Svika­hrappur beið eftir flug­ferð fram­kvæmda­stjórans

Netsvindlarar verða alltaf færari og færari í sinni iðn og lendir fjöldi Íslendinga og íslenskra fyrirtækja í þeim á ári hverju. Það getur verið erfitt að greina á milli þess hvað er svikapóstur og hvað ekki. Til að mynda lentu margir illa í því milli jóla og nýárs þegar svikapóstar voru sendir í nafni Skattsins. Pósturinn var á góðri íslensku og afar sannfærandi ef fólk var ekki á varðbergi.

„Hér áður fyrr var það mjög augljóst af orðalaginu í tölvupóstinum hvað var svik og hvað var ekki svik. En núna er íslenskan orðin betri með hjálp gervigreindar og annarra hluta, og því erfiðara fyrir Íslendinga að átta sig á því að þetta séu svikapóstar,“ segir Brynja María Ólafsdóttir, sérfræðingur hjá regluvörslu Landsbankans. 

„Ég smelli alls ekki á hlekki“

Varast skal að opna alla hlekki í tölvupóstssamskiptum sem kunna að vera, jafnvel bara pínulítið, undarleg.

„Þegar þú ert að fá tölvupóst, skaltu skoða mjög vel netfangið sem var að senda þér póstinn. Mín regla er að þegar ég fæ tölvupóst er að ég smelli alls ekki á hlekki. Því tölvupóstsamskipti þar sem þú ert beðinn um að smella á hlekk eru yfirleitt góð aðferð til að fá fólk til að falla fyrir svikum. Getur fengið vírus í tölvuna eða annað slíkt sem getur haft verri afleiðingar,“ segir Brynja. 

Ein tegund svika eru svokölluð „forstjórasvik“ eða fyrirmælasvik. Þau virka þannig að svikahrappar senda póst á starfsmann fyrirtækis, í nafni yfirmanns hans, og biðja hann um að framkvæma millifærslur. Þannig hafa íslensk fyrirtæki verið nálægt því að tapa tugum milljónum króna.

„Einhver hefur brotist inn í tölvupóst stjórnanda og sent greiðslufyrirmæli til fjármálastjóra. Það hefur kannski orðið millifærsla, en við höfum náð að grípa inn í svoleiðis ef við fáum að vita strax,“ segir Brynja. 

„Það sem svikarinn gerði var að hann var búinn að kíkja á tölvupóstinn og áttaði sig á því að yfirmaðurinn átti flugmiða. Hann sendi fyrirmælin þegar viðkomandi átti að vera í flugi. Svo er sett ákveðin pressa í svona póstum, þú þurfir að bregðast fljótt við svo hægt sé að framkvæma viðskiptin,“ segir Brynja.