlendra íbúa og Svía. Gjáin hefur aldrei verið fyllt af nokkru ráði og nú nokkrum tugum ára síðar hófst innflutningur á erlendu fólki á ný, en var það ekki einungis til að útvega atvinnufyrirtækjum vinnuafl heldur einnig af mannúðarástæðum í formi verndar fólks á flótta. Vandinn sem Svíar glíma við núna er af sömu undirrót en útkoman er önnur. Gjá hafði þegar skapast á milli Svía annars vegar og annarra þjóðfélagsþegna hins vegar sem ekki hafði verið fyllt í.
Þannig að ekkert nýtt hófst, heldur var bætt ofan á það sem fyrir var. Í þetta sinn kom fólk ekki í leit að vinnu heldur í leit að betra lífi, og oftar en ekki betra lífi á kostnað þjóðarinnar í formi styrkja, bóta og annarra réttinda sem nýtt voru út í ystu æsar. Nú hafa glæpagengi náð að skjóta svo djúpum rótum að spurt er hvort Svíar ráði í raun sínu eigin landi.
Höfurndur er löggiltur fasteignasali.
